روزنامه همدلی
1397/02/01
«همدلی» از وضعیت مناطق مرزی کردستان به دنبال بسته شدن مرزها گزارش می‌دهد ما را بشنوید
آسو محمدی- هر چیزی آنقدر تکرار میشود تا بی‌اهمیت شود؛ بسته شدن مرزها، کشته شدن کولبران به خاطر عبور از مرز، بیکاری و نابسامانی وضعیت و مشکلات معیشتی در اکثر شهرهای غرب کشور پیش از این هم به رسانه‌ها و مجلس کشیده شد و از فرط تکرار شدن دیگر بی‌ارزش شده است. هر چند قول‌هایی از مسئولان داده شده، اما به گفته مردم هیچ‌یک از وعده‌ها اجرایی نشده است. همین بی‌توجهی و بی‌تفاوتی نسبت به مطالبات مرزنشینان کافی بود تا دوباره شاهد حضور مردم در «خیابان» که این روزها در غیاب خواب غلفت نمایندگان‌‍‌شان، صدای مردم شده است، باشیم. مردم شهرهای مرزنشین با تعطیلی مغازه‌های خود به نشانه اعتراض، می‌خواهند که مرزها باز شود و آنها به کارشان ادامه دهند با این توضیح که دولت در اسفند۹۶ شروع اجرای طرح «مبادلات مرزی با کارت الکترونیک مرزنشینان موسوم به کارت پیله‌وری» را در 3شهرستان کردنشین بانه، مریوان و سروآباد اعلام کرد. براساس این طرح، بازاریان منطقه می‌توانند کالاهایی را که در ایران نمایندگی نداشته، فقط از طریق گذرگاه‌های اعلام‌شده از طرف دولت و با تعرفه‌ای مشخص وارد کنند. این طرح که قرار بود از اسفند سال گذشته برای اولین بار در «بازارچه مرزی سیران‌بند» واقع در شهر بانه شروع شود، با عدم استقبال بازاریان این شهر روبه‌رو شد.شکواییه ما را به مقامات بالا برسانید
حالا هفت روز از اعتصابات کاسبان شهرهای بانه، مریوان، جوانرود و... می‌گذرد و دنبال بسته شدن مرزها و اعتصابات بازاریان، سعید جلیلی، نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی همزمان به استان کردستان سفر کرده است. جمال اعتماد، رئیس شورای شهر بانه دراین باره گفته: سعید جلیلی در پی درخواست مقامات و علمای استان کردستان از رهبری برای حل مشکل بسته شدن مرزها به این سفر فرستاده شده است. بر اساس اعلام منابع محلی این سفر جلیلی رسمی نیست و قرار شده که او با بازاریان و معتمدان محلی به گفت‌وگو بنشیند، این درحالی است که تصاویر و ویدئوهای منتشر شده از این دیدارها، حکایت از این دارد که مردم جلسه سخنرانی سعید جلیلی را به نشانه اعتراض ترک کردند و شامگاه روز چهارشنبه ۲۹فروردین، نشست جلیلی در مسجد جامع شهر بانه برای تشریح دلیل بسته‌ماندن مرزها، با اعتراض مردم به دلیل عدم گرفتن «پاسخی قانع‌کننده»، نیمه‌کاره رها شد. ماموستا «ملاعبدالله عبدالهی»، امام‌جمعه بانه در این گردهمایی خطاب به سعید جلیلی گفت: «جناب آقای جلیلی شکواییه ما را توجه بفرمایید و به گوش مقامات بالا برسانید که تعداد بی‌شماری مجتمع تجاری داریم، اما اکنون مرزها بسته شده است. عاجزانه از مسئولان تقاضای بازکردن مجدد مرزها را داریم که بیش از هفتهزار نفر از راه آن ارتزاق می‌کنند.» تجمع‌کنندگان در این جلسه با دادن شعارهایی تاکید کردند که تا بازشدن مرزها اعتصاب سراسری بازاریان شهر بانه ادامه خواهد داشت.
شهر تعطیل است
«جمال» فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی تا چند ماه گذشته به شغل کولبری مشغول بوده و اکنون بیکار است. او ساکن شهر بانه است و درباره اعتصاب کاسبان شهرهای مرزی به «همدلی» می‌گوید: الان 5 روز است که اعتصاب همچنان ادامه دارد. تا جایی که من اطلاع دارم، قرار است این اعتصاب آنقدر ادامه پیدا کند تا بالاخره مسئولان خواست‌هایشان را عملی کنند.
