مهار کره‌شمالی و گسترش مبادلات اقتصادی

دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا جمعه سوم نوامبر، سفر 12 روزه خود را درحالی به پنج کشور آسیایی آغاز کرد که ناظران بین‌المللی نسبت به تبعات منفی آن بر ثبات منطقه ابراز نگرانی کرده‌اند‌.
به گفته مشاور ارشد ترامپ، سه هدف اصلی رییس‌جمهور آمریکا تلاش برای محدودیت کره‌شمالی، تشویق برای منطقه آزاد و روابط اقتصادی با کشورهای مقصد است‌. ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی کاخ سفید درباره اهداف سفر رییس‌جمهور آمریکا می‌گوید: سفر ترامپ بر سه هدف متمرکز است: تقویت اراده جهانی برای غیراتمی ساختن کره‌شمالی، تشویق برای منطقه آزاد هند و اقیانوس آرام و شکوفایی آمریکا از طریق تجارت دوجانبه با آسیا و مبادلات اقتصادی‌.
باوجود اتهامات جدید مبنی بر تماس تیم انتخاباتی ترامپ با مقامات روسیه، رییس‌جمهور آمریکا سفر آسیایی خود را آغاز کرد‌. تهدیدات کره‌شمالی یکی از محورهای اصلی سفر آسیایی او به‌شمار می‌رود‌. اما یگانه علت سفر او به آسیا نیست‌. در آمریکا بار دیگر موضوع تماس‌های پنهانی اعضای تیم انتخاباتی دونالد ترامپ با مقامات سیاسی و امنیتی روسیه خبر اصلی رسانه‌ها شده است‌. نیویورک‌تایمز در گزارش جدیدی که پیرامون این موضوع منتشر کرده، از تماس‌های کارتر پیج، مشاور سیاست ‌خارجی تیم انتخاباتی ترامپ با مقامات روسیه خبر داده است‌.
دیدار احتمالی با پوتین


در همین حال، کرملین جمعه گذشته اعلام کرده است، مذاکراتی برای دیدار ولادیمیر پوتین با دونالد ترامپ در حاشیه نشست اقتصادی آسیا انجام شده است‌. دستیاران رییس‌جمهور آمریکا نیز در واکنش به این گزارش‌ها گفته‌اند که ممکن است چنین نشستی برگزار شود‌. دونالد ترامپ پنجشنبه گذشته در گفت وگو با شبکه فاکس‌نیوز گفته بود: ما شاید با پوتین دیدار کنیم‌. پوتین مهم است، برای اینکه می‌تواند به ما درخصوص بحران کره‌شمالی کمک کند. آنها می‌توانند به ما در سوریه کمک کنند‌. ‌باید در مورد اوکراین گفت‌وگو کنیم‌.
ژاپن
به نظر می‌رسد کره‌شمالی‌، تجارت و چین سه دستور کار مهم در سفر رییس‌جمهور آمریکا به ژاپن، کره‌جنوبی، چین‌، ویتنام و فیلیپین باشد‌. این طولانی‌‌ترین سفر رسمی یک رییس‌جمهور آمریکا به منطقه شرق و جنوب شرق آسیا پس از سال 1992 است‌. جرج بوش در سال 92 نیز سفری 12 روزه به آسیا داشت‌. ترامپ قرار است پنجم نوامبر در توکیو با نخست‌وزیر ژاپن که به تازگی انتخابات را با موفقیت پشت سر گذاشته، دیدار و گفت‌وگو کند‌.
ترامپ آن‌گونه نسبت به اقدامات موشکی و برنامه هسته‌ای کره‌شمالی حساس شده که به درگیری لفظی با کیم جونگ اون، رهبر پیونگ یانگ رسید و وی را مرد کوچک موشکی خواند‌. ناظران رسانه‌ای می‌گویند احتمالا 90 درصد از گفت‌وگوی رهبران آمریکا و ژاپن به راهکارهای متوقف کردن کره‌شمالی که اکنون همسایگانی چون توکیو او را بزرگ‌ترین تهدید خود می‌دانند، اختصاص یابد‌. این ناظران از نتایج سفر ترامپ به منطقه ابراز نگرانی کرده‌اند‌.
مدیر مطالعات آسیایی دانشگاه تمپل ژاپن می‌گوید: این نگرانی وجود دارد که ترامپ تنش‌ها را در منطقه تشدید کند و منجر به تقویت صداهای تحریک‌آمیز در آسیا شود‌. وی گفت: شانس او برای انجام کارهای غیرمستقیم دقیقا به دلیل مشکلات سیاسی داخلی او افزایش یافته است‌.
برخی کارشناسان دیگر می‌گویند آنچه ترامپ از منطقه آسیا می‌خواهد صرفا تجاری و ایجاد قرارداد تجارت آزاد دوجانبه با کشورهاست تا توازن تجاری در این منطقه را به نفع آمریکا افزایش دهد‌. اکنون توکیو از رقم مازاد تجاری 9/68 میلیارد دلار در روابط تجاری‌اش با آمریکا بهره می‌برد‌.
کره‌جنوبی
ترامپ هفتم نوامبر در کره‌جنوبی خواهد بود؛ کشوری که همسایه شمالی خود را بزرگ‌ترین تهدید می‌داند‌. قرار است ترامپ علاوه بر کره‌شمالی در مورد کمپ همفریز پایگاه نظامی این کشور در 40 مایلی سئول نیز با مون جائه این، رییس‌جمهور کره‌جنوبی دیدار داشته باشد‌.
کره‌جنوبی پایگاه‌های ضد موشکی تاد آمریکا را میزبانی می‌کند که قابلیت‌های پیشرفته آن با قدرت نظارت نظامی چین در منطقه رقابت می‌کند‌. با وجود اینکه پکن و سئول به تازگی در مورد سیستم‌های موشکی تاد گفت وگوهای مشترکی داشتند، اما تحلیلگران می‌گویند همه کشورهای منطقه به دنبال راهکارهای غیرنظامی در قبال پیونگ یانگ هستند‌. انعقاد قرارداد تجارت آزاد دوجانبه واشنگتن- سئول نیز از دیگر اهداف سفر ترامپ به این کشور آسیایی است‌.
پکن
ترامپ قرار است از هشتم نوامبر درپکن حضور یابد تا با بزرگ‌ترین رقیب تجاری خود در جهان و منطقه به گفت‌وگو بنشیند‌. به گفته ناظران چین وآمریکا مسایل بی‌شمار و بحث‌های زیادی برای گفت‌وگو دارند که البته داغ‌ترین آن موضوع کره‌شمالی است‌.
مساله تجارت دوجانبه و ایجاد دسترسی‌های بیشتر برای شرکت‌های آمریکایی در منطقه از دیگر سرفصل‌های گفت‌وگوهای رهبران بزرگ اقتصادی جهان است؛ موضوعی که تیم اقتصادی ترامپ معتقد است تاکنون شرکت‌های چینی گوی سبقت را از همتایان آمریکایی خود در منطقه شرق و جنوب شرق آسیا ربوده‌اند‌.
گمانه‌زنی رسانه‌های منطقه‌ای این است که احتمالا ترامپ از شی جین‌پینگ رییس‌جمهور چین بخواهد موانع تجاری بیشتری برای کره‌شمالی ایجاد کند، کارگران کره‌شمالی مستقر در چین را اخراج کند، مانع از فعالیت کارتل‌های قاچاق مرزی شود و نسبت به اجرایی‌سازی تحریم‌ها علیه بانک‌های چینی که با کره‌شمالی فعالیت دارند، هشدار دهد‌.
ویتنام
ترامپ در جنوب شرق آسیا در دو اجلاس شرکت می‌کند‌. وی روز 10 نوامبر با حضور درهانوی در اجلاس رهبران عضو سازمان کشورهای همکاری‌های اقتصادی آسیا و اقیانوس آرام شرکت می‌کند‌. بیش از نیمی از 21 عضو این سازمان اقتصادی منطقه‌ای عضو قرارداد تجارت آزاد ترانس پاسیفیک (اپک) نیز هستند‌. البته ترامپ در نخستین روز کاری‌اش این قرارداد را که اوباما سال گذشته آن را امضا کرده بود یکجانبه لغو کرد و گفت آمریکا در منطقه اقیانوس آرام هدف دیگری دارد و می‌خواهد قراردادهای دوجانبه را پیگیری کند‌. درواقع پیامی که ترامپ با این اقدام به کشورهای مختلف داد این بود که این کشور همچنان رهبری اقتصادی جهان را مورد پیگیری قرار خواهد داد اما این‌بار با کمترین و یا بدون هیچ هزینه‌ای‌.
