روزنامه جهان صنعت
1396/09/18
280 هزار میلیارد تومان هزینه ساماندهی راه‌های کشور؛
گروه حمل‌ونقل- تصادفات جاده‌ای در ایران پس از آلودگی هوا، بیشترین تلفات جانی را به خود اختصاص داده است؛ این تصادفات در آنی رخ می‌دهند و یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ و میر در کشور محسوب میشود. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، سالانه بیش از ۲۵ میلیون نفر در تصادفات رانندگی در سراسر جهان جان خود را از دست می‌دهند. تصادفات جاده‌ای نهمین عامل مرگ و میر در جهان محسوب میشود. تنها در چند روز اول تعطیلات نوروزی امسال، ۱۴۵ نفر در جاده‌های ایران کشته و ۲۹۵۰ نفر مجروح شدند.تحلیل مقایسه‌ای آمار تصادفات در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۶ که در وب‌سایت ایمنی راه و حمل‌ونقل منتشر شده نشان می‌دهد که استان خراسان شمالی و پس از آن کرمان و استان گلستان بیشترین افزایش تلفات حوادث جاده‌ای را در شش ماهه اول امسال داشته‌اند و استان البرز با ۳۲ درصد کاهش در کنار استان‌های قم، اردبیل، خوزستان و چهارمحال و بختیاری با ۲۰ درصد کاهش تلفات جاده‌ای، بهترین بهبود را در ایمنی جاده‌ها ایجاد کردند.
راهکار دولت
تصادفات رانندگی تنها با ورود دولت در تنظیم مقررات و بهبود وضعیت عمرانی جاده‌ها کاهش پیدا می‌کند. استانداردهای جاده‌ای در ایران به اندازه‌ای پایین است که بهبود آن نیازمند هزینه کلانی است. موضع اصولی سازمان راهداری، به عنوان متولی ساماندهی به حمل‌ونقل کشور و ایمن‌سازی جاده‌ها در مورد تلفات جاده‌ای «کاهش قیمت سوخت» است؛ موضعی که به عقیده بسیاری از کارشناسان تک‌بعدی، هزینه‌زا و غیرعملی است. ایرانیان به سوخت ارزان عادت کرده‌اند و بر هم زدن این قواعد برای سازمان راهداری کار آسانی نیست. از سوی دیگر ایمن‌سازی جاده‌ها که هزینه زیادی را به دولت تحمیل می‌کند برای اجرا نیازمند بودجه دولتی است که در شرایط فعلی پرداخت آن توسط دولت تقریبا غیرممکن است. از سوی دیگر به دلیل تبعات تورمی انگیزه کافی برای افزایش قیمت سوخت در دولت وجود ندارد. پیش از این کشاورزیان، معاون وزیر راه‌وشهرسازی گفته بود: «متاسفانه دولت تصمیمی برای افزایش قیمت سوخت ندارد.» او معتقد است مادامی‌که قیمت سوخت پایین باشد، هیچ‌کس انگیزه‌ای برای نوسازی ناوگان ندارد و خودروهای قدیمی کماکان به فعالیت خود ادامه می‌دهند. همچنین مادامی‌که هزینه تمام‌شده برای خودروهای شخصی پایین باشد دیگر کسی انگیزه‌ای برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی ندارد و نتیجه آن ترافیک، مشکلات ایمنی راه‌ها، آلودگی محیط‌زیست و فرسودگی ناوگان است. گزارش سازمان بهداشت جهانی می‌افزاید که بیشترین مرگ و میر ناشی از تصادفات در کشورهای کم‌درآمد صورت می‌گیرد. از همین منظر است که دولت با افزایش قیمت سوخت به دنبال تامین هزینه‌های ایمن‌سازی است. فرمانده پلیس راهور ناجا در مهرماه امسال در همایش یادبود قربانیان حوادث رانندگی، از کشته شدن روزانه ۴۳ نفر در تصادفات جاده‌ای در ایران خبر داد. تقی مهری در این همایش گفته بود: «در پایان سال ۹۵، چهار میلیون و ۵۹۱ هزار و ۳۰۷ نفر بر اثر حوادث رانندگی مجروح، مصدوم و معلول شده‌اند.» وی افزود که در همین بازه زمانی، ۱۶هزار نفر جان خود را در این حوادث از دست داده‌اند.
پیش از این وزارت راه‌وشهرسازی در سال ۱۳۸۸ سند راهبردی ایمنی راه‌های ایران را تهیه و تنظیم کرد. این سند به تازگی آماده اجرایی شدن است اما در بهترین حالت 280 هزار میلیارد تومان هزینه روی دست دولت می‌گذارد؛ برآوردی که نشان می‌دهد اجرای این سند تا چه اندازه دست‌نیافتنی است.
جای خالی توسعه نرم‌افزاری راه‌ها
در شرایطی که راهکارهای سخت‌افزاری دولت با هزینه‌های زیادی اجرایی میشود، بهبود دولت الکترونیک، فرهنگ‌سازی و کاهش جابه‌جایی‌های بین‌شهری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پیش از این سازمان راهداری ایمنی جاده‌ها با سامانه‌های هوشمند حمل‌ونقل یا ITSدر به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بهبود عملکرد سیستم حمل‌ونقل گام‌های مثبتی برداشته بود. در این سامانه تکنولوژی‌های نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و مخابراتی به صورت هماهنگ و یکپارچه به منظور بهبود کارایی و ایمنی در سیستم حمل‌ونقل عمل می‌کنند. افزایش ظرفیت و کارایی عملیاتی سیستم حمل‌ونقل، تسهیل در جابه‌جایی افراد و بهبود سطح رضایتمندی از سیستم حمل‌ونقل، افزایش ایمنی در سیستم حمل‌ونقل، کاهش مصرف انرژی و هزینه زیست‌محیطی، بهبود بهره‌وری اقتصادی و فراهم آوردن بستری در راستای توسعه و به کار بردن سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند به صورت کارا از جمله اهدافی است که دولت در بخش توسعه نرم‌افزاری پیگیری می‌کند. براساس نقشه راه 36 ماهه این طرح در حال حاضر فاز صفر این پروژه که شامل تدوین زیرساخت‌های مدیریت پروژه و مدیریت دانش، تحلیل سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند و تدوین دایره‌المعارف تکنولوژی‌های حمل‌ونقل هوشمند انجام شده است. در این طرح خودروها به سامانه‌هایی چون ناوبری و راداری، فراصوتی و سونار، مادون قرمز، بی‌سیم داخل خودرو، حسگر و Wi-Fi مجهز خواهند شد.
توسعه کیفی ناوگان
بهبود و توسعه کیفیت ناوگان حمل‌ونقلی کشور از دیگر راهکارهایی است که باعث کاهش تصادفات جاده‌ای میشود؛ راهکاری که با بی‌میلی مالکان ناوگان حمل‌ونقل عمومی مواجه شده است. رییس سازمان راهداری پیش از این گفته بود: برای نوسازی ناوگان باری نیز با استفاده از منابع در اختیار وزارت نفت قراردادی با خودروسازهای داخلی داریم که به مالکان ناوگان ۳۵ ساله باری تا ۷۰ درصد تسهیلات نوسازی می‌دهیم اما متاسفانه به دلیل پایین بودن نرخ سوخت در ایران مالکان ناوگان فرسوده و پرمصرف تمایلی برای نوسازی ناوگان ندارند و این منطقی نیست.
سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چند وقت پیش اعلام کرد که تصمیم اساسی برای سرعت تردد مجاز اتخاذ شده بر اساس آن سرعت مجاز در راه‌های کشور تا 10 کیلومتر بر ساعت کاهش خواهد یافت اما پس از آن مشخص شد این پیشنهاد عملیاتی نمی‌شود. با وجود این مشکلات در صورت تامین هزینه‌های ایمن‌سازی جاده‌ها توسط دولت امکان کاهش تلفات جاده‌ای در کشور وجود دارد اما به گفته معاون وزیر راه‌وشهرسازی در صورتی که با همین روند به تجهیز جاده‌ها ادامه دهیم تا چند سال آینده به دلیل توسعه خودروسازی آمار تلفات جاده‌ای به سالانه 19 هزار نفر خواهد رسید؛ خطری که نیازمند رسیدگی سازمان‌های مربوطه است.
سایر اخبار این روزنامه
موافقت مجلس با حذف یارانه پردرآمدها
رقابت‌های جهانی وزنه‌برداری معلولان- مکزیک؛
بلاتکلیفی سامانه ثبت قراردادهای کار
آزمونی برای خاورمیانه جدید
280 هزار میلیارد تومان هزینه ساماندهی راه‌های کشور؛
خطر از بیخ گوش کافه‌نادری گذشت
فروش کالای دست‌دوم به جای آکبند؛
افزایش استقبال از فرزندخواندگی؛
نکند رو دست بخوریم!
نمک روی زخم هنر!
پرونده هایی که بسته می شود
خطر سقوط تراز تجاری ایران به منفی 6 میلیارد دلار؛
نرخ های غیر واقعی برای نفت و دلار
شمشیر دولبه
روابط بین الملل با گذشته زندگی نمی کند
تبعات منطقه‌ای تصمیم ترامپ
جنبش دانشجویی در مسیر جدید
غریو خشم و خروش در کشورهای اسلامی
بیت‌کوین به ۱۷ هزار دلار رسید
دردسرهای یک گاف بزرگ
تبعات منطقه‌ای تصمیم ترامپ
تبعات منطقه‌ای تصمیم ترامپ
