13 استراتژی بورس کالا در سال 96

بورس کالا در سال 95 فعالیت‌های زیادی را براساس اهداف ترسیم شده به مرحله اجرایی رساند‌. در کنار این اتفاق با نگاه به اهداف توسعه‌ای این بورس چشم‌انداز گسترده‌تری را برای ایفای نقش برجسته در اقتصاد ایران مشاهده می‌کنیم.‌ برای اینکه دقیقا اجرای برنامه‌های بورس کالا در سال 95 و البته هدف‌گذاری این بورس در سال 96 را مورد بررسی قرار دهیم بخش‌های مهم و ویژه مجموعه گفت‌وگوهای حامد سلطانی‌نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران با روزنامه «جهان‌صنعت» و سایر رسانه‌ها در سال‌جاری را در قالب یک گزارش منتشر می‌کنیم تا همه فعالان بازار سرمایه و به خصوص بورس کالا با همه برنامه‌های اجرا شده در سال 95، برنامه‌های سال 96 و البته رویدادهای تاثیرگذار سال‌جاری در بورس کالا از نگاه مدیریت ارشد این بورس آشنا شوند‌.
سهم بورس کالا در تامین مالی سال 95
حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالا درباره سهم این بورس در تامین مالی سال 95 گفت‌‌: براساس برنامه‌ریزی‌های از پیش تعیین شده هدف تامین مالی سال ۹۵ در بورس کالا، یک‌هزار میلیارد تومان بدون در نظر گرفتن تامین مالی از سوی دولت بود که تا پایان سال پوشش داده خواهد شد‌. افزون بر این تا به حال بیش از سه هزار میلیارد تومان تامین مالی دولت در بورس کالا انجام شده است که ۲۶۵۰ میلیارد تومان از سوی دولت برای گندم صورت گرفت‌. در سویی دیگر براساس آمار موجود تامین مالی شرکت‌ها با استفاده از سلف‌موازی کمک قابل توجهی را برای آنها در پی داشته است‌ به‌طور مثال در بین شرکت‌های پتروشیمی سه شرکت و حتی ذوب‌آهن برنامه‌های تامین مالی را در دستور کار خود قرار داده‌اند‌ همه این برنامه‌ها نشان می‌دهد که افق تامین مالی شرکت‌ها در بستر بورس کالا روشن و توسعه‌محور است‌.
ارتباط با سایر کشورها


این مقام درخصوص ارتباط با سایر کشورها هم اظهار داشت‌‌: اخیرا بورس کالای ایران با بورس ارمنستان به یک توافق تازه دست پیدا کردند و از آنجایی که نخست‌وزیر سابق این کشور، رییس تشکل اورآسیاست، می‌توانیم از ظرفیت‌های ارمنستان به نفع خودمان به خوبی استفاده کنیم‌. هرچند به دلیل ساختارهای اقتصاد کمونیستی در این بخش از منطقه جغرافیایی فعالیت با این‌گونه کشورها کمی پیچیده است و به همین خاطر باید ملاحظات خاصی را رعایت کنیم البته باید برای تقویت حضور و تعاملات با بورس‌های این منطقه با روسیه نیز تعامل‌های قوی‌تری داشته باشیم تا راه‌های تازه‌تری برای ورود ایران به منطقه باز شود‌. البته باید اذعان کرد بعضی از کشورهای این منطقه از استقلال و قدرت خوبی برخوردار هستند که می‌توانیم از این فرصت‌های مناسب نیز به خوبی بهره ببریم و تنها به تقویت ارتباط با روسیه متکی نباشیم‌.
