مدیرعامل راه‌آهن نسبت به غفلت از مزیت‌های رقابتی هشدار داد؛

خطر کاهش مسافر برای قطار
مدیرعامل شرکت راه‌آهن نسبت به ایجاد نشدن مزیت‌های رقابتی در صنعت حمل‌و‌نقل ریلی هشدار داده و گفته است که اگر بخش‌خصوصی وارد این حوزه نشود با «کاهش تقاضا» مواجه می‌شویم. سعید محمدزاده با اشاره به اینکه تا پنج سال آینده کمبود ناوگان ریلی باید جبران شود، گفت: روزانه یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر مسافر و ۷۰۰ هزار خودرو شخصی از حومه وارد کلانشهرها می‌شوند. به گزارش «جهان‌صنعت» به نقل از شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، سعید محمدزاده در دیدار با اعضای کمیسیون عمران مجلس و کمیسیون شوراها گفت: ناوگان مسافری بالای ۴۵ سال را از مدار شبکه ریلی خارج کرده‌ایم و چنانچه مزیت رقابتی ایجاد و بخش‌خصوصی حمایت نکند، راه‌آهن در بخش مسافری با چالش بزرگ عدم تقاضای مسافر مواجه خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه ظرف پنج سال آینده باید زمینه توسعه بخش‌خصوصی در حوزه بار و مسافر افزایش یابد، عنوان کرد: تعرفه راه‌آهن در سال ۹۲، ۵۸ درصد بوده که این رقم در سال ۹۵ به ۲۳ درصد رسید و با وجود کاهش تعرفه، در‌آمد راه‌آهن از سال ۹۲ تا ۹۵ به ۱۴۸۰ میلیارد تومان کاهش یافت و این موضوع حمل‌و‌نقل ریلی را با شرایط سخت مالی مواجه کرد.
معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی گفت: تحقق هدف ۳۰ درصدی حمل بار در بخش ریلی با برنامه‌ریزی برای حمل ۶۲ میلیون تن دنبال می‌شود و این امر نیازمند حمایت دولت، مجلس و بخش‌خصوصی است. محمد‌زاده در بخش دیگر از سخنان خود گفت: در راه‌آهن در بخش IT شاهد تحولات زیادی هستیم به طوری که هر صاحب واگن می‌داند واگن مختص به خود در کجا قرار دارد. وی تاکید کرد: امروز ما در راه‌آهن به جایگاهی رسیده‌ایم که معتقدیم راه‌آهن محور توسعه اقتصادی است.


وی یکی از اقدامات راه‌آهن را طی سه سال گذشته استفاده از ظرفیت راه‌آهن برای توسعه خطوط حومه‌ای اعلام کرد و افزود: در مسیر تهران- گرمسار خط سوم و چهارم به پایان رسیده و ریل‌گذاری خط ۳ تمام‌شده و ریل‌گذاری خط ۴ نیز مراحل پایانی را طی می‌کند.
محمد‌زاده بیان داشت: در مسیر تهران- زنجان نیز تهران تا کرج خط ۳ و ۴ به زودی تمام می‌شود و همچنین کرج تا قزوین خط دوم ریل‌گذاری شده و قزوین تا زنجان نیز خط دوم ریل‌گذاری می‌شود. مدیر‌عامل راه‌آهن سهم حمل‌و‌نقل حومه‌ای در کشور را تنها دو درصد اعلام کرد و گفت: این رقم در کشور آلمان ۵۸ درصد است و ما درصدد هستیم در برنامه ششم رقم موجود ۲ درصد را به ۲۵ درصد برسانیم.
ورود روزانه۷۰۰ هزار خودروی شخصی از حومه شهرها
معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی اعلام کرد: روزانه یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر مسافر و ۷۰۰ هزار خودروی شخصی از حومه وارد کلانشهرها می‌شوند که می‌توانیم با توسعه خطوط حومه‌ای از تهران تا کرج، تهران- پرند و نسیم‌شهر و سلطان‌آباد و رباط‌کریم و غیره مانع ترافیک و ورود خودروهای شخصی و ایجاد ترافیک شویم که این امر نیازمند حمایت همه‌جانبه مجلس از راه‌آهن و توسعه خطوط حومه‌ای است.
وی با بیان اینکه در سال ۲۰۱۶ فقط بین هند و اروپا بیش از ۵۳ میلیارد دلار کالا جابه‌جا شده است، گفت: طبق آمار غیر‌رسمی سازمان تجارت جهانی (WTO)، از کریدوری که از جنوب آسیا به سمت اروپا حرکت می‌کند، حدود ۵۰۰ میلیارد دلار کالا جابه‌جا شده که سهم حمل‌و‌نقل ریلی از این جابه‌جایی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد است که رقمی حدود ۵.۵ میلیارد دلار می‌شود.
وی افزود: چنانچه این حجم بار بخواهد از مسیر ریلی عبور کند قطعا از خلیج‌فارس یا دریای عمان به بندر شهید رجایی و از آنجا به آستارا و از آنجا به کشور آذربایجان، گرجستان، اوکراین، لهستان اروپا و یا از طریق تبریز به مرز رازی و سپس ترکیه و در نهایت به اروپا می‌رسد که زمان سیر را بین یک دوم تا یک سوم کاهش می‌دهد. محمدزاده با اشاره به بازار بزرگ ۵/۵ میلیارد دلاری ترانزیت کالا در حوزه هند و کشورهای آسیایی و آسیای جنوب‌شرقی، عنوان کرد: در سال ۲۰۱۶ بین کشور هند و روسیه، ۲۰ میلیون تن بار جابه‌جا شده و این درحالی است که در شش ماه گذشته راه‌آهن کشور در یک پروسه آزمایشی، از مقصد بمبئی تا اروپا حجم باری را از بندر شهید رجایی تا قزوین و از آنجا به آستارا و سپس تا مسکو جابه‌جا کرد که حدود ۲۱ روز زمان برد.معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی اظهار داشت: اگر قرار بود این کالاها از مسیر دریایی انجام شود، ۵۳ روز طول می‌کشید و تمام این موارد مزایای رقابتی حوزه ریلی را در مقایسه با دیگر شقوق حمل‌و‌نقلی نشان می‌دهد.
