روزنامه ابتکار

معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور از دلایل عدم موفقیت تهسیلات اشتغال روستایی در برخی استان‌ها می‌گوید

مردم و بزرگان برخی مناطق وام با سود را حرام می‌دانند
این 4درصد و 6 درصد سودی عاید بانک عامل و دستگاه وام‌دهنده نمی‌کند، تنها کارمزد پول پرداخت شده است
سمیرا ابراهیمی
«مردم باید مطالبه از مسئولان اجرایی و علمی کشور در راستای توسعه روستایی را مدنظر قرار دهند. اگر ما امروز از تصمیم‌گیران سوال کنیم که چند روستا افزایش وسعت و مساحت داشتند، پاسخ درخوری دریافت نخواهیم کرد. کسانی که امروز به دنبال افزایش تشکیلات هستند، گاهی مردم را به سراب می‌کشانند. زمانی که برخی از دستگاه‌ها، در 15-14سال متوالی همه کاره روستا بودند، باید آب شرب روستا را تامین می‌کردند، برق‌رسانی به روستاها را دنبال می‌کردند، جاده‌سازی انجام دادند و آبادانی به روستاها می‌آوردند، اما اگر از آن‌ها بپرسیم که چقدر به مشارکت مردم روستا در فعالیت‌های روستایی پرداختند، جواب درخوری نمی‌شنویم».


این گلایه‌ها، بخشی از صحبت‌های سید ابوالفضل رضوی، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور بود. رضوی هم‌اکنون متولی پرداخت تسهیلات برای توسعه مشاغل روستایی به روستاییان و عشایر است. او می‌گوید که از زمان انقلاب تا کنون کمیت هیچ روستایی افزایش نداشته، روستاییان به شهرها آمده‌اند و از توسعه روستاها بازماندیم. حال که این معاونت ریاست جمهوری، در صدد پرداخت وام‌هایی با ارقام قابل ملاحظه و فوری به این روستاییان برای توسعه پایدار است، می‌توان از این ظرفیت استفاده کرد و کارآفرینی را این بار از جهتی پیش برد که پیش از این همواره در جهت محرومیت گام برداشته ‌است. در ادامه شرح گفت‌و‌گوی تفصیلی «ابتکار» با رضوی در خصوص روند دریافت وام‌ها و حواشی این مسیر آمده ‌است.
آقای رضوی رقم دقیق منابعی که در نظر گرفته شده چقدر است و تا کنون چه میزان از این تسهیلات تخصیص داده شده‌است؟
کل مبلغ وامی که از محل قانون اشتغال پایدار روستایی برای روستاییان و عشایر از محل صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شده، معادل ریالی 1.5 میلیارد دلار است. یعنی اگر در زمان تصویب با ارز 4 هزار تومان در نظر بگیریم، 6 هزار میلیارد تومان می‌شود. همچنین قرار است بانک‌ها و موسسات عامل هم از محل منابع خود همین میزان را بیاورند که جمع آن می‌شود 12 هزار میلیارد تومان.
چرا بانک‌ها باید به افزایش این منابع کمک کنند؟
این وام از محل صندوق توسعه ملی با نرخ صفر درصد پرداخت می‌شود. برای افزایش حجم منابع، با بانک‌ها صحبت شد که نقدینگی با نرخ 18 درصد معمول خود را عرضه کنند. ما نیز به مشمولین با نرخ‌های متفاوتی وام می‌دهیم که متوسط آن 6 درصد می‌شود. صفر درصد صندوق توسعه ملی با 18 درصد بانک‌ها که جمع شود، میانگین 9 درصد می‌شود. به دلیل آن که این منابع تا زمان تخصیص در بانک‌ها سپرده شده‌ است، بخشی از سود به اندازه 3 درصد کم می‌شود و به 6 درصد می‌رسد. بنابراین به توافق رسیدیم که معدل نرخ وام به عنوان کارمزد، به 6 درصد برسد. حال این نرخ برای روستاییان مرزی و عشایر مرز نشین، 4 درصد در نظر گرفته‌ شده‌ است، برای روستاها و عشایر غیر مرزنشین، رقم 6 درصد در نظر گرفته شده و برای شهرهای زیر 10 هزار نفر نیز 9 درصد است.
تا اول هفته قبل، حدود هزار میلیارد تومان پرداخت انجام شده ‌است. حدود 3 هزار میلیارد تومان هم عقد قرار داد انجام شده که بانک متعهد می‌شود به طرف متقاضی پول را پرداخت کند. البته پول یک جا پرداخت نمی‌شود بلکه بر اساس پیشرفت پروژه صورت می‌گیرد.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت نیز این است که تاکنون بالغ بر 8 هزار میلیارد تومان پروژه توسط کمیته‌های فنی استانی به بانک‌ها معرفی شدند.
توزیع جغرافیایی وام های تخصیص داده شده به چه صورت است؟
توزیع جغرافیایی بر اساس 3 شاخص که مجلس مشخص کرده است، باید انجام شود. این سه شاخص شامل معکوس درآمد خانوار روستایی، جمعیت روستایی هر استان و نرخ بیکاری هر استان است. بر اساس این 3 فاکتور، استان سیستان و بلوچستان بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و سپس استان قم کمترین سهم را دارد.
البته باید توجه داشت که جمعیت روستایی خراسان رضوی، بیشتر از جمعیت روستایی سیستان و بلوچستان است، اما درآمد معکوس خانوارها در استان سیستان و بلوچستان، نرخ بیشتری دارد. به همین دلیل این استان اولین سهم را به خود اختصاص داده‌است.
در واقع از این هزار میلیارد تومانی که تخصیص پیدا کرده، استان سیستان و بلوچستان بیشترین سهم را برده ‌است؟
خیر. متاسفانه در این استان و برخی از استان‌های دیگر مشکلی داریم که مردم و بزرگان معتقدند که وام با سود حرام است. البته این 4 درصد و 6 درصد، واقعا سودی عاید بانک عامل و دستگاه‌های وام دهنده نمی‌کند، بلکه کارمزدی است که از دادن این پول، بر وام دهنده مترتب می‌شود.
استان‌هایی که بهترین عملکرد را در این بخش داشتند، شامل تهران، کرمانشاه و هرمزگان هستند. استان‌هایی که پایین‌ترین کارکرد را داشتند نیز قم، گیلان و اصفهان را شامل می‌شود.
وقتی که وام را تخصیص می‌دهید، زمان تنفس بازپرداخت برای این وام در نظر گرفته شده‌است؟
تنفس این وام‌ها بستگی به نوع طرح‌ها دارد، اما تا 3 سال می‌توان دوره مشارکت و تنفس در نظر گرفت. وقتی که آخرین قسط وام پرداخت شود، به معنای آن است که وام در حال نزدیک شدن به زمان بهره‌برداری است. اما وقتی که پرداخت وام، یک سال زمان ببرد، مشخص می‌شود که آن طرح بیش از 1 سال زمان برای تنفس نیاز دارد.
دوره بازپرداخت هر وام نیز 6 سال است. سقف پرداختی این وام‌ها 15 میلیارد تومان است. وثیقه برای این وام‌ها، می‌تواند سند ملکی روستایی، ملک روستایی کشاورزی، دامپروری و صنعتی باشد. همچنین سفته و سند محل اجرای پروژه به اضافه ماشین آلات نصب شده نیز به عنوان وثیقه قابل پذیرش است. متقاضی وام می‌تواند به اندازه اصل پول و کارمزد آن از موارد ذکر شده به عنوان وثیقه به بانک معرفی کند.
وام‌هایی که تا به حال پرداخت شده است، بیشتر در چه مشاغلی است ؟
ما هر شغل پایه‌دار درآمد‌زای ثروت افزایی را مشمول گرفتن وام می‌دانیم. مانند گردشگری، صنایع تبدیلی، دامداری ژنتیکی، زنبوردای، فرآوری معدنی و ... که اشتغال پایدار را تضمین کند. البته صنایع دانش بنیان نیز جایگاه خود را دارند که نشان از عدم تمرکز بر مشاغل سنتی روستایی دارد تا تحصیلکردگان روستایی بتوانند در محل زندگی خود به پیشرفت همه جانبه برسند.
تاکنون انواع این مشاغل برای اخذ تسهیلات ورود پیدا کردند، اما سهم اصلی در بخش کشاورزی است.
یکی از مشکلاتی که روستاییان با صنایع دستی تولیدی خود دارند، این است که بازار فروش و دستیابی به بازارهای صادراتی ندارند. شما برای تهسیل این روند، خدمات بازاریابی برای این محصولات ارائه می‌دهید؟
ما حتما از شرکت‌هایی که کار و خدمات در این حوزه انجام دهند، از روستاییان محصولات را خریداری کنند و به مصرف کنندگان بفروشند، زمینه صادرات را فراهم کنند و به برون گرایی اقتصاد توجه کنند، حمایت می کنیم. نوع حمایت هم این است که بیشترین تنفس را به آن ها می‌دهیم، سریع‌تر به آن ها وام می دهیم و کمک می‌کنیم که زمین مورد نیاز خود را به نازل‌ترین قیمت تهیه کنند.
