روزنامه جهان صنعت
1396/05/10
دولت بدون زن
ملیحه اسناوندی،سبا محسنی نژاد- حضور زنان در کابینه دولت دوازدهم یکی از مهم‌ترین مطالبات مردم در حمایت از روحانی در انتخابات 96 بود. با این حال روحانی این روزها برای چینش مردان از میان جریان‌های اعتدال‌گرا و اصلاح‌طلب در کابینه خود با مشکلات زیادی روبه‌رو است و فشارهای زیادی را تحمل می‌کند تا جایی که بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید از لیست‌هایی که از ترکیب کابینه جدید منتشر شده، ابراز نگرانی کرد. بعد از فشاری که مردان اصلاح‌طلب و اصولگرا برای قرار گرفتن در کابینه دولت دوازدهم بر رییس‌جمهور وارد کردند، این بار روحانی با انبوهی از مطالبات و خواسته‌های زنان برای حضور در کابینه مواجه است. رییس‌جمهور در وعده‌های انتخاباتی خود از زنان دفاع کرده بود و این توقع را ایجاد کرد که زنان در میان فهرست وزرای او خواهند بود. این موضوع آنقدر برای زنان اهمیت داشت که یکشنبه در نشستی به واکاوی ضرورت حضور زنان وزیر در کابینه دوازدهم پرداختند و از روحانی خواستند نگذارد حداقل حضور زنان در کابینه به عنوان معاونت از آنها دریغ شود.در تیرماه گذشته الهام امین‌زاده، دستیار ویژه رییس‌جمهور در امور حقوق شهروندی درباره حضور زنان در کابینه گفته بود: در دولت یازدهم غیر از معاونت زنان، مدیران بخش حقوقی، محیط‌زیست و میراث فرهنگی، زن بودند اما برای دولت دوازدهم این تصمیم وجود دارد که گزینه‌های زن را برای وزارتخانه‌ها برای رای اعتماد به مجلس معرفی کنند که برای وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و علوم محتمل‌تر است. اما شنیده‌ها حاکی از آن است که خبری از وزارت زنان در دولت روحانی نخواهد بود و تنها باید به جایگاه معاونت در دولت او آن هم نه به پررنگی دولت یازدهم بسنده کرد. الهام امین‌زاده در جدیدترین گفت‌وگوی خود با رسانه‌ها مطرح کرده که احتمالا وزیر زن در کابینه بعدی حضور نخواهد داشت. او که به عنوان معاون حقوقی رییس‌جمهور تا 22 تیرماه سال گذشته در دولت یازدهم همراه روحانی بود و حالا هم در سمت دستیار رییس‌جمهور در امور شهروندی فعالیت می‌کند، در این اظهارات گفته است: آنچه مسلم است، به احتمال زیاد زنان برای وزارت نباشند اما احتمال دارد در روزهای آتی این مساله نیز تغییر کند. البته امین‌زاده در بخش دیگری از حرف‌هایش درباره حضور چهار زن در کابینه یازدهم هم اعلام کرده بود: فعلا پست معاونت‌ها خالی است و رییس‌جمهور برای آن تصمیم نگرفته‌اند و قرار شده بعد از بررسی رزومه‌های مختلف تصمیم‌گیری کنند. در همین زمان پروانه مافی، نایب رییس کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی مجلس دهم با اظهارنظرهایی غیر‌مستقیم اعلام کرده خبری از زنان در کابینه خواهد نبود؛ مساله‌ای که با حوادث چندروز اخیر درباره کابینه چندان هم عجیب نیست. این نماینده در اظهارنظرهایی گفته است: رایزنی‌هایی صورت گرفته است که حداقل ۲۰ مدیر زن در سطوح مدیریتی بالا داشته باشیم، یادمان باشد داشتن چندین مدیر زن در کابینه و دولت بهتر از حضور یک وزیر زن است.