ابزارهای معاملاتی
با گذشت بیش از ۱۴ سال از عمر بورس کالای ایران، طیف وسیعی از محصولات بر پایه ابزارهای مختلف در این بورس وجود دارد به‌طوری که پس از راه‌اندازی انواع قراردادهای نقدی، اعتباری، نسیه و سلف طی سال‌های ابتدایی بورس کالا، هم‌اکنون ابزارهای پیشرفته‌ای چون قراردادهای سلف‌موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به تازگی صندوق‌های کالایی در بورس کالا عملیاتی شده است‌. سلطانی‌نژاد در ادامه افزود‌: از ابتدای راه‌اندازی تا سال ۲۰۱۶ میلادی از روش فروش سلف، معادل چهار میلیارد دلار برای صنایع در بورس کالای ایران تامین مالی شده است‌. همچنین بورس کالا از این میزان توانسته از طریق انتشار اوراق سلف‌موازی استاندارد معادل 5/1 میلیارد دلار برای صنایع مختلف تامین مالی کند که این ارقام با توجه به عمر کوتاه این ابزار جدید قابل قبول ارزیابی می‌شود‌. وی با اشاره به اینکه استقرار نظام انبارداری در حوزه معاملات گواهی سپرده کالایی در دستور کار بورس کالا قرار دارد، گفت‌: تاکنون ۸۰ انبار برای معاملات بخش کشاورزی در بورس کالا پذیرش شده است که این ظرفیت در حوزه فلزات نیز وجود دارد‌.
کارکرد در اقتصاد ملی
مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه به کارکردهای اصلی بورس کالا در عرصه اقتصاد ملی اشاره کرد و گفت‌: هدایت سرمایه‌ها به بخش‌های تولیدی اقتصاد، متحول‌سازی شیوه‌های معاملاتی موجود، ایجاد ارتباط منطقی و نظام‌مند میان دو بخش کالایی و مالی کشور و توسعه بازار سرمایه از کارکردهای اصلی بورس کالای ایران است که برای تحقق این کارکردها، توسعه ابزارهای تامین مالی، تسهیل مبادلات و پوشش ریسک در دستور کار قرار دارد‌. سلطانی‌نژاد در ادامه به رویکردهای شرکت بورس کالا اشاره و عنوان کرد‌: هدایت صحیح منافع، ارتقای ساختارهای سنتی بازار به ساختارهای مدرن، توسعه بازارهای داخلی و ارائه ابزارهای معاملاتی جدید و تجهیز بازارهای کالایی و مالی از رویکردهای اصلی بورس کالا است که تحقق این موارد، کاهش هزینه مبادلات، افزایش شفافیت، افزایش سطح مبادلات و روان شدن جریان معاملات را در پی خواهد داشت‌. پذیرش انبارهای کالایی
پذیرش انبارهای کالایی از جمله راهبردهایی است که به صورت ویژه در بورس کالا اجرایی می‌شود و در آینده نیز با حساسیت‌های بیشتری انبارهای کالایی پذیرش خواهند شد‌. در حال حاضر تعداد انبارهای کالایی که تا روز گذشته در بورس کالا پذیرش شده، ۸۰ انبار در سراسر ایران است و این روند برمبنای برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های راهبردی ادامه‌دار خواهد بود‌. باید به این مساله توجه کنیم که توسعه بازارهای کالایی از طریق انبارها شکل می‌گیرد و به همین دلیل بورس کالا با نگاه ویژه‌ای برای اجرای این سیاست گام برخواهد داشت‌. از سوی دیگر قصد داریم انبارهای خارج از ایران را هم فعال‌تر کنیم‌. در همین راستا با استفاده از انبارهای منطقه آزاد اروند ارتباط خود را با کشور عراق جدی‌تر دنبال کرده‌ایم و هدف‌های صادراتی را با استفاده از این انبارها به مقصد عراق اجرایی می‌کنیم‌.
