آرامش نظام بانکی را بر هم نزنیم

غلامرضا کیامهر- نظام بانکی ما هفته‌ها و ماه‌های ناآرام و پرتنشی را پشت‌سر گذاشته است. حالا با اطلاع‌رسانی‌ها و اقدامات انجام شده از سوی بانک مرکزی چند روزی است ناآرامی‌ها فرونشسته و روال کار بانک‌ها و موسسات اعتباری که با برچسب غیرمجاز و ورشکسته هدف شایعه‌پراکنی‌ها قرار گرفته بودند، به حال عادی بازگشته است. این آرامش باید با تغییر روش بانک مرکزی از منفعلانه به فعالانه، ثبات و استمرار پیدا کند. خوشبختانه به نظر می‌رسد نسیم چنین تغییری در بانک مرکزی وزیدن گرفته است. کسانی که با هدف ضربه زدن به دولت با شایعه‌پراکنی‌های حساب‌شده در شبکه‌های پربیننده اجتماعی یا با همراهی با برخی شبکه‌های ماهواره‌ای، نظام بانکی ما را نشانه گرفته‌اند، به خوبی از بانک‌محور بودن اقتصاد ما آگاهی دارند و می‌دانند اگر بانک‌ها را در افکار عمومی از اعتبار بیندازند، بخش مهمی از شاکله اقتصاد کشور دچار فروپاشی خواهد شد و در نتیجه همه انگشت‌های اتهام را به سوی دولتی که از هر سو مورد هجمه مخالفان قرار گرفته، نشانه خواهد رفت. برای مخالفان قسم‌خورده دولت در داخل و خارج که استفاده از هر حربه و وسیله‌ای را برای رسیدن به هدف مجاز و مباح می‌دانند، اصلا اهمیتی ندارد که با ایجاد تزلزل در نظام بانکی کشور و سلب اعتماد عمومی از بانک‌ها، سرمایه‌های میلیون‌ها ایرانی که در بانک‌ها و موسسات اعتباری سپرده‌گذاری کرده‌اند، به مخاطره می‌افتد یا ممکن است کسانی از هستی ساقط شوند. آتشی که کانون‌های شایعه‌پراکنی روشن می‌کنند، بانک‌ها و موسسات اعتباری مجاز و غیرمجاز نمی‌شناسد و خشک و تر را با هم می‌سوزاند. فعلا چند روزی است که کارخانه‌های شایعه‌سازی و شایعه‌پراکنی علیه نظام بانکی ما کار خود را موقتا تعطیل کرده‌اند اما یک سخن نسنجیده، یک اطلاع‌رسانی حساب‌نشده و یک تصمیم نادرست مرتبط با بازار پول می‌تواند موجبات فعال شدن دوباره این کارخانه‌ها و تکرار صحنه‌های ناگواری را که در هفته‌های گذشته در مقابل ساختمان بانک مرکزی و شعب برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری شاهد بودیم، فراهم سازد. شنیدن صدای واحد از تمام دست‌اندرکاران امور مالی کشور درخصوص سرنوشت بانک‌ها و موسسات اعتباری غیرمجاز و اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف درخصوص فرآیند و مراحل ادغام یا انحلال آنها و دادن اطمینان خاطر قاطع به سپرده‌گذاران که در هیچ‌یک از این اقدامات کوچک‌ترین لطمه‌ای به سرمایه‌های آنها وارد نخواهد شد، موثرترین راهکار بازدارنده به منظور خنثی‌سازی هر گونه شایعه علیه نظام بانکی کشور خواهد بود که متاسفانه در گذشته به قدر کافی به آن توجه نشده است. مسوولان نظام بانکی کشور بهتر از هر کس می‌دانند که هر جا پای پول و سرمایه نقدی در میان باشد، حساسیت‌های افکار عمومی نسبت به آن بیشتر می‌شود و شایعه‌پردازان هم با درک همین حساسیت‌‌هاست که توپخانه شایعه‌پردازی‌های خود را به سوی نظام بانکی و بانک‌های ما هدف می‌گیرند و شلیک