روزنامه اعتماد
1396/12/13
ترامپ جنگ تجاري را كليد زد
ميثم سليمانيدونالد ترامپ پس از آنكه توانست قانون كاهش ماليات در امريكا را با موفقيت به اجرا درآورد و تحسين بخش زيادي از رهبران تجاري امريكا را با خود همراه كند، حالا تصميمي جنجالي و جديدي اتخاذ كرده كه ميتواند تبديل به دردسري بزرگ و جدي براي امريكا و حتي جهان شود. دونالد ترامپ دست روي تعرفههاي واردات به امريكا گذاشته و به همين جهت بسياري از رهبران جهان نگران شدهاند. طبق تصميم جديد دونالد ترامپ، دولت امريكا بناست تعرفههاي سنگين و فراگيري را بر فولاد و آلومينيوم وارداتي به امريكا وضع كند و با اين اقدام رسما يك جنگ تجاري با ديگر كشورها به راه بيندازد. اين اتفاق نهتنها به صادركنندگان لطمه وارد ميكند و هزينههاي توليدكنندگان امريكايي را افزايش ميدهد، بلكه ميتواند زنجيره عرضه و تقاضا را كه جهان متكي به آن است تحت تاثير قرار دهد.
اگر چنين اتفاقي رخ دهد عملا رشد اقتصادي در امريكا بهشدت تحت تاثير قرار ميگيرد و اين در حالي است كه با اجرايي شدن طرح مالياتي دونالد ترامپ بخش زيادي از درآمدهاي كشور كاسته ميشود و اين ميتواند در مجموع ضربه عمدهاي را به اقتصاد امريكا بلكه اقتصاد جهان وارد كند.
به گزارش نيويوركتايمز، اكنون نگراني از وقوع چنين اتفاقاتي جمهوريخواهان كنگره را ناچار كرده تا با دونالد ترامپ در خصوص اين تصميم وارد مذاكره شوند تا در ديدگاه خود بازنگري كند. بن ساس، سناتور جمهوريخواه ايالت نبراسكا روز جمعه گفت: اگر رييسجمهور بخواهد به اين كار ادامه دهد، شغلهاي امريكايي نابود خواهد شد و اين همان چيزي است كه هر جنگ تجاري در نهايت همراه خواهد آورد و بسياري از چيزها از بين خواهد رفت.
اما تاكنون به نظر ميرسد كه دونالد ترامپ اين انتقادها را ناديده گرفته است. او در توييتر خود نوشت: «جنگهاي تجاري خوب هستند و به آساني پيروز خواهيم شد.» اما تحليلگران معتقدند كه چشمانداز يك جنگ تجاري ميتواند به رشد اقتصاد جهاني آسيب وارد كند زيرا هر نوع عدم اطمينان از اقتصاد ميتواند شركتها را مجبور به كاهش سرمايهگذاري و همچنين توقف روند استخدام كند. به نوشته نيويوركتايمز اگر كشورهاي ديگر بخواهند از ابزارهاي خود براي اين تهديدات استفاده كنند اين موضوع بسيار دردناك و نگرانكننده خواهد بود و آسيبها ميتواند قابل توجه باشد. فراتر از اقدام متقابل به تعرفهها، رقباي امريكا ميتوانند دست به اقدامات استراتژيكي بزنند و با دخالت در صنايع خاص و همچنين شكايت از طريق سازمان تجارت جهاني به اقدامات ترامپ پاسخ دهند. بيبيسي نيز در گزارشي در پاسخ به ادعاي ترامپ به پنج علت اشاره ميكند كه پيروزي در جنگ تجاري آسان نيست. دليل اول آن اين است كه افزايش تعرفه واردات واقعا نميتواند مشاغل فولادي و آلومينيوم را افزايش دهند. دونالد ترامپ با اين تصميم انتظار دارد سرمايهگذاري داخلي و استخدام به همراه داشته باشد. اما تغييرات تكنولوژيكي موجب شده است كه اين صنعت نياز به كارگران كمتري داشته باشد. مورخان و كارشناسان معتقدند كه تلاشهاي قبلي