ممنوعيت بازنشستگان سبب گردش نخبگان مي شود

داریوش قنبری
در گفت‌وگو با «آرمان»:
ممنوعيت بازنشستگان
سبب گردش نخبگان مي شود


آرمان- نازنین فرازی: نمایندگان مجلس قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان را اصلاح و محدودیت‌های جدیدی را در این قانون اعمال کردند و به گفته رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس پس از طرح در شورای نگهبان و در صورت تایید و چاپ در روزنامه رسمی بلافاصله باید اجرا و تمام بازنشستگان از کار کناره‌گیری کنند. این قانونی در حالی تصویب شد که با بحران بیکاری جوانان و فارغ‌التحصیلان و بعضا نخبگان روبه‌رو هستیم. سوال این است که اجرای این قانون چقدر می‌تواند در سرنوشت کاری این قشر از جامعه موثر باشد و آیا تعداد بازنشستگان شاغل به قدری هست که میدان زیادی برای تازه نفس‌ها باز کند؟ با داریوش قنبری، نماینده اسبق مجلس درباره قانون تازه تصویب شده گفت‌وگو کردیم. این استاد دانشگاه گردش نخبگان را از مزایای این قانون و بی‌بهره ماندن از تجارب مدیران کارکشته را از معایب آن دانست.
تصویب قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان چقدر جوانان را به ارتقای شغلی امیدوار می‌سازد؟
قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان کمک چندانی به اشتغال جوانان نخواهد کرد. چون تعداد افرادی که صاحب مناصب و پست‌هایی که باید کناره‌گیری کنند و افراد مشمول، زیاد نیست. اما این قانون بر گردش نخبگان در کشور ما تاثیر زیادی خواهد گذاشت و در مجموع باعث تغییر نسلی از مدیران در جامعه ما خواهد شد. نسلی که به نوعی از اوایل انقلاب همیشه در مناصب مدیریتی بوده اند، با این قانون به نظر می‌رسد که دیگر نمی‌توانند به ادامه خدمت بپردازند و قطعا باید جای خود را به مدیران دیگر بدهند. هدف این قانون بیشتر شاید جوان‌سازی مدیران باشد و باعث می‌شود که مدیران یک نسل جوان‌تر شوند و از این لحاظ نوعی گردش نخبگان را در جامعه رقم می‌زند که خود بحث گردش نخبگان کمکی به دموکراسی و مردمسالاری در جامعه خواهد کرد. یکی از مسائلی که در بحث دموکراسی مطرح است، گردش نخبگان است. اینکه کسانی برای مدت‌های مدیدی پست و مقامی را در اختیار نداشته باشند. الان در بعضی پست‌های خاص، افرادی را شاهد هستیم که سال‌ها حضور داشتند و از پستی به پست دیگر رفته‌اند اما همواره در مناصب مدیرتی بوده‌اند و به رغم اینکه سن بازنشستگی‌شان فرارسیده اما همچنان به فعالیت خود ادامه داده‌اند. اما نگرانی هم در این رابطه وجود دارد و آن هم از این لحاظ که افراد بازنشسته صاحب تجارب بالایی هستند و در مجموع بخشی از این تجربه‌ها دیگر نمی‌توانند به کار گرفته شوند. درمجموع عدم استفاده از تجارب مدیران گذشته از معایب و منفعت آن هم گردش نخبگان و اجازه دادن به مدیران جوان‌تر است که بتوانند تحرک بالایی داشته باشند. بحث تحرک شرایط جسمی را هم می‌طلبد که در مسائل مدیریتی مورد توجه قرار می‌گیرد. احتمال اینکه برخی افراد مسن‌تر به نوعی از توان جسمی لازم برای خدمتشان برخوردار نباشند، وجود دارد و از این لحاظ به نفع سیستم مدیرتی کشور است که مدیران توانمندتری وارد چرخه مدیریت شوند. به هرحال باید تحولی صورت می‌گرفت و بعضا نسل گذشته انقلاب تا حدودی دیگر تحرک لازم را نداشت. باید جابه‌جا می‌شدند و با این تصویب تحولی در سیستم رخ خواهد داد.
