روزنامه جهان صنعت
1396/09/28
در جست‌وجوی دموکراسی ازدست‌رفته
محمد هدایتی- در عصر ما درباره همه چیز از مردم نظر خواسته میشود غیر از آن چیزهایی که حیاتی هستند. «دوست دارید چه تیم‌هایی به فینال لیگ قهرمانان اروپا راه یابند» «بازیگر محبوب‌تان کیست»، «برند برتر سال را انتخاب کنید»، «نظرتان درباره این سریال چیست». هزاران و شاید میلیون‌ها نفر در این نظرسنجی‌ها شرکت می‌کنند. اما از نظر دادن و عاملیت درباره اساسی‌ترینِ مسایل مربوط به زندگی‌مان ناتوانیم؛ درباره ترتیبات سیاسی و اقتصادی مطلوب‌مان، درباره سیاست‌های اقتصادی و تاثیرات ویرانگرِ آنها. این مسایل به متخصصان و تکنسین‌هایی سپرده شده است که گویا بهتر از بقیه تحلیل می‌کنند. ما هم این منطق و موقعیت را پذیرفته‌ایم.تحولات چند دهه اخیر بیش از هر چیز به زیان دموکراسی تمام شده است. چپ‌ها اگرچه از نوعی دموکراسی رادیکال صحبت می‌کردند اما با حمله به دموکراسی‌های واقعا موجود، دموکراسی بورژوایی، خود ایده دموکراسی و امکان تعمیق آن در متن مناسبات موجود را بی‌اعتبار کردند. البته این دموکراسی، ضامن عدالت و آزادی نبود اما دستاوردهای تاریخی هم کم نداشت.در مقابل جریان راست با ایده اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی، از رابطه خطی ساده‌ای دفاع کردند که بر مبنای آن آزادسازی اقتصادی، در نهایت آزادی سیاسی را فراهم می‌کند؛ چیزی که در واقعیت نشانی نیافت. نئولیبرالیسم تجلی این جریان بود. جریانی برای تضعیف امر اجتماعی، برای بی‌معناسازی مقولاتی چون طبقه، اصناف و اتحادیه‌ها یعنی تمام آن باهم‌بودگی‌هایی که امکان مشارکت جمعی برای بهبود وضعیت افراد و سهیم شدن‌شان در تصمیم‌گیری‌ها را فراهم می‌کردند. پیامد این روندها چه بود؟ یکی تفوق نئولیبرالیسم و دیگری بی‌معنایی چپ و راست؛ چپ و راستی که به عنوان دو برنامه و دیدگاه متفاوت برای بیش از یک قرن، پویایی سیاسی و منازعات قدرت را جهت می‌دادند. از دو دهه پیش همه دولت‌ها کم و بیش برنامه نئولیبرالیسم را پذیرفتند. بدون رقیب، چیزی که نمی‌شد درباره‌اش چانه‌زنی کرد. در نتیجه سیاست اساسا بی‌معنا شد و آزادسازی اقتصادی، در قالب مقولاتی چون نرخ رشد اقتصادی، بدون توجه به دلالت‌های توزیعی آن، اولویت یافت. دموکراسی به مثابه امکان تجلی خواست مردم، محدود کردن قدرت و به پرسش گرفتن دائمی تصمیمات و سیاست‌ها، به محاق رفت.مهم‌ترین مساله برای عصر ما شاید اعاده دموکراسی باشد. به جای حق انتخاب‌های بی‌معنا، باید امکان تصمیم‌گیری درباره مهم‌ترین مسایل‌مان را داشته باشیم، امکان به پرسش‌گیری مدام سیاستمداران را، تغییر آنها و سیاست‌هایشان و البته بسط دموکراسی به عرصه‌هایی فراتر از صندوق رای و صرف انتخاب چند سیاستمدار.
hedayati.mohammad@yahoo.com
سایر اخبار این روزنامه
ربیعی امروز برای پاسخگویی به نمایندگان به مجلس می‌رود؛
نگاه دنیا به بورس ایران تغییر کرده است
دیدار وزرای خارجه ایران، ترکیه و آذربایجان در باکو
توفان آنفلوآنزا درمرغداری‌ها؛
اعتراض شهروندان به کم فروشی اینترنت؛
چشم انداز توسعه فاز 11 پارس جنوبی؛
تغییر در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد؛
حمیدرضا گرشاسبی از توافق پرسپولیس با باشگاه ترکیه‌ای خبر داد؛
اعلام حمایت از قوه قضاییه!
عصبانی هستیم!
دولت مستاصل
چه کسی مانع حصر احمدی نژاد می شود
گزارش میدانی «جهان‌صنعت» از تکدی‌گری در تهران؛
در جست‌وجوی دموکراسی ازدست‌رفته
4خطای استراتژیک دولت
ابهامات حقوق کارگران و دستفروشان خارجی غیر‌قانونی در ایران
در جست‌وجوی دموکراسی ازدست‌رفته
آلودگی هوا برای سومین روز متوالی مدارس تهران را به تعطیلی کشاند
ارتش اوراسیا تشکیل میشود
هشدار رییس اتاق مشترک ایران و عراق درباره واگذاری بازار عراق به رقبا
قوه قضاییه در موقعیت نامطلوب
شورای نگهبان با عضویت اقلیت های دینی در شورای شهر مخالفت کرد