او ادامه داد: این اعتصابات در بانه بیشتر است، اما در مریوان و جوانرود هم این اعتصابات وجود دارد. همه پاساژها و مغازه‌ها حتی برخی از سوپرمارکتی‌ها هم تعطیل کردند. یعنی می‌توان گفت، کلا شهر غیر از موارد محدودی، تعطیل است. هرچند این اعتصاب مربوط به کولبرها نیست، اما ما آنها را حمایت می‌کنیم و موافق این اعتصاب هستیم. چون بسته شدن مرزها مشکل ما هم هست. هزاران نفر از مردم مرزنشین بیکار شدند. اعتصاب مغازه‌داران به نفع ما هم می‌تواند باشد.
مطالبات مردم؛ کاهش گمرکات مرزی
«وریا» هم شهروندی مریوانی است که در این باره به «همدلی» توضیح می‌دهد: اعتصابات صنفی بازاریان و کسبه مریوان از روز سه‌شنبه 28فروردین به طور گسترده و فراگیر شروع شد. این اعتصاب تقریبا کل کسبه و بازاریان را در بر گرفت و تا نوشتن این متن یعنی جمعه 31فروردین همچنان ادامه دارد، نارضایتی بازاریان و کسبه در اساس ناشی از بسته شدن مرزها و بازارچه‌ها کولبری و عدم اجازه ورود کالاهای خارجی بود، که به صورت مستقیم معیشت و زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داه است. این اعتصابات به صورت خودجوش شروع و با مطالبه باز شدن مرزها ادامه پیدا کرد. در واقع مطالبات اساسی مردم همان بازگشت به وضعیت سابق و کاهش گمرکات مرزی و ورود و خروج آسان کالا و کاهش تعرفه‌های بالای ترخیص است.
این شهروند ادامه می‌دهد: اعتصاب سراسری بازاریان مریوان در ادامه حمایت از اعتصابات شهرهای بانه و جوانرود بود که نزدیک به یک هفته است ادامه دارد، کسبه مریوان به نشانه نارضایتی و در حرکتی نمادین سفره‌ای خالی پهن کردند و به صورتی کاملا مدنی و به‌دور از خشونت همچنان پیگیر مطالبات خود هستند، اما نهادهای اداری و سیاسی مریوان هیچ واکنش رسمی به این اعتصابات نشان نداده‌اند و تدبیری برای حل این مشکل اتخاذ نکرده‌اند.
«هیژا» هم یک شهروند جوانرودی است و در این باره می‌گوید: در این اعتصاب شاید چند روز کسبه از تعطیلی مغازه‌هایشان ضرر کنند، اما به‌جای آن حتما می‌تواند از مسئولان جواب قطعی بگیرند. چون چندین بار مسئولان وعده و قول‌های مختلفی دادند اما هیچ‌یک از آنها عملی نشده است. اما وقتی این اعتراضات رسانه‌ای میشود، حتما مسئولان مجبور به رسیدگی اوضاع وخیم مردم غرب منطقه می‌شوند. ما می‌خواهیم رئیس‌جمهور به این شهر سر بزنند و از نزدیک مشکلات را ببینند.
او درباره وضعیت کولبری گفت: تنها شغلی که در شهرهای مرزنشین پیدا میشود، شغل بد و پردردسر کولبری است. آن‌هم از زمانی که مرزها بسته‌شده است هزاران نفر بیکار شدند. من موافق هستم که کولبری حذف شود و از راه‌های دیگر این کالاها وارد کشور شود. چون در هر جامعه‌ای نگاه کنید، کرامت انسانی و امنیت کارگران و... موردتوجه است. اما کولبری برای ما نه نگاه انسانی دارد و نه امنیت جانی و جسمی. کولبری شغلی است که افراد به‌ناچار آن را قبول می‌کنند. هرروز افراد در سرما و گرما، سنگین‌ترین بارها را 10 کیلومتر از کوه و سخت‌ترین راه‌ها عبور می‌دهند تا به مقصد برسانند.
