روسای‌جمهور ایران و ترکیه: تجزیه‌طلبی مردود است

رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه دیروز وارد تهران شد و در فرودگاه از سوی محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان مورد استقبال قرار گرفت. سپس رییس‌جمهور کشورمان به طور رسمی از رییس‌جمهور ترکیه در مجموعه فرهنگی- تاریخی سعدآباد استقبال کرد.
بلافاصله پس از این مراسم گفت‌وگو‌های فشرده دو هیات آغاز شد و در پایان این مذاکرات مقامات جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در حضور روسای جمهور‌ دو کشور چهار یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند. سند همکاری و یادداشت تفاهم همکاری‌های گمرکی بین وزارت امور اقتصادی و دارایی جمهوری اسلامی ایران و وزارت گمرک و تجارت جمهوری ترکیه به امضای مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصادی و دارایی و بولنت توفنگچی وزیر گمرک و تجارت جمهوری ترکیه رسید. همچنین ولی‌الله سیف رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مورات تچین کایا رییس کل بانک مرکزی ترکیه یادداشت تفاهم همکاری بین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بانک مرکزی جمهوری ترکیه امضا کردند. بر این اساس یادداشت تفاهم همکاری بین سازمان اسناد و کتابخانه جمهوری اسلامی ایران و اداره کل آرشیو دولتی نخست‌وزیری ترکیه دیگر سندی است که اشرف بروجردی، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و اوغور اونال، رییس اداره کل آرشیو دولتی نخست‌وزیری جمهوری ترکیه آن را امضا کردند. همچنین علی عسکری، رییس سازمان صدا و سیما و ابراهیم ارن، رییس رادیو و تلویزیون دولتی جمهوری ترکیه یادداشت تفاهم همکاری بین صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سازمان رادیو و تلویزیون دولتی جمهوری ترکیه را به امضا رساندند.
در پایان این مذاکرات کنفرانس خبری مشترک دو رییس‌جمهور برگزار شد. حسن روحانی در این کنفرانس خبری گفت: دو کشور تشدید اختلافات قومی و مذهبی که از سوی توطئه‌گران و بیگانگان برای منطقه ما طراحی شده و همچنین مساله تجزیه‌طلبی در منطقه را به هیچ عنوان نمی‌پذیرند و از دیدگاه دو کشور، عراق یک کشور واحد است، سوریه یک کشور واحد است و ما تغییر مرزهای جغرافیایی را به هیچ عنوان نخواهیم پذیرفت. رییس‌جمهور با بیان اینکه برخی سران اقلیم کردستان عراق باید تصمیم‌های اشتباه‌شان را جبران کنند، تاکید کرد: ترکیه، ایران و عراق ناچار هستند با اقدامات جدید و ضروری خود اهداف راهبردی‌شان را در منطقه تامین کنند.
روحانی افزود: در جلسه خصوصی با رییس‌جمهور محترم ترکیه و همچنین در جلسه مشترک همکاری‌های راهبردی در مورد توسعه روابط اقتصادی بین دو کشور تصمیمات مهمی اتخاذ شد. وی با بیان اینکه توسعه روابط بانکی بین ایران و ترکیه و تجارت با پول ملی دو کشور از تصمیمات مهم بود، افزود: مقرر شد تصمیماتی که راجع به توسعه روابط بانکی گرفتیم تا پایان هفته آینده نهایی شود. وی ادامه داد: در خصوص رفت و آمدها و ترانزیت کالا بین دو کشور در سه نقطه مهم مرزی که تسهیلات در زمینه معبرها و مسایل گمرکی می‌تواند به توسعه روابط کمک کند، تصمیم گرفته شد هر سه مرز به صورت 24 ساعته به کار ادامه دهند. دو مرز از امروز 24 ساعته می‌شوند و مرز سوم، کارهای فنی و ساختمانی دارد تا با اتمام کار، آن هم 24 ساعته باشد. روحانی گفت: در زمینه روابط نفت و گاز تصمیم بر این شد که طرف ترکیه گاز بیشتری از ایران دریافت کند. در این زمینه بین دو وزارتخانه مذاکرات لازم انجام شود و طرف ایرانی هم اعلام کرد آماده استقبال از سرمایه‌گذاران ترکیه در بخش گاز است. در زمینه گردشگری با توجه به اهمیت روابط بین دو ملت و مسایل اقتصادی و فرهنگی، قرار شد مسوولان گردشگری بتوانند مذاکرات و توافقاتی را که دارند، به ویژه تا زمان تشکیل کمیسیون مشترک، به سرانجام رسانند و روابط گردشگری را بین ایران و ترکیه و همچنین آژانس‌های دو کشور توسعه دهند. وی گفت: اراده دو دولت بر این مبناست که توسعه بخش اقتصادی و تجاری به گونه‌ای باشد که رقم تجاری و اقتصادی بین دو کشور به مرز 30 میلیارد دلار در سال برسد.


رییس‌جمهور ترکیه نیز در این کنفرانس خبری با بیان اینکه در سطح جهان فقط اسراییل از رفراندوم اقلیم کردستان حمایت می‌کند، گفت: طرف حساب ما دولت مرکزی عراق است. اقلیم کردستان عراق راه به جایی نخواهد برد و منزوی خواهد شد. وی خاطر‌نشان کرد: در چارچوب این دیدار و این سفر، وزرای دو کشور نیز به طور دوجانبه موضوعات مربوط به خود را مورد بحث و بررسی قرار دادند و همان‌طور که گفتم، وزرای دو کشور در رابطه با موضوعات مربوط به خود و مسایل موجود در حوزه خود به بحث و تبادل نظر پرداختند.
اردوغان ادامه داد: مطمئن هستم با افزایش حجم روابط و نیز نزدیکی بیش از حد ایران و ترکیه در دوران اخیر، سیر روابط دو کشور در یک محور مثبت به سرعت ادامه خواهد یافت و البته پیش از این همراه با دوست عزیزم جناب آقای روحانی برای ارتقای حجم مبادلات و روابط تجاری ترکیه و ایران به میزان 30 میلیارد دلار به توافق رسیده و این هدف را تعیین کرده بودیم اما متاسفانه طی سال‌های اخیر سطح مبادلات و روابط تجاری دو کشور در میزان 10 میلیارد دلار باقی مانده است. وی ادامه داد: لذا در چهارمین نشست شورای عالی همکاری‌های راهبردی دو کشور نیز هدف 30 میلیارد دلار و روش و نقشه راه دستیابی به این هدف موضوع اصلی دستور کار را تشکیل داد و در چارچوب این نشست، فعالیت‌های دوستان خود و وزرای دو کشور در زمینه‌ها و بخش‌های مختلف اعم از انرژی، گردشگری و حمل‌و‌نقل زمینی و حتی صنایع دفاع مطرح و توصیه‌های لازم از طرف ما به وزرای مربوطه انجام شد.
اردوغان خاطر‌نشان کرد: در ضمن‌ تصمیم گرفتیم با همکاری بانک‌های مرکزی دو کشور و نیز همکاری بین بانک‌های دیگر ایران و ترکیه، بخش تامین مالی دو کشور و همکاری بیشتر را در این بخش احیا کرده و رو به افزایش ببریم و برای نجات روابط اقتصادی خود از فشار بازار ارز، تصمیم گرفتیم مبادلات تجاری و اقتصادی خود را با استفاده از پول ملی و محلی دو کشور انجام دهیم. وی گفت: همان‌طور که جناب آقای روحانی مطرح کردند، مسوولان بانک مرکزی دو کشور در یک گردهمایی، قرارداد همکاری بانک‌های مرکزی را امضا خواهند کرد. علاوه بر این، تصمیم گرفته شد برای احداث شعب بانک‌های ایران در ترکیه و به طور متقابل، احداث شعب بانک‌های ترک در ایران، مراکز و بخش‌های ذی‌ربط تشویق شوند.
اردوغان اظهار داشت: در ضمن با اراده قاطع برای تقویت هر چه بیشتر روابط دو کشور در زمینه انرژی نیز تصمیم گرفته شد‌ لذا همکاری‌های تنگاتنگ در زمینه انرژی دو کشور از اهمیت بسیاری برخوردار خواهد بود. وی تصریح کرد: ما به ویژه خواستار به اشتراک گذاشتن خود در زمینه گردشگری با کشور دوست و برادر ایران هستیم. اردوغان ادامه داد: مطمئن هستم که با انجام همکاری‌ها و تقویت آنها در زمینه گردشگری، از ترکیه ده‌ها هزار شهروند ما برای بازدید از ایران به عنوان کشوری که از تمدن دیرینه برخوردار است، خواهند آمد. رییس‌جمهور ترکیه خاطر‌نشان کرد: البته پیش از این نیز هر دو طرف تاکید کردند که همه‌پرسی غیر‌قانونی‌ای که از سوی اقلیم کردستان عراق برگزار شد به رسمیت نمی‌شناسیم. وی ادامه داد: اقلیم کردستان عراق چه کار می‌کند، نمی‌دانم. در حال حاضر در سطح جهان جز اسراییل هیچ کشور دیگری از اقلیم کردستان عراق حمایت نمی‌کند. اردوغان افزود: مطمئن هستم که مدیریت اقلیم کردستان عراق با قرار دادن یک فرد معلوم ‌در طرف‌ راست خود و فرد معلوم دیگر در سمت چپ و اتخاذ تصمیم همراه با آنها به هیچ جایی دست نخواهد یافت و این تصمیم تنها منجر به منزوی شدن خود او خواهد شد. وی اظهار داشت: ما به عنوان ایران و ترکیه به خصوص موضع قاطعی گرفته‌ایم که این موضع قاطع ما بر همه واضح و مشخص است‌. در عراق، مخاطب ما دولت مرکزی است. اردوغان خاطر‌نشان کرد: همه‌پرسی اقلیم کردستان عراق را قطعا نامشروع می‌خوانیم. همان‌طور که اطلاع دارید، اقدام و تدابیر خاصی را در نظر گرفتیم و برخی از آنها را نیز اعمال کردیم.
هم ایران و هم دولت مرکزی عراق و هم ترکیه در قبال اقدامات اقلیم کردستان عراق برخی تدابیر را به اجرا گذاشتند و از این به بعد تدابیر شدیدتر در راه خواهد بود.