روزنامه جهان صنعت
1396/08/02
قطع بودجه ۶ دستگاه دولتی
گروه اقتصادی- نظام بودجه‌ریزی در کشور از اهمیت زیادی برخوردار است و اگر کوچک‌ترین خللی در آمار و ارقام پیش‌بینی شده در آن به وجود آید، ممکن است در نهایت منجر به کسری هنگفت دستگاه‌ها و سردرگمی در برنامه‌ها شود که در نتیجه لزوم به‌کارگیری داده‌ها و اطلاعات شفاف و موثق و همچنین تهیه نسخه‌ای مدرن برای دستیابی به بودجه‌ای منطقی و واقعی‌تر در کشور را گوشزد می‌کند.با این وجود در ایران سالیان سال است که بودجه‌ریزی بر مبنای روش‌های سنتی و بدون اتکا به عملکرد هر سازمان و هزینه فعالیت‌های آن صورت می‌گیرد و به این شکل است که بودجه یک دستگاه بر اساس آنچه سال گذشته مصوب شده، اندکی افزایش می‌یابد و به موجب آن عددی در لایحه بودجه گنجانده میشود.
ضمن اینکه بسیاری از داده‌ها و آمار و ارقامی که بر پایه آن محاسبات صورت می‌گیرد، از شفافیت و صحت کافی برخوردار نیست و همچنین تعدد و اختلاف نظر مراجع آماری در اجرا و محاسبات و اطلاع‌رسانی آمار با وجود ایجاد موازی‌کاری، موجب سردرگمی در برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری‌ها میشود.
این در حالی است که بسیاری از تخلفات و موارد نقض‌کننده قانون در کشور در حالی اتفاق می‌افتد که اطلاعات شفاف، داده‌ها و آمارهای به روزی وجود ندارد و اگر پولی در جامعه جا‌به‌جا شود، به شکل دقیقی قابل پیگیری نخواهد بود. بنابراین به نظر می‌رسد در شرایط فعلی، شفافیت، اصلی اساسی در کشور تلقی میشود و مانند گذشته، محرمانگی معنایی ندارد.
در نتیجه زمانی که بتوان به نظام کارآمد و جامعی در زمینه جمع‌آوری، ثبت و تحلیل داده‌ها دست یافت، می‌توان نسبت به بودجه‌ریزی دقیق و صحیح سازمان‌های دولتی امیدوار بود و با معین کردن اعداد و ارقام مربوط به هر دستگاه بر اساس هزینه واحد خدمات و مقدار تعیین‌شده کمی، بودجه را به شکل منطقی‌تری تنظیم کرد.
به همین جهت مقرر شده برای تمام دستگاه‌ها قیمت تمام‌شده و به ویژه هزینه واحد فعالیت‌ها محاسبه شود و به هر دستگاه بر اساس هزینه واحد مشخصی که دارد، بودجه تخصیص داده شود به نحوی که بر این اساس برای سال ۹۷ مشخص است چه کمیتی را باید یک سازمان انجام دهد و قیمت آن چقدر است، ضمن اینکه قیمت نفت، نرخ دلار و درآمدهای مالیاتی منطقی‌تر دیده خواهد شد.
با این وجود این طرح در شرایطی اجرا شده است که در حال حاضر ۱۵ دستگاه، پیش‌نویس برنامه آماری را تا پایان مهلت تعیین‌شده ارائه نداده‌اند و همچنین شش دستگاه دولتی با وجود این مهلت، هنوز یک جلسه هم تشکیل نداده‌اند. بر این اساس و طبق اظهار نظر مسوولان، به نظر می‌رسد با ادامه این روند، بودجه این سازمان‌ها قطع و جلوی تخصیص بودجه به آنها گرفته خواهد شد.
جلوی تخصیص بودجه را می‌گیریم
در همین رابطه رییس مرکز آمار اعلام کرد: شش دستگاه دولتی حتی یک جلسه برای تدوین برنامه آماری‌شان تشکیل نداده‌اند، به همین دلیل بودجه آنها قطع خواهد شد و جلوی تخصیص بودجه‌شان گرفته میشود.
امیدعلی پارسا در مراسم روز ملی آمار که با حضور محمدباقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه، مسعود پزشکیان نایب رییس مجلس و علی آقا محمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد، گفت: نظام‌های آماری پیشرو دنیا به خوبی مورد بررسی قرار گرفته است که مجموعه آنها به شورای عالی آمار پیشنهاد شد تا برنامه ملی آمار با ١۴ راهبرد کلان تهیه شود. البته تم اصلی برنامه‌گذار از نظام آماری سنتی به ثبتی مبناست و بر اساس آن ماموران سرشماری دیگر به مردم مراجعه نمی‌کنند بلکه دستگاه‌های اجرایی با سامانه‌های مدرن، آمارهای مدنظر مرکز آمار را تهیه خواهند کرد.
رییس مرکز آمار تصریح کرد: دستگاه‌های اجرایی سامانه‌های مناسبی را تدارک دیده‌اند که بر اساس آن سند راهبردی مصوب شورای عالی آمار تصویب شده و همه اجزای آماری کشور را در قالب قانون، مدون خواهیم کرد.
به گفته پارسا، اکنون ابزار و امکانی در اختیار مرکز آمار ایران نیست بنابراین باید قانونی مناسب تدوین شود. امیدواریم دیتای پاک تهیه شده و نسخه مدرن‌سازی نظام آماری تدوین و موازی‌کاری حذف شود که البته باید مصادیق آن را مشخص کرد.
وی با بیان اینکه موازی‌کاری امکان فراهم آوردن خوراک را برای منتقدان غیرمنصف فراهم می‌کند، گفت: در اجرا، محاسبات و اطلاع‌رسانی آمار اکنون موازی‌کاری وجود دارد که سردرگمی برنامه‌ریز و سیاستگذار را در پی خواهد داشت.
پارسا در بخش دیگری از سخنانش گفت: در شورای عالی آمار، هدایت و نظارت برای حرکت از نظم آماری سنتی به مدرن صورت می‌گیرد یعنی دستگاه‌های اجرایی حین انجام وظیفه خود، سامانه‌های قوی و قابل اعتماد طراحی می‌کنند.
به گفته پارسا، هنوز ۱۵ دستگاه پیش‌نویس برنامه آماری را تا پایان مهلت تعیین شده که سی‌ام مهرماه بود، ارائه نداده‌اند. این در حالی است که شش دستگاه دولتی با وجود این مهلت، هنوز یک جلسه هم تشکیل نداده‌اند. بر این اساس بودجه آنها قطع خواهد شد و جلوی تخصیص بودجه آنها گرفته میشود.
کسری بودجه ۹۷ به حداقل می‌رسد
رییس سازمان برنامه و بودجه همچنین با بیان اینکه کسری بودجه ۹۷ به حداقل می‌رسد، نظر رییس‌جمهور در خصوص نرخ ارز را اعلام کرد و گفت: وی موافق افزایش نرخ ارز نیست چراکه ارزش پول ملی کم میشود.
نوبخت در حاشیه مراسم روز ملی آمار در خصوص سناریوهای قیمت نفت در بودجه سال ۹۷ گفت: هنوز سناریوهای قیمت نفت در بودجه سال ۹۷ قطعی نشده، البته باید اعداد و ارقام را با مبانی موجود پیش‌بینی کنیم ولی هنوز در این خصوص به جمع‌بندی نرسیده‌ایم.
رییس سازمان برنامه و بودجه افزود: هنوز مطمئن نیستیم که قیمت نفت برای بودجه سال آینده به چه نحوی دیده شود اما پیش‌بینی ما این است که روی اعداد مطمئن بودجه‌ریزی کنیم.
وی ادامه داد: در خصوص دلار نیز موضوع همین گونه برنامه‌ریزی خواهد شد چرا که چند عدد در هم ضرب میشود تا درآمدهای نفتی را مشخص کند به این معنا که یک عامل مقدار فروش نفت، دوم قیمت هر بشکه و در نهایت نرخ تسعیر است که با چه ضریبی دلار را به ریال تبدیل کنیم.نوبخت اطمینان داد که دولت اجازه نخواهد داد قیمت بی‌رویه افزایش پیدا کند و البته ابزارهای قانونی‌ای در اختیار دارد که بتواند از این نوسانات هیجانی جلوگیری کند چراکه دولت جزو وظایف خود می‌داند که از مردم حمایت کند.
