روزنامه جهان صنعت
1397/02/15
پیشروی دیپلماتیک علیه آمریکا
گروه سیاسی- درحالی که تنها یک هفته تا اتمام موعد ضرب‌الاجل دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا برای تمدید تعلیق تحریم‌های ایران باقی مانده است، اروپایی‌ها تمام تلاش خود را برای راضی کردن طرفین به کار گرفته‌اند تا بتوانند توافق هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5 را نجات دهند. حفظ برجام و ترغیب آمریکا برای ماندن در این توافق بین‌المللی به نگرانی بزرگ کشورهای اروپایی بدل شده است چرا که به گفته تحلیلگران حیثیت اروپایی‌ها در این میان در خطر است و از طرفی پس از حصول این توافق، اروپایی‌ها بیشترین میزان منفعت اقتصادی را در افزایش و بهبود روابط با ایران به دست آورده‌اند. از این رو امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه به ایالات متحده آمریکا سفر کرد تا با مذاکره با رییس‌جمهور این کشور او را برای ماندن در برجام ترغیب کند هرچند او در این سفر دستاورد چندانی کسب نکرد. ماکرون چهارشنبه گذشته در جریان سفر به استرالیا گفت که نمی‌داند تصمیم رییس‌جمهور آمریکا در مورد آینده توافق هسته‌ای ایران چه خواهد بود. ترامپ هم پس از مذاکره با ماکرون اعلام کرد که هنوز تصمیمی برای ماندن یا خروج از برجام ندارد مگر آنکه بندهایی از برجام اصلاح شود. رییس‌جمهور آمریکا برای تداوم برجام خواستار تحقق چهار شرط شده است که شامل دسترسی فوری بازرسان بین‌المللی به تمامی مکان‌ها و تاسیسات ایران، دائمی شدن محدودیت‌ها برای برنامه هسته‌ای ایران، تضمین به عدم نزدیک شدن به سلاح هسته‌ای و محدودیت برنامه موشک‌های بالستیک ایران است. اروپایی‌ها نیز پیش از این همگام با آمریکا از توافق جدیدی سخن گفتند که در صورت اجرایی شدن می‌تواند نگرانی آنها را از برنامه موشکی ایران و نفوذ کشورمان در منطقه کاهش دهد. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان نیز به آمریکا سفر کرد تا در خلال گفت‌وگوهایش با ترامپ گامی مثبت در جهت حفظ برجام بردارد که او هم چندان در این زمینه موفق نبود.در ادامه تلاش اروپایی‌ها برای حفظ این توافق، آنها روز پنجشنبه دومین دور مذاکرات را با مقامات کشورمان در رم پایتخت ایتالیا انجام دادند تا بتوانند نگرانی خود را درباره حضور و نقش ایران در منطقه کاهش دهند. نخستین دور این مذاکرات در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ در بهمن ماه سال گذشته برگزار شد. براساس بیانیه‌ای که سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا منتشر کرد این دور مذاکرات با ریاست هلگا اشمید دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و چهار کشور اروپایی (فرانسه، آلمان، ایتالیا و انگلستان) در سطح مدیران سیاسی برگزار شد. ریاست هیات ایرانی نیز بر عهده حسین جابری انصاری معاون وزیرامورخارجه ایران بود. در این بیانیه آمده است: بحث‌ها با تمرکز بر اوضاع سیاسی و انسانی در یمن صورت گرفت که سازنده بود. مشارکت‌کنندگان توافق کردند که دور بعدی مذاکرات در آینده‌ای نزدیک در بروکسل برگزار شود.