بلوغ در بازارهای مشتقه و اوراق بهادار مبتنی بر کالا
سلطانی‌نژاد در ادامه به وضعیت معاملات بورس کالای ایران اشاره کرد و افزود‌: از کل ۲۳ میلیارد دلار ارزش معاملات بورس کالا در سال ۲۰۱۶، 7/11 میلیارد دلار آن سهم بازار مالی بوده که در این خصوص می‌توان گفت بورس کالا در حوزه بازارهای مشتقه و اوراق بهادار مبتنی بر کالا به مرحله بلوغ نزدیک شده است‌. وی افزود‌: این در حالی است که ارزش بازار فیزیکی و نقد 1/11 میلیارد دلار بوده که به این ترتیب سهم بازار مالی از نقدی پیشی گرفته است‌. به عبارتی دیگر ۵۱ درصد ارزش معاملات بورس کالا به بازار اوراق بهادار و معادل ۴۹ درصد به بازار فیزیکی اختصاص داشته است‌. این مقام مسوول در ادامه به معاملات بازار فیزیکی اشاره و تصریح کرد‌: در این بازار محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی با ارزشی معادل پنج هزار و ۴۸۲ میلیون دلار معادل ۴۹ درصد بیشترین ارزش معاملات را در بین سایر گروه‌ها کسب کرده و در رتبه اول قرار گرفته است‌. همچنین محصولات صنعتی و معدنی با ارزش چهار هزار و ۸۲۵ میلیون دلار ۴۴ درصد بازار را در اختیار گرفته است و محصولات کشاورزی هفت درصد و بازار فرعی سه درصد از ارزش معاملات بورس کالا را به خود اختصاص داده‌اند‌. وی به وضعیت معاملات محصولات صنعتی و معدنی در بازار فیزیکی اشاره کرد و گفت‌: در سال‌جاری میلادی معاملات فولاد بیشترین میزان ارزش معاملات در تالار صنعتی و معدنی را به خود اختصاص داده و با ارزشی معادل سه هزار و ۶۰۷ میلیون دلار معادل ۷۵ درصد رتبه اول معاملات این تالار را به خود اختصاص داده است‌. همچنین معاملات سنگ‌آهن با ارزش ۸۳۰ میلیون دلاری معادل ۱۷ درصد ارزش بازار بورس کالا در تالار صنعتی و معدنی را در اختیار گرفته و در جایگاه دوم این تالار قرار دارد‌.
الگوهای به‌کارگیری ابزارهای بورسی در صنعت فولاد
مدیرعامل بورس کالا همچنین به سه الگوی به‌کارگیری «گواهی سپرده کالایی»، «ابزار اختیار معامله» و «قراردادهای آتی» در صنعت فولاد اشاره کرد‌. سلطانی‌نژاد تامین مالی، مرجعیت قیمت و ابزار تحویل را از مزایای به‌کارگیری گواهی سپرده کالایی در صنعت فولاد عنوان کرد و اظهار داشت‌: در بحث تامین مالی، تولیدکننده با اتکا به موجودی راکد خود در زمان‌های مختلف اقدام به صدور قبوض انبار متناسب با موجودی انبار خود می‌کند که به این ترتیب با عرضه این قبوض انبار در بورس کالا با کمترین هزینه تامین مالی روبه رو می‌شود؛ به این ترتیب ابزار گواهی سپرده کالایی قادر است موجودی راکد انبار فولادسازان را در یک پروسه کوتاه از طریق بورس کالا نقد کند‌. وی اضافه کرد‌: همچنین با راه‌اندازی معاملات پیوسته قبض انبار، امکان استعلام قیمت کالا در هر لحظه فراهم می‌شود که از این قیمت می‌توان به عنوان قیمت پایه عرضه در تالار داخلی نیز بهره برد‌. در بحث ابزار تحویل نیز گواهی سپرده کالایی نوعی زیرساخت استاندارد برای تحویل ایجاد می‌کند که در تمامی انواع معاملات قابل استفاده است‌. این مقام مسوول به لزوم راه‌اندازی قراردادهای آتی و اختیار معامله در صنعت فولاد اشاره کرد و گفت‌: مهم‌ترین کارکرد و هدف قراردادهای آتی، پوشش ریسک نوسانات قیمت است که اطمینان فروشنده و خریدار کالا نسبت به قیمت‌ها در آینده را در پی دارد‌. به گفته سلطانی‌نژاد، قراردادهای آتی فولاد اطمینان خاطر تولیدکننده نسبت به قیمت‌های آینده فولاد و تصمیم‌گیری برای تولید و فروش در آینده را در پی داشته و قراردادهای آتی سنگ‌آهن نیز علاوه بر اطمینان تولیدکننده سنگ‌آهن نسبت قیمت‌های آینده، توانایی برنامه‌ریزی برای استخراج و تولید سنگ‌آهن را شامل می‌شود‌. همچنین راه‌اندازی قراردادهای آتی روی این دو محصول، برآیندی از میزان تقاضای بازار داخلی را به فعالان فولاد و سنگ‌آهن ارائه خواهد داد‌.