وی در پاسخ به این سوال که برخی در دولت موافق افزایش نرخ دلار تا ۵ هزار تومان هستند، گفت: واقعیت این است که دولت بر این باور است که باید نرخ را به صورت منطقی تعیین کرد این در شرایطی است که در دولت افراد مختلفی نظرات متفاوتی دارند ولی واقعیت آن است که آنچه به عنوان برون‌داد و سیاست دولت در حوزه ارز بوده و رییس‌جمهور نیز در نهایت آن را تایید می‌کند، به نحوی است که پول ملی باید تقویت شود و به افزایش قدرت خرید مردم بینجامد. به همین جهت با همه صحبت‌هایی که عده‌ای در خصوص تورم می‌کنند که دیگر کنترل آن کافی است و افزایش اندک مشکل‌ساز نیست، ما معتقد به کنترل تورم هستیم.
نگرانی ها از سهم بودجه عمرانی
نوبخت در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر کسری بودجه ۹۷ با توجه به بودجه‌ریزی عملیاتی خاطرنشان کرد: تصورم بر این است که اگر بودجه‌ریزی عملیاتی اجرا شود، کسری بودجه به میزان منطقی‌تری رخ خواهد داد و بودجه سال ۹۷ نسبت به بودجه‌ای که حتی در سال ۹۶ دیده شده، بسیار منطقی‌تر بسته خواهد شد، به این معنا که قیمت نفت و درآمدهای مالیاتی منطقی‌تر دیده شده است.وی تصریح کرد: به همین جهت برای تمامی دستگاه‌ها قیمت تمام‌شده به ویژه هزینه واحد فعالیت را محاسبه کرده و به هر دستگاه بر اساس هزینه واحد مشخصی که دارد، بودجه تخصیص می‌دهیم، به نحوی که بر این اساس برای سال ۹۷ مشخص است یک سازمان چه کمیتی را باید انجام دهد و قیمت آن چقدر بوده است، پس این دو را در هم ضرب کرده و به یک بودجه عملیاتی می‌رسیم.
نوبخت ادامه داد: امسال دیگر این گونه نخواهد بود که بودجه یک دستگاه بر اساس آنچه سال گذشته مصوب شده افزایش یابد و عددی در لایحه گنجانده شود، بلکه در بودجه‌ای که ۱۵ آذرماه به مجلس ارائه خواهیم داد، اعداد و ارقام هر دستگاه بر اساس هزینه واحد خدمات و مقدار تعیین شده کمی لحاظ خواهد شد، ضمن اینکه پیش‌بینی شده صرفه‌جویی‌هایی نیز در این رابطه صورت گیرد.
رییس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که ۹۰ درصد بودجه صرف هزینه‌های جاری شده و سهمی برای عمران باقی نمی‌ماند، گفت: این نگرانی کاملا بجاست و تمام تلاش ما هم این است که بتوانیم بودجه جاری را کمتر و عمرانی را افزایش دهیم، اما باید توجه داشت قیمت نفت و درآمدهای دولت از محل آن از سال ۹۲ تا به حال به نصف رسیده، چراکه هر بشکه نفت ۱۰۴ دلار بوده و اکنون عملکرد متوسط شش ماهه نشان می‌دهد که این رقم ۴۷ دلار در هر بشکه است، البته پیش‌بینی میشود با افزایش قیمت نفت به طور متوسط ۵۰ دلار از فروش هر بشکه به دست آوریم اما به هر حال منابع کاهش یافته است.
تورم 8 درصدی مهرماه
رییس سازمان برنامه و بودجه همچنین با بیان اینکه همچنان 2/3 میلیون نفر بیکار داریم، گفت: ایجاد اشتغال به معنای آن نیست که بیکاری را از بین برده‌ایم.
نوبخت در ادامه مراسم روز ملی آمار اظهار کرد: بهار ٩۶، حدود ٩٢٠ هزار نفر وارد بازار کار و ٧٠٣ هزار نفر شاغل شدند در نتیجه ٢١٧ هزار نفر موفق به اشتغال نشدند.
وی ادامه داد: مرکز آمار ایران، جایگاه ویژه‌ای در ارائه آمارها دارد و هر ماه با ارائه آمار، عملکرد دولت را اعلام می‌کند.
نوبخت با بیان اینکه نرخ تورم شهری مهرماه، از سوی مرکز آمار ایران هشت درصد اعلام شد، افزود: بر اساس اعلام این مرکز، رشد اقتصای بدون نفت، نسبت به نفت فزونی یافته است زیرا نفت رشد خود را در سال‌های قبل نشان داده بود.
