روزنامه جهان صنعت
1396/09/01
توفان در مبادلات بیت کوین
گروه اقتصادی- با تزریق صدها میلیارد دلار به بازار بیت کوین تغییرات گسترده‌ای در بازارهای سنتی ایجاد میشود.این امر بر صنعت مالی سنتی تاثیرگذار خواهد بود چراکه با تبدیل بیت کوین به ارز جهانی دیجیتال و استقبال شرکت‌های جدید فعال در هزاره سوم، اعتماد این شرکت‌ها به بازارهای پول و سرمایه سنتی رو به کاهش دارد. برای همگام شدن با این جریان بانک‌ها باید در کارت‌های اعتباری و حساب‌های کارگزاری خود تغییرات عمده‌ای ایجاد کنند.
برهمین اساس ارزش بیت کوین طی ۲۴ ساعت گذشته به بیش از هشت هزار و ۲۰۰ دلار رسید که رکوردی بی‌سابقه محسوب میشود.
قیمت بیت کوین، محبوب‌ترین ارز رمزنگار جهان طی هشت روز اخیر با ۳۷ درصد افزایش روبه‌رو شده و در پایان ساعات معاملات روز دوشنبه به هشت هزار و ۲۴۱ دلار در هر واحد رسید که رکوردی جدید محسوب میشود.
همچنین ارزش بیت کوین در اولین روز بازار معاملات جهانی 6/2 درصد رشد پیدا کرد؛ ضمن اینکه ارزش سرمایه بازار این ارز مجازی به طرز قابل توجهی افزایش پیدا کرده است. بر همین اساس، سرمایه بازار تمام ارزهای مجازی تقریبا به ۲۴۳ میلیارد دلار رسیده که بیشترین رقم از تاریخ پا به عرصه وجود گذاشتن ارزهای رمزنگار است.
البته ۹ روز پیش یعنی دوازدهم نوامبر ماه جاری میلادی قیمت بیت کوین پنج هزار و ۸۵۷ دلار بود که اکنون با ۳۷ درصد افزایش روبه‌رو شده است؛ ضمن اینکه قیمت هر بیت کوین در نخستین ماه سال‌جاری میلادی ۹۹۸ دلار ثبت شده است. البته پیش‌بینی میشود در ماه آینده میلادی ارزش بیت کوین به ۹ هزار و ۵۰۰ دلار در هر واحد هم برسد.
براساس این گزارش، حال بالاج سرینی واسان، سرمایه‌گذار و مدیرعامل شرکت Earn. comکه مبلغ 100 میلیون دلار در بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده است اعلام کرد تا سال 2040 افراد زیر 30 سال جهان را بدون بیت کوین نمی‌توانند تصور کنند.
به گفته این سرمایه‌گذار بین‌المللی، با توجه به نرخ فعلی بیت کوین این پول به عنوان یک منبع ارزش‌افزوده و گسترش تعداد کاربران مورد توجه کسب و کارهای بزرگ از جمله موسسه‌های مالی قرار خواهد گرفت.
نکته قابل توجه این است که در روزهای اخیر موسساتی چون کوین بیس، سی‌ام‌ای، سی بی او‌ای و جمینی، که بعضی از بزرگ‌ترین موسسات بیت کوین و موسسات مالی به‌شمار می‌روند، استراتژی‌ها و زیرساخت‌های خود را برای سرمایه‌گذاران نهادی با استفاده از پول الکترونیک سازماندهی کرده‌اند.
پلتفرم نگهداری کوین بیس اجازه می‌دهد تا سرمایه‌گذاران حقوقی حداقل 10 میلیون دلار را در این بخش سرمایه‌گذاری کنند، همچنین باید به خاطر داشت که بیت کوین در بورس اوراق بهادار آمریکا و از سوی مقام‌های نظارتی آن تایید شده است. مضافا اینکه ژاپن نیز بیت کوین را به عنوان یک پول دیجیتال قوی برای مبادله پذیرفته است.