پیش‌بینی چشم‌انداز روشن از بورس پسته
سخنگوی ارشد بورس کالا میزان استقبال از بورس پسته را در ارتباط مستقیم با میزان فرهنگ سازی در این زمینه دانست و تصریح کرد‌: انتظاری که از استقبال از عرضه پسته در بورس کالا می‌رود، ارتباط مستقیمی با میزان فرهنگ‌سازی بورس و آشنایی فعالان در این زمینه دارد‌. وی عرضه پسته در بورس کالا را تنها گام نخست در این امر تلقی کرد و افزود‌: تازه شروع کار و تنها آغاز رسمی معاملات است و پس از آن سلسه نشست‌های تخصصی با فعالان پسته خواهیم داشت و این نشست‌ها در کرمان و رفسنجان برگزار خواهد شد‌. سلطانی‌نژاد تاسیس شرکتی در رفسنجان را گام مهمی در زمینه فرهنگ‌سازی خواند و گفت‌: شرکتی در رفسنجان با همت شرکت تعاونی پسته رفسنجان که یکی از بازیگران اصلی در حوزه پسته در کشور است، تاسیس شده است و این شرکت از تمامی کشاورزان پسته دعوت به عمل خواهد آورد تا با مکانیسم بورس کالا آشنا شوند‌. وی خاطرنشان کرد‌: ما کار فرهنگ‌سازی را ادامه خواهیم داد و هر چقدر در کار فرهنگ‌سازی موفق‌تر باشیم، بی‌تردید این بازار گسترش بیشتری خواهد داشت‌. مدیرعامل بورس کالا آینده پسته در بورس کالا را روشن دانست و گفت‌: من آینده را آینده روشنی درخصوص این محصول می‌دانم‌. براساس پیش‌بینی‌هایی که فعالان حوزه پسته داشته‌اند از 600 هزار تن پسته تولیدی که در کل دنیا تولید خواهد شد، بالغ بر 250 هزار تا 300 هزار تن از این محصول در اختیار ایران خواهد بود و این موضوع بیانگر این است که سال آینده سال خوبی از جهت عرضه پیش‌بینی می‌شود‌.
بازاری شدن محصولات کشاورزی
این مدیر ارشد درخصوص بازاری شدن محصولات کشاورزی، گفت‌: در بازاری شدن محصولات کشاورزی، بحث قیمت‌گذاری مطرح می‌شود‌. موضوع دیگر تفاوت میان محصول باکیفیت و محصول بی کیفیت است و بورس کالا در این زمینه ادعا دارد که می‌تواند مرجعی برای قیمت‌گذاری و کنترل کیفیت محصولات عرضه شده در بورس کالا قرار گیرد‌. مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه به مزیت قراردادهای بلندمدت روی محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت‌: تنظیم بازار محصولاتی مانند ذرت، جو، گندم و مرغ می‌تواند با قراردادهای بلندمدت در ساختار بورس اتفاق افتد‌. برای مثال تنظیم قراردادهای سلف شکر از چند ماه قبل در بستر بورس کالا می‌تواند علاوه بر آسان شدن کنترل بازار، برآوردی از میزان مصرف این محصول را نشان دهد‌. وی بورس‌ها را مکان مناسبی برای قراردادهای آینده‌نگر دانست و گفت‌: قراردادهای بلندمدت قراردادهایی هستند که به مدیریت تامین معاش در کشور کمک می‌کند‌. در واقع پتانسیل قراردادهای بلند مدت در بورس‌ها بسیار بالاست به‌طوری که در سال 95 کل معاملات بورس کالای ایران رشد 31 درصدی حجم و رشد 87 درصدی ارزش را تجربه کرد که بخش عمده‌ای از این رشد در قراردادهای مشتقه و آینده نگر بود‌. این مدیر ارشد در ادامه به تشریح عملکرد و برنامه‌های بورس کشاورزی طی سال 95 پرداخت و افزود‌: نگاهی به آمار معاملات بورس کالا طی سال‌جاری نشان می‌دهد که از ابتدای سال تا 13 اسفندماه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در