از سوی دیگر اقتصاد مناطق مرزی ایران و معیشت مرزنشینان نسبت به سایر مناطق ایران به شدت تحت تاثیر جریانات و حوادث تاریخی و سیاسی بوده است. فقدان زیرساخت‌های اقتصادی و عدم انگیزه و تمایل دولت و بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید و صنعت و نبود زمین کشاورزی کافی برای توسعه اشتغال در بخش کشاورزی، از یک طرف عملا ظرفیت‌های اشتغالزایی در بخش کشاورزی و صنعت را در این منطقه با مشکل مواجه کرده است. از طرف دیگر موقعیت ژئوپولتیک و ارتباطی این مناطق با شهرهای کشورهای همسایه زمینه را برای به‌وجود آمدن پدیده‌ای تحت عنوان تجارت مرزی فراهم آورده است. تجارت مرزی در مناطق مرزی غرب کشور بیشتر در قالب کولبری یا با استفاده از اسب و قاطر صورت می‌گیرد. فقر و نبود فرصت‌های شغلی کافی، معیشت بخش عمده مرزنشینان را به صورت مستقیم و غیر مستقیم به این موضوع وابسته کرده است. به طوری که ضریب نفوذ تجارت مرزی(در شکل‌های قاچاق و غیرقاچاق) در روستاهای نزدیک‌تر مرز به بیش از 70 درصد نیز می‌رسد.
موضوعی که «محسن معرفی» کارشناس ارشد جامعه‌شناسی به اشاره می‌کند و می‌گوید: طی چند ماه گذشته و به دنبال انجام رفراندوم و تلاش دولتمردان و سیاسیون اقلیم کردستان عراق برای استقلال کردستان، واکنش‌هایی را در ایران و دولت مرکزی عراق در پی داشت که یکی از جمله تصمیمات اتخاذ شده، بستن مرزها و تعطیلی بازارچه‌های مرزی مشترک ایران و اقلیم کردستان عراق بود. این موضوع موجب شد بخش عمده‌ای از ساکنان مرزی که معیشت وابسته به تجارت مرزی دارند درآمد خود را از دست بدهند و هرآنچه را پس‌انداز کرده بودند، در این مدت مصرف کنند. تداوم این وضعیت و فقدان جایگزین‌های مناسب برای اشتغال مرزنشینان، در روزهای اخیر اعتراضاتی را در میان بازاریان ساکنان مناطق مرزی شهرهای غرب کشور سبب شده است. خواسته عموم آنها بازگشایی بازارچه‌ها و ایجاد بستر قانونی و حمایت از مرزنشینان از جانب دولت است. عدم توجه به خواسته مردم از جانب دولتمردان و سیاستگذاران این بخش، چنین مسئله ساده‌ای را پیچیده‌تر خواهد کرد. تجربه نشان داده است بی‌توجهی دولت به مسئله اقتصاد و معیشت مردم، به مرور آن را از یک موضوع اقتصادی و اجتماعی به مسئله بزرگتر تبدیل خواهد کرد و ای بسا تداوم این وضعیت در مدت کوتاهی آن را سیاسی خواهد کرد که به مراتب حل آن پیچیده تر و سخت تر خواهد بود.
با این حال کاسبان دلیل اعتصابات خود را بسته شدن مرزها و کسادی بازارشان مطرح کردند، اما نگرانی اصلی آنها بابت پرداخت تعرفه گمرک است. آنها می‌خواهند مرزها باز شود و مثل گذشته بدون تعرفه گمرکی کالا وارد کنند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
سردار سلامی: برخی دوستان، پژواک صدای دشمن شده‌اند
قدردانی گلپا از همدلی، عندلیبی و خواننده جوانی که او را پهلوان آواز می‌داند صدای بی‌صداها
«همدلی» موضوع انتشار فیلم برخورد ماموران گشت ارشاد با یک دختر را بررسی می‌کند ضرب ارشاد
«همدلی» نشست اخیر اصلاح‌طلبان با روحانی و نقد آنها به رفتار دولت در قبال حصر و شرایط اقتصادی کشور را بررسی کرد
میگل دیاس کانل، جانشین رائول کاسترو شد
«همدلی» از وضعیت مناطق مرزی کردستان به دنبال بسته شدن مرزها گزارش می‌دهد ما را بشنوید
نگاهی دوباره به ماجرایی که نوازندگان برهنه از پوشش ایرانی را صاحب لباس وطنی کرد قابی برای همزیستی هنر و صنعت ایرانی
ولی‌الله شجاع پوریان مرز مدارا در 40سالگی انقلاب
بیانیه سپاه به مناسبت روز پاسدارو نکوهش اقدامات وحدت‌شکن
بیانیه سپاه به مناسبت روز پاسدارو نکوهش اقدامات وحدت‌شکن
بیانیه سپاه به مناسبت روز پاسدارو نکوهش اقدامات وحدت‌شکن
