روزنامه شهروند
1396/11/03
ماموریت در غبار
شهروند| غبار روزه خوزستان، رئیس‌جمهوری را مجاب کرد تا وزیر و معاونش را به این استان راهی کند. آسمان بسیاری از شهرهای خوزستان چهار روز است در غباری پوشیده شده که غلظتش حتی تا 66برابر حد مجاز هم گزارش شده است. غبار نارنجی چنان غلیظ شد که ظهر دیروز شعاع دید در اهواز به دوکیلومتر کاهش پیدا کرد. ادامه وضع خطرناک در خوزستان، که از کانون‌های داخلی و خارجی نشأت می‌گرفت، نفس‌کشیدن را به‌عنوان امری عادی تبدیل کرد به چالشی که زندگی اهالی این استان را فلج کرده است. در این چهار روزِ سخت، بارش خاک یک‌هزار و 300نفر از اهالی را راهی بیمارستان‌ها کرد. مدرسه‌ها، دانشگاه‌ها و ادارات در بعضی از شهرهای خوزستان در 2روز تعطیل بودند و مسابقات فوتبال هم لغو شدند. درحالی که امید می‌رفت غبار رفته‌رفته در این استان جنوب‌غربی کمرنگ شود اما پیش‌بینی‌های تازه امیدها را ناامید کرد: توده جدید گردوغبار با منشأ داخلی، از عصر سه‌شنبه خوزستان را در برمی‌گیرد.دستور رئیس‌جمهوری برای حل بحران
بحرانی‌شدن وضع کیفیت هوا در خوزستان باعث شد دیروز با دستور روحانی، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست به همراهی وزیر جهاد کشاورزی برای پیگیری فوری طرح‌های اخیر و کوتاه‌مدت دولت در زمینه مبارزه با ریزگردها راهی استان خوزستان شوند. حسن روحانی صبح دوشنبه در جلسه ویژه بررسی وضع آلودگی هوا و مشکل ریزگردها در بخش‌هایی از مناطق جنوب‌غربی کشور، با دریافت گزارش آخرین اقدامات انجام‌شده دستور داد عیسی کلانتری و محمد حجتی، برای نظارت بیشتر و پیگیری فوری طرح‌ها و برنامه‌های دولت عازم این مناطق شوند.
رئیس‌جمهوری درجلسات اخیر هیأت‌وزیران ضمن بررسی آخرین وضع و علل توسعه ریزگردها و آلودگی هوا در بخش‌هایی از کشور، دستور داده بود علاوه بر برنامه‌های درازمدت، اقدامات عاجل و کوتاه‌مدتی برای مدیریت و کاهش آلودگی محیط‌زیست در مناطق یادشده انجام شوند. رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزیرجهاد کشاورزی همچنین موظف شدند گزارش اقدامات و هرگونه موانع احتمالی را به دکتر روحانی ارایه دهند.
عارضه تنفسی هزار و 300 نفر
از روزجمعه تا امروز، یک‌هزار و 300نفر با عارضه تنفسی به مراکزدرمانی استان مراجعه کردند. این آمار از اطلاعات منابع بهداشت و درمان در خوزستان برداشت شده و اعلام شده که این میزان مشکل تنفسی به دنبال وقوع گردوغبار رخ داده است. براساس آماری که خجسته حسین‌نژاد، قائم‌مقام معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز به ایرنا اعلام کرده است؛ از ظهر روز جمعه تا 8 صبح روز دوشنبه، 941نفر با عارضه تنفسی به مراکزدرمانی زیرمجموعه این دانشگاه در استان مراجعه کردند. این آمار که مربوط به 37 مرکزدرمانی زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز است، از مراجعینی که با گردوغبار دوشنبه به مراکزدرمانی راهی شده‌اند، خالی است. به گفته قائم‌مقام معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز از این تعداد 143نفر بستری در بخش، 18نفر بستری ویژه، 658نفر سرپایی و 122نفر بستری در اورژانس اعلام شده است. از طرف دیگر علیرضا آموزنده، رئیس دانشکده علوم پزشکی آبادان هم خبر داد که گردوخاک از روز شنبه تا دوشنبه 359نفر از شهروندان آبادان و خرمشهر و شادگان را راهی بیمارستان کرده است: «در این مدت در آبادان 146نفر برای درمان مشکلات تنفسی ناشی از گردوغبار به مراکزدرمانی مراجعه کردند. از این تعداد، 97نفر سرپایی درمان و 49نفر دیگر بستری و در خرمشهر نیز 30نفر سرپایی درمان و 25نفر دیگر بستری شدند. همچنین 138نفر از شادگان به مراکزدرمانی مراجعه کردند که 14نفر از آنها بستری و 124نفر با درمان سرپایی راهی منزل شدند.«
زندگی تعطیل
بیشترین میزان گردوغبار در خوزستان در ساعت 14 روز دوشنبه مربوط به آبادان با میزان غلظت یک‌هزار و 50میکروگرم بر مترمکعب گزارش شد که هفت برابر حد مجاز بود.گردوغبار شدید به جز کشاندن مردم به درمانگاه‌ها و تعطیل‌کردن مراکز آموزشی و ادارات، دیدار استقلال خوزستان و ذوب‌آهن در اهواز را هم لغو کرد. علاوه بر این بازی، دیدار دو تیم مسجدسلیمان و ایرانجوان بوشهر هم روز یکشنبه به دلیل بروز پدیده گردوخاک لغو شده بود. این شرایط درحالی است که خبرها می‌گوید؛ توده جدید گردوغبار بعدازظهر سه‌شنبه خوزستان را فرا خواهد گرفت.
دولت برای خوزستان چه کرد؟
هربار هجوم گردوغبار به آسمان، در کنار اظهارنظرهای غیرکارشناسی در این‌باره باعث شده میزان نارضایتی میان مردم خوزستان افزایش پیدا کند. سوال مردم در شبکه‌های اجتماعی، به‌خصوص پس از انتشار اخباری درباره حذف بودجه مقابله با گردوغبار در خوزستان، این است که چرا مجلس با خوزستان چنین کرده و دولت برای مقابله با این پدیده که زندگی همه را مختل کرده، چه برنامه‌ای ریخته است؟ روز گذشته بحث درباره بودجه حذف‌شده میان دولت و مجلس بالا گرفته بود. درحالی که معاون حقوقی سازمان حفاظت محیط‌زیست نسبت به حذف این بودجه 1500میلیون دلاری گلایه می‌کرد، مجلسی‌ها موضوع را با این توضیح توجیه می‌کردند: بخش حذف‌شده در لایحه بودجه 97 مربوط به بند «و» تبصره 4 لایحه پیشنهادی است که تأمین آن باید با اذن رهبری باشد، اگرچه دولت صندوق توسعه ملی را به‌عنوان تامین‌کننده بودجه این بخش در نظر گرفته بود اما از گفته‌ها این‌طور برآمد که باید منتظر مجوز رهبر معظم انقلاب برای تأمین بودجه مقابله با غبار بود. هرچند پیدا نیست پس از حذف یا به قول مجلسی‌ها «تعلیق» این بخش از لایحه بودجه، آیا امکان طرح دوباره آن و گرفتن مجوز وجود دارد یا خیر. از سوی دیگر، این سوال درباره عملکرد دولت برای گردوغبار را غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان این‌طور توضیح داده است: «با دستور رئیس‌جمهوری کار عملیاتی برای کاهش منشأ گردوغبار در خوزستان از پارسال عملیاتی شده است.» او این توضیحات را دیروز در برنامه کاوش، شبکه رادیویی جوان اعلام کرد که «متاسفانه در 2سال گذشته شاهد کاهش نزولات آسمانی از 30 تا 86درصد در مناطق مختلف خوزستان هستیم و این مهم بر افزایش و فعال‌ترشدن کانون‌های ریزگردها تاثیرگذار بوده است.» به گفته او، در استان‌هایی که سرچشمه اصلی رودخانه‌های خوزستان هستند، هم شاهد خشکسالی و کاهش 50درصد میزان بارش‌ها هستیم و 2سال پیاپی شاهد خشکسالی شدید در استان‌های چهارمحال‌وبختیاری و کهگیلویه وبویراحمد هستیم که این روند میزان آورد رودخانه‌های خوزستان را با مشکلات جدی‌تری روبه‌رو کرده است. استاندار خوزستان اضافه کرد: «پارسال هفت‌هزار هکتار از کانون‌های گردوغبار در خوزستان نهال‌کاری شد که 70درصد آنها سبز شدند و نهال‌هایی که در این مدت از بین رفتند، جایگزین شدند. همچنین حفر کانال آب به طول 45کیلومتر برای انتقال آب و مهار کانون‌های گردوغبار و تأمین حق‌آبه تالاب‌های خوزستان هم انجام شده است.» درحال حاضر، 42هزار هکتار از کانون‌های گردوغبار در خوزستان شناسایی شده، امسال در 19هزار هکتار از این کانون‌ها کشت نهال انجام میشود و بخشی از کانون‌ها هم مالچپاشی میشود. هرچند «مالچپاشی برای تثبیت شن‌های روان انجام میشود، درحالی که مشکل خوزستان شن‌های روان نیست و مشکل در کانون‌های گردوغبار است.» بنابراین طبق برنامه صورت‌گرفته امسال 14هزار و 700 هکتار در خوزستان مالچپاشی انجام میشود که 2هزار و 700 هکتار آن برعهده وزارت نفت است.