با این شرایط به نظر می‌رسد روحانی همچون گذشته زنان را در سمت معاون ابقا خواهد کرد. در روزهای گذشته تلاش‌های بسیاری برای حمایت از شهیندخت مولاوردی، معاون رییس‌جمهور ایران در امور زنان و خانواده انجام شد. طرفدارانی که خواهان ابقای او در این سمت بودند، با راه انداختن هشتگ‌هایی تلاش کردند روحانی را از تغییر جایگاه او منصرف کنند. مشخص نیست این تلاش‌ها تا چه اندازه اثرگذار بوده است با این حال مولاوردی اعلام کرد: بدون شک با توجه به صحبت‌های مطرح‌شده در کابینه دولت دوازدهم حضور خواهم داشت اما دیگر قرار نیست در معاونت امور زنان حاضر شوم و با این معاونت خداحافظی خواهم کرد. با این حال برخی اخبار غیررسمی می‌گوید او قرار است به عنوان دستیار رییس‌جمهور در امور حقوق شهروندی عهده‌دار مسوولیت شود. قرار است سازمانی در این زمینه ایجاد شود و او مسوولیت این سازمان را برعهده گیرد. در کنار آن الهام امین‌زاده که گمانه‌زنی‌ها از حضور او در کابینه به عنوان وزیر آموزش و پرورش خبر می‌دادند هم اعلام کرد در سمت خود به عنوان دستیار رییس جمهور در امور حقوق شهروندی باقی نمی‌ماند.اما در کنار روحانی در دولت آینده حضور خواهد داشت.هرچند بعید است که به عنوان وزیر انتخاب شود. وی در این باره افزود: آقای رییس‌جمهور نگاه فراجناحی دارند و با توجه به تجربه و تخصصی که داریم، ایشان رویکردشان مثبت است اما اینکه در کجا باشم، هنوز به طور قطعی معلوم نیست. معصومه ابتکار، رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور هم یکی از گزینه‌های جدی وزارت بود که او را برای وزارت علوم پیشنهاد می‌دادند اما با گفته‌های امین‌زاده احتمالا حضور او در کابینه منتفی است. او که به عنوان رییس سازمان محیط‌زیست عملکرد درخشانی داشته حالا باید منتظر رسیدن به سمت دیگری باشد. شنیده‌های غیررسمی حاکی از آن است که او در جایگاه مولاوردی به عنوان معاون رییس‌جمهور در امور زنان خواهد نشست.
سیده‌فاطمه حسینی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه روند جهانی مشارکت سیاسی زنان در سال ۲۰۱۷ کند ارزیابی شده، یادآور شد: در ابتدای سال میانگین حضور زنان در سمت وزارت با ۷۳۲ وزیر زن، 3/18 درصد بوده و اروپا در این میان بالاترین میانگین حضور زنان در کابینه را داشته است. وی با اشاره به اینکه در کشورهای بلغارستان، فرانسه، نیکاراگوئه، سوئد و کانادا بالای ۵۰ درصد وزرایشان از خانم‌ها هستند، افزود: پایین بودن سرعت حرکت به سمت عدالت جنسیتی نشان‌دهنده این است که صدای زنان آن‌طور که باید در دنیا شنیده نمی‌شود. ما معتقدیم که برای توسعه متوازن باید بر اساس قانون برنامه ششم به دنبال عدالت پایدار جنسیتی باشیم و برای برقراری آن مشارکت فعال زنان در راهبری جامعه و حضور موثر در عرصه‌های تصمیم‌سازی کلان را ضروری می‌دانیم و معتقدیم این امر نیاز به اقدام مشترک دولت، مجلس و جامعه مدنی دارد.
نماینده مردم تهران در مجلس اضافه کرد: در کشورهای منطقه وکشورهای عربی میانگین حضور زنان در کابینه 7/9 درصد است. در کشورهایی مثل پاکستان، آذربایجان و عربستان تا ابتدای سال ۲۰۱۷ هیچ زنی در کابینه نبوده و تونس با 1/23 و امارات با 7/26 درصد بالاترین نرخ حضور زنان در کابینه را داشته‌اند. در ترکیه هم با یک وزیر زن یعنی 8/3 درصد کابینه در اختیار زنان بوده است.
