روزنامه جهان صنعت

بررسی برنامه‏های 4 سال آینده صنعت و معدن؛

چارچوب برنامه‏های چهار سال آینده بخش صنعت و معدن چه باید باشد؟ تصمیم‏سازان و متولیان صنعت با شروع به کار دولت دوازدهم باید پاