گروه صنعت، معدن و تجارت: در شرايط فعلي، کشور به وجود ۳۰ رايزن بازرگاني در ساير کشورهاي دنيا بسنده کرده و اين در حالي است که تا قبل از برنامه ششم توسعه مجوز افزايش تعداد رايزنان بازرگاني به ۳۰ مورد وجود داشت. علاوه بر اين در برنامه ششم توسعه اين آزادي عمل در مورد مسئولان قرار گرفته تا به ميزان کشورهايي که‌امکان توسعه روابط خارجي با آنها وجود دارد تعداد رايزن‌هاي بازرگاني پس از مطالعات در دستور کار قرار گيرند.

 تمام اين صحبت‌ها در حالي است که آخرين حرف‌هاي مجتبي خسروتاج، رئيس سازمان توسعه تجارت به نوعي نشان از اراده دولت دوازدهم براي افزايش تعداد رايزنان بازرگاني و استقرار آنها در 50 کشور است. رئيس سازمان توسعه تجارت روز گذشته با اشاره به حضور ۲۰ رايزن بازرگاني ايران در کشورهاي هدف صادراتي، گفت: در آينده تعداد رايزنان بازرگاني ايران به ۵۰ نفر افزايش مي‌يابد.

مجتبي خسروتاج روز گذشته (يکم آبان) در نشست مشترک رايزنان بازرگاني ايران با فعالان بخش خصوصي که در نمايشگاه بين المللي برگزار شد، اظهار کرد: رايزنان بازرگاني ايران به عنوان ديده بان اقتصاد مقاومتي هستند. امروز ۲۰ رايزن بازرگاني از ايران در کشورهاي هدف صادراتي حضور دارند. معاون وزير صنعت، معدن و تجارت تصريح کرد: بر اساس مصوبه هيات وزيران ايران بايد در ۵۰ کشور هدف با نگاه توسعه صادرات غير نفتي رايزن بازرگاني داشته باشد و از اين جهت تعداد اين رايزنان در آينده به ۵۰ نفر افزايش پيدا مي‌کند. وي افزود: رايزنان در نشست رو در رو با فعالان اقتصادي و تجاري با خواسته‌هاي بازرگانان و تجار آشنا خواهند شد. 

ما از اين نمايندگان در ساير کشورها گزارش مي‌خواهيم تا بدانيم چقدر مي‌توانيم به نيازها و خواسته‌هاي تجار جامه عمل ببخشيم. رئيس سازمان توسعه تجارت گفت: نخستين و مهمترين وظيفه اين افراد افزايش حضور بنگاه‌ها و شرکت‌هاي ايراني در کشورهاي ديگر است، چراکه توسعه صادرات بدون حضور در بازارهاي بين المللي، بدون مراوده با خريداران و بدون ايجاد اعتماد در آنان ميسر نمي‌شود. 

خسروتاج اظهار اميدواري کرد که با اطلاع از طيف خواسته‌هاي تجار و بازرگانان و دسته بندي آن‌ها به شکل متناسب به تامين منابع مالي از سازمان برنامه و بودجه بپردازيم. در حال حاضر ۲۳ رايزن بازرگاني از ايران در سراسر دنيا وجود دارند که طول مدت ماموريت هر يک از آنها سه ساله است و پس از طي مدت مذکور يا بايد ماموريت خود را تمديد کرده يا به کشور باز گردند در صورتي که بازگشت به کشور در دستور کار باشد جايگزيني مدنظر قرار مي‌گيرد. در سال گذشته حدود ۱۰ رايزن بازرگاني از ايران در سراسر دنيا يا طول مدت ماموريت خود را تمديد کردند يا با اتمام سه ساله ماموريت خود در کشورهاي خارجي به کشور بازگشتند و جايگزيني براي آنها منصوب شده است. يکي از اهداف کشور در حوزه تجارت خارجي پس از برجام افزايش تعداد رايزنان بازرگاني است و در اين راستا برخي کشورهاي هدف به منظور توسعه تجارت با ايران شناسايي شدند و در اين بين کشورهاي اروپايي و CIS نسبت به ساير کشورها در اولويت قرار دارند.

تا قبل از پايان برنامه پنجم توسعه مجوز افزايش تعداد رايزنان بازرگاني به ۳۰ مورد وجود داشت که متاسفانه از ظرفيت مربوطه به نحو مطلوب استفاده نشد. 

اين درحالي است که در برنامه ششم توسعه درج شده که سازمان توسعه تجارت با همکاري وزارت امور خارجه مي‌تواند نسبت به انتخاب و انتصاب رايزن‌هاي بازرگاني در کشورهاي هدف اقدام کنند. بنابراين برنامه ششم توسعه اين آزادي عمل را در اختيار مسئولان ذيربط قرار داده تا به ميزان کشورهاي هدفي که‌امکان توسعه تجارت خارجي با آنها وجود دارد تعداد رايزن‌هاي بازرگاني افزايش يابد و محدوديتي در اين راستا در دستور کار قرار نگيرد، چرا که پس از برجام با شکستن محدوديت‌ها و تحريم‌هاي موجود روابط خارجي کشور افزايش يافته و شامل چندين و چند کشور خاص نمي‌شود. در نهايت آنچه در دستور کار قرار گرفته است در ابتداي امر افزايش تعداد رايزنان خارجي که ۳۰ مورد است و براساس پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته و شناسايي کشورهاي هدف بحث براين است که تعداد رايزن‌هاي بازرگاني ايران در دنيا طي برنامه شش توسعه به ۶۰ مورد افزايش يابد.

 پيش از اين رضا عباسقلي، مدير کل دفتر امور نمايندگي‌هاي سازمان توسعه تجارت ايران در گفتگو با ايسنا، با اشاره به شرايط حاصل شده پس از برجام اظهار کرد: با توجه به شرايطي که ايجاد شده است برخي کشورها از ليست کشورهاي هدف ايران خارج و برخي ديگر به اين ليست اضافه شدند تا بدين ترتيب برخي از رايزن‌هاي بازرگاني ايران از اين کشورها باز گردانده شوند و براي کشورهاي جايگزين رايزن‌هاي بازرگاني جديد تعيين کرده و استقرار دهيم. 

وي ادامه داد: با توجه به پايان پروژه‌هاي مدنظر در ونزوئلا و نيز پايين بودن حجم صادرات به تونس استقرار رايزن‌هاي بازرگاني در اين کشورها را جايز ندانسته و آنها را بازگردانديم و قرار است به جاي آنها در مکزيک، برزيل و اکوادور در آمريکا و نيز در نيجريه و الجزاير در آفريقا رايزن بازرگاني جايگزين اختصاص دهيم.