روزنامه جهان صنعت

راه فرار از فساد اقتصادی

فرهاد آگاهی*- ‌در دنیایی که هر روز به توسعه تشنه‌تر شده، بی‌گمان اقتصاد و مسایل پیرامون آن، اهمیت بالایی دارد و در میان همه مولفه‌های اقتصادی، یکی از مهم‌ترین پارامترها که نقش کلیدی به شتاب بخشیدن به قطار توسعه دارد، گردش اطلاعات اقتصادی و ساز‌و‌کارهای وابسته به آن است.
چنانچه اطلاعات واضح و روشن بوده و در فضای خاکستری و غبارآلود تولید و انباشته نشده باشد، باعث می‌شود همه ذینفعان، یعنی تولیدکننده، مصرف‌کننده، سیاستگذار و سرمایه‌‌گذار با یک واقعیت اقتصادی مواجه شده و فرآیند تصمیم‌گیری‌ها، بهینه شود که برآیند نهایی موجب تقویت منافع ملی می‌شود.
به این معنا که اگر امکان دسترسی عادلانه فعالان اقتصادی به اطلاعات جامع و شفاف محقق نشود، آن دسته از افرادی که از اطلاعات بی‌بهره مانده‌اند ممکن است خطرپذیری بیشتر متوجه ایشان باشد و به سمت انجام اعمال یا سرمایه‌گذاری‌هایی که هزینه بیشتری در بردارد، گام بردارند و در نقطه مقابل افرادی که دسترسی آزادتری به اطلاعات سطح بالاتر دارند، با ریسک کمتر مواجه بوده و نتیجتا سود بیشتری عایدشان شود. بی‌شک به این سود در اصطلاح اقتصادی، رانت می‌گویند و به فردی که سود را با چنین روشی به دست می‌آورد، رانت‌خوار یا رانت‌جو می‌گویند.
ضمن اینکه شفافیت اقتصادی، نسبت عکس با فساد اقتصادی دارد، یعنی هر میزان که اقتصاد از کنش و واکنش‌های شفاف‌تری برخوردار باشد، به همان میزان امکان شکل‌گیری فساد کاهش پیدا می‌کند. علاوه بر این، عدم شفافیت اقتصادی می‌تواند زمینه‌های لازم برای فرار مالیاتی و همچنین گسترش فعالیت‌های منجر به پولشویی را فراهم سازد.


برپایه این باور، دو دلیل عمده برای ضرورت فراهم آوردن سازوکارهای شفافیت در فضای کسب‌و‌کار را باید از یک سو بهینه شدن تصمیمات کلیه ذینفعان اقتصاد و از سوی دیگر کاهش امکان فساد و رانت دانست. ضمن اینکه همانطور که اشاره شد، عدم شفافیت، به سرکوب رقابت سالم در بازار منتج می‌شود که به نوبه خود می‌تواند موجبات افول توسعه را ایجاد کند.
به همین دلیل است که اغلب کارشناسان و صاحب‌‌نظران توسعه، شفافیت اقتصادی را یکی از مهم‌ترین ملزومات رشد اقتصادی عنوان داشته‌اند. هرچند که بی‌تردید، شفاف‌سازی، هزینه‌های خاص خود را در‌بر دارد و از آنجا که باعث محدود شدن منفعت بعضی افراد می‌شود، ممکن است موجب خروج یا دلزدگی بعضی از سرمایه‌گذارهای رانت‌خواه شود، ولی چنانچه دولت خواهان رونق فضای کسب‌و‌کار است، گریزی جز این ندارد که شفاف‌سازی را در اولویت امور خود قرار دهد تا اقتصاد بر ریل اصلی خود که همان رقابت سالم و عادلانه است، قرار گیرد.
* نایب‌رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند) اخبار ویژه (کيهان)خوشا شیراز و وضع بی‌مثالش (خراسان) به دوران بنگاه‌های خبری وفیک خوش آمدید! (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
وزیر راه‌و‌شهرسازی مطرح کرد‌: راه مذاکره باز است عدم تمدید تحریم ها علیه ایران «شستا» حیاط خلوت سیاستمداران از ادعای کاهش 73 درصدی مصرف آب تا ماجرای دامپینگ اروپا‌؛ نوربخش در هجدهمین جشن خانه موسیقی مطرح کرد؛ زوایای پنهان افزایش قیمت حامل‌های انرژی در لایحه بودجه 97؛ رییس مرکز هپاتیت ایران اعلام کرد؛ اعتراف! مرگ قسطی! بورس همچنان می‌تازد هشدارهای بین‌المللی در مورد افزایش ضایعات غذا در ایران؛ محموله 10 هزار تنی کاغذ در راه است؛ بازخوانی یک داستان بیانیه سازمان همکاری کشورهای اسلامی؛ راه فرار از فساد اقتصادی نیروهای نظامی روسیه شکست نامزد مورد حمایت ترامپ بازخوانی یک داستان بیت‌‌‌کوین؛ برهم‌زننده معادلات مالی جهان مسوولیت حسابرسان مقابل جامعه مسوولیت حسابرسان مقابل جامعه مسوولیت حسابرسان مقابل جامعه مسوولیت حسابرسان مقابل جامعه