روزنامه تفاهم
1396/09/12
دریاچه خزر، سوگ نشین آلودگی های زیست محیطی
دکتر سیده نگار موسویnegar- mousavi@ymail.com
دریای خزر؛ بزرگترین دریاچه جهان و به عنوان مرز آبی آسیا و اروپا با 60 هزار و 379 کیلومتر خطوط آبی موقعیت استراتژیک کم نظیری است که در بین کشورهای قزاقستان آذربایجان ایران روسیه و ترکمنستان محصور شده است. این دریا که گاهی بزرگترین دریاچه جهان و گاهی کوچکترین دریای خودکفای کره زمین طبقه‌بندی میشود، بزرگترین پهنه آبی محصور در خشکی است. این دریاچه به دلیل برخورداری از خط ساحلی طولانی و وجود مناطق مختلف شهری، صنعتی و کشاورزی در مجاورت خود، زیر فشار آسیب ها و آلودگی های
زیست محیطی فراوانی قرار دارد.
شرایط آب و هوایی مناسب باعث پیدایش و گسترش بیش از چهل شهر بزرگ و کوچک با جمعیت های مختلف و تعداد زیادی روستا در کنار سواحل دریای خزر و حجم بالای گردشگری در این منطقه شده است. در بیشتر این مناطق به علت عدم وجود تصفیه خانه های مناسب، فاضلاب ها و شیرابه های زباله های مصرفی از طریق ورود به رودخانه ها، وارد دریای خزر می شود. بسته بودن دریاچه خزر به عنوان بزرگترین مجموعه بسته آبی جهان نسبت به دریاهای آزاد، لزوم توجه بیشتری در برابر آلودگی ها و انواع آلاینده های صنعتی را می طلبد.
تیتر دریای خزر؛ قربانی آلودگی نفتی سایر کشورها بارها در رسانه ها مطرح شده ،چرا که ایران برداشت نفتی از این دریا ندارد و این در حالی است که مشاهده لکه عظیم نفتی در سواحل حاشیه مجاور مازندران و گلستان بسیار نگران کننده است. عمده ترین آلودگی های نفتی در این منطقه، توسط کشور آذربایجان صورت می پذیرد. تنها با وجود هزار چاه نفت و صد سکوی فعال نفتی در این کشور و قرار گرفتن مرز ساحلی ایران در جنوب دریای خزر و شیب موجود به علت حرکت و وجود جریان های آبی، انتقال و رسوب آلودگی های نفتی و هیدروکربنی در این بخش بیش از سایر مناطق خزر است. تاثیر مستقیم آلودگی های فوق الذکر در زیستگاه آبزیان موجود بالاخص انواع ماهی هایی که منشای اقتصادی در ارتزاق حاشیه نشینان خزر بسیار بالاست. انقراض ماهیان خاویاری و استخوانی و مرگ دسته جمعی ماهیان کفال و کپور تنها بخشی از فاجعه زیست محیطی خزر می باشد.
در این بین سالهاست کارشناسان وفعالان محیط زیست زنگ خطر آلودگی ها و آلاینده های
زیست محیطی در این منطقه را به صدا درآورده اند
و در مورد عواقب آن نه تنها بر آبزیان و
گونه های جانوری دریاچه، بلکه درباره زندگی ساکنین این خطه نیز هشدار داده اند. سرطان زا بودن سموم ارگانوکلره و ارگانوفسفره در پساب فاضلاب ها و شیرابه های سرریز شده به داخل این دریاچه امری نیست که بتوان به سادگی از آن گذر کرد.
اگرچه بررسی های دقیق و کارشناسانه ای بین ارتباط مستقیم شیوع سرطان در خطه شمال و این آلودگی ها صورت نگرفته است، اما بی شک، بی ارتباط با اکوسیستم تخریب شده موجود و مصرف آبزیان آلوده نیز نبوده است. همچنین استفاده ی غیر کارشناسانه کشاورزان از سموم و کودهای شیمیایی در این خطه حاصلخیز باعث مسمومیت و آلودگی خاک به نیتریت ونیترات ها و شستشوی خاک ها
در باران های فصلی و انتقال به بستر این دریاچه از هشدارهای جدی آلودگی در این دریاچه بوده است.
تصویب پروتکل های بین المللی برای بررسی و کنترل اثرات سوء فرامرزی فعالیت کشورهای حاشیه دریای خزر و انبوه دیگری از اسناد بین‌المللی حاوی تعهدات عام زیست محیطی، یک فعالیت بین المللی است که تنها بخشی از نجات این دریاچه را شامل
می شود. بدیهی است با تسریع فعالیت های داخل و لزوم برنامه ریزی های دولت و مسئولین استان های شمالی هم جوار دریای خزر در تاسیس زیرساخت های
فاضلاب های شهری و مدیریت پسماندها می توان برای حفاظت از دریای خزر گام برداشت.
سایر اخبار این روزنامه
ادامه حراج سکه تا تخلیه کامل حباب قیمتی
دریاچه خزر، سوگ نشین آلودگی های زیست محیطی
هشدارهای وزیر بهداشت در همایش روز جهانی ایدز
ثبت سفارش واردات کالا 3 ماهه شد
کدام بانک‌ها بیشتر سپرده گرفتند؟
چرا کارت بازرگانی وسیله فرار میلیاردی مالیات شده است؟
صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر، راهکار مدرن توسعه کسب و کارهای نوپا
فاینانس، دولت را بدهکارتر می‌کند
راه نجات ما، وحدت و برادری است
امضای قرارداد ۷۲۰ میلیون یورویی ساخت واگن با کره