از دید مدیران ارشد پیامدهای تصویب این قانون بر ساختار اداری دستگاه‌های اجرایی چگونه است؟
بخشی از تجارب مدیریتی کشور کنار گذاشه می‌شوند که مشمول این قانون هستند و از این لحاظ باید بگویم که مشکل ایجاد خواهد شد. اما از طرف دیگر اجازه دادن به مدیران توانمندتر که علوم روز را آموخته‌اند قطعا می‌تواند مفید باشد. مدیران گذشته با اینکه صاحب تجارب ارزشمندی هستند اما علم و دانش‌شان با معیارهای امروزی مطابقت نداشته و کارآیی چندانی ندارد. نسل جوان‌تر می‌توانند از دانش روز به نحو بهتری استفاده کنند و ضعف تجربه را با دانش مدیریتی جبران کنند. البته یک مقدار تجربه هم نیاز است و نمی‌توان کاملا به افراد بی‌تجربه در مسائل مدیریتی اعتماد کرد. حداقل‌هایی از تجربه را باید در نظر گرفت اما نمی‌توان تجربه را به تنهایی کافی دانست. تجربه در کنار علم و دانش می‌تواند مفید باشد. قدیم‌ها می‌گفتند که تجربه‌ها فوق علم است و در اهمیت تجربه تردیدی نیست اما بحث دانش روز هم بحث مهمی است که مدیران سنتی‌تر شاید تا حدودی از دانش‌های روز بهره چندانی نداشتند. این یکی از ایرادهای مدیران گذشته بوده و حتی برخی تجارب چندان مثبتی نداشتند و تجارب منفی خود را تکرار می‌کردند. اما در کل نمی‌توان اهمیت و نقش تجربه را نادیده گرفت و بحث تجربه مهم است و باید در جایگزینی مدیران باتجربه در نظر گرفته شود. یکی از تهدیداتی این قانون نادیده انگاشتن تجربه است درحالی که حداقل‌هایی از تجربه در کنار دانش بروز مدیران جدید می‌تواند کارگشا و مفید باشد. از طرف دیگر مدیران جوان انگیزه و توان جسمی بالاتری دارند و این هم مزایایی است که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. بنابراین قانون مجلس، به نفع سیستم مدیریتی کشور تمام خواهد شد و در این تردیدی نیست. در کل تا حدودی زمینه‌ای برای اشتغال جوانان هم فراهم خواهد شد.
این قانون چه تاثیری بر سرنوشت شهردار تهران دارد؟
آقای افشانی 27 سال خدمت و خود را بازخرید کرده است. در مجموع ایشان مشمول بازنشستگی نمی‌شوند و تا سن بازنشستگی زمان زیادی دارند. لذا با توجه به صحبت‌هایی که مطرح شده، مشکلی وجود ندارد. اما از طرفی آقای افشانی به عنوان شهردار تهران هم ردیف وزراست و جایگاه وزیر عضو کابینه را دارد و با توجه به اینکه وزرا هم از این قانون استثنا شده‌اند، حتی اگر بازنشست شده باشند، همانند وزرا برخورد می‌شود. از این لحاظ قانون فعلی شامل حال شهردار تهران نخواهد شد.
 
بهره‌برداری از طرح کاشی سیمین یزد
طرح کاشی سیمین یزد با تسهیلات بانک صنعت و معدن در استان یزد به بهره‌برداری می‌رسد و موجب اشتغال‌زایی در این منطقه از كشورمان می‌شود. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بانک صنعت‌ومعدن، با بهره‌برداری از طرح یادشده که با 11‌میلیون یورو تسهیلات ارزی و شش‌میلیارد تومان تسهیلات ریالی این بانک تامین مالی شده، برای 80 نفر اشتغال مستقیم ایجاد می‌شود. طرح کاشی سیمین یزد با ظرفیت تولید سالانه چهار‌میلیون مترمربع کاشی و با 99‌درصد پیشرفت فیزیکی مراحل پایانی اجرایی خود را طی می‌کند و پس از اتمام وارد چرخه تولید کشور می‌شود. در سال‌های اخیر طرح‌های صنعتی بزرگ، کوچک و متوسط زیادی با بهره‌مندی از تسهیلات بانک صنعت‌ومعدن در نقاط مختلف کشور به بهره‌برداری رسیده است.