اندازه‌گیری شادی و اندوه شهروندان

محمد‌صادق جنان‌صفت - خرسندی از روزگار و ناخرسندی از گردش شب و روز و دگرگونی‌های زندگی از ویژگی‌های آدمیان و گروه‌های گوناگون انسانی هستند که رفتار امروز و فردای آنها را سامان می‌دهد. جوامع خرسند و شاد به آینده چشم دوخته و چشم‌اندازی از دنیایی با ویژگی‌های روشن برای خود پدیدار می‌سازند. تجربه نشان داده است شادی و خرسندی‌، آدمی را به تکاپو وا‌می‌دارد و ناخرسندی و اندوه با رخوت و ناسازگاری همراه است. زندگی مادی در سطح بالا و داشتن شغل باثبات و با درآمد کافی در یک راه هستند و اندوه و رخوت با نداشتن شغل مناسب و در‌آمد کافی با هم سازگارند. نهادهای دولت، خانواده و بنگاه‌ها در دنیای امروز در سازگاری و در فرآیندی بالنده آدمیان و گروه‌های انسانی را به سوی خوشبختی پیش می‌برند. اگر این نهادهای ناسازگار، فرسوده و برهم‌خورنده و آسیب‌ساز باشند جامعه ناشاد و ناخرسند می‌شود و اگر این ناشادی و ناخرسندی در هر لحظه و دوره اندازه‌گیری نشود آن جامعه به روزهای ناشناس و رفتارهای دگرگون‌شونده می‌رسد. در دنیای امروز و در دوره جهش بلند و شگفت‌انگیز تکنولوژی که آدمی را دارای توانمندی کرده است تا بتواند در کوتاه‌ترین زمان با پرسش‌های شفاف و ساده و کارشناسانه از خلق و خوی افراد آگاه شود، اندازه‌گیری شادی و اندوه شهروندان کار پیچیده‌ای نیست. در دنیای امروز و در کشورهای گوناگون ده‌ها نهاد پژوهشی و کارشناسی خصوصی وجود دارند که بدون بیم از دخالت و محدودیت‌های دولت و سایر نهادهای حکومتی از شهروندان می‌پرسند شاد و خرسند یا ناشاد و ناراضی و دلایل را نیز پرسیده و در برابر دیدگان همه نهادها نتایج را به اطلاع می‌رسانند. این کار با روش‌های علمی و بدون پیش‌فرض‌ها و بدون اینکه دنبال اثبات فرضیه و نظریه خاصی باشد آگاهی کارشناسانه مصلحت‌انگاری آدرس اشتباه از درون جامعه و از گرایش‌ها‌، ناخرسندی‌ها و اندوه و شادی شهروندان به مدیران ارشد اداره‌کننده جامعه تحویل دهند‌. برخی رخدادهایی که این روزها شاهد آن هستیم را می‌توان زودتر دید و پیش‌بینی کرد و دست کم خواست و گرایش شهروندان را با دقت اندازه‌گیری کرد. جامعه‌ای که خردمندی آن در برابر رفتارهای ناشناس و دفعی و ناگهانی در پله پایین‌تر می‌ایستد و مدیران از درون و ژرفای خواست شهروندان آگاهی کارشناسانه ندارند در معرض تصمیم‌گیری‌های اشتباه قرار گرفته و دوام و پایداری خود را با آسیب مواجه می‌کند. پیشگیری از رفتارهای ناشناس برخاسته از خشم و اندوه بهتر از این است که راه را برای وقوع این رفتارها باز کند که ایستادگی را کاهش می‌دهد‌. ناشادی ایرانیان از روزگار کسب‌و‌کار و معیشت باید در هر دوره اندازه‌گیری شود.