اکثر حوزه‌ها با رشد حجم و ارزش معاملات روبه‌رو بوده‌ایم و در این مدت بخش کشاورزی به مدد وزیر جهاد کشاورزی جایگاه قابل ملاحظه‌ای در بورس کالا پیدا کرده است‌. مدیرعامل بورس کالای ایران در این خصوص اضافه کرد‌: در سال گذشته 753 هزار تن محصول در بورس کالا مورد معامله قرار گرفت که در سال 95 این عدد به دو میلیون و 360 هزار تن رسید که نشان می‌دهد حجم محصولات کشاورزی درصد قابل قبولی افزایش پیدا کرده است‌. همچنین طی این مدت اقدامات بسیار جدی نیز در این حوزه انجام شد تا شاهد رشد 213 درصدی حجم و 189 درصدی ارزش معاملات باشیم‌. وی افزود‌: در واقع با اجرای ماده 33 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی روی دو محصول جو و ذرت، رقمی بالغ بر یک میلیون و 150 هزار تن محصول جو و عددی نزدیک به 600 هزار تن ذرت مورد معامله قرار گرفت که عدد قابل توجهی به‌شمار می‌رود‌.
عرضه محصولات پتروشیمی در بازارهای خارجی
حامد سلطانی‌نژاد درباره عرضه محصولات پتروشیمی در بازارهای خارجی از طریق بورس کالا افزود‌: بازار عمده محصولات پتروشیمی ایران، کشورهای چین و هند هستند که می‌توان برای عرضه محصولات در آنها برنامه ریزی کرد‌. مدیرعامل بورس کالا ادامه داد‌: ما اقدام به اولویت‌بندی محصولات برای عرضه در بورس‌های خارج کرده‌ایم که نخستین آنها، قیر است و محصولات پتروشیمی در جایگاه بعدی قرار گرفته‌اند‌. سلطانی‌نژاد اضافه کرد‌: بر این اساس روی برخی محصولات خاص مانند «پی‌‌وی‌سی» و «پلی‌اتیلن»‌ها متمرکز شده‌ایم تا خریداران آنها را در خارج از کشور شناسایی کرده و برای عرضه آنها برنامه‌ریزی کنیم‌. وی درباره برنامه عرضه محصولات پتروشیمی در بورس دالیان چین نیز گفت‌: قرار است در جلسه‌هایی که با مسوولان چینی خواهیم داشت، جزییات توافق‌ها را نهایی کنیم‌. مدیرعامل بورس کالا افزود‌: با توجه به اینکه در تولید محصولات پتروشیمی، یک تولیدکننده برتر در منطقه هستیم در نظر داریم بازار مشتقه (غیرنقدی) را در بخش محصولات پتروشیمی ایجاد کنیم‌. وی اضافه کرد‌: به عنوان نمونه قصد داریم برای «پی‌. وی‌. سی» ابزار مشتقه را به سرعت راه‌اندازی کنیم اما مشکل این است که بازار نقد قوی برای این محصولات شکل نگرفته است‌. مدیرعامل بورس کالا با یادآوری اینکه بازار نقد قوی، بازاری است که هر روز باید در آن کشف قیمت انجام شود، ادامه داد‌: شکل‌گیری بازار نقد قوی در بخش پتروشیمی و سپس بازار مشتقه، به نفع تولیدکندگان بالادستی محصولات پتروشیمی در بورس کالاست‌. سلطانی‌نژاد با بیان اینکه شکل‌گیری بازار نقد قوی و بازار مشتقه حتی به سود مخالفان عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالاست، گفت‌: اکنون چین در نرخ‌گذاری بسیاری از محصولات پتروشیمی، نقش تعیین‌کننده دارد اما تاکنون در ایران به دلیل کارشکنی‌ها، این امکان وجود نداشته است‌. وی بیان داشت‌: برای ایجاد بازار مشتقه، ابتدا باید بازار نقد قوی ایجاد شود، اما اصلا در ایران نمی‌گذارند که بازار نقد قوی شکل بگیرد؛ یک روز می‌گویند فروش به صورت اختیاری شود و روز بعد موضوع دیگری مطرح می‌کنند‌.
