تصمیمات لحظه‌ای، بازار را به حاشیه می‌برد

پروانه کبره- زمانی که حسن روحانی‌، شریعتمداری را به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت به مجلس معرفی کرد شاید بسیاری از منتقدان سیاست‌های اقتصادی دولت بابت اداره منظم بازار خیال‌شان راحت شد. چند سالی می‌شود که بازار کالاهای اساسی و کالاهایی که با قوت اصلی مردم سرو‌کار دارد با هیجانات بدون حساب و کتابی اداره می‌شود از این‌رو در بیشتر مواقع اگر پای درد دل مصرف‌کننده و تولید‌کننده بنشینیم، می‌بینیم که هر دو قشر دل پری از تصمیمات ناگهانی مسوولان دارند. از طرفی نبود برنامه از قبل تعیین شده برای مواقع بحرانی باعث به‌هم‌ریختگی بازار می‌شود این در حالی است که تجربه نشان داده سیاست‌های تنظیم بازار‌ باید نگاه به آینده داشته باشد و با پیش‌بینی به موقع از نابسامانی در بازار جلوگیری کند اما آنچه در بازار کشورما اتفاق می‌افتد درست عکس این موضوع است و مسوولانی که برای بازار تصمیم می‌گیرند به جای پیشگیری از بحران، ترجیح می‌دهند به پس از بحران فکر کنند یعنی وقتی قیمت کالایی افزایش می‌یابد تازه به این فکر می‌کنند که چگونه مشکل را حل کنند. این مشکل بارها در بازار مرغ، میوه و بسیاری از کالاهای پر‌مصرف اتفاق افتاده است که در نهایت شرایط را پیچیده‌تر کرده است اما از طرفی دیگر یکی از مشکلاتی که این روزها بازار با آن دست و پنجه نرم می‌کند، تصمیمات لحظه‌ای است که از سوی مسوولان اتخاذ می‌شود. این مورد حتی از مشکل اولیه بازار که به آن اشاره شد هم مسایل را پیچیده‌تر می‌کند و نظم بازار را به هم می‌ریزد به طوری که بعد از روی کار آمدن دولت دوازدهم چندین بار شاهد تصمیمات عجیب و غریبی از سوی مسوولان بودیم که در نهایت منجر به آشفتگی وضعیت موجود شد.
قیمت‌گذاری خودرو، حذف برچسب قیمت کالا و افزایش نرخ نان از نمونه‌های بارز تصمیمات لحظه‌ای و بدون پشتوانه دولت است که در نهایت دعوای فروشنده و خریدار را رقم می‌زند. دستور افزایش قیمت نان توسط معاون اول رییس‌جمهور و دستور توقف افزایش قیمت نان آن هم به دستور رییس‌جمهور نمونه عجیب سیاستگذاری‌های معیشتی این روزهای دولت دوازدهم است که نشان می‌دهد نه‌تنها هماهنگی میان تصمیم‌گیرندگان کشور وجود ندارد بلکه امیدی به اجرای تصمیماتی هم که به طور قاطع گرفته و اعلام می‌شود نیست چراکه هر لحظه امکان «وتو»ی آن وجود دارد. یکی از نگرانی‌های فعالان بازار و کارشناسان درچند سال اخیر دقیقا به همین تصمیمات لحظه‌ای و کارشناسی‌نشده مسوولان بر‌می‌گردد. اگرچه به اعتقاد آنها دولت می‌تواند با مشورت کارشناسان هر بخش و حوزه مورد نظر جلوی بسیاری از اتفاقات ناگوار در بازار را بگیرد. در غیر این صورت باید در انتظار رواج دلال‌بازی در بازار کالاهای اساسی باشیم و فضا برای حضور سوءاستفاده‌کنندگان برای ایجاد گرانی در بازار محصولات غذایی بیش از پیش فراهم ‌شود.
در حال حاضر مردم و هواداران دولت روحانی و حتی کسانی که به او برای ریاست جمهوری‌اش هم رای ندادند از دولت و مسوولان تنظیم بازار توقع دارند با در نظر گرفتن تمام‌ شرایط موجود و منفعت مصرف‌کننده و تولید‌کننده اقدام به سیاستگذاری کنند، به همین منظور به دولت پیشنهاد می‌کنیم از قانونگذاری‌های لحظه‌ای که برای بازار سم است، خودداری کند. متاسفانه در دولت احمدی‌نژاد نیز بارها شاهد تصویب قوانین ناگهانی بودیم که بازار کالاهای اساسی، واردات، صادرات، ارز، سکه و طلا، خودرو و حتی مسکن را دچار تنش‌هایی می‌کرد و از مسیر اصل خود خارج می‌کرد از این‌رو دولت روحانی با عبرت گرفتن از شرایط آن موقع و تن ندادن به تصمیمات یک شبه می‌تواند از به حاشیه کشاندن بازار تا حد زیادی جلو‌گیری کند.