بی‌اعتمادی به گارد سلطنتی

به دنبال حملات شنبه‌شب گذشته به کاخ سلطنتی الخزامی و فرار پادشاه سعودی و پسرش از ریاض، هنوز هیچ نشانه جدی  مبنی بر وضعیت سلامتی و اقامتی این دو در دست نیست.
طبق گفته منابع داخلی یا مخالفان رژیم سعودی، سلمان بن عبدالعزیر و ولیعهد همه‌کاره او پس از حوادث مزبور به پناهگاهی امن در یک پایگاه هوایی تحت نظارت آمریکایی‌ها منتقل شده‌‌اند که هنوز مشخص نیست در اطراف پایتخت است یا در ابها (مقصد هواپیمای آمبولانس سلطنتی در شب درگیری) یا مکانی در ساحل دریای سرخ.
در حالی که دیروز واس خبرگزاری رسمی عربستان، از یک ملاقات کم‌اهمیت میان پادشاه سلمان بن عبدالعزیز با رئیس هیأت امنای مرکز گفت‌وگوی ملی ملک عبدالعزیز در کاخ یمامه ریاض خبر داده و حتی عکسی را از این دیدار منتشر کرده اما این تصاویر ممکن است آرشیوی باشند. ضمنا آفتابی نشدن شاه و پسرش در یک اجتماع رسمی، یک برنامه زنده یا در دیدار با سفرا و مقامات خارجی طی 48 ساعت گذشته، این ظن را به‌وجود آورده است که مدعیان تاج و تخت سعودی یا هنوز از وحشت آنچه رخ داده از مخفیگاه خود بیرون نیامده‌‌اند یا اینکه حتی شاید در جریان تیراندازی‌‌های شنبه شب بلایی بر سر این دو آمده است. پیام‌‌های تقدیر رسمی شاه و ولیعهد از وزیر کشور که دیروز منتشر شد نیز خود ابهامات دیگری آفریده است. واس دیروز پیام رسمی محمد بن‌سلمان و پدرش را به شاهزاده عبدالعزیز بن سعود بن‌نایف بن‌عبدالعزیز منتشر کرد که در حقیقت به منزله پیامی نمادین مبنی بر سلامتی آنها بوده و در عین حال بنا بود فقدان حضور فیزیکی شاه و ولیعهد از شامگاه شنبه به بعد در مجامع رسمی یا جلوی دوربین‌‌های تلویزیونی را جبران کند. موضوع اینجاست که اگر این پیام حقیقتا از سوی بن‌سلمان بوده باشد نه فقط یک پیام نمایشی از سوی مقامات امنیتی، بدین معنی است که ولیعهد بحران امنیتی را پذیرفته و در عین حال به جای آنکه از گارد سلطنتی به عنوان نیروی اصلی حافظ کاخ‌‌های خاندان پادشاهی تقدیر کند از نیروهای نجات‌دهنده‌‌‌اش منسوب به وزارت کشور تقدیر به‌عمل آورده که نشانه بی‌اعتمادی او به گاردی است که به نظر می‌رسد از کنترلش خارج شده است. گاردی که ممکن است تحت تاثیر نگرانی اکثر بزرگان آل‌سعود از حذف شدن توسط دیکتاتور جوان قرار گرفته باشد. در این میان یک مخالف سرشناس خارج‌نشین رژیم سعودی که یکی از منابع اصلی خبر مربوط به حمله شنبه‌شب به کاخ الخزامی محسوب می‌شود، دیروز در توئیتی جدید مدعی شد شخص سلمان را صبح دوشنبه، از پایگاه نظامی امن به ریاض بازگردانده‌‌اند. به نوشته «غانم الدوسری»، به نقل از منابع مورد ادعایش در دربار، سفر اعضای خانواده سلطنتی و برخی مسؤولان به خارج ممنوع اعلام شده است. همچنین در شرایطی که بن سلمان خود را هدف اصلی حمله دانسته و بشدت در اضطراب قرار دارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تحقیقات برای شناسایی افراد مرتبط با حوادث شنبه آغاز شده‌ است. مهم‌ترین ترس او این است که محمد بن‌نایف، ولیعهد پیشین که توسط خودش خانه‌نشین شد موفق به انجام کودتا شود. در شرایطی که همچنان ابعاد درگیری‌‌های نظامی شامگاه شنبه در محله الخزامی ریاض مبهم است اما برخی مخالفان دیگر سعودی نیز از وقوع یک کودتا در آن شب خبر داده‌‌‌اند؛ کودتایی از سوی افسران وابسته به محمد بن‌نایف، ولیعهد سابق و تحت حصر. اما نگران‌کننده‌‌‌‌‌‌تر برای بن‌سلمان و حامیان غربی‌‌‌‌اش آنکه به نظر می‌رسد، کودتا با مشارکت برخی عناصر وابسته به تشکیلات وهابی به رهبری مفتی اعظم «آل‌الشیخ» انجام شده که به دلیل نقض پیمان دینی شاه و ولیعهد و با توجه به آینده نامعلوم‌شان در نتیجه اصلاحات پرشتاب غربی توسط او برای حذفش از قدرت اقدام کرده‌اند. در مقابل سکوت رسانه‌‌های رسمی نسبت به این موضوع، پلیس عربستان  همچنان سعی می‌کند با داغ نگاه داشتن اخبار مربوط به ممنوعیت پرواز پهپادها بدون مجوز دولتی، قرائت رسمی و مضحک از وقایع کاخ الخزامی را زنده نگه دارد. اگرچه لشکر سایبری سعودی تلاش می‌کند حمله پهپاد اسباب‌بازی را به حوثی‌‌‌های یمن مرتبط کند اما بی‌ثباتی سیاسی ناشی از اختلافات سیاسی داخل آل‌سعود و تمایل به انتقام بخش اعظم خاندان سلطنتی که توسط سلمان و پسرش طرد یا حصر شده‌‌‌‌اند، همچنان دغدغه اصلی افکار عمومی عربستان است.
مرکز اسرائیلی: انقلاب بن‌سلمان به شورش می‌انجامد


روز یکشنبه همزمان با خبر درگیری‌‌های نظامی در کاخ پادشاهی سعودی، خبر یک جنایت خانوادگی و همچنین ورشکستگی شرکت‌‌های بیمه عربستان نیز نقل محافل خبری این کشور بود. این سه خبر نماد بی‌ثباتی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی رژیمی است که مدعی اصلاحات اساسی یک شبه برای تبدیل به یک قدرت است. در همین حال نتایج تحقیقات انجام شده توسط اسرائیلی‌ها درباره تحولات اخیر عربستان، بر این بی‌ثباتی‌ها صحه می‌گذارد. بر اساس تحقیقات مرکز مطالعات امنیت ملی اسرائیل وابسته به دانشگاه تل‌آویو، آنچه محمد بن‌سلمان به عنوان انقلاب آغاز کرده بدون دخالت غرب محال است به سرانجام خوبی برسد و منجر به بی‌ثباتی و در نهایت شورش در حجاز خواهد شد. از نظر تحلیلگران صهیونیست دلیل این اتفاق این است که انقلاب بن‌سلمان برخلاف دیگر کشورهای عربی، نه توسط بنیادگرایان یا افراطی‌‌های القاعده، بلکه از رأس هرم به پایین تحمیل می‌شود.