کارشکنی‌های پیش‌رو
مدیرعامل بورس کالا درباره کارشکنی‌های پیش روی عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا نیز گفت‌: سال گذشته 18 میلیون تن محصول پتروشیمی صادر شده در حالی که میزان عرضه در بورس کالا 8/2 میلیون تن معامله بوده است‌. سلطانی‌نژاد با بیان اینکه برخی ادعا می‌کنند بورس کالا مانع فعالیت و صادرات پتروشیمی است، افزود‌: کمتر از یک ششم محصول صادراتی پتروشیمی در بورس کالا عرضه و بقیه توسط شرکت‌های پتروشیمی صادر شده است‌. وی یادآور شد‌: معلوم نیست بورس کالا در کجای کار اختلال ایجاد کرده که آنها اعتراض می‌کنند؛ برخی به هر دستاویزی متوسل می‌شوند تا محصولات پتروشیمی را از بورس کالا خارج کنند‌. مدیرعامل بورس کالا با بیان اینکه همراهی همه افراد و دینفعان، لازمه ایجاد بازار نقد و مشتقه قوی است، گفت‌: برای بازار مشتقه باید هر روز از بازار نقد قیمت گرفت اما اگر بازار نقد شفاف و قوی نباشد، امکان این موضوع وجود نخواهد داشت‌.
صادرات قیر به هند
مدیرعامل بورس کالای ایران درباره توافق با هند برای صادرات قیر از طریق بورس کالا گفت‌: در صورت عرضه این ماده نفتی از طریق بورس کالا می‌توان کیفیت و قیمت آن را مدیریت کرد‌. وی اضافه کرد‌: هند نیمی از قیر ایران را می‌خرد؛ بر این اساس در نظر داریم همکاری در این بخش را آغاز کنیم‌. مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد‌: به نظر می‌رسد تفاهمنامه‌هایی که با هند امضا شده است زودتر از سایر تفاهمنامه‌ها اجرایی می‌شود‌. سلطانی‌نژاد درباره جزییات فروش قیر ایران در هند از طریق بورس‌های کالایی گفت‌: قیر ایران از طریق پروتکلی که بین دو بورس نهایی می‌شود، فروخته می‌شود‌. به این ترتیب کسی که بخواهد قیر بخرد می‌تواند در بورس هند به‌طور مستقیم تابلو بورس کالای ایران را ببیند و از همان جا به خرید اقدام کند‌. مدیرعامل بورس کالای ایران درباره زمان‌بندی اجرای این طرح بیان داشت‌: در نظر داریم به زودی توافقنامه‌ای در این باره با هند امضا کنیم که البته اجرای آن، چند مرحله خواهد داشت‌. به گفته وی، برقراری همکاری میان بورس‌ها زمانبر است، زیرا مسایل بانکی و مالی باید بررسی و سازوکارها مشخص شود‌. مدیرعامل بورس کالای ایران به مشکلات پیش روی اجرای این طرح اشاره کرد و گفت‌: مقررات هند اجازه نمی‌دهد سرمایه‌گذاران خارجی وارد بورس آنها شوند که دهلی نو باید این موضوع را رفع کند‌. وی ادامه داد‌: برای همکاری با هند مشکل نقل و انتقال پول نیز وجود دارد‌. در آغاز سراغ روش صرافی رفتیم اما بررسی‌ها نشان داد این شیوه مناسب نیست بنابراین به دنبال استفاده از سیستم بانکی هستیم‌. سلطانی‌نژاد اضافه کرد‌: چالش دیگر، اصرار هند برای استفاده از روپیه (واحد پول هند) در این مبادلات است اما ما تمایل داریم از واحدهای پولی معتبرتر مانند یورو استفاده کنیم‌.
آمار عملکرد فعالیت‌ها و معاملات بازارها
سخنگوی بورس کالا در ادامه به ارائه آمار از ابتدای سال تا اوایل اسفند سال‌جاری در حوزه بورس کالا پرداخت و آن را با دوره مشابه در سال گذشته مقایسه کرد و اظهار داشت‌: این آمارها نشان می‌دهد که با رشد در حجم و ارزش معاملات مواجه بوده‌ایم‌. وی درخصوص محصولات معدنی و صنعتی گفت‌: حجم معاملات در این گروه نسبت به دوره مشابه در سال گذشته افزایش چندانی نداشته است اما در ارزش معاملات افزایش 26 درصدی مشاهده می‌شود‌. به گفته این مقام مسوول در حوزه کشاورزی حجم معاملات 21 درصد و ارزش معاملات 186 درصد افزایش داشته است‌. سلطانی‌نژاد با بیان اینکه در حوزه پتروشیمی تعامل خوبی با تولیدکنندگان بالادستی و پایین دستی در سال‌جاری ایجاد شده است، تاکید کرد‌: در این گروه رشد 29 درصدی در حجم معاملات و همچنین افزایش 36 درصدی در ارزش معاملات دیده می‌شود‌. وی همچنین درخصوص محصولات فرآورده‌های نفتی، بازار فرعی و طلا به افزایش حجم معاملات اشاره کرد و تنها با اشاره به کاهش 9 درصدی در ارزش معاملات محصولات فرآورده‌های نفتی اظهار داشت‌: این کاهش به سبب کاهش قیمت نفت و قیمت فرآورده‌های نفتی بوده است‌. این مدیر ارشد در ادامه به وضعیت صورت مالی شرکت بورس کالا پرداخت و گفت‌: در سال مالی منتهی به 94 سود خالص 230 میلیارد و 415 میلیون ریال و سود هر سهم 256 ریال محاسبه شده است‌. وی سود خالص در پیش‌بینی سال مالی منتهی به 30 اسفند 95 را مبلغ 296 میلیارد و 292 میلیون ریال و سود هر سهم را مبلغ 329 ریال برآورد کرد‌. همچنین سلطانی‌نژاد درخصوص پیش‌بینی سال مالی منتهی به 30 اسفند 96، سود خالص را 355 میلیارد و 754 میلیون ریال اعلام کرد و گفت‌: پیش‌بینی می‌شود در این سال به هر سهم معادل 395 ریال سود اختصاص داده شود‌.
برنامه‌های اجرا شده در سال 95
1- اجرای ماده 33 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی در محصولات ذرت و جو دامی‌:
با اجرای این ماده قانونی 85 هزار کشاورز با مکانیسم‌های بورسی آشنا و وارد بورس کالا شدند‌. این ماده بار مالی دولت را به میزان قابل توجهی در خرید تضمینی کاهش داد و همچین سبب شد ابزارهای جدیدی برای توسعه بازار کشاورزی ایجاد شود‌.
2- راه‌اندازی معاملات اختیار معامله (آپشن)‌: این معاملات در سکه طلا ایجاد شد‌.
3- ارتقای سامانه‌های معاملاتی
سامانه جامع معاملات فیزیکی و فراهم‌سازی و توسعه زیرساخت‌های اجرای ماده 33 از جمله موارد ارتقای سامانه‌های معاملاتی هستند که براساس آن اطلاعات کشاورزان ثبت و راستی‌آزمایی می‌شود‌.
4- توسعه تالار کشاورزی
راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده زعفران، سبب تسهیل در تجارت زعفران شد‌. عرضه گندم صادراتی، عرضه و معامله شکر به عنوان دومین مورد در توسعه تالار کشاوزری و همچنین راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده پسته که 21 اسفندماه سال‌جاری ایجاد خواهد شد گام سوم در توسعه تالار کشاورزی است. معاملات جوجه یک‌روزه که از جمله معاملات موکول به آینده محسوب می‌شود گام چهارم محسوب می‌شود‌.
