هدف‌گذاری عربستان برای بازار انرژی؛

گروه انرژی- عربستان سعودی به دنبال این است که قیمت هر بشکه نفت از ۸۰ دلار و حتی ۱۰۰ دلار فراتر رود. این نشانه‌ای از این است که حتی با نزدیک شدن به پایان توافق کاهش تولید اوپک، احتمالا عربستان به سطح تولید کاهش یافته خود، دست نخواهد زد.
اگرچه اوپک به هدف اولیه این پیمان دست یافته اما هیچ نشانه‌ای از اینکه عربستان یا متحدانش مایل هستند به اجرای توافق کاهش تولید پایان دهند، به چشم نمی‌خورد.
منابع آگاه می‌گویند کمیته فنی مشترک اوپک و غیراوپک تایید کرده که اشباع عرضه در بازار نفت به لطف اجرای توافق کاهش تولید جهانی، کاملا از بین رفته است.
یکی از منابع آگاه به رویترز گفت در دیدار کمیته فنی مشترک که روز پنجشنبه برگزار شد، تایید شد که سطح ذخایر نفت کشورهای توسعه‌یافته در مارس ۱۲ میلیون بشکه بالای متوسط پنج‌ساله بوده است در حالی که ذخایر این کشورها در ژانویه سال ۲۰۱۷ حدود ۳۴۰ میلیون بشکه بالای متوسط پنج‌ساله بود.


هدف توافق کاهش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک، کاهش سطح ذخایر نفت کشورهای توسعه‌یافته به متوسط پنج‌ساله بوده است. با این‌همه وزیران نفت عضو این کمیته گفته‌اند باید معیارهای دیگری نیز مد نظر قرار گیرند.
اوپک و شماری از تولیدکنندگان خارج از این سازمان که در راس آنها روسیه قرار دارد، با هدف حذف مازاد عرضه و تقویت قیمت‌ها از ژانویه سال ۲۰۱۷ کاهش تولید را به اجرا گذاشته‌اند و این توافق را تا دسامبر سال ۲۰۱۸ تمدید کرده‌اند. با این‌همه قرار است در نشست ژوئن، سیاست محدودیت عرضه بازبینی شود.
چهار منبع اوپک خواستار استراتژی خروج شده‌اند. اکثر مقامات درباره معرفی معیارهای بیشتر برای ارزیابی موفقیت این توافق و ضرورت حمایت از سرمایه‌گذاری در تولید جدید برای جلوگیری از کمبود عرضه در آینده صحبت کرده‌اند.
این عقیده مطرح است که قیمت‌های نفت هنوز به حد کافی بالا نیستند تا سرمایه‌گذاری نفتی را تشویق کنند. نفت برنت حدود ۷۴ دلار در هر بشکه معامله می‌شود که بالاترین قیمت از نوامبر سال ۲۰۱۴ است.
پس از دیدار کمیته فنی، قرار است کمیته مشترک وزیران اوپک و غیراوپک روز جمعه در جده عربستان دیدار کنند.
به گفته منابع آگاه، انتظار می‌رود این وزارت درباره معیار میانگین پنج ساله ذخایر صحبت کند. با این همه کمیته فنی مشترک هیچ توصیه‌ای در این باره ارائه نکرده است.
محدودکردن عرضه
یکی از این منابع آگاه گفت: دبیرخانه اوپک در وین مامور انجام مطالعاتی با سناریوهای مختلف در خصوص ذخایر، عوامل عرضه و تقاضای بازار و ریسک‌های تاثیرگذار بر ثبات بازار مانند تحریم‌های احتمالی آمریکا علیه ایران شده است.
وزیر نفت امارات متحده عربی نیز به یک روزنامه آلمانی گفت: تولیدکنندگان نفت بیشتری باید در محدود کردن عرضه به تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک ملحق شوند.
روزنامه هندلزبلات به نقل از سهیل محمد المزروعی نوشت: اعضای اوپک و تولیدکنندگان غیراوپک به کاهش تولیدی که وعده داده بودند، عمل کرده‌اند اما ما باید کشورهای بیشتری را وارد این پیمان کنیم.