براي محافظت از مشاغل فولادي تا حد زيادي بياثر بوده است. تجزيه تحليلها و ارزيابيها حاكي از آن است كه چنين اقدامي ميتواند تنها 3500شغل ايجاد كند كه درقبال مشاغلي كه از واردات فولاد و آلومينيوم ايجاد ميشود قابل مقايسه نيست. اما دومين دليل در خصوص آسان نبودن جنگ تجاري اين است كه تعرفهها احتمالا هزينههاي ايالات متحده را افزايش ميدهند. امروزه صنعت فولاد امريكا حدود 140هزار نفر را در استخدام خود دارد كه به مراتب كمتر از بخشهايي است كه به اين محصول متكي است. طبق برآوردها در سال 2015، شركتهاي استفادهكننده فولاد، از جمله فولاد وارداتي 5/6 ميليون امريكايي را به كار گرفتهاند. واكنشها نيز به چنين اقدامي فوري بود. به عنوان مثال اتحاديه ملي خرده فروشي اين اقدام را مالياتي بر خانوادههاي امريكايي دانست. ويلبر راس، وزير بازرگاني امريكا هرچند معتقد است كه واكنش خوبي به اين موضوع نشان خواهد داد اما ادوارد آلدن، عضو ارشد شوراي روابط خارجي امريكا در گفتوگو با بيبي سي عنوان كرد كه هزينههاي اين اقدام بسيار جدي خواهد بود. برخي گزارشها حاكي از آن است كه با شنيدن اين خبر برخي شركتها از جمله شركت لوازم خانگي الكترو لوكس طرح توسعه خود را متوقف كرده است.
موضوع سوم به انتقام جويي متحدان امريكا باز ميگردد. تحليلها حاكي از آن است كه متحدان تجاري امريكا دست به انتقام جويي عليه اين كشور بزنند. از طرفي كشورها ميتوانند براي انتقام جويي دست به شكايت از امريكا در سازمان تجارت جهاني بزنند، اما چنين مواردي سالها طول ميكشد كه شايد تا آن زمان ترامپي وجود نداشته باشد؛ از همين رو كشورهاي مختلف دست به اقدامي متقابل و يك طرفه خواهند زد.
اما مورد بعدي به گزينههاي چين براي مقابله با اين موضوع باز ميگردد. ايالات متحده همواره چين را به دامپينگ قيمت فولاد و آلومينيوم متهم كرده است و اقدامات سختي را عليه اين اقدام چين اتخاذ كرده اما اگر بخواهد اين تعرفه را اجرا كند، در طرف مقابل كسب و كارهاي ايالات متحده از جمله افرادي كه در ماشينسازي و صنايع و فناوريهاي نوين و همچنين كشاورزي علاقهمند به ورود در بازارهاي چين هستند با مشكل روبهرو خواهند شد. مورد آخر مربوط به پيامدهاي سياسي داخلي نامشخص است. اين اقدام شرايط در داخل را ناپايدار ميكند و جمهوريخواهاني كه طرفدار تجارت آزاد و بازار آزاد هستند را با شكاف عميق مواجه ميكند و مشخص نيست كه اين موضوع به كجا ميانجامد.
اما بايد اين واقعيت را پذيرفت كه هرگونه اقدامي اينچنيني از سوي امريكا يك زنجيره اقتصادي در جهان را تهديد ميكند. تعداد زيادي از كارگرها نهتنها در امريكا بلكه در جهان شغلشان در معرض خطر قرار خواهد گرفت و قطعا تعداد افرادي كه شغل خود را از دست ميدهند بيش از افرادي است كه به بازار كار تزريق ميشوند. مارك زندي، اقتصاددان در گفتوگو با نيويوركتايمز عنوان كرد: اگر افزايش نرخ رشد اقتصادي در امريكا متوقف شود 1/0 درصد از توليد خود را در اين سال از دست ميدهد و اين موضوع 190 هزار شغل را در كشور از بين ميبرد.
سایر اخبار این روزنامه