روزنامه جهان صنعت
1396/10/02
بی‌توجهی مدیران به بلایای طبیعی
امیر واعظی‌آشتیانی*- حوادث طبیعی از جمله سیل و زلزله اولین تاثیر اقتصادی خود را بر صنعت بیمه می‌گذارند اما از آنجا که صنعت بیمه جایگاهی جدی در اقتصاد ایران ندارد، شرکت‌های بیمه در پی حوادث طبیعی دچار معضل جدی نخواهند شد. علاوه بر چالش‌های صنعت بیمه در پی زلزله‌ای بزرگ، رشد اقتصاد دچار مصائبی جدی خواهد شد که باید پیش از وقوع زلزله در مسیر کنترل آن قدم برداشت. در حالی که زلزله‌های بزرگ ایران ضرر و زیان‌های میلیاردی را در پی دارد، کشورهای توسعه‌یافته و زلزله‌خیز مانند ژاپن هرچند به طور مکرر با مقوله زلزله درگیر هستند اما مدیریت خردمندانه آن باعث شده زلزله کمترین هزینه ممکن را بر دوش اقتصاد کشورشان وارد کند. عملکرد ژاپن به عنوان یک نمونه موردی بیانگر آن است که مدیریت همه‌جانبه و ریشه‌ای بلایای طبیعی درصد آسیب‌های حاصل از آن را کاهش خواهد داد و در نهایت اقتصاد مقاوم‌تر در مقابل زلزله ایستادگی خواهد کرد.از دیگر نکات مهم و قابل بررسی پس از زلزله، توجه به روش‌های درست بازسازی مناطق زلزله‌زده است. ساخت‌و‌ساز‌های بی‌برنامه به همراه بی‌توجهی به روش‌های مهندسی ساخت‌و‌ساز نه‌تنها از میزان مشکلات نمی‌کاهد بلکه تکرار آن را رقم می‌زند. متاسفانه چنین بی‌توجهی‌ای در بازسازی مناطق زلزله‌زده را پس از زلزله بم نیز شاهد بوده‌ایم و این موضوع نشان‌دهنده ضعف در سیستم مدیریت بحران است. مشکلات اقتصادی مرتبط با بلایای طبیعی اما گسترده‌تر از آن است که تصور کنیم. یکی دیگر از این مشکلات عمر مفید ساختمان‌سازی در کشور است. در حال حاضر عمر مفید ساختمان‌های کشور بین 20 تا 25 سال است و این موضوع بسیار نگران‌کننده است. از آنجا که ایران روی خط گسل است و هر لحظه امکان زلزله‌ای با قدرت بالا وجود دارد، افزایش عمر مقاومت ساختمان‌ها باید به طور جدی در دستور کار قرار گیرد.
در پی هر زلزله تعداد کثیری از مردم کشته شده‌اند و پس از زلزله نیز در دالان پرپیچ و خم مسایل مالی درگیر بوده‌اند. این مساله را نباید ساده‌انگارانه نگاه کرد و هر روز باید در پی یافتن بهترین راهکارها در مسیر بهبود شرایط حرکت کرد. وجود گسل و تکرار مدام زلزله امری اجتناب‌ناپذیر است و نمی‌توان منکر آن شد اما برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری‌های اصلح راه به جایی خواهد برد که بر اساس استانداردهای بین‌المللی حرکت کرد. از پذیرش این اصل مهم که زلزله صرفا تهدید نیست و فرصتی است برای توسعه و ساخت دوباره نباید به سادگی عبور کرد. مجمع‌الجزایر ژاپن با وجود تکرار زلزله‌های کوچک و بزرگ هر روز در مقابل این پدیده طبیعی قوی‌تر ظاهر میشود و مهم‌تر آنکه به اصل مهم فرهنگ‌سازی بیش از هر نکته‌ای بها می‌دهند. متاسفانه مدیران و مسوولان کشوری نه‌تنها در طول سالیان گذشته به امر مهم ایمن‌سازی ساختمان‌ها توجهی جدی نکرده‌اند بلکه هیچ برنامه مدونی در راستای فرهنگ‌سازی رفتارهای بعد از زلزله نیز نداشته‌اند. این بی توجهی موجب شد در طول چند ماه اخیر بعد از هر زلزله در کشور شاهد تراکم و به گونه‌ای هجوم خودروهای شخصی به پمپ‌های بنزین و ترافیک گسترده بر اثر این موضوع باشیم. شهروندان ایرانی پس از زلزله کاملا سلیقه رفتار می‌کنند و هیچ نسخه رفتاری مشخصی برای عملکرد مثبت در اختیار ندارند. این در حالی است که جمعیت ژاپن با فرهنگ زلزله خو گرفته‌اند و رفتارهای مناسب پس از آن را می‌شناسند. مدیران مملکتی در ایران اما به دلیل حجم بالای دغدغه‌ها و مصائبی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند دیگر فرصتی برای مسایل مهم اینچنینی در اختیار ندارند. مدیریت زلزله و بلایای طبیعی صرفا به مانورهای سالانه و دریافت بودجه‌هایی برای کنترل این مساله تبدیل شده است. این در حالی است که اگر توجه به ترتیب ساختاری برای مقابله با زلزله در وجوه مختلف انجام نشود با سرعتی غیرقابل پیش‌بینی به چالش‌های بزرگ حاصل از بلایای طبیعی نزدیک می‌شویم.
*کارشناس اقتصادی
v.ashtiani37i@yahoo.com
سایر اخبار این روزنامه
مسوولان باید امکانات گسترده خود را
فرانسه انقلابی با ماکرونیسم
تروریست ها به کشورهای دیگر منتقل نشوند
تاثیر زلزله پایتخت بر حوزه انرژی؛
انتشار پیش‌بینی سود سالیانه ممنوع شد
نقش شبکه های اجتماعی در اطلاع رسانی سریع هنگام حوادث غیر منتظره؛
«هواکش مترو» در پیچ و خم رایزنی‌های شهرداری و میراث فرهنگی؛
ضرورت استفاده از ظرفیت اسمی سیستم آموزشی برای حذف یک آزمون کهنه؛
فی دقیق!
ما مردمان موقتی!
تحول نظام بانکی، ضرورت توسعه ایران
عبور جهان از آمریکا
آسیب‌شناسی «جهان صنعت» از سیستم نادرست اخذ مالیات در ایران؛
تحلیل «جهان صنعت» درباره استفاده از پول ملی در مبادلات تجاری ایران؛
بی‌توجهی مدیران به بلایای طبیعی
انزوای آمریکا ادامه دارد
سیستم بانکی کشور شفاف نیست
