ماکرون- ترامپ؛ تفاهم ضد و نقیض

مانا اسکویی* - امروز رییس‌جمهور فرانسه و آمریکا دیدار و گفت‌وگو می‌کنند.
در طول عمر جمهوری پنجم فرانسه یعنی از 1958 تا امروز یعنی در 70 سال گذشته به ویژه در دوران ریاست‌جمهوری دوگل و پمپیدو، تا سال‌های آغازین در دهه 70 مصادف با روی کار آمدن ژیسکار دستن رابطه پاریس- واشنگتن در راستای منافع ملی فرانسه فراز و نشیب زیادی را پشت‌سر گذاشته است.
در دوران جنگ سرد دیپلماسی فرانسه فاصله خود را با تقابل مسکو- واشنگتن به‌گونه‌ای حفظ می‌کرد که اولویت اروپایی آن بر هم‌پیمانی با آمریکا کاملا مشخص بود.
دوری از ناتو تا سال‌های آغازین هزاره سوم یکی از مشخصه‌های دیپلماسی مستقل و قاره‌ای پاریس به حساب می‌آمد درحالی که از 2007 و با ریاست‌جمهوری سارکوزی چرخش به راست دیپلماسی پاریس بر پایه منافع نظامی- اقتصادی با آن سوی آتلانتیک و ایفای نقش بیشتر در ناتو شکل گرفت. حضور نظامی فرانسه در خاورمیانه و آفریقا از سال 2012 و با ریاست‌جمهوری اولاند، جدا از اینکه در تقابل با روسیه، پاریس را کنار ائتلاف غرب در سوریه قرار داد بلکه جاه‌طلبی‌های سابقه‌دار فرانسه بخشی از قاره سیاه را دوباره مطرح کرد. امانوئل ماکرون، اما در یک سال اول حضورش در کاخ الیزه به دیپلماسی فرانسه را جدا از ادامه خط دوره اولاند بیش از هر زمانی در جمهوری پنجم به آمریکا نزدیک کرد.


دیدار اول ماکرون و ترامپ که به فاصله اندک پس از روی کار آمدن او در کاخ سفید صورت گرفت که همراه با رفتار مشتاقانه طرفین و به ویژه دست دادن طولانی‌مدت جلوی دوربین همراه بود، اینک و در چارچوب بحران خاورمیانه و برجام و تقابل با مسکو از یک‌سو و در قالب منافع اقتصادی، پیمان تجاری بین قاره‌ای و حوزه محیط‌زیست از سوی دیگر، رییس‌جمهور فرانسه به عنوان یکی از هم‌پیمانان نزدیک ترامپ معرفی شده است؛ هم‌پیمانانی که با وجود برخی منافع و عقاید مشترک اختلاف نظرهای زیادی هم دارند.
ماکرون که می‌خواهد و دوست دارد با توجه به درگیری‌های لندن و برلین و به تبع آن به ویژه کاهش قدرت مرکل، خود را سردمدار اتحادیه اروپا و تاثیرگذار در سیاست‌های ضد و نقیض ترامپ معرفی کند، تلاش می‌کند تا در گفت‌و‌گو با رییس‌جمهور آمریکا دست‌کم در یکی از مهم‌ترین اختلاف‌های دو کشور در حال حاضر، یعنی برجام، با دست پر از میدان خارج شود، هرچند نامنتظره بودن ترامپ اجازه نمی‌دهد تا هیچ‌کدام از تصمیمات و توافق‌های او به آسانی ادامه پیدا کند.
سفر رییس‌جمهور فرانسه به آمریکا و اهدافی که دنبال می‌کند با واکنش‌های متفاوت و اکثرا منفی و دست بالا محتاطانه روبه‌رو شده به ویژه نزد دست چپی که او را بیش از حد وابسته به ترامپ قلمداد کرده‌اند.
آخر اینکه به قول یکی از روزنامه‌های فرانسه برآیند دیدار و گفت‌و‌گوی ماکرون- ترامپ را می‌توان «تفاهم ضد و نقیض» نامید.
* تحلیل‌گر سیاسی