حسین جابری انصاری مذاکره‌کننده ارشد ایران در امور بحران‌های منطقه‌ای، پس از شرکت در نشست رم گفت که محور اصلی این نشست درباره تحولات یمن بود. وی هدف از این گفتوگوها را تلاش از سوی ایران، اتحادیه اروپا و چهار کشور ایتالیا، فرانسه، آلمان و انگلیس برای بررسی ابعاد بحران یمن و همچنین یافتن راه حلی جهت پایان دادن به این بحران دانست و گفت: درباره ابعاد مختلف انسانی، سیاسی و نظامی در بحران یمن گفت‌وگوهای خوبی با نمایندگان اروپایی داشتیم. جابری‌انصاری ادامه داد: همچنین در ارتباط با روش‌ها و گام‌های مشخص اعتمادساز به عنوان گام‌های اولیه لازم جهت خروج از وضعیت بحران کنونی یمن، گفت‌وگوهای خوبی انجام دادیم. امیدواریم با پیگیری و انجام نکات و اقداماتی که بر آن توافق شد، گام‌های موثر و عملی در مسیر حل بحران این کشور برداشته شود. وی تاکید کرد: بحران یمن، ابعاد انسانی بسیار وحشتناکی را خلق کرده و ما شاهد یک فاجعه انسانی گسترده و مرگ خاموش یک ملت هستیم. یکی از اهداف سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران تلاش برای پایان دادن به این بحران است. وی افزود: چارچوبی که در گفتوگوها با اتحادیه اروپا و چهار کشور مذکور بر اساس توافق طرفین طراحی شد، یکی از مجموعه اقدامات و تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران برای کمک به حل این بحران است. جابری‌انصاری یادآور شد: دور نخست این گفتوگوها اواخر بهمن ماه در مونیخ آلمان و دور دوم این نشست در رم برگزار و همچنین مقرر شد تا دور سوم آن پس از ماه مبارک رمضان، در نیمه دوم ماه ژوئن در بروکسل و به میزبانی اتحادیه اروپا برگزار شود.
انجام این گفتوگوها و استقبال از تداوم آن می‌تواند به این معنا باشد که ایران و اتحادیه اروپا برای همکاری مشترک حتی در صورت خروج ایالات متحده از برجام به توافق رسیده‌اند. در واقع ایران در این همکاری می‌تواند برخی نگرانی‌های اروپایی‌ها درباره نفوذ ایران در شبه‌جزیره عربستان را کاهش دهد و اروپایی‌ها هم نگرانی‌های ایران درباره تاثیر منفی رفتار آمریکایی را کاهش دهند. مقامات تهران این نوع از همکاری‌ها را البته یک بار و هنگامی که ایران ابراز تمایل کرد که برد موشک‌هایش را به خاورمیانه محدود کند تجربه کرده اند.
ظریف: تنها راه برای آمریکا عمل به برجام است
در این میان نیز هدر نائورت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه در کنفراس خبری با رسانه‌ها از ادامه روند گفتوگوها میان آمریکا و سه کشوراروپایی برای رفع نواقص برجام سخن گفت و اعلام کرد که اروپایی‌ها نگرانی آمریکا را در این زمینه مورد توجه قرار داده‌اند و به آن رسیدگی می‌کنند. وی در ادامه گفت: ما همچنان به مذاکرات خود با سه کشور عضو اتحادیه اروپا درباره نگرانی‌هایمان درباره برجام ادامه می‌دهیم. اکنون من جزییات مشخصی از این مذاکرات ندارم که در اختیار شما بگذارم، اما می‌توانم به شما بگویم گفت‌وگو در جریان است و به‌طور متناوب روی می‌دهد.
محمد‌جواد ظریف وزیر‌امور خارجه کشورمان نیز در پیامی توئیتری که به صورت ویدئویی منتشر شد مواضع جمهوری اسلامی ایران را درباره برنامه موشکی کشورمان دوباره تکرار کرد. وی تاکید کرد: این پیام ایران است؛ فقط یک راه پیش‌رو داریم و آن عمل ایالات متحده آمریکا به تعهدات خود در برجام است؛ مماشاتی در کار نیست. وی گفت: طی دو سال اول مسوولیتم، بخش اعظم وقت خود را صرف مذاکره با همتایانم از اتحادیه اروپا، روسیه، چین، آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایالات‌متحده کردم. در سال 2015 ما به توافقی جامع درباره برنامه هسته‌ای ایران موسوم به برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک دست یافتیم. ظریف افزود: در این توافق کشورم پذیرفت به منظور رفع نگرانی‌هایی که بیشتر مربوط به ایالات‌متحده بود، گام‌های مشخص عملی بردارد. ایالات متحده هم متقابلا متعهد شد تحریم‌ها را برداشته، مانع‌تراشی‌ها در مسیر تجارت با ایران را متوقف کند. از آنجا که این توافق یک معاهده نبود، نیازی به امضا یا تصویب هیچ یک از طرفین نداشت اما به دلیل تصویب در شورای امنیت سازمان ملل متحد به اتفاق آرا، برای همه الزام‌آور شد.
وی اضافه کرد: از آن زمان تاکنون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در 11 نوبت تایید کرده که ایران به همه تعهدات خود در چارچوب توافق عمل کرده است. اما در مقابل ایالات‌متحده همواره این توافق را نقض کرده است، خصوصا از طریق اعمال فشار بر دیگران برای جلوگیری از انجام فعالیت تجاری با ایران. در طول تقریبا یک سال گذشته شنیده میشود که رییس‌جمهوری، ترامپ از این توافق ناراضی است و اکنون به نظر می‌رسد واکنش برخی کشورهای اروپایی این بوده که به آمریکا از جیب ما امتیازات بیشتری دهند.
وزیرامورخارجه کشورمان تصریح کرد: این مماشات مشتمل بر وعده‌هایی برای دستیابی به یک توافق جدید است که موضوعاتی را شامل میشود که همه ما در ابتدای مذاکرات هسته‌ای بر سر حذف آنها به توافق رسیده بودیم از جمله قابلیت‌های دفاعی و نفوذ منطقه‌ای ایران ولی باید توجه داشته باشید که در هر دو موضوع این ایران است که دلخوری‌های جدی و طلب‌های بسیار دارد و نه غرب.
وی خاطرنشان کرد: قرن‌هاست که ما به هیچ کشوری حمله نکرده‌ایم اما مورد هجوم واقع شده‌ایم. آخرین مورد این هجوم به دست صدام حسین صورت گرفت که در آن زمان از حمایت ایالات متحده و هم‌پیمانان منطقه‌ای‌اش برخوردار بود. وزیرامورخارجه ادامه داد: غرب به صورت فعالانه مانع از آن شد که ما بتوانیم ابزارهای دفاعی ابتدایی را خریداری کنیم، حتی زمانی که صدام هم بر سر غیرنظامیان و هم سربازان ما موشک‌های شیمیایی می‌ریخت. با وجود این تجربه وحشتناک، هنوز هزینه‌های دفاعی ما تنها کسری از هزینه‌های کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی است و برد موشک‌های ما از موشک‌های عربستان سعودی هم کمتر است و برخلاف هم‌پیمانان ایالات متحده در منطقه که گروه‌هایی همچون القاعده، طالبان و داعش را شست‌وشوی مغزی داده‌اند و آنها را تامین مالی و تسلیحاتی کرده‌اند، ما نقشی محوری در شکست این تبهکاران افراط‌گرا ایفا کرده‌ایم.
ظریف تصریح کرد: اجازه دهید یک بار و برای همیشه این موضوع را کاملا روشن کنم؛ ما نه امنیت خود را برون‌سپاری می‌کنیم و نه بر سر توافقی که آن را از ابتدا با حسن نیت اجرا کرده‌ایم، مجددا مذاکره کرده یا چیزی بدان اضافه می‌کنیم. وی افزود: در اصطلاح معاملات ملکی، وقتی شما خانه‌ای می‌خرید و با خانواده خود به آن نقل مکان می‌کنید یا آن خانه را برای ساخت آسمانخراشی تخریب می‌کنید، نمی‌توانید دو سال بعد بازگشته، خواهان مذاکره مجدد بر سر قیمت آن خانه شوید.
وزیرامورخارجه با بیان اینکه ایالات متحده در روزهای پیش‌رو می‌بایست تصمیم بگیرد آیا در نهایت می‌خواهد به تعهدات خود عمل کند یا خیر، گفت: ایران به صورت قاطع در مقابل تلاش‌های بیهوده زورگویانه خواهد ایستاد. چنانچه ایالات متحده همچنان به نقض توافق ادامه دهد یا اگر به‌طور کامل از توافق خارج شود، ما هم از حق خود برای پاسخ استفاده خواهیم کرد و شیوه این پاسخ به انتخاب خود ما خواهد بود. وی تصریح کرد: هیاهو یا تهدید برای ایالات متحده یک توافق جدید به دنبال نخواهد داشت به ویژه اینکه آن کشور به همین توافقی که پیشتر حاصل شده نیز پایبند نیست. ظریف افزود: تکیه بر اتهامات مضحک با هدف نفی توافق -که تکرار بی‌ارزش حرف‌های بیش از یک دهه پیش است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قبلا به آنها رسیدگی کرده- هیچ کس را فریب نداده است.
وی تاکید کرد: بنابراین به نفع ایالات متحده است که هر چه سریع‌تر اجرای تعهدات خود را آغاز کند در غیراین صورت این آمریکا - و تاکید می‌کنم تنها آمریکا - خواهد بود که باید همه مسوولیت عواقب عدم اجرای تعهدات خود را بپذیرد.
نگرانی دبیرکل سازمان ملل متحد
این سخنان درحالی مطرح میشود که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی نسبت به تبعات خروج از برجام به آمریکا هشدار داد. این دیپلمات عالی‌رتبه توافق هسته‌ای را یک دستاورد دیپلماتیک مهم عنوان کرد و گفت: ما نباید این توافق را لغو کنیم مگر اینکه پیش از آن جایگزین خوبی برای آن در اختیار داشته باشیم. وی خاورمیانه را منطقه‌ای پرمخاطره توصیف کرد و گفت: معتقدم که باید هرکاری انجام داد که از این مخاطرات جلوگیری شود. آنتونیو گوترش در ادامه گفت: من نگرانی‌های برخی از کشورها در مورد نفوذ ایران در برخی دیگر از کشورهای منطقه را درک می‌کنم اما فکر می‌کنم که ما باید مسایل را از هم جدا کنیم.
با وجود اینکه بسیاری از تحلیلگران آمریکایی احتمال خروج ترامپ از برجام را بالا می‌دانند اما یکی از سناتور‌های نزدیک به ترامپ اعلام کرد که رییس‌جمهور آمریکا احتمالا هفته آینده از برجام خارج نمی‌شود. مارک میدوز، قانونگذار جمهوریخواه که روابط نزدیکی با دونالد ترامپ دارد در این باره به دیلی بیست گفت که انتظار دارد ترامپ حداقل برای کوتاه‌مدت در برجام بماند. وی تصریح کرد: فکر نمی‌کنم که هفته آینده در زمان ضرب‌الاجل برجام رییس‌جمهور به‌طور کلی از توافق هسته‌ای با ایران خارج شود. او گفت: بر اساس گفت‌وگوهایی که با همکاران دموکرات و جمهوریخواه خود داشته‌ام، فکر می‌کنم اینکه بگوییم ترامپ در هفته آینده از برجام خارج خواهد شد صحیح نیست. میدوز افزود:با توجه به اینکه به دنبال مذاکره مجدد در مورد برجام هستیم، فکر می‌کنم در کوتاه‌مدت این توافق تمدید خواهد شد حتی با وجود اینکه اعضای این توافق اعلام کرده‌اند که گزینه مذاکره مجدد در دستور کار نخواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
خالق آثار به یاد ماندنی موسیقی از دنیا رفت؛
مسیر پرچالش بورس
کاهش نظامیان آمریکایی در کره‌جنوبی
ایران موفق‌تر از روسیه در مسابقه فیلترینگ ؛
رشد ۱ تا ۴ میلیون تومانی قیمت هر مترمربع مسکن در تهران؛
از دانشگاه آزاد تا میدان انقلاب
آبی‌ها رکورددار قهرمانی در جام حذفی؛
پیام‌رسان سروش؛ عامل آشتی دو کره!
لیچاربازی!
روزی روزگاری فرش ایران
تسلیحات افسارگسیخته
سود بانکی کجا آرام می گیرد؟
تجارتی به نام طرح ترافیک
سنجاق‌های اتصال
پیشروی دیپلماتیک علیه آمریکا
«جهان صنعت» از فقدان استراتژی در صنعت فرش دستباف ایرانی گزارش می‌دهد؛
روزی روزگاری فرش ایران
سنجاق‌های اتصال
فاز اول «ایران مال» رونمایی شد؛
سنجاق‌های اتصال
سنجاق‌های اتصال
