بخش خصوصی در مورد نحوه مدیریت بازار ارز هشدار داد؛

گروه بازرگانی- همان‌طور که طی هفته گذشته شاهد بودیم، دلار از مرز چهار هزار تومان هم فراتر رفت و موجب نگرانی هر چه بیشتر تولید‌کنندگان و فعالان بازار شد چرا که سهم قابل توجهی از مواد اولیه تولید از طریق واردات فراهم می‌شود در حالی که افزایش قیمت دلار، قیمت تمام‌شده کالا را روز‌به‌روز افزایش می‌دهد و منجر به کاهش قدرت رقابت‌پذیری تولیدکنندگان خواهد شد. این در حالی است که کاهش قدرت خرید مردم نیز اجازه خرید کالاهای گران‌تر از حال حاضر را به آنها نمی‌دهد و در نهایت بازار هرچه بیشتر در رکود فرو می‌رود. اما از جهتی با توجه به اینکه صادرات غیر‌نفتی کشور روز‌به‌روز در حال کاهش است و تراز تجاری منفی را طی ماه‌های اخیر برای کشور رقم زده است، شاید بتوان گفت افزایش قیمت دلار می‌تواند از این پس فضای مثبتی را برای افزایش صادرات به وجود آورد اگرچه به نظر می‌رسد اثرات منفی این تغییر در بازار، بیش از جنبه مثبت آن خواهد بود چرا‌که نیازمند مدیریتی صحیح در حوزه اقتصاد و صادرات است که معمولا تجربه نشان داده‌ چنین نوساناتی به دلیل نبود برنامه‌ریزی مناسب، در نهایت ضرر و آسیب فراوانی برای مردم به دنبال خواهد داشت. در همین خصوص رییس خانه اقتصاد ایران هشدار داد: اگر مدیریتی در مورد قیمت دلار و افزایش صادرات اعمال نشود، قیمت تمام‌شده کالاها افزایش و رکود بازار استمرار پیدا خواهد کرد که در نهایت مصرف‌کننده متحمل آسیب‌های زیادی خواهد شد.
همچنین مسعود خوانساری، رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران در واکنش به افزایش قیمت دلار و عبور قیمت از مرز چهار هزار تومان گفت: نگاه واقع‌بینانه و تصمیم به موقع در مورد قیمت ارز، نوسانات غیرواقعی را کاهش می‌دهد.
پول‌های سرگردان به بازار سرمایه هدایت نشد
در این میان بررسی جزییات آمارهای تجارت خارجی کشور نشان می‌دهد‌ در شش ماهه نخست سال‌جاری بیش از 51 درصد صادرات غیر‌نفتی کشور به میعانات گازی و محصولات پتروشیمی اختصاص داشته است. پس تنها افزایش قیمت دلار نمی‌تواند ناجی صادرات از اوضاع وخیم فعلی باشد بلکه ضروری است در زمینه افزایش توان تولید کالاهای صادرات‌محور، برنامه‌ریزی صحیحی انجام شود چرا‌که پیش‌بینی مثبتی از آینده صادرات و تجارت خارجی کشور وجود ندارد. بنابراین همان‌طور که بارها فعالان بخش خصوصی و صاحبنظران اقتصادی هشدار داده‌اند، نمی‌توان همچنان به روال سابق پیش رفت.


بر همین اساس رییس خانه اقتصاد ایران با اعلام اینکه افزایش قیمت دلار فرصتی برای فعالان اقتصادی در توسعه صادرات به وجود آورده است، گفت: اگر مدیریتی در مورد قیمت دلار و افزایش صادرات اعمال نشود، قیمت تمام‌شده کالاها افزایش و رکود بازار استمرار خواهد یافت.
ابراهیم جمیلی با اشاره به اینکه با کاهش نرخ سود بانکی افزایش نرخ دلار طبیعی است، اظهارداشت: قرار بود با برنامه‌ریزی‌های مناسب پول‌های سرگردان به بازارهای سرمایه و بورس هدایت شود اما چنین چیزی اجرایی نشد.
وی با بیان اینکه تهدیدات آمریکا و جنگ روانی دلال‌ها هم نقش موثری در افزایش قیمت دلار داشته است، افزود: بانک مرکزی هم در رابطه با افزایش قیمت دلار صحبت‌های موثری را برای مدیریت بازار نمی‌کند. در کنار سکوت بانک مرکزی، اظهارنظرهای غیرکارشناسی هم بر التهاب بازار ارز اضافه کرده است.
رییس خانه اقتصاد ایران با اعلام اینکه افزایش قیمت دلار فرصتی برای فعالان اقتصادی در توسعه صادرات به وجود آورده است، گفت: اگر صادرات را رونق دهیم، رکود بازار هم تا حدودی رفع می‌شود. البته در کنار این موضوع باید به صورت نقدی حمایت‌های لازم از واحدهای تولیدی هم انجام شود.
تعدیل نرخ ارز به نفع صادرات است
در این میان نایب رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تعدیل افزایشی این روزهای نرخ ارز را به نفع صادرات کشور دانست و ابراز امیدواری کرد‌ دولت استفاده بهتری از ابزارهای توسعه صادراتی خود داشته باشد. پدرام سلطانی با اشاره به در پیش بودن روز ملی صادرات، با اشاره به بسته حمایتی دولت از صادرات غیرنفتی در سال 96 افزود: به نظر می‌رسد از آنجا که دولت از منابع مالی کافی برخوردار نیست و از نظر بودجه در تنگنای مالی است، نمی‌تواند یارانه مستقیمی برای صادرکنندگان به منظور ایجاد تحول در صادرات در نظر گیرد از این رو لازم است منابع محدود خود را هوشمندانه‌تر مدیریت کند.
این مقام مسوول در اتاق ایران با اشاره به توانایی دولت در انعقاد موافقتنامه‌های دو یا چند‌جانبه تجارت آزاد با سایر کشورها، تصریح کرد: دولت از این ابزار خود برای توسعه صادرات، به خوبی استفاده نمی‌کند.
وی با بیان اینکه شاید در شرایط فعلی پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) هفت تا هشت سال زمان ببرد، تاکید کرد: می‌توانیم با کشورهای همسایه و شرکای اصلی خود موافقتنامه‌های دو یا چند‌جانبه به امضا‌ برسانیم.
سلطانی برای نمونه به امضای موافقتنامه چندجانبه «اکوتا» در سال‌های گذشته اشاره و یادآوری کرد: با اینکه 9 کشور منطقه آن را به تصویب رسانده بودند‌ اما دولت ایران با وجود موافقت مجلس اجرای آن را متوقف کرد.
رویکرد غلط دولت در استفاده از ابزارهای حاکمیتی
نایب رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تصریح کرد: دولت از گذشته که نگاه پول دادن و یارانه دادن داشت‌ تا امروز که دیگر پولی هم وجود ندارد و جایگزینی برای آن هم تعریف نشده، رویکرد صحیحی در استفاده از ابزارهای حاکمیتی خود برای توسعه صادرات نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: در دو ماه اخیر تعدیل نرخ ارز، اتفاق مثبتی بوده که به نفع صادرات کشور تمام شده است و خوشحالیم که بانک مرکزی با عجله و رفتار هیجانی به دنبال پایین کشیدن نرخ ارز نیست.
نایب رییس اتاق بازرگانی ایران تاکید کرد: تعدیل نرخ ارز سبب می‌شود در شش ماه دوم سال شاهد اثرگذاری مثبت آن در صادرات باشیم. سلطانی ابراز امیدواری کرد این سیاست متوقف نشود و اجازه دهند نرخ ارز با آرامش روند افزایشی خود را طی کند. وی تصریح کرد: این مهم بیش از یارانه‌های مستقیمی که دولت می‌خواست به صادرات بدهد، به امر صادرات کمک خواهد کرد.
واقعی‌سازی نرخ دلار، راه جلوگیری از سقوط صادرات
همچنین عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ضمن وخیم دانستن اوضاع صادرات غیر‌نفتی اظهار کرد که دولت برای جلوگیری از افت بیشتر صادرات غیر‌نفتی و همچنین رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب چاره‌ای جز حرکت به سمت واقعی‌سازی نرخ دلار ندارد. رضی حاجی‌آقا‌میری ‌اظهار کرد: به نظر می‌رسد دولت در حال قبول کردن این موضوع است که واقعیت در مورد نرخ دلار غیر از آن چیزی است که تا کنون بوده است.
وی افزود: به نظر می‌رسید دولت چنین اقدامی را در مورد نرخ دلار انجام و اجازه دهد که این نرخ بالا رود. وضعیت صادرات غیر‌نفتی به شدت وخیم است و ما احتیاج به صادرات غیر‌نفتی داریم. بنابراین اگر دولت بخواهد این وضعیت تغییر کند، اقدامی که می‌تواند در جهت بیشتر پایین نیامدن صادرات غیر‌نفتی انجام دهد، این است که اجازه دهد قیمت دلار واقعی شود.
دولت اجازه ندهد نرخ دلار پایین آید
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: این‌گونه نیست که اگر قیمت دلار واقعی شود، افزایش صادرات غیرنفتی چشمگیر شود چرا‌که باید کارها و اقدامات دیگری برای آن انجام شود ولی همین که دولت اجازه ندهد نرخ دلار پایین آید، حائز اهمیت است. از طرف دیگر برای اینکه دولت بخواهد به رشد اقتصادی مناسبی برسد، چاره‌ای ندارد جز اینکه اجازه دهد قیمت‌ها به سمت واقعی‌سازی برود و بیش از این به واردکنندگان یارانه ندهد.
حاجی‌آقامیری تصریح کرد: دولت به جای اینکه نرخ دلار را از طریق جلوگیری از واردات بالا ببرد، بهتر است به تدریج اجازه دهد واردات به میزان لازم انجام شود و حتما با توجه به این موضوع نرخ دلار بالاتر هم خواهد رفت. اکنون اگر توجه کنیم، می‌بینیم که تا حدودی جلوی واردات گرفته شده است یعنی در عین اینکه نمی‌خواهند این کار انجام شود ولی برای اینکه نرخ دلار بیش از این بالا نرود، مجبور شدند این اقدام را اجرایی کنند.
وی درباره اینکه چقدر احتمال دارد دولت با تزریق ارز، نرخ دلار را پایین آورد، گفت:‌ امیدوارم این بی‌خردی انجام نشود که دوباره دولت نرخ دلار را در بازار پایین آورد. به دلیل اینکه عمده این مسائل با سیاست مرتبط است و فشارهای غیر‌معقول در داخل وجود دارد که نمی‌توان با قطعیت گفت این رویکرد اتفاق نمی‌افتد. حاجی‌آقامیری تصریح کرد: از طرف دیگر مشخص نیست شرایط مالی دولت در چه وضعیتی قرار دارد.
آیا واقعا دولت به شکل تعمدی اجازه داده است که نرخ دلار بالا رود یا دلاری در کار نیست که وارد بازار کند. ممکن است این افزایش نرخ دلار به دلیل محدودیت‌های ارزی هم باشد چون دلاری که در حال حاضر به دست‌مان می‌رسد، کفاف نیازهایمان را نمی‌دهد و اگر این‌گونه باشد، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که دولت نمی‌تواند نرخ دلار را پایین آورد.
سایر اخبار این روزنامه