حسینی ادامه داد: در سال ۲۰۱۷ برای اولین بار وزارتخانه‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی از منظر حضور وزیر زن به میزان ٣٠ درصد در صدر بودند، در حالی که قبل از این رتبه اول حضور زنان در وزارتخانه‌های حوزه امور زنان و خانواده بوده است. در حال حاضر امور اجتماعی رتبه دوم و خانواده و زنان رتبه سوم و چهارم، آموزش رتبه پنجم و مسائل فرهنگی رتبه ششم دارند و آخرین رتبه به لحاظ حضور وزیر زن در وزارت اطلاعات است.
وی همچنین ادامه داد: ایران با حضور سه زن در کابینه (معاونان رییس‌جمهور) رتبه ۱۳۹ از ۱۷۴ کشور را با 7/9 درصد حضور زنان در کابینه دارد اما با توجه به اینکه در آستانه معرفی کابینه دوازدهم هستیم انتظار داریم روحانی در مسیر تحقق عدالت پایدار جنسیتی گام‌های محکمی در راستای تقویت حضور زنان در کابینه دوازدهم بردارد چراکه تصمیم ایشان نشان‌دهنده شنیده شدن صدای زنان در کابینه خواهد بود.
زنان پاکدست تر هستند
اشرف بروجردی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با «جهان صنعت» دیدگاه خود را در خصوص اهمیت حضور زنان در کابینه دوازدهم تشریح کرد و گفت: در‌خواست ما برای حضور زنان در کابینه جنسیتی و سهم‌خواهی نیست به هر حال ما زنان نیمی از جامعه هستیم و 60 درصد‌مان در عرصه‌های آموزش عالی حضور داریم. مساله این است که بسیاری از زنان شایستگی این را داشتند که به پست‌های میانی دست پیدا کنند و خیلی هم درخشیدند و فعالیت آنان مورد تقدیر بسیاری از مقامات کشوری هم قرار گرفته است. با توجه به اینکه زنان در عرصه‌های مختلف کشور فعالیت داشتند باید این توانمندیشان دیده شود این برای دولت دوازدهم یک فرصت است تا از زنان استفاده کند. وی تاکید کرد: آقایون نیز به ما تاکید داشتند که حضور زنان در کابینه دولت دوازدهم این فرصت را به دولت می‌دهد تا بیشتر با فساد مقابله کند و فعالیت شفاف‌تری داشته باشد. به هرحال زنان ثابت کردند که پاکدست‌تر هستند لذا باید مساله حضور زنان در عرصه پست‌های کلان که در قانون برنامه ششم توسعه با همراهی دولت روحانی به تصویب رسیده، شایسته‌سالاری و عدالت جنسیتی ملاک حضور در پست‌های کلان باشد.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه رییس‌جمهور بارها بر حضور زنان تاکید داشته‌اند چرا طبق گمانه‌زنی‌ها حضور زنان در دولت جدید روحانی مستمر نیست، گفت: بعید به نظر می‌رسد آقای روحانی تحت فشار باشد. با توجه به اینکه زنان توانمندی در کشور داریم که پابه پای آقایان می‌توانند کار کنند دلیلی وجود ندارد که ایشان تحت فشار قرا بگیرد. وی ادامه داد: موردی که برای خانم‌ها مخصوصا زنان نماینده مردم دردناک است، این است که ظاهرا قرار نیست آقای روحانی از حضور زنان در کابینه استفاده کند اما امیدواریم دولت آقای روحانی به عهد خود در خصوص حضور زنان درعرصه‌های مختلف کشور پایبند بماند.
این فعال سیاسی در نشست واکاوی ضرورت حضور زنان وزیر در کابینه دوازدهم نیز به نظرات امام خمینی(ره) در مورد مشارکت زنان اشاره کرد و گفت: امام(ره) هم تاکید می‌کنند که به حفظ نظام نیازمند آن است که همه وارد عرصه شوند و زنان هم می‌توانند وارد قدرت سیاسی شوند. زنان در ایران تلاش کردند که انگیزه مشارکت خود را افزایش دهند اما نتیجه‌بخش بودن این تلاش‌ها نیازمند اقدامات ریشه‌ای است. اول اینکه باید پارادوکس فعالیت اجتماعی زنان را با نقش خانوادگی حل کنیم و دوم اینکه برای دیده شدن در احزاب باید زنان خودشان حزب سیاسی ایجاد کنند و وارد جریان‌سازی شوند. وی خاطرنشان کرد: اولین گام این است که زنان حتی با خطاهایی که ممکن است مرتکب شوند، در عرصه جامعه حضور یابند و اعتماد به‌نفس لازم را به‌دست آورند. اگر موضوع حضور زنان در کابینه را مطرح می‌کنیم، به‌واسطه پاسخگویی به نیازهای بخش عظیمی از جامعه است که نیاز به دیده‌شدن دارند و ما منتظر این هستیم که ببینیم بالاخره دولت در معرفی کابینه خود چه تصمیم‌هایی خواهد گرفت.