کمیته مشترک وزیران اوپک و غیراوپک روز جمعه در جده عربستان دیدار می‌کنند. وزیران انرژی عربستان سعودی، روسیه، امارات متحده عربی، عمان، الجزایر، کویت، ونزوئلا، عراق و برونئی و همچنین رییس شرکت دولتی تولیدکننده انرژی لیبی و نمایندگان جمهوری آذربایجان و قزاقستان در این دیدار شرکت خواهند کرد.
بر‌اساس گزارش رویترز، وزیر نفت امارات گفت: پس از این دیدار اعلام خواهیم کرد میزان ذخایر چه میزان کاهش یافته و تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک به چه نحوی به تولید ادامه می‌دهند. وی همچنین خواستار افزایش سرمایه‌گذاری در صنعت نفت برای پاسخگویی به تقاضای رو به رشد شد.
براساس این گزارش عربستان سعودی که برترین صادرکننده نفت جهان است، بسیار خوشحال خواهد شد که شاهد رسیدن قیمت‌ها به ۸۰ دلار یا حتی ۱۰۰ دلار باشد. این به عنوان نشانه‌ای از اینکه عربستان به دنبال تغییر در روند تولید نیست، تلقی شد.
در ایالات متحده، اداره اطلاعات انرژی در روز چهارشنبه به وقت این کشور (بامداد پنج‌شنبه)، اعلام کرد که ذخایر انبارهای تجاری نفت خام آمریکا افت کرده و به میانگین پنج ساله آن که حدود ۴۲۰ میلیون بشکه است، نزدیک می‌شود.
با افت ذخایر و پس از اینکه رویترز اطلاع داد، عربستان سعودی به دنبال این است که قیمت‌ها را از این هم بالاتر ببرد، قیمت نفت به اوج گرفتن خود تا بالاترین رکوردهای اواخر ۲۰۱۴ ادامه داد.
افت ذخایر نفتی
روز پنج‌شنبه، با افت ذخایر انبارهای نفت که درحال نزدیک ‌شدن به میانگین پنج ساله است و پس از اینکه منابعی به رویترز اطلاع دادند که برترین صادرکننده نفت، عربستان سعودی به دنبال این است که قیمت‌ها را از این هم بالاتر ببرد، قیمت نفت به اوج گرفتن خود تا بالاترین رکوردهای اواخر ۲۰۱۴ ادامه داد.
قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام برنت به 74/74 دلار رسید، که این بالاترین قیمت آن از ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴ است. در آن تاریخ بود که اوپک تصمیم گرفت برای دفاع از سهم بازار خود تا آخرین حدی که در توان دارد تولید کند و تنها یک سال بعد قیمت نفت به ۲۷ دلار برای هر بشکه سقوط کرد.
تا ساعت ۱۹:۱۵ به وقت تهران، قیمت نفت برنت اندکی افت کرد و به هر بشکه 40/74 دلار رسید که هنوز ۹۲ سنت نسبت به قیمت بسته شده دیروز، بالاتر است.
قیمت پیش‌خرید نفت خام نیمه‌سنگین تگزاس غرب آمریکا، دبلیوتی‌ای، ۵۳ سنت بالا آمد و به 00/69 دلار برای هر بشکه رسید. دبلیوتی‌ای تا 56/69 دلار بالا رفت که گران‌ترین قیمت آن از ۲۸ نوامبر تا‌کنون است.
تحریم‌های دوباره ایران
البته احتمال اینکه ایالات‌متحده تحریم‌های ایران را دوباره برقرار کند، باعث تقویت قیمت‌ها شده است. ایران سومین تولیدکننده بزرگ اوپک است و تحریم آن منجر به کاهش تولید شدیدتر خاورمیانه خواهد شد.
این درحالی است که با نزدیک شدن به تابستان، تقاضا برای بنزین بالا رفته است و صادرات نفت خام آمریکا هم دوباره به سوی دو میلیون بشکه در روز حرکت کرد و به 75/1 میلیون بشکه در روز رسید.
یک دلیل دیگر تقویت قیمت‌ها به گفته تحلیلگر نفتی کامرزبانک، کارستن فریسچ این است که با وجود اینکه قیمت‌های نفت بالاتر از ۷۰ دلار قرار دارد و عرضه بیش از حد در بازار هم از میان رفته و با توجه به اینکه اعضای اوپک در جمعه این هفته در جده عربستان سعودی دیدار می‌کنند، هنوز مذاکره در مورد خروج از توافق کاهش تولید در دستور کار این اجلاس نیست.
همچنین سرمایه‌گذاران نگران هستند که با اختلال در عرضه نفت که ممکن است با بازگرداندن تحریم‌های ایران و افت شدید تولید ونزوئلا، تشدید شود، قیمت‌ها از این هم بالاتر بروند.
با این اوصاف کاهش تدریجی شکاف بین عرضه و تقاضا در بازار موجب رشد قیمت‌ها شده است.
بانک سرمایه‌گذاری جفریز آمریکا نیز اعلام کرد: «حجم ذخایر نفت تجاری در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه‌ای در حال حاضر به متوسط پنج سال گذشته رسیده و با توجه به اینکه در آستانه اوج‌گیری تقاضا، پالایشگاه‌ها عملیات تعمیرات خود را به اتمام می‌رسانند، احتمالا شاهد کاهش سریع‌تر این ذخایر خواهیم بود.»
بر اساس این گزارش میزان ذخایر تجاری کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه‌ای ممکن است به رقمی برسد‌ که از زمان آغاز سقوط قیمت نفت در سه ماهه سوم 2014 به این طرف بی‌سابقه است.
بانک استاندارد چارترد انگلیس هم این هفته در یادداشتی با اشاره به انقضای ضرب‌الاجل تعیین شده از سوی ترامپ برای اصلاح برجام و تاثیر آن بر بازار جهانی نفت نوشت: اولین موضوع ژئوپلیتیک کلیدی، انقضای مهلت تعلیق تحریم‌های آمریکا علیه ایران است.
مرگ مردی که نفت را 100 دلار می‌کند
از سویی آینده لیبی به عنوان یک تولید‌کننده مهم نفت و گاز در شمال آفریقا بار دیگر در معرض تهدید قرار دارد. رسانه‌های بین‌المللی گزارش می‌دهند که ژنرال خلیفه حفتر، مرد قدرتمند این روزهای لیبی‌ و رهبر ارتش ملی لیبی، بزرگ‌ترین و قدرتمندترین نیروی نظامی این کشور سکته کرده است.
رسانه‌های عربی سخن از مرگ یا کناره‌گیری این نظامی قدرتمند از عرصه سیاسی لیبی در روزهای آینده می‌گویند که بدون شک می‌تواند موجب افزایش بی‌ثباتی در این کشور و تشدید نزاع قدرت در شرق لیبی شود.ابتکارات سیاسی چند کشور عربی، سازمان ملل، آمریکا و اتحادیه اروپا بدون حضور قدرتمند ارتش ملی لیبی در تحولات میدانی این کشور محکوم به شکست است. حذف احتمالی ژنرال حفتر از توازن قدرت ظریف و شکننده‌ای که در لیبی ایجاد شده همچنین موجب تضعیف عملیات‌های نظامی ضد‌داعش و ضد‌القاعده در لیبی خواهد شد.
وضعیت در لیبی همچنین موضوع نگرانی عمده برای اوپک خواهد بود‌ زیرا در پیش‌بینی‌های این سازمان در زمینه عرضه نفت، تداوم ثبات در لیبی که عامل اصلی آن ارتش ملی این کشور بود، یک مفروض اصلی به حساب می‌آید. افزایش مجدد بی‌ثباتی در لیبی تاثیر قابل توجهی بر توانایی این کشور در زمینه تولید نفت خواهد داشت.
ارتش ملی لیبی در حال حاضر اصلی‌ترین نیروی حاکم بر مناطق نفتی این کشور است و کنترل منطقه موسوم به «حلال نفتی» در خلیج سیرت را در اختیار دارد.ارتش ملی لیبی در سایه برقراری ثبات توانسته تولید نفت این کشور را از 300 تا 350 هزار بشکه در روز به یک میلیون بشکه افزایش دهد. به راه افتادن جنگ قدرت منجر به کاهش مجدد ظرفیت تولید و صادرات نفت لیبی خواهد شد. بر اساس خوش‌بینانه‌ترین سناریوها بازگشت بی‌ثباتی به مناطق نفتی، حداقل حدود 200 هزار بشکه از نفت لیبی را از بازار حذف خواهد کرد و ممکن است قیمت جهانی نفت را حتی تا 100 دلار در هر بشکه برساند.