فیلیپین
ترامپ دوازدهم نوامبر در مانیل حضور می‌یابد تا در دومین اجلاس آسیایی یا اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه جنوب شرق آسیا «آسه‌آن» شرکت کند‌. برونئی، کامبوج، اندونزی، لائوس، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور و ویتنام کشورهای عضو اتحادیه جنوب شرق آسیا هستند‌. دوترته که کشورش رهبری آسه‌آن را برعهده دارد در این اجلاس قرار است آن را به سنگاپور ارائه کند‌. برنامه مقابله با مواد مخدر دوترته که تاکنون بیش از هفت هزار قربانی به جای گذاشته سایه سنگینی بر رهبر کنونی این کشور بر اتحادیه آسه‌آن که پنجاهمین سالگرد خود را می‌گذراند، انداخته است‌.
دیدار از بنای یادبود پرل‌هاربر
رییس‌جمهور آمریکا در دیدارش از پرل‌هاربر و یادبود یواس‌اس آریزونا گفت: این بنای یادبود را مکانی مقدس می‌داند که درباره آن خوانده و راجع به آن صحبت کرده اما تاکنون آن‌ را ندیده بود‌. دونالد ترامپ پس از ورود به این بنای یادبود همراه با ملانیا ترامپ، به قربانیان حمله هواپیماهای ژاپنی به پرل‌هاربر ادای احترام کرد‌.
پرل‌هاربور، واقع در جزایر ‌هاوایی در اقیانوس آرام صحنه حمله غافلگیرکننده ژاپن در روز یکشنبه ۷ دسامبر سال ۱۹۴۱ است که آمریکا را به جنگ جهانی دوم وارد کرد و موجب کشته شدن بیش از هزار ملوان و تفنگدار دریایی شد‌. در این حمله همچنین ۶۸ نفر از غیرنظامیان این منطقه کشته شدند‌. دسترسی به بنای یادبود یواس‌اس آریزونا که در بالای لاشه کشتی آمریکایی ساخته شده، تنها با قایق میسر است‌. نتیجه این حمله برای نیروی دریایی آمریکا یک فاجعه کامل بود‌. ۳۶۰ هواپیمای ژاپنی توانستند پنج رزم‌ناو بزرگ آمریکایی را به همراه سه کشتی کوچک‌تر غرق کنند‌. سه رزم‌ناو دیگر به‌گونه‌ای آسیب دیدند که توان عملیاتی خود را از دست دادند‌. علاوه بر آن، ۱۸۸ هواپیمای آمریکایی روی زمین نابود شده و ۱۵۵ هواپیمای دیگر آسیب دیدند‌. در پایان آن روز بیش از ۲۴۰۰ کشته و ۱۲۴۰ مجروح نیز بر دست نیروی دریایی آمریکا مانده بود‌.
ترامپ پیش از این دیدار طی نشستی با مقامات نظامی گفته بود که مشتاق این بازدید است‌. رییس‌جمهور آمریکا در آغاز نشستش با رهبران فرماندهی یو‌اس پاسیفیک که بر عملیات ارتش آمریکا در این منطقه نظارت می‌کند، گفت: قرار است دیداری بسیار کوتاه از پرل ‌هاربر داشته باشم که درباره آن خوانده، صحبت کرده، شنیده و مطالعه داشته‌ام اما تاکنون آن را ندیده‌ام و برای آن خیلی هیجان‌زده هستم‌.
ترامپ همچنین با فرمانداران مناطق آلاسکا،‌ هاوایی و پاسیفیک که هدف‌های بالقوه کره‌شمالی برای ضربه زدن به این کشور با موشک‌های دارای کلاهک هسته‌ای هستند، دیدار کرد‌. رییس‌جمهور آمریکا در مسیر اولین دیدار خود از آسیا در ‌هاوایی توقف کرد‌. وی پس از پروازی یک روزه از واشنگتن به مقر مشترک پرل‌هاربر-هیکام رسید‌. ترامپ دیروز این مکان را به مقصد ژاپن ترک کرد و این اولین توقف او در سفر 12 روزه‌اش برای دیدار از پنج کشور آسیایی خواهد بود‌. او در این سفر از کره‌جنوبی،‌ چین، ویتنام و فیلیپین نیز دیدار می‌کند‌.