معاون رییس‌جمهور ادامه داد: در دوره تحریم روزانه یک میلیون بشکه نفت و ٣٠٠ هزار بشکه میعانات صادر می‌کردیم که اکنون به دو میلیون و ۶٣٨ هزار بشکه رسیده است.
وی با تاکید بر اینکه افزایش سرمایه‌گذاری در کشور موجب افزایش اشتغال خواهد شد، افزود: از دو مسیر به سوی افزایش سرمایه‌گذاری خواهیم رفت؛ از سویی با اعطای تسهیلات به واحدهای اقتصادی در بخش خصوصی و از سوی دیگر با اعطای تسهیلات به واحدهای بخش دولتی.
به گفته نوبخت، 17هزار و 900 میلیارد تومان به 25هزار بنگاه بخش خصوصی و 42هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی تخصیص یافته که این دو مسیر سرمایه‌گذاری را در کشور افزایش داده است.
وی همچنین گفت: ما در سازمان برنامه در ساختمان بهارستان، هر روز با مرکز آمار زندگی می‌کنیم، ضمن اینکه تصور میشود ما آمار را دستکاری می‌کنیم در حالی که قسم یاد می‌کنم اینطور نیست.
تعیین‌تکلیف داده‌ها و اطلاعات
همچنین نایب رییس مجلس با بیان اینکه بسیاری فسادها ناشی از فقدان نظام جامع اطلاعات است، گفت: اگر رییس‌جمهور یا رییس سازمان برنامه بودم هیچ کاری نمی‌کردم و فقط تکلیف داده‌ها و اطلاعات را مشخص می‌کردم.
مسعود پزشکیان در مراسم روز ملی آمار گفت: اینکه پول در کشور گم میشود و کسی از آن اطلاع ندارد به خاطر این است که داده و آمار در کشور وجود ندارد، در حالی که در دنیا چنین نیست و همه چیز به سمت شفافیت در داده و اطلاعات حرکت کرده است.
وی افزود: اطلاعات و داده باید در ایران به نحوی شفاف شود که اگر کسی پولی را از کشور برداشت، کاملا قابل پیگیری باشد.
پزشکیان گفت: در حوزه نظام بانکی اکنون دولت و قوه‌قضاییه درگیر هستند و پول هم گم است؛ پس باید مشخص شود چه لینکی برای انتقال داده داریم. تمام اینها در شرایطی است که فردی مدیر میشود که مردم هم ناراضی هستند و هزینه هم بیشتر شده است ولی آن مدیر، فوق‌العاده مدیریت هم می‌گیرد.
وی افزود: اگر رییس‌جمهور یا رییس سازمان برنامه و بودجه بودم هیچ کاری نمی‌کردم و فقط تکلیف داده‌ها و اطلاعات را مشخص می‌کردم. ما هم در مجلس داریم تکلیف قوانین زمین مانده را مشخص می‌کنیم که اگر این طور باشد دیگر کسی نمی‌تواند قاچاق کند.
سایر اخبار این روزنامه
عضو انجمن شهر تهران مطرح کرد؛
حرف‌های متفاوت جادوگر درباره رای کمیته اخلاق؛
ظریف: روابط عراق با اعراب برای ایران مضر نیست
تبعات پیچیده عرضه‌های اولیه در بورس
بازگشایی کنسولگری عربستان در عراق
اعلام گوشی های مشمول رجیستری به تاخیر افتاد؛
قطع بودجه ۶ دستگاه دولتی
«اختیار معامله» رو بده من حاجی
زنبیل قرمزی!
روحانی آسِ خودش را رو کرد!
بررسی چالش‌های بین‌المللی درآینده قراردادهای تجاری خارجی با ایران؛
رفت و آمدها در پالایشگاه خلیج‌فارس جنجال‌ساز شد؛
در نشست خبری مدیرعامل راه‌آهن مطرح شد؛
5 ماه پس از انتخابات
رابطه نظام بانکی کشور با مردم
عضو انجمن شهر تهران مطرح کرد؛
پیش‌شرط‌های پیاده‌سازی نظام بودجه‌ریزی عملیاتی
مخالفت بغداد با درخواست آمریکا
رییس‌جمهور در مراسم سالگرد شهادت آیت‌الله سیدمصطفی خمینی:
