ارزانی دلار، تداوم پرداخت یارانه

گروه اقتصادی - لایحه بودجه سال آینده دولت حواشی بسیاری را به همراه داشته که در راس آنها تصمیم‌گیری در مورد یارانه‌ها و ابهامات موجود در طرح هدفمندی برای سال آینده است و این پرسش را مطرح می‌کند که سرنوشت یارانه‌های نقدی 45 هزار و 500 تومانی که ماهانه به حساب افراد خانوارهای ایرانی واریز می‌شود به کجا خواهد رسید.
این ابهامات از آنجا‌ نشات می‌گیرند که در لایحه 97 با کاهش منابع قابل پرداخت برای یارانه نقدی و غیر‌نقدی خانوار‌ها، به نظر می‌رسد دولت فقط توانایی پرداخت یارانه 40 میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران را خواهد داشت و مجبور خواهد بود تا 30 میلیون از اعضای این لیست را حذف کند؛ موضوعی که بنا بر اظهارات دولتمردان تاکنون در مورد سازوکار آن با مجلس توافقی حاصل نشده و مشخص نیست تعداد قطعی یارانه‌بگیران و نحوه تخصیص منابع به آنها در سال آینده چگونه خواهد بود.
هرچند از گفته نوبخت این‌گونه بر‌می‌آید که یارانه تنها به اشخاصی پرداخت خواهد شد که مورد تایید سازمان‌ها و نهادهای حمایتی هستند و مشمولان دریافت یارانه تنها پس از معرفی خود به این نهاد‌ها می‌توانند یارانه نقدی خود را دریافت کنند.
با این وجود نکته قابل تامل اینجاست که در مدت زمان اندکی که تا پایان سال 96 باقی مانده و با در نظر گرفتن مهلت مورد نیاز برای تبدیل سازمان هدفمندی به صندوق رفاه اجتماعی و قبول مسوولیت توسط وزارت کار و پس از آن فرآیند ثبت‌نام و غربالگری نیازمندان، تصمیم دولت در این طرح جنبه عملی و قابلیت اجرایی شدن نخواهد داشت و بر اساس شواهد و قرائن نمی‌توان تا فروردین‌ماه سال 97 به پیاده‌سازی آن امیدوار بود که در نتیجه آن را از فضای واقعیت و تحقق پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته دور می‌سازد.


حذف یارانه‌بگیران
در همین رابطه رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه با اشاره به تهیه بودجه ١٣٩٧ بر اساس بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد، اظهار کرد: با وجود پیش‌بینی‌هایی که در مورد غربالگری داریم، هنوز برنامه آن نهایی نشده و باید در مورد سازوکار آن با مجلس به توافق برسیم. پس تعداد قطعی یارانه و برنامه آن قطعی نشده است.
محمد‌باقر نوبخت در نشست خبری‌ای که بنا بر یک سنت هر سال، یک روز پس از ارائه لایحه بودجه به مجلس برگزار می‌شود، سخن می‌گفت، ضمن تشریح لایحه بودجه اعلام کرد: یارانه باید به نیازمندان داده شود و کسانی که استحقاق آن را دارند، باید مشمول دریافت یارانه شوند.
وی افزود: البته برای این موضوع، دو روش وجود دارد؛ اولی اینکه به حساب بانکی 80 میلیون نفر جمعیت کشور سرکشی کرد که قطعا دعواهای کنونی به میان خواهد آمد‌ همان‌طور که در گذشته نیز تجربه شد و در نهایت، سه تا چهار میلیون نفر هم با حذف یارانه مواجه شدند.
نوبخت ادامه داد: روش دوم این است که یارانه به اشخاصی که تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند، تعلق گیرد. البته بخشی از مردم هم هستند که تحت پوشش این نهادها نبوده ولی مشمول دریافت یارانه هستند که بعد از بررسی، یارانه آنها را هم برقرار خواهیم کرد.
به گفته وی، در سال ۹۷ بنای دولت این است که به افراد نیازمند شناسایی شده یا آنها که نیازمند هستند و پس از بررسی‌ها شناسایی می‌شوند، یارانه پرداخت کند. پس برنامه دقیق پیاده‌سازی خواهد شد. نوبخت تاکید کرد: دیگر نیازی به ماموریت سازمان هدفمندی نیست و به صندوق رفاه اجتماعی تبدیل خواهد شد و وزارت کار می‌تواند مسوولیت آن را برعهده گیرد.
رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه عنوان کرد: برنامه دولت بیش از آنکه حذف یارانه‌بگیران باشد شناسایی و پرداخت به نیازمندان است که اغلب آنها را اکنون می‌شناسیم. وی گفت: می‌توانم به صراحت اعلام کنم که در سال آینده هیچ نیازمندی یارانه خود را از دست نداده و همه نیازمندان با توجه به بررسی‌های که انجام می‌شود یارانه خواهند گرفت.
