اجماع اعضای اروپایی و آسیایی برجام علیه پیمان گریزی ترامپ

اجماع اعضای آسیایی و اروپایی برجام علیه عضو پیمان گریز این گروه، رفته رفته تقویت می‌شود تا بلکه رئیس جمهوری آمریکا را به امری ناگزیر سازند که در یکسال گذشته دست کم سه بار به آن اقدام و تعلیق تحریم‌های هسته‌ای را تمدید کرد.
در روزهای گذشته شاهد تکاپوی افزون‌تری از جانب اعضای توافق هسته‌ای در مقابل زیاده خوهی‌های ترامپ بوده ایم. از آنجا که تنها چند روز (22 اردیبهشت) به زمان تصمیم گیری «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا درباره برجام باقی مانده، همگان باید مواضع واقعی خود را در این ارتباط مشخص کنند.
سفر چند روز پیش «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه و «آنگلا مرکل» صد اعظم آلمان به آمریکا با هدف متقاعد کردن ترامپ برای ماندن در برجام آخرین تلاش‌های سران بروکسل بود؛ سفرهایی که هر چند در ظاهر به نتیجه نرسید اما با پیام هشدار جدی به رئیس جمهورآمریکا همراه بود که وی بیش از این نمیتواند روی اتحادیه اروپا حساب باز کند.
برخلاف آمریکای دوره ترامپ که اعتقادی به برجام ندارد، دیگر بازیگران بین‌المللی آن را بهترین راه حل ممکن می‌دانند که قابلیت تبدیل شدن به الگویی برای حل وفصل اختلافات بین‌المللی را دارد. با همین استدلال، مکرون و مرکل در دیدار با ترامپ، برجام را بهترین گزینه موجود دانستند که در صورت مخالفت با آن نیازمند ارائه بدیل است.


افزون بر مقامات سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان در حمایت از برجام، سران مسکو و پکن نیز به هر گونه اقدام مسئولیت گریزانه ترامپ واکنش نشان دادند. «هوا چون یینگ» سخنگوی وزارت امور خارجه چین با تاکید بر عناصری چون واقع ‌نگری، عدالت و مسئولیت شناسی، پایبندی همه طرف‌ها به توافق هسته‌ای را خواستار شد و از همه اعضا درخواست کرد تا برجام را تقویت و در حفظ تمامیت آن بکوشند.
علاوه بر چین، کاخ کرملین هم در بیانیه‌ای حمایت و پایبندی خود را به توافق مذکور اعلام کرد. مواضع حمایتگرانه آشکار مسکو در تماس تلفنی «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری این کشور با همتای فرانسوی نمایان بود که وی بر ضرورت رعایت دقیق برجام تاکید نمود. مقامات روس همانند همتایان اروپایی بر این باورند که هیچ بدیلی برای برجام وجود ندارد.
در آن سوی توافق اما جمهوری اسلامی ایران وجود دارد که از آغاز گفت وگوهای هسته‌ای در مسیر تعامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همکاری با بازیگران درون و برون 1+5 حرکت کرده است.
گزارشات دهگانه «یوکیا آمانو» مدیرکل این نهاد راستی آزما از همکاری‌های سازنده ایران و پایبندی این کشور به برجام حکایت می‌کند؛ همکاری رو به جلویی که تداوم آن بستگی به تصمیم رئیس جمهوری آمریکا خواهد داشت.
* آخرین تلاش اروپا برای حفظ آمریکا در برجام
در همین حال، خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از دیپلمات‌ها از آخرین تلاش‌های اروپایی‌ها برای نگهداشتن آمریکا در برجام و یا محدود کردن دامنه آسیب‌های خروج واشنگتن از این توافق خبر داد.
خبرگزاری رویترز به نقل از 6 منبع اروپایی گزارش داد که قدرت‌های اروپایی طرح خود برای حفظ برجام را هفته آینده به واشنگتن ارائه خواهند کرد؛ اما در عین حال تلاشی را برای حفظ روابط تجاری اتحادیه اروپا با ایران در صورت خروج آمریکا از برجام آغاز کرده‌اند.
اگرچه به گفته مقام‌های آمریکایی تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهوری این کشور برای خروج از برجام تقریبا نهایی است، اما آلمان، فرانسه و انگلیس به امید جلب رضایت ترامپ، همچنان قصد دارند توافقی برای موضع گیری شدیدتر علیه ایران به واشنگتن عرضه کنند.
برخی از این 6 دیپلمات اروپایی در گفت و گو با رویترز پیرامون موفقیت این تلاش‌ها ابراز تردید کردند؛ اما همگی گفتند که اروپا در حال تلاش برای محدود کردن آسیب‌های خروج آمریکا از برجام است.
یک دیپلمات ارشد اروپا با اشاره به یک هفته باقیمانده تا زمان تصمیم گیری ترامپ پیرامون تعلیق تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران، گفت: گمان نمی‌کنم دلیلی برای خوشبینی بیش از حد وجود داشته باشد.