می‌کنند. بانک مرکزی و تمام ابزارها و عناصر اطلاع‌رسانی آن باید فعالانه در صحنه حضور داشته باشند و اجازه ندهند یک بانک یا موسسه اعتباری که وضعیت آن در دست رسیدگی است، با یک رفتار ناشیانه زمینه شکل‌گیری یک شایعه و یک بحران را برای کل نظام بانکی کشور فراهم سازد. در دست گرفتن مدیریت این قبیل بانک‌ها و موسسات اعتباری از سوی بانک مرکزی تا زمان روشن شدن تکلیف آنها یکی از راه‌های موثر مقابله با شایعه‌ها و شایعه‌پردازی‌هاست که باید به قدر کافی از سوی بانک مرکزی جدی گرفته شود. شناسایی دارایی‌های واقعی این قبیل موسسات در سطح کشور با همکاری قوه قضاییه و نیروی انتظامی و سایر نهادها و ارگان‌ها تنها با گماردن مدیرانی از سوی بانک مرکزی در آنها امکان‌پذیر خواهد بود که خوشبختانه بنا بر برخی گزارش‌ها گام‌هایی در این زمینه برداشته شده که باید با سرعت و جدیت بیشتری دنبال شود. فرهنگ‌سازی و گسترش فرهنگ شناخت نظام بانکی و ویژگی‌های آن در سطح جامعه نیز از دیگر اقدامات راهبردی است که بانک مرکزی باید با هدف واکسینه کردن افکار عمومی و سپرده‌گذاران در برابر شایعه‌پردازی‌ها آن را به طور جدی در دستور کار خود قرار دهد. در این فرهنگ‌سازی باید به مردم آموخته شود که در هیچ کجای دنیا بانکی وجود ندارد که اگر سپرده‌گذارانش در یک روز قصد بیرون کشیدن سپرده‌های خود از آن را داشته باشند، نتواند خواسته سپرده‌گذاران را برآورده سازد. باید به سپرده‌گذاران گفته شود که تمام بانک‌ها و موسسات اعتباری مجاز درصدی از سرمایه خود را به‌عنوان سپرده قانونی نزد بانک مرکزی تادیه می‌کنند تا بانک مرکزی در مواقع اضطراری از این سپرده‌ها به‌عنوان سپر حفاظتی برای حفظ امنیت سپرده‌های مردم در بانک‌ها و موسسات اعتباری استفاده کند و به مردم بگوید علاوه بر سپرده‌های قانونی، سپر حفاظتی دیگری به‌عنوان صندوق ضمانت سپرده‌گذاری تاسیس شده که وظیفه آن صیانت از سپرده‌های بانکی مردم از خطرات احتمالی است. بسیاری نکات ضروری دیگر هم هست که بانک مرکزی باید در جریان این فرهنگ‌سازی به مردم آموزش دهد تا از این طریق ضریب مقاومت سپرده‌گذاران بانکی در برابر موج شایعه‌هایی که هرازگاهی به دلایلی علیه نظام بانکی در جامعه به راه می‌افتد، افزایش پیدا کند. دوران سیاست دست روی دست گذاشتن و چشم روی انواع مخاطرات بالقوه‌ای که نظام بانکی ما را در شرایط حساس کنونی تهدید می‌کند، سر آمده است. آنها که حاضرند قیصریه را به خاطر یک دستمال به آتش بکشند از سکوت و انفعال بانک مرکزی برای تهیه سناریوهای شایعه‌سازی خود بهترین فایده را می‌برند. این سکوت باید قاطعانه اما خردمندانه و به زبان قابل فهم برای همه مردم شکسته شود و تداوم پیدا کند. شیشه عمر اقتصاد به شدت بانک‌محور ما در دست نظام بانکی است و کمترین سهل‌انگاری و ندانم‌کاری در حفظ و حراست از اقتدار نظام بانکی به بهایی بسیار گران و غیرقابل جبران برای اقتصاد کشور ما تمام خواهد شد. به قول سعدی شیرازی: سرچشمه شاید گرفتن به بیل/ چو پر شد نشاید گرفتن به پیل.