هدف‌گذاری سهم ۳۰ درصدی حمل‌و‌نقل ریلی از جابه‌جایی بار
محمدزاده بیان کرد: نکته حائز اهمیت توجه ویژه به حوزه بار در بند ۲۵ این سیاست‌ها و ایجاد مزیت رقابتی برای بخش بار آن است و در همین راستا دولت یازدهم توسعه این مهم را در اولویت کاری خود قرار داده است. وی با اشاره به مزایای سرمایه‌گذاری در حوزه ریلی گفت: در ماده «۵۲» برنامه ششم توسعه امتیازی که برای ریل و توسعه آن در نظر گرفته شده، سرمایه‌گذاری در حوزه ریلی همانند سرمایه‌گذاری در مناطق کمتر توسعه‌یافته است بنابراین حمل‌و‌نقل کالا با نرخ صفر حساب می‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: توسعه قطارهای حومه‌ای در بخش مسافری از دیگر تاکیدات دولت بوده است. محمد‌زاده خاطر‌نشان کرد: در ماده «۵۷» برنامه ششم توسعه بر سهم بار ۳۰ درصد و ۲۰ درصد مسافر حمل‌و‌نقل ریلی تاکید شده است و در سال ۹۲ این سهم 8/10 در‌صد بوده است.
وی با تشریح بند ق تبصره ۲ قانون برنامه افزود: در بند «ق» که بعدا قانون دائمی ماده ۱۲ شد، مصوب شده که ۵/‌۷ میلیارد دلار برای پروژه‌هایی که منجر به صرفه‌جویی سوخت می‌شود اختصاص یابد. مدیر عامل راه‌آهن افزود: در جاده عوارض سه درصد است که بعد از چهار سال به چهار درصد رسیده و مهم‌تر آنکه نگهداری جاده توسط دولت انجام‌شده و قیمت گازوییل در جاده ۳۵۰ تومان است.
محمدزاده بیان کرد: حمل بار و مسافر از طریق خطوط ریلی نسبت به حمل‌و‌نقل جاده‌ای دارای مزیت‌هایی است به عنوان مثال در حمل‌و‌نقل ریلی مصرف سوخت حمل بار به یک‌هفتم کاهش می‌یابد. وی یادآور شد: با توجه به نظر مقام معظم رهبری، برنامه ششم توسعه باید یک برنامه جهت‌دار در حوزه حمل‌و‌نقل ریلی باشد که در دو بند به آن توجه شده است که بر این اساس و با توجه به نقش آن در توسعه اقتصادی کشور، این نوع حمل‌و‌نقل باید به شکل اساسی توسعه پیدا کند.
وی ادامه داد: در این راستا باید اصول و سیاست‌های برنامه ششم توسعه به طور جدی رعایت شود و بارها به جای حمل توسط جاده به سمت و سوی ریل هدایت شوند. معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی با بیان اینکه راه‌آهن در رقابت با جاده وضعیت نابرابری دارد، گفت: چنانچه همانند اروپا که از بخش ریلی کاملا توسعه‌یافته‌ای برخوردارند، قیمت گازوییل آزاد شود طی پنج سال آینده باید تمامی مراکز بار به شبکه ریل وصل شده و سیاست‌هایی که منجر به توسعه بخش حمل‌و‌نقل ریلی می‌شود پیگیری و اجرا شوند تا ظرفیت موجود و سهم بار و مسافر افزایش یابد.
مدیر عامل راه‌آهن با بیان اینکه کمبود ناوگان طی سال‌های آینده باید جبران و حمل‌و‌نقل ترکیبی افزایش یابد، گفت: ما باید زمینه اتصال کارخانجات را به ریل فراهم کنیم؛ در سال گذشته حمل بار فولادی در کشور ۶۰ میلیون تن بوده (بار معدنی) که سهم ریل از این مقدار یک‌سوم یعنی ۲۰ میلیون تن و مابقی سهم جاده بوده است.
محمدزاده اضافه کرد: در حال حاضر ۳۵ میلیارد دلار طرح توسعه فولاد در کشور در حال انجام است که سال ۱۴۰۳ سهم بار معدنی کشور به ۲۱۰ میلیون تن می‌رسد و اگر فرض بر یک سوم حمل بار توسط راه‌آهن باشد، این رقم یعنی ۷۰ میلیون تن و سهم جاده ۱۴۰ میلیون تن و این یعنی یک افزایش تلفات جاده‌ای در کشور. مدیر‌عامل راه‌آهن گفت: برای رسیدن به توسعه ریل کارهای بزرگی انجام شده که می‌توان به سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در حوزه ناوگان اشاره کرد. وی بیان داشت: طی سه سال گذشته اقدامات خوبی در بخش تامین لکوموتیو صورت گرفته اما در بخش ناوگان نیازمند ۲۸ هزار واگن هستیم. وی افزود: با کمک تولید‌کننده‌های کشور روسیه و تعامل دو کشور اقدامات خوبی در بخش تامین ناوگان در حال اجراست و این پروسه توسط یک بانک روسی فاینانس شده است.