به گفته این دیپلمات‌ها، توافق احتمالی میان اروپا و آمریکا که دیگر طرف‌های برجام از جمله چین، روسیه و ایران را دربرنمی گیرد، در پی آن است که به ترامپ اطمینان دهد که اروپا برای مهار برنامه موشک بالستیک تهران، نفوذ ایران در سوریه و یمن، مفاد مربوط به نظارت بر سایت‌های ایران و بند غروب برجام تلاش خواهد کرد.
اگرچه سه قدرت اروپایی برخی اختلاف نظرهای خود با آمریکا را برطرف کرده اند،اما اختلاف بر سر خواسته واشنگتن پیرامون دائمی کردن محدودیت‌های فعالیت‌های هسته‌ای ایران بدون بازگشایی پرونده برجام همچنان پابرجاست.
یک دیپلمات ارشد اروپایی گفت: تلاش داریم فرمول درستی را بیابیم که پاسخگوی انتظارات آمریکایی‌ها باشد و در عین حال توافق هسته‌ای را نقض نکند.
وی افزود: احتمال اینکه به توافقی (با واشنگتن) برسیم وجود دارد. اما حتی در این صورت نیز گمان نمی‌کنم برای جلوگیری از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای کافی باشد.
اروپایی‌ها در بسته پیشنهادی خود برای کاخ سفید درباره نظارت بر سایت‌های نظامی ایران نیز با واشنگتن اختلاف دارند. در حالی که واشنگتن خواستار گسترش نظارت‌ها به سایت‌های نظامی است، اروپا بر این باور است که متن برجام بازرسی از این سایت‌ها را به صورت ضمنی در خود جای داده است.
آلمان، انگلیس و فرانسه هر سه تاکید کرده‌اند که در صورت خروج آمریکا از برجام، همچنان در این توافق مانده و برای حفظ روابط تجاری خود با ایران تلاش خواهند کرد.
یک مقام فرانسوی گفت که در صورت شکست اروپا در ترغیب ترامپ برای ماندن در برجام، بهترین راه حل جلب توافق آمریکایی‌ها برای ایجاد شرایطی است که امکان تجارت در بخش‌های غیرنفتی ایران را برای شرکت‌های اروپایی فراهم کند.
* دولت انگلیس بر حمایت از برجام تاکید کرد
سخنگوی دولت انگلیس اعلام کرد که کشورش از توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کند و بر تصمیم «ترازمی» نخست‌وزیر برای ادامه حمایت از این توافق تاکید دارد.
«ادوین ساموئل» در گفتگو با شبکه خبری المیادین افزود که موضع دولت انگلیس روشن است و از توافق هسته‌ای و دستگاه‌های تحقیق و بازرسی مربوط به این توافق حمایت می‌کنیم.
وی همچنین خاطرنشان کرد که خروج احتمالی آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران به نفع منطقه و مصالح کشورهای حاشیه خلیج فارس و انگلیس نیست.
سخنگوی دولت انگلیس افزود: این توافقنامه همه جانبه، کامل و ایده آل نیست و مواردی وجود دارد که می‌توان آنها را بر طرف کرد.
وی خاطرنشان کرد که این توافق سرآغازی مهم به شمار می‌رود و امکان مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه و شمال آفریقا را که این روزها شاهد مشکلات و برخی تنش هاست، از بین می‌برد.
ساموئل افزود که این توافق به گروهی از سازمان ملل تکیه دارد که از قدرت و اختیارات لازم برای بازرسی سایت‌های هسته‌ای معروف ایران برخوردار بوده و نقش آن در توافق هسته ای، ریشه‌ای است و ما تمامی نفوذ و تلاش خود را برای ادامه آن به کار خواهیم برد.
وی تاکید کرد که دولت ترزا می‌تصمیم دارد به حمایت‌های خود از توافق هسته‌ای با ایران ادامه دهد و با بندهای مختلف، ایران را به توقف مداخله در امور کشورهای منطقه تشویق کند.
سخنگوی دولت انگلیس خاطرنشان کرد که از دیدگاه کشورش، لغو توافق هسته‌ای در راستای منافع انگلیس یا آمریکا و یا کشورهای حاشیه خلیج فارس و حتی ایران نیست.
وی گفت: از همه می‌خواهیم که از اظهارات تند درباره توافق هسته‌ای با ایران خودداری کنند.
* رئیس مجمع عمومی سازمان ملل متحد: برجام حاصل تلاش‌های واقعی و دیپلماسی است
سخنگوی رئیس مجمع عمومی سازمان ملل به نقل از رئیس این مجمع، برجام را حاصل تلاش‌های واقعی با روح دیپلماسی، گفتگو، مذاکره و مصالحه دانست و بر حفظ آن تاکید کرد.
برندن وارما افزود: میروسلاو لایچاک از حفظ برنامه جامع اقدام مشترک حمایت می‌کند.
