تحولات ارزی بلای جان صنعت پوشاک کشور؛

نسترن یوسف‌بکیان- جهش قیمت دلار یکی از آن نوساناتی به‌شمار می‌رود که می‌تواند به صورت مقطعی یا بلندمدت اثرات منفی بر بازار بگذارد‌. از آنجا که در حال حاضر بسیاری از مواد اولیه و تجهیزات کارخانه‌ها از خارج از کشور تامین می‌شود، افزایش قیمت دلار می‌تواند هزینه واردات این‌گونه مواد را افزایش داده و در نهایت به گران تمام شدن قیمت کالاها بینجامد‌. از این‌رو اگرچه برخی مسوولان بر این باور هستند که نوسان قیمت ارز دوره‌ای است و خیلی زود حل می‌شود اما تجربه نشان داده که با اندک افزایشی در قیمت دلار، نه تنها به‌طور واقعی قیمت نهایی برای تولیدکننده افزایش می‌یابد بلکه برخی سودجویان نیز با ایجاد جو گرانی به بهانه چنین نوساناتی، حتی کالاهای قبلی خود را با قیمت روز می‌فروشند‌. بنابراین افزایش قیمت دلار نه تنها می‌تواند باعث ضربه خوردن به تولید داخلی شود بلکه در نهایت از تمام جوانب، ضربه خود را به مردم وارد می‌کند‌.
یکی از بازارهایی که طی سال‌های اخیر همواره به محلی برای جولان کالاهای خارجی وارداتی از ترکیه و چین تبدیل شده، بازار پوشاک است اما همواره تلاش برخی تولیدکنندگان بر این بوده است که با افزایش کیفیت کالاهای ایرانی، توجه مشتریان را به سوی خود جلب کنند‌. این در حالی است که بی‌توجهی دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت به صنعت پوشاک که یکی از ارزآورترین صنایع است، قدرت رقابت تولیدکنندگان داخلی را در برابر رقبای خارجی در سطح پایینی نگه داشته است‌.
بر همین اساس با اینکه برخی کالاهای برندهای مطرح ایرانی به خارج از کشور هم صادر می‌شود اما به دلیل قیمت تمام شده بالا، در بازارهای داخلی چندان تمایلی به خرید آنها وجود ندارد‌. از این رو حتی برخی تولیدکنندگان داخلی برای ایجاد رونق در بازار خود و همچنین جلب اعتماد مردم، از مارک‌های خارجی روی کالاهای تولیدی خود استفاده می‌کنند تا مشتری را
از دست ندهند‌.


نگرانی بازاری‌ها
این شرایط در حالی است که به دلیل اتخاذ سیاست‌های نادرست در صنعت و تولید، کاهش قدرت خرید خانوار و همچنین قیمت‌های بالا در بازار پوشاک، خیلی وقت است که این بازار نیز همچون برخی بازارهای دیگر، در رکود به سر می‌برد و داد تولیدکنندگان داخلی و حتی آن دسته از فروشگاه‌هایی که اجناس خارجی وارد می‌کنند را هم درآورده است‌.
با این حال اگرچه بازار پوشاک تاب و توان شوک جدیدی را ندارد اما افزایش قیمت دلار طی روزهای اخیر بسیاری از بازاریان را دچار نگرانی کرده است‌. چراکه معمولا بیشتر مواد اولیه و تکنولوژی و تجهیزات صنایع کشور از خارج وارد می‌شود و افزایش قیمت دلار نه تنها می‌تواند کالاهای تولید داخل را گران کند بلکه واردکنندگان را هم دچار مشکل خواهد کرد‌. از این‌رو بعید نیست طی روزهای آینده بازارهایی همچون بازار موبایل و پوشاک با جهش قیمت قابل توجهی روبه‌رو شوند‌.
گرانی در راه است
این در حالی است که سال گذشته زمانی که همچون شرایط فعلی دلار با افزایش مقطعی روبه‌رو شده بود، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تاثیر افزایش نرخ ارز بر بازار پوشاک را این‌گونه توصیف کرده بود: اگر قیمت ارز بالاتر هم برود با توجه به رکودی که بر بازار پوشاک حاکم است، بعید است در وضعیت قیمت‌ها تاثیری داشته باشد‌. ابوالقاسم شیرازی اظهار کرده بود: وضعیت رکود به قدری در بازار پوشاک عمیق است که نوسان قیمت ارز نمی‌تواند باعث افزایش قیمت‌ها شود، مگر آنکه قدرت خرید مردم بالاتر برود و افزایش تقاضا رکود را کاهش دهد‌.
اما واقعیت این است که جهش قیمت دلار در بازار یکی از نوساناتی است که می‌تواند به‌طور مقطعی قیمت‌ها را افزایش دهد و بازار را دچار آشفتگی کند‌ چراکه به عنوان مثال در بازار پوشاک ا موبایل، بسیاری از کالاها وارداتی بوده و افزایش قیمت دلار، می‌تواند جو گرانی را در بازار ایجاد کند‌. از این‌رو با توجه به اینکه طی روزهای اخیر دلار با جهش قیمت مواجه شده و به 3800 تومان رسیده است، برخی تولیدکنندگان پوشاک نگران آینده بازار هستند‌. به عقیده آنها اگرچه قدرت خرید پایین مردم، اجازه افزایش قیمت‌ها را به فروشندگان نمی‌دهد اما افزایش قیمت دلار، چاره‌ای برای آنها باقی نمی‌گذارد‌.
در همین خصوص یکی از تولیدکنندگان پوشاک زنانه به «جهان صنعت» گفت: از اول سال تاکنون، قیمت پوشاک زنانه در بازار با افزایش قابل توجهی روبه‌رو نشده اگرچه برخی فروشندگان هر طور که مایلند، کالاهای خود را قیمت‌گذاری می‌کنند‌ اما به‌طور کلی با اینکه طی چند ماه اخیر، پارچه که بیشتر آن وارداتی است، با افزایش قیمت روبه‌رو شده، ما قیمت کالاهای خود را افزایش نداده‌ایم چراکه بازار کشش ندارد‌.
وی اظهار کرد: با اینکه به علت افزایش قیمت پارچه، سود کمتری نصیب‌مان می‌شود اما ناچاریم کالاها را به همان روال سابق بفروشیم چراکه همین اندک مشتری فعلی نیز از دست‌مان می‌رود‌.
این فعال بازار با اشاره به جهش قیمت دلار گفت: نرخ 3800 تومانی دلار، تولیدکنندگان را نسبت به آینده بازار نگران کرده است چراکه اگر این نرخ پایین نیاید، قیمت مواد اولیه مانند پارچه دوباره برای ما افزایش می‌یابد و این بار ناچار هستیم قیمت‌ها را افزایش دهیم چراکه دیگر سود چندانی برایمان باقی نخواهد ماند‌. این در حالی است که بازار کشش افزایش قیمت را ندارد و آنگاه رکود،‌ ما را با مشکل مواجه خواهد کرد‌.
این تولیدکننده پوشاک که مارک ترکیه‌ای را روی کالای خود نصب کرده بود، در این خصوص بیان کرد: با ایده گرفتن از طرح برندهای معروف ترکیه‌ای و همچنین ایجاد تغییرات در آن که بیشتر با سلیقه و نیاز مشتری سازگار باشد، پوشاک زنانه را تولید می‌کنیم اما به علت اینکه مردم چندان تمایلی به خرید جنس ایرانی ندارند، مارک ترک را روی کالا می‌زنیم‌.
فرار از جنس ایرانی
این فعال بازار همچنین در رابطه با کیفیت و تمیزی کار پوشاک تولید داخل گفت: گاهی اوقات مشتریان به دلیل تمیز نبودن خیاطی کار، از جنس ایرانی فرار می‌کنند که البته تا حدی درست هم می‌گویند چراکه برخی خیاطان و سری‌دوزان داخلی، پس از مدتی که کار آنها رونق گرفت، دیگر چندان به تمیزی کار توجه نمی‌کنند و هزینه‌های بالایی را هم طلب می‌کنند که برای تولیدکنندگان داخلی مناسب نیست‌.
وی افزود: از این‌رو ناچاریم کار خود را به خیاطان خارجی بدهیم تا علاوه بر تمیزی و مرتب بودن کار، هزینه مناسبی نیز پرداخت کنیم و همچنین کار را به سرعت تحویل بگیریم‌. در نتیجه کیفیت پارچه و دوخت تمیز کار،‌ توجه مشتریان را جلب کرده و مارک ترکیه‌ای نیز خیال آنها را راحت می‌کند‌.
قیمت‌های سرسام‌آور در بازار لباس بچگانه
این اظهارات در حالی بیان می‌شود که چندی پیش یکی از فعالان اسبق تولید لباس و پوشاک بچگانه نیز گفته بود: بخش قابل توجهی از البسه کودک موجود در بازار، جزو تولیدات ضعیف خارجی محسوب می‌شوند که با قیمت‌هایی سرسام‌آور به والدین کودکان فروخته می‌شود و متاسفانه نظارت ضعیف در این بخش نیز مزید بر علت شده تا ریشه‌یابی دقیق و برخوردهای مقتضی در قبال البسه گران‌قیمت مذکور به نحو شایسته‌ای
انجام نشود‌.
بنابراین از آنجا که بخش زیادی از بازار لباس بچگانه نیز در قرق برندهای اصل یا قلابی خارجی قرار دارد، از این پس باید علاوه بر جدیت مسوولان برای حمایت از تولیدکننده‌های داخلی، نظارت در بازار نیز افزایش یابد چراکه با وجود واردات غیرقانونی کالاهای خارجی به خصوص در حوزه پوشاک بچگانه، از این پس شرایط برای سودجویان فراهم‌تر خواهد شد و تولیدکنندگان داخلی با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌شوند‌ اما امید آن است که در دولت دوازدهم، سیاست‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت برای مقابله با فعالیت برندهای غیرقانونی، قاچاق و همچنین گران‌فروشی در بازار کارآمدتر شود و اندکی بار سنگین مشکلات را از دوش تولیدکنندگان و مردم کم کند‌.