نوبخت با اشاره به پرداخت‌هایی که از امسال در کنار یارانه به برخی اقشار از جمله کمیته امداد صورت گرفته افزود: برای سال بعد این پرداخت ادامه داشته و افرادی که شناسایی و حتی خودشان اعلام کنند نیازمند هستند بعد از تایید به طور حتم به آنها در کنار یارانه از این بخش هم پرداخت انجام می‌شود.
امیدواری به ارزانی دلار
نکته دیگری که از سوی رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه به آن پرداخته شد حول محور دلار و ارز در لایحه بود و در حالی نرخ تبدیل درآمدهای ارزی برای دلار به ریال ۳۵۰۰ تومان تعیین شده که نوبخت درباره چرایی تعیین این قیمت با توجه به اینکه اکنون دلار در مرکز مبادلات ارزی ۳۵۴۰ و در بازار آزاد تا بیش از ۴۲۰۰ تومان است توضیحاتی ارائه داده است. وی همچنین درباره ادامه روند فعلی بازار و رکوردشکنی‌های قیمت دلار نیز اظهاراتی داشت.
آن طور که نوبخت عنوان کرد: نرخ ۳۵۰۰ تومانی در بودجه بر مبنای دلار دولتی بوده و اصلا دولت قیمت‌های بازار را به رسمیت نمی‌شناسد و این صرافان و بازاریان هستند که باید خود را با واقعیت منطبق و قیمت‌ها را بر اساس آن تنظیم و اعلام کنند.
نوبخت گفت: اکنون دلار حدود ۴۲۰۰ تومان است در حالی که در سال گذشته هم در همین مواقع قیمت دلار افزایشی شد و تا ۴۰۰۰ تومان پیش رفت ولی در ادامه این روند متوقف شد. بر این اساس هم با توجه به اعلامی که از سوی بانک مرکزی شده این امید وجود دارد که قیمت دلار در ماه‌های آینده ارزان‌تر شود.
وی تاکید کرد: برای ما ثبات قیمت ارز و برابری آن و آرامش بازار مورد توجه خواهد بود و رییس جمهور تاکید دارد که نباید اقدامی انجام شود که موجبات کاهش ارزش پول ملی در برابر سایر ارزها را فراهم آورد.
نوبخت با اشاره به اینکه افزایش نامعقول قیمت ارز برای ما سودی به همراه ندارد، گفت: شاید در این بین به نفع صادرکنندگان باشد و پول بیشتری به دست آورند اما ما معتقدیم که می‌توان برای تقویت صادرات از راه‌های دیگری استفاده کرد چرا که افزایش قیمت دلار شاید به نفع صادرکنندگان باشد ولی موجب لطمه زدن به سایر اقشار جامعه و اقتصاد خواهد شد. وی یادآور شد: یکسان‌سازی نرخ ارز همچنان از سیاست‌های اصلی دولت به شمار رفته ولی زمانی اجرایی می‌شود که زمینه‌های لازم و شرایط مناسب برای پایداری آن وجود داشته باشد.
فعلا افزایش قیمت بنزین قطعی نیست
همچنین اخیرا شایعاتی در رابطه با افزایش قیمت بنزین در ماه‌های پایانی سال منتشر شد؛ موضوعی که رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه در رابطه با احتمال تغییر قیمت حامل‌های انرژی توضیح داد.
وی با اشاره به مجوز ۴٨ هزار میلیارد تومانی برای درآمدزایی از محل اصلاح قیمت حامل‌های انرژی در بودجه امسال و سال‌های قبل گفت: دولت در این باره چند سال است اقدام نکرده و درآمد ما از این محل حدود ٣٣ هزار میلیارد تومان بوده است. نوبخت تاکید کرد: برای افزایش قیمت بنزین فعلا برنامه‌ای مشخص نیست و هر گونه تصمیمی، اطلاع‌رسانی و اعلام می‌شود.
باید در‌آمدهای مالیاتی را افزایش داد
رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه در توضیح بخش درآمدی بودجه سال آینده به اهمیت بخش مالیاتی اشاره کرد و با اعلام رشد بیش از شش درصدی در این بخش و افزایش آن به حدود ١٣٠ هزار میلیارد تومان گفت: باید در آمدهای مالیاتی را افزایش داد اما نه از طریق افرادی که اکنون پرداخت دارند بلکه کسانی که خارج از دور پرداخت مالیات قرار دارند.
وی افزود: در حال حاضر افراد و بخش‌هایی که طبق قانون معاف از پرداخت مالیات هستند را مورد بررسی قرار دادیم و مشخص شد که حدود ۴٠ هزار میلیارد تومان از این طریق پرداخت نمی‌شود. با این حال در حال بررسی‌هایی هستیم تا بتوان بخشی از آنها را مشمول پرداخت کرد.
سایر اخبار این روزنامه