5- تامین مالی از طریق انتشار اوراق سلف ‌موازی استاندارد
از این طریق تامین مالی دو هزار و 650 میلیارد تومانی گندم توسط دولت جهت پرداخت پول کشاورزان، تامین مالی 200 میلیارد تومانی شرکت پتروشیمی شیراز و تامین مالی 120 میلیارد تومانی شرکت گل‌گهر از جمله تامین مالی از طریق انتشار اوراق سلف ‌موازی استاندارد بوده است‌. مدیرعامل بورس کالا برنامه‌های آتی این شرکت را در سال 96 به شرح ذیل اعلام کرد.
برنامه‌ها و اهداف سال 96
1- راه‌اندازی بازار مشتقه ارز
2- توسعه معاملات بخش کشاورزی و همچنین افزوده شدن محصولات جدیدی به‌ویژه در حوزه گندم به ماده 33
3- معاملات سوآپ کالایی
4- ایجاد ابزار پوشش ریسک بازار ساخت مسکن
5- راه‌اندازی معاملات خرده‌فروشی در بورس کالا
6- توسعه معاملات گواهی سپرده کالایی که این مورد سبب تسهیل معاملات و افزایش نقدشوندگی خواهد شد‌.
7- راه‌اندازی دارایی‌های پایه جدید در معاملات آتی اختیار و همچنین توسعه صندوق‌های کالایی
8- معاملات حراج دو طرفه در بازار فیزیکی؛ معاملات در بورس کالا بر مبنای حراج یکطرفه است و رقابت از سمت خرید است و سمت فروش به حالت مزایده تامین قیمت می‌شود. با اجرایی شدن معاملات حراج دوطرفه در بازار فیزیکی معاملات به صورت حراج پیوسته همانند آنچه در اوراق بهادار رخ می‌دهد، صورت خواهد گرفت‌.
9- افزایش تامین مالی شرکت‌ها از طریق اوراق سلف استاندارد
10- اجرای ماده 37 قانون رفع موانع تولید؛ این ماده دلالت بر جلوگیری از خام‌فروشی دارد‌.
11- عرضه سنگ‌آهن در بورس کالا
12- گسترش نقش بورس کالا در تنظیم محصولات اساسی
13- عرضه کود اوره کشاورزی
نقش فاینکس 2017 در توسعه بازار سرمایه
مدیرعامل بورس کالای ایران درباره دهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه (فاینکس 2017) با تاکید بر اینکه برگزاری چنین گردهمایی‌هایی برای بازار سرمایه ایران ضروری است، گفت‌: هر صنعت، گروه و صنفی سالی یک‌بار با برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی دورهم جمع و از آخرین رویدادهای صنعت خود باخبر می‌شوند‌. حامد سلطانی‌نژاد افزود‌: این رویداد در حوزه بازار سرمایه نیز لازم و ضروری است، آن‌چنان که فارغ از فضای اداری، فعالان این بازار از آخرین رویدادهایی که در نهادهای مالی در حال وقوع است باخبر می‌شوند‌. به گفته وی، از سویی دیگر با به نمایش درآوردن آخرین رویدادهای این صنعت، از بسیاری موازی‌کاری‌هایی که در بعضی از نهادهای مالی در حال شکل‌گیری است جلوگیری می‌شود‌. سلطانی‌نژاد همچنین اضافه کرد‌: از سویی دیگر، نمایشگاه محلی است برای تعامل با ذی‌نفعان، به‌طوری که این گروه با حضور در این گردهمایی بزرگ، از آخرین دستاوردها و زیرساخت‌های فراهم‌شده باخبر می‌شوند و در تعامل با هم دغدغه‌های خود را برای رفع موانع بیان می‌کنند‌. وی با تاکید بر اینکه نمایشگاه باید از حالت تشریفاتی خارج و تبدیل به فضای تعاملاتی شود، ابراز امیدواری کرد‌: فاینکس 2017 دستاوردهای موفقی در جا انداختن فرهنگ سرمایه‌گذاری ایفا کند‌.