از زمان آغاز و کارکرد این طرچ چه مدتی می گذرد؟
طرح اشتغال روستاییان و عشایر از سال 93 آغاز شده است، اما ابلاغ وام 12 هزار میلیارد تومان شهریور 96 انجام شد و از دی ماه 96 کلید خورده‌است.
در این مدت با حاشیه خاصی مواجه بوده‌اید؟
در این کشور هیچ کار بدون حاشیه‌ای وجود ندارد. از سال 93 که صحبت از وام تک رقمی شد، برای مسئولان استان‌ها هم به نوعی شوخی بود، به همین دلیل به سراغ اجرا و عمل نمی‌رفتند. زمان زیادی طول کشید تا در مقامات استانی به باور تبدیل شد. فرآیند باورپذیری مردم نیز زمان زیادی را به خود اختصاص داد. در ابتدا بانک‌ها نیز برای همکاری در این حوزه ممانعت به عمل می‌آوردند و به جز صندوق کارآفرین امید که برای مجموعه وزارت رفاه است، هیچ بانکی همکاری نمی‌کرد. از این جهت نیز مشکلاتی را داشتیم . زمانی که بحث اشتغال پایدار روستایی آغاز شد، شکل‌های مختلفی برای پرداخت وام در نظر گرفتیم که در مراحل آزمون و خطا به این مدل رسیدیم. کارکنان بانک‌ها تاکنون با این روش پرداخت وثیقه روبه‌رو نبودند که این موضوع هم تا حدی ایجاد مشکل می‌کرد. از سوی دیگر وام گیرنده فکر می‌‌کرد که بدون ارائه طرح می‌تواند وام را بگیرد که این هم یک مشکل ما بود. زیرا ما قصد پولپاشی و پول دادن نداریم، بلکه قصد ما دادن پول برای ایجاد شغل پایدار درآمدزا است. بنابراین پول بدون وثیقه نمی‌دهیم زیرا عدالت زیر سوال می‌رود.
برای این مشاغل امتیازهای ویژه مثل معافیت مالیاتی یا تخفیف‌های تامین اجتماعی در نظر گرفته شده ‌است؟
هر واحد خود‌اشتغالی از زمان فعالیت خود به مدت 5 سال دارای معافیت مالیاتی است که این میزان در روستاها و مناطق محروم 10 سال است. در بحث تامین اجتماعی هم به دنبال آن هستیم که درصدی را به عهده دولت بگذاریم اما هنوز به نتیجه خاصی نرسیده‌ایم. بنابراین از قول دادن در این حوزه خودداری می‌کنم زیرا به شرایط و بودجه دولت هم بستگی دارد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اخبار ویژه (کيهان)تا پای جان برای دختر ایران (شهروند) اما و اگرهای حراج سکه و طلا (تجارت)یسنا من دیدمت، خیالت راحت (خراسان)
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب خطاب به دولت: مانند تیم ملی فوتبال‌تان باشید! «ابتکار» دلایل برخورد سلیقه‌ای جریان‌های سیاسی در مقابله با فساد را بررسی می‌کند معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور از دلایل عدم موفقیت تهسیلات اشتغال روستایی در برخی استان‌ها می‌گوید محمدعلی وکیلی نسخه اصلاح طلبان، واپس‌طلبان‌، براندازطلبان چرا کاغذ یک کالای اساسی است؟ آب، کاغذ، کتاب «ابتکار» از چرایی گرفتار شدن مردم در دام مجرمان با وجود اطلاع‌رسانی رسانه‌ها درباره انواع جرایم گزارش می دهد هر سال 3 میلیون نفر در اثر آلودگی هوا در جهان می‌میرند مرگ، هدیه هوای آلوده به کودکان دو سال بعد از کودتا وضعیت فوق‌العاده بالاخره در ترکیه لغو شد تاریخ اکران فیلم «همه می‌دانند» اصغر فرهادی در کشورهای مختلف به جز ایران اعلام شد «ابتکار» تصویب لایحه جنجالی «دولت- ملت یهود » را بررسی می‌کند تداوم حرکت اسرائیل روی خط بحران سازی حسین علایی: ترامپ می‌خواهد همه برنامه‌های آمریکا علیه نظام را اجرایی کند