مسوولان نظام بانکی و بازار پول ما بی‌آنکه خود متوجه باشند، گاه و بیگاه با نسبت دادن انواع و اقسام تخلفات به مدیران این یا آن بانک خصوصی هم زمینه سلب اعتماد مردم به نظام بانکی را فراهم می‌سازند و هم به قول معروف گزک به دست گردانندگان اتاق‌های شایعه‌پردازی علیه بانک‌ها می‌دهند و فضای بانکداری کشور را که بیش از هر چیز به آرامش نیاز دارد، ناآرام و پرتنش می‌کنند. بدون شک روان‌سازی و شفاف‌سازی اطلاعات مربوط به عملکرد بانک‌ها یک ضرورت است اما به خاطر مقابله با شایعه‌پردازان و حفظ آرامش فضای بانکداری کشور می‌توان از علنی کردن برخی مسایل بسیار تخصصی مربوط به عملکرد بانک‌ها که قابل درک و دریافت برای عامه مردم نیست، خودداری کرد و آنها را در چرخه اطلاع‌رسانی‌های درون‌سازمانی میان بانک مرکزی و بانک‌ها به جریان انداخت. در هر صورت حساس بودن شرایط و خیزی که برخی جریان‌ها در داخل و خارج به منظور ضربه زدن به دولت از طریق ضربه زدن به بانک‌ها و به تبع آن اقتصاد کشور برداشته‌اند، ایجاب می‌کند که بانک مرکزی بسیاری از رویکردهای گذشته خود را اصلاح کند و با تشکیل اتاق‌های فکر، با بهره‌گیری از همکاری و همفکری اساتید و کارشناسان برجسته اقتصادی و بانکی که آسیب‌ها را می‌شناسند و دل در گرو پیشرفت و توسعه اقتصاد کشور دارند، استراتژی فعال و تهاجمی برای برخورد با کانون‌های شایعه و شایعه‌پردازی علیه نظام بانکی تهیه و تدوین کند. صیانت از اعتبار نظام بانکی و آرامش فضای بانکداری کشور یک فریضه ملی برعهده همگان است و این وظیفه بانک مرکزی است که همه کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی و بانکی را به مشارکت در این امر مهم ملی فراخواند.
Kiamehr_gh@yahoo.com
سایر اخبار این روزنامه
توصیه‌هایی به دکتر روحانی توصیه‌هایی به دکتر روحانی توصیه‌هایی به دکتر روحانی مسابقات جهانی تکواندو- کره‌جنوبی؛ اوپک با وجود نفت ارزان، پول بیشتری پارو می‌کند؛ مرکز خوزستان با 53 درجه، گرم‌ترین شهر جهان شد؛ پایان خلافت داعش 2 انتظار سهامداران از دولت جدید نصب کاشی ماندگار بر سردر منزل ناصر مسعودی پس‌انداز، مبنای سیاستگذاری برای «میان‌درآمدها»؛ تیغ و زنگی مست! وام با بهره 18 درصدی برای جبران خسارت‌ کاسبان پلاسکو؛ ایالات نامتحد‌! مسیر گذر از بحران گزارش میدانی «جهان صنعت» از بازار داغ رمالی و فالگیری؛ تلاش برای ارتقای ثبات مالی کشور پیام رییس‌جمهور به نخست وزیر عراق برای آزادی موصل مرکز خوزستان با 53 درجه، گرم‌ترین شهر جهان شد؛ آرامش نظام بانکی را بر هم نزنیم آرامش نظام بانکی را بر هم نزنیم اثرات تداوم بحران عربی برخاورمیانه پیام رییس‌جمهور به نخست وزیر عراق برای آزادی موصل اثرات تداوم بحران عربی برخاورمیانه اثرات تداوم بحران عربی برخاورمیانه