وی ادامه داد: رئیس هفتاد و دومین مجمع عمومی سازمان ملل، همواره با پشتیبانی از چارچوب‌های این توافق، همه طرف‌ها را تشویق می‌کند تا با مشورت و رایزنی در چارچوب‌های تعیین شده در این توافق، نگرانی‌های خود را حل و فصل کنند.
* حمایت دبیرکل سازمان ملل متحد از برجام
معاون سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد با اعلام حمایت از ارزیابی‌های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای درباره فعالیت‌های ایران، گفت آنتونیو گوترش همواره بر اهمیت برجام به عنوان یک دستاورد دیپلماتیک تاکید دارد.
فرحان حق در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا دبیرکل سازمان ملل درباره کشف فعالیت‌های مخفی هسته‌ای تهران با توجه به اظهارات نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نظری دارد؟ این مطلب را مطرح کرد.
وی افزود: دبیرکل سازمان ملل متحد از همه طرف‌ها می‌خواهد که آن را اجرا کنند.
معاون سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد ادامه داد: آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای ارزیابی‌های خود را در این باره اعلام کرده و ما از اقدامات آژانس حمایت می‌کنیم.
* تاکید چین بر لزوم حفظ برجام
وزارت خارجه چین هم با تاکید بر اینکه ایران به تعهداتش در برجام پایبند بوده است اعلام کرد:همه طرف‌ها باید به توافق هسته‌ای پایبند بمانند.
سخنگوی وزارت خارجه چین گفت:همان طور که آژانس بین‌المللی انژی اتمی بارها اعلام کرده ایران به تعهدات هسته‌ای خود پایبند بوده است.
وی در واکنش به اظهارات دروغین و نخ نمای بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مبنی بر اینکه ایران برنامه هسته‌ای مخفی دارد گفت:آژانس تنها سازمان دارای صلاحیت برای نظارت بر برنامهی هسته‌ای ایران و برجام است که می‌تواند در مورد آن قضاوت کند.
چون اینگ تصریح کرد:همه طرف‌ها باید به توافق پایبند بمانند.
* نخست‌وزیر استرالیا: برجام بهترین گزینه موجود است
نخست وزیر استرالیا هم تاکید کرد که برجام بهترین گزینه در مورد برنامه هسته‌ای ایران است.
نخست وزیر استرالیا در جریان دیدار با امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه گفت: توافق هسته‌ای ایران هنوز هم بهترین گزینه در دسترس است.
ترنبال تاکید کرد: ما از تداوم توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنیم.
وزیر خارجه استرالیا هم با تاکید بر حمایت این کشور از برجام گفت: توافق هسته‌ای با ایران باید حفظ شود.
جولی بیشاپ در گفتگو با نشریه فایننشیال ریویو گفت: حمایت سیاسی مداوم ما از برجام به دلیل گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر فراهم شدن اطمینان و راستی آزمایی در مورد برنامه هسته‌ای ایران است.
وی افزود: توافق هسته‌ای با ایران تا زمانی که جایگزینی برای آن جود نداشته باشد باید حفظ شود.
* جان کری: اگر برجام پاره شود به نقطه قبل از توافق باز می‌گردیم
وزیر خارجه پیشین آمریکا هم با تاکید بر لزوم حفظ برجام گفت: اگر برجام پاره شود به نقطه پیش از توافق با ایران باز می‌گردیم.
جان کری افزود: توافق هسته‌ای نتیجه بخش بوده است. این دلیلی است برای اینکه کارشناسان امنیتی اسرائیل علنا درباره آن صحبت میکنند.
او افزود: توافق را پاره کنید و شما از فردا به نقطه اول (وضعیت قبل از توافق) باز خواهید گشت.
سایر اخبار این روزنامه
پیش بینی صندوق بین‌المللی پول از شاخص‌های کلان اقتصاد ایران؛ عبور ذخایر ارز ایران از 108 میلیارد دلار دو بانک دیگر به بانک‌های ارائه دهنده خدمات ارز مسافرتی افزوده شدند اجماع اعضای اروپایی و آسیایی برجام علیه پیمان گریزی ترامپ عرضه 456هزار عنوان کتاب داخلی و خارجی سی و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بیماران «ای‌بی» و «ام‌اس» تحت پوشش تامین اجتماعی قرار می‌گیرند فیلترینگ تلگرام؛ از دستور دادستانی تا بیانیه دولت آنچه بر تلگرام فائق آید آمریکا در تدارک نمایش حمله شیمیایی علیه غیرنظامیان در سوریه رژیم بحرین برای دومین بار مسجد شیعیان در جنوب منامه را تخریب کرد مغرب؛ از خلوت با سعودی تا قطع رابطه با ایران ارتش امارات جزیره سقطری یمن را اشغال کرد یاسوج چهار بار لرزید آغاز عملیات اجرایی راه‌آهن برقی تهران - مشهد در بهار97 برگزاری جشن نیمه شعبان میلاد قائم آل‌محمد (ص) در سراسر کشور دو بانک دیگر به بانک‌های ارائه دهنده خدمات ارز مسافرتی افزوده شدند