اسپنسر بوگارت، مدیر عامل و سرپرست تحقیق برای سرمایه بلوچین بر اساس یک تحقیق میدانی انجام شده می‌گوید: یک‌چهارم شرکت‌های هزاره سوم بیت کوین را به سهام ترجیح می‌دهند. همچنین 30 درصد آنها نیز تمایل دارند به جای 1000 دلار به میزان 1000 دلار بیت کوین در اختیار داشته باشند. همچنین 30 درصد پرسش‌شوندگان نیز گفته بودند که بیت کوین را به اوراق قرضه دولتی ترجیح می‌دهند. 22 درصد نیز بیت کوین را بر سرمایه‌گذاری در بخش املاک و 19 درصد نیز بیت کوین را به سرمایه‌گذاری روی طلا ارجح اعلام کرده‌اند. یکی دیگر از جذابیت‌های بیت کوین نیز نگرانی‌های نظام بانکی از آن اعلام شده است.
به عنوان مثال محکومیت بی قید بیت کوین توسط شخصیت‌های عمومی در بخش بانکی مانند جیمی دیمون، مدیرعامل شرکتجی پی مورگان، موجب استقبال بیشتر از بیت کوین شده است چراکه چند ماه پیش، دیمون پول دیجیتال را یک تقلب و حباب توصیف کرد، این در حالی بود که این شرکت که به دلیل انجام تقلب در وام مسکن بیش از دو میلیارد دلار جریمه شده بود از طریق XBT Nordic Nasdaq اقدام به سرمایه‌گذاری از طریق مبادله بیت کوین (ETN)کرد.
بعدا کشف شد که معامله‌گران JPMorga- و مشتریان خود در بیت کوین پس از محکومیت دیمون به بیت‌کوین، از طریق ارائه دهنده یک یادداشت سرمایه‌گذاری کردند.
نکته مهم در پذیرش روزافزون بیت کوین نمایش عدم شفافیت و وجود تقلب در صنعت مالی است چراکه پول الکترونیکی بر پایه محاسبات ریاضی، سیستماتیک و غیرمتمرکز بناشده که از سوی طرفین معامله قابل کنترل است.
در دام کلاهبرداران نیفتید
در این میان خرید و فروش بیت کوین در حالی در ایران هم داغ شده که بانک مرکزی هیچگونه حمایتی از آن نکرده و نسبت به معامله آن هشدار صریح داده است.
ارزهای رمزنگار یا Cryptocurrency هم موضوعی است که بیش از یک دهه از طرح و اجرای آن در دنیا گذشته و در ایران نیز طی چند سال اخیر به موضوعی داغ تبدیل شده و توانسته جایگاه خوبی در ایران و میان فعالان اقتصادی پیدا کند به‌طوری‌که معاملات و نوسان قیمتی بیت کوین که یکی از چندین نوع ارز رمزی است، مانند سایر ارزهای رایج (دلار آمریکا، یورو، پوند و...) از اهمیت بالایی در کشور برخوردار شده است.
اما عدم وجود سیاست واحد از سوی دولت‌های مختلف از جمله مباحث مهم درباره ارزهای رمزنگار است که ایران نیز از جمله این کشورهاست و تاکنون سیاست مشخصی درباره آن اعلام نکرده و تنها به هشداری درباره معاملات بیت کوین بسنده کرده است.
از آنجا که بیت کوین و پول‌های ارزی نیز مانند همه تکنولوژی‌های نوین بدون پیش‌مقدمه و ناگهانی وارد زندگی و جریان اقتصاد و کسب و کار میشود، هیچگونه پیش‌زمینه‌ای برای ورود این نوع ارز به اقتصاد کشور ایجاد نشد و مردم نیز با اطلاعات قطره‌چکانی که به دست آورده‌اند، وارد معاملات بیت کوین و ارزهای رمزی شدند.
هشدار صریح بانک مرکزی
اما نکته مهم در حال حاضر عدم تکرار ماجرای موسسات مالی اعتباری غیر مجاز و سرمایه‌گذاری مردم در این موسسات در عین هشدارهای بانک مرکزی است. زیرا عده‌ای در حال کسب درآمد از محل خرید و فروش ارزهای رمزپایه به خصوص بیت کوین هستند.
این در حالی است که ناصر حکیمی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در جدیدترین اظهار نظر خود نسبت به خرید و فروش بیت کوین هشدار داد و افزود: تازمانی که موضع‌گیری رسمی بانک مرکزی در خصوص بیت کوین و سایر ارزهای رمزینه اعلام نشده با احتیاط بسیار زیاد به خرید و فروش آن اقدام کنند. بانک مرکزی هماکنون ارزهای رمزپایه را نه ممنوع و نه رسمی می‌داند.
وی ادامه داد: ارزهای رمزپایه به دلیل نوسانات بسیار بالا ریسک خیلی زیادی هم دارند ضمن اینکه ممکن است خریداران در دام کلاهبرداران بیفتند. معاون بانک مرکزی با اشاره به معضل موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز نیز گفت: درباره سپرده‌گذاری در موسسات غیرمجاز نیز بانک مرکزی بارها به مردم هشدار داد ولی با وجود این عده‌ای برای کسب سود بیشتر جذب این موسسات و درنهایت دچار مشکل شدند.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی افزود: درباره خرید و فروش ارزهای رمزنگار نیز از هماکنون به مردم هشدار می‌دهیم که در صورت کلاهبرداری از آنها یا زیان از محل افت قیمت این ارز دیجیتالی هیچ نهادی مسوولیت آن را برعهده نمی‌گیرد چراکه هنوز در قوانین و مقررات دیده نشده است.
حال با وجود چنین شرایطی و همچنین تلاش فعالان بازار ارزهای رمزنگار به خصوص بیت کوین برای معرفی این نوع ارز میان مردم و رواج خرید و فروش آن مشتریان این بازار باید با چشمانی باز و آگاهی نسبت به اینکه این معاملات هیچگونه پشتوانه رسمی ندارند، با پذیرش ریسک آن به خرید و فروش و معامله در این بازار بپردازند تا وقایع تلخ موسسات مالی اعتباری غیرمجاز تکرار نشود.
سایه‌روشن‌های بیت کوین
میثم رادپور*- بانک مرکزی چندی قبل نسبت به بی‌پشتوانه بودن بیت کوین اخطاری جدی داد و مردم را نسبت به ریسک بالای آن آگاه ساخت. از آنجا که بیت کوین ذاتا ارز رسمی نیست اما به دلیل اقبال عموم وارد شبکه مالی بین‌المللی شده و براساس ارزهای معتبر جابه‌جا میشود. بیت کوین شبیه دیگر ارزهای رایج نظام بین‌المللی نیست، این ارز ناشر ندارد و بی‌نیاز از بانک مرکزی و پشتوانه مالی است و نکته مهم آنکه از هیچ خط کنترل و نظارتی هم عبور نمی‌کند.
مادامی که بیت کوین با اقبال مردم مواجه شود و سیستم‌های آن هک نشود، به عنوان یک نوع ارز اما با ریسک بالا به حیات خود ادامه خواهد داد. این ارز تا زمانی که با افزایش قیمت سریع پیش می‌رود، جذابیت بسیار بالایی دارد، حال آنکه این امکان وجود دارد که بهای آن به طور جدی کاهشی بسیار ملموس و با خطر زیاد در موقعیت مالی افراد ایجاد کند.
نکته مهم و بالاترین وجه ریسک این ارز زمانی است که گروهی تعهدات مالی ثابتی به پشتوانه بیت کوین ارائه می‌دهند. از منظر اقتصادی بیت کوین به دلیل نوسانات بسیار جدی‌ای که دارد، گزینه‌ای بسیار پرریسک برای تعهدات مالی است. به عبارتی می‌توان گفت افرادی که در مناسبات اقتصادی خود اقدام به پرداخت سودهایی از منبع بیت کوین می‌کنند، از سر عمد یا ناخودآگاه در حال کلاهبرداری مالی هستند یا ناخواسته و بی‌آنکه بدانند، کلاهبرداری می‌کنند. به طور کلی باید بر این نکته تاکید کرد که پیشنهادهای مالی‌ای که از محل دارایی ریسکی پیگیری و تامین می‌شوند به طور قطع مشکلاتی دارند.هر چند بیت کوین با ظرافتی فوق‌العاده برنامه‌ریزی شده و به لحاظ علمی و عملیاتی تا امروز در هیچ کشوری هک نشده است اما مسایل جانبی آن همان‌طور که پیش از این توضیح داده شد، خطر‌آفرینی اقتصادی را تشدید می‌کنند. البته این نوع از انواع کلاهبرداری در نمونه‌های دیگر پول‌ها نیز وجود داشته است. اما به هر روی اظهار نظر بانک مرکزی درباره اعلام ریسک بالا و پشتوانه اندک بیت کوین عملکردی قابل توجه و صحیح بوده است.ایجاد فضایی روشن برای مردم و آگاهی دادن درباره ورود به دایره بیت کوین بسیار مهم است و موجب میشود افراد درباره روند اقتصادی‌ای که به آن ورود پیدا کرده‌اند؛ آگاهی کافی داشته باشند. برخورداری از دانش کافی در این‌باره که هر هدف اقتصادی تا چه اندازه ریسک دارد و افزایش یا کاهش قیمت آن چه تاثیری در جابه‌جایی‌های اقتصادی ایفا می‌کند، بسیار مهم است. از همین رو است که آگاهی‌بخشی و نه منع مستقیم ورود به معاملات بیت کوین اهمیتی ویژه دارد.
باید این موضوع را پذیرفت که متاسفانه مردم عادی حتی بازار ارز عادی را هم به خوبی نمی‌شناسند و طبیعی است که فقط به دلیل مشاهدات و شنیده‌های خود نسبت به سود بالای بیت کوین وارد دایره سرمایه‌گذاری در آن می‌شوند. عدم آگاهی موجب ضرر و زیانی میشود که افراد حتی از نظر مالی آمادگی آن را هم نداشته‌اند. این در حالی است که اگر فردی با آمادگی و دانش کافی وارد این دایره شود، به همه عواقب آن آشنایی دارد و طبیعتا شوکه نخواهد شد.تبعات بیت کوین اگرچه به شکل خرد فقط شامل کلاهبرداری‌های کوچک و بزرگ اقتصادی میشود اما به شکل کلان می‌تواند اقتصاد بین‌الملل را با تغییراتی مواجه کند. باید پذیرفت که بیت کوین در گروهی خاص خواهان جدی خود را دارد و به طور کلان اقدامات مالی غیرقانونی از قبیل قاچاق اسلحه، خرید و فروش مواد مخدر، قاچاق انواع کالا یا هر گونه پولشویی در ردیف اموری است که به دلیل غیرقابل پیگیری بودن آن برای آنها محبوب است.نگرانی اما از جایی تشدید میشود که بیت کوین در بازار جهانی بیش از امروز که موقعیتی متزلزل دارد، تثبیت و به واقع تبدیل به نوعی ارز رایج و پذیرفتنی شود. در این شرایط این امکان وجود دارد که به عنوان رقیبی جدی در بازار اقتصاد بین‌المللی مطرح شود که البته اکنون فقط با آگاهی‌بخشی از سوی بانک مرکزی می‌توان این روند را کنترل کرد.
* کارشناس ارزی
سایر اخبار این روزنامه
پایان سیطره داعش را اعلام می‌کنم
تاکید شریعتمداری در مراسم روز ملی کیفیت؛
تصمیم‌گیری برای سوریه پس از داعش
میانجیگری فرانسه و مصر برای ابقای حریری
وقتی اینترنت حجمی‌تر میشود!
ارزیابی بازار سرمایه ایران توسط یک کمپانی اروپایی
درخواست معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی برای حذف یارانه سیمان؛
طرح جمع‌آوری کودکان کار و خیابان متوقف نمی‌شود
گردهمایی صوتی!
رقابت کره‌شمالی و ایران
افزایش 15 درصدی قیمت دولتی و آزادی قیمت در نانوایی‌های آزادپز؛
توفان در مبادلات بیت کوین
آسیب‌شناسی کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان غرب کشور؛
آینده دشوار لبنان
طرح فاضلاب
هم‌نوایی ناظری و کامکارها با زلزله‌زدگان؛
آینده دشوار لبنان
سرمایه از‌دست‌رفته نهادهای دولتی
سایه‌روشن‌های بیت کوین
افزایش 15 درصدی قیمت دولتی و آزادی قیمت در نانوایی‌های آزادپز؛
