روزنامه تفاهم
1396/05/22
شاخص دلار و ارتباط آن با فلزات جهانی
حمیدرضا مهرآور *بیش از 50 درصد از مبادلات کالایی در دنیا با دلار آمریکا انجام می شود، بنابراین تغییر در نرخ دلار آمریکا می‌تواند تاثیر فراوانی بر قیمت ها در سطح جهانی داشته باشد.عوامل متعددی را بر رشد یا افت شاخص دلار می توان متصور بود. در مجموع هر عاملی که موجب بهبود شاخص های اقتصادی آمریکا شود، موجب رشد شاخص دلار نیز خواهد شد. طبیعی است که این موضوع برای ارز همه کشورهای دیگر نیز صادق است. شاخص‌های اصلی در ارزش‌گذاری نرخ ارز همچون «برابری قدرت خرید»، «تراز پرداخت‌ها»، «پول و دارایی های ارزی»، «برابری نرخ بهره» تاثیرات بلندمدت و تعیین‌کننده‌ای را بر ارزش ارز هر کشوری بر عهده دارند که این عوامل کلی هستند.
چنانچه بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره ها را بالا ببرد، بالطبع تقاضا برای پول آن کشور بالا رفته و در نتیجه شاخص دلار نیز صعودی خواهد بود، یا چنانچه نرخ بیکاری این کشور افزایش یابد طبیعی است که پول ملی کشور تضعیف شود و شاخص دلار افت خواهد کرد.این موضوع به گونه ای دیگر برای نرخ رشد اقتصادی نیز صادق است. چنانچه این نرخ در آمریکا زیاد شود یا پیش بینی عموم بر این باشد که این نرخ در آینده زیاد خواهد شد، ارزش دلار نیز بیشتر خواهد شد. عواملی همچون تورم و سیاست های انبساطی در کوتاه مدت می توانند موجب افت ارزش ارز هر کشور شوند و این موضوع برای شاخص دلار نیز مصداق دارد. البته این موضوع یک‌طرفه نیست چرا که افت اقتصاد جهانی -در صورتی که وضعیت اقتصادی آمریکا ثابت باشد- نیز موجب رشد شاخص دلار خواهد شد.
حتی افت قابل توجه قیمت یورو با توجه به وزن زیاد آن در شاخص دلار، موجب تقویت شاخص دلار خواهد شد. به عنوان مثال رای مردم انگلستان به خروج کشورشان از اتحادیه اروپا موجب کاهش ارزش یورو شده است. این موضوع طبیعتا موجب کاهش نرخ یورو به دلار نیز می شود، چرا که صورت کسر کاهش یافته است. اما همان گونه که مشخص است در کنار این خبر، شاخص دلار نیز رشد محسوسی داشته است. از طرفی به طور سنتی در آمریکا در دوره هایی که روسای جمهور آن دموکرات هستند شاخص دلار رشدی و در دوره هایی که روسای جمهور آن جمهوری خواه هستند شاخص دلار نزولی می باشد.
**رابطه بین شاخص دلار و قیمت کامودیتی ها:
وقتی ارزش دلار آمریکا بالا می‌رود، به طور مشخص قیمت کالاها برای حفظ ارزش قبلی خود پایین و برعکس با تضعیف دلار قیمت کالاها افزایش ابد.
از آن جایی‌که غالب معاملات جهانی بر اساس دلار است و اکثر کامودیتی ها (مواد پایه و معدنی) و فلزات گران بها بر اساس دلار قیمت گذاری می‌شوند، افزایش نرخ دلار در برابر ارز یک کشور باعث گران شدن نسبی آن کالا (برای مردمان آن کشور) خواهد شد و بر اساس اصول اقتصادی این امر می تواند موجب کاهش تقاضا برای آن کالا شود و با کاهش تقاضا، کاهش قیمت جهانی رخ خواهد داد (چون تقاضای واقعی کاهش می‌یابد و یا انتظار می‌رود کاهش پیدا کند).برای مثال اونس جهانی بر اساس دلار قیمت گذاری می شود و در کشور آمریکا، چین و، اتحادیه اروپا قیمت طلا به شکل دیگری نشان داده می شود و درک متفاوتی نسبت به آن وجود دارد.رشد قمیت های کامودیتی برای کشورهای مصرف کننده شرایط سختی ایجاد می کند، اما برای کشورهای تولید کننده همانند ایران مناسب است چرا که با بالا رفتن قیمت های جهانی و از طرفی افزایش صادرات، می تواند درآمد خوبی را برای شرکت های این حوزه ایجاد کند.
**پیش بینی آینده شاخص دلار و قیمت کامودیتی‌ها:
سال های 2016 و 2017 را می توان نقطه عطفی برای فلزات اساسی دانست، چرا که اکثر فلزات اساسی به ویژه مس و روی، رشد قیمت های با ثباتی را تجربه کردند.بخش مهمی از رشد یا افت قیمت کامودیتی ها به شاخص دلار وابسته است. آینده شاخص دلار از چند منظر قابل بررسی است. یکی از مهمترین فاکتورهای پیش روی آن، تمایل ترامپ به پایین باقی ماندن ارزش دلار است. وی با وعده ایجاد رونق در اقتصاد به ریاست جمهوری آمریکا رسید و تمایل ندارد ارزش دلار رشد کند زیرا دلار قوی به زیان شرکت های آمریکایی است به همین دلیل از زمانی که ترامپ بر مسند ریاست جمهوری نشست شاخص دلار با 10 واحد افت از رقم 103 به 93 واحد رسید. نکته مهم دیگر این که بانک مرکزی آمریکا در سال جاری میلادی تاکنون 2 بار نرخ های بهره را بالا برده و قصد دارد در ماه آینده میلادی نیز چنین اقدامی انجام دهد.اما در هفته های اخیر برخی گزارش های منتشر شده از اقتصاد آمریکا منفی بوده و به همین دلیل اکنون این امکان دارد که افزایش مجدد نرخ های بهره به ماه پایانی سال جاری میلادی موکول می شود. تحقق این پیش بینی به کاهش بیشتر ارزش دلار منجر خواهد شد. در چنین شرایطی می توان برای قیمت کامودیتی ها رشد مناسبی را متصور بود و در بدترین حالت قیمت های فعلی تثبیت خواهند شد. * مدیرعامل کارگزاری بانک سامان
سایر اخبار این روزنامه
صنعت ساختمان عامل تولید و اشتغال گسترده در کشور
هشدار آموزش وپرورش به فراخوان جذب معلم در فضای مجازی
واردات "برنج" هر سال بیشتر از پارسال
۱.۶ میلیارد دلار طرح سرمایه‌گذاری خارجی تصویب شد
بدرقه طبیب تورم
یک نفر باید فرمانده اقتصاد باشد، نه بیشتر
اقتصاد ایران این همه بانک نمی‌خواهد
شریعتمداری اشتباه نعمت‌زاده را تکرار نکند
صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری صنایع کوچک نیازمند حمایت دولت و مجلس
اعطای کرسی پژوهشی «مریم میرزاخانی» به ریاضیدانان
شاخص دلار و ارتباط آن با فلزات جهانی