به هرحال حسن روحانی با انبوهی از مطالبات و خواسته‌های اقشار مختلف کشور روبه‌رو است و البته حجم گسترده این مطالبات بی‌دلیل نیست چرا که او با رای بالایی به عنوان منتخب مردم معرفی شده و باید خود را متعهد به اجرای مطالبات اقشار مختلف جامعه کند. هر چند این روزها روحانی تحت فشار گروه‌ها و برآورده شدن انتظارات جریان‌های مختلف برای حضور در کابینه است اما باید صدای زنان که این روزها با برگزاری کمپین‌های مختلف مطالبات خود را از روحانی برای حضور در کابینه حداقل در سطح معاونت مطرح می‌کنند را بشنود و اگر عملکردشان در سطح معاونت مطلوب بوده در این دوره نیز با حضور آنان به وعده‌های خود تحقق ببخشد. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که تابوی حضور زنان در وزارتخانه در دولت قبلی شکسته شده اما این چالش جدی همچنان در ساختار سیاسی ایران وجود دارد و این در حالی است که زنان کشور همچنان خواستار این هستند که موانع سیاسی حضور و مشارکت آنان در عرصه‌های مختلف کشوری برداشته شود.
البته این روزها گمانه‌زنی‌های مختلفی برای حضور افراد محافظه‌کار و عدم حضور زنان در کابینه وجود دارد و به نظر می‌رسد این حاشیه‌ها تا روز رای اعتماد ادامه داشته باشد اما بدانیم حتی اگر زنان وارد کابینه روحانی و وزارتخانه شوند، یک‌شبه ره صد ساله طی نمی‌شود و حتی تبعیض جنسیتی برای همیشه برداشته نمی‌شود.
حضور زنان در کابینه مخصوصا معرفی زن به عنوان وزیر امری زمان‌بر است که نیازمند جلب اعتماد اقشار مختلف جامعه به زنان است. با این حال آنچه اهمیت دارد عملکرد اعضای کابینه چه وزرای مرد وزن و یا حتی حضور جریان سیاسی مختلف برای پیشبرد اهداف دولت است.
سایر اخبار این روزنامه
نگاهی به عملکرد وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت یازدهم؛
خط و نشان پوتین برای ترامپ
جشن خودکفایی از واردات گاز برگزار شد؛
برون‌فکنی مالکان و افزایش تصرف استیجاری در کشور؛
در روز تحلیف ریاست‌جمهوری
رابطه کمیته حسابرسی و حسابرسان داخلی و مستقل
3 مورد تجاوز در 15 روز اخیر رسانه‌ای شد!
واکنش اعتراضی به موج جدید لغو کنسرت‌ها بالا می‌گیرد؛
چند تا کف گرگی!
بقایی: من مامانمو می‌خام!
تاثیر کاهش نرخ سود بانکی بر تولید در آستانه روی کار آمدن دولت جدید از دیدگاه کارشناسان:
رای مشکوک 41درصدی برای تغییر قانون اساسی ونزوئلا
فرمانده بی اختیار
دولت بدون زن
دولت‌ها و پرسش‌های بنیادی
ظرفیت حج در کاهش تنش ایران و عربستان
خصوصی‌سازی پاشنه‌آشیل دولت دوازدهم
خصوصی‌سازی پاشنه‌آشیل دولت دوازدهم
رای مشکوک 41درصدی برای تغییر قانون اساسی ونزوئلا
خصوصی‌سازی پاشنه‌آشیل دولت دوازدهم
رای مشکوک 41درصدی برای تغییر قانون اساسی ونزوئلا
خصوصی‌سازی پاشنه‌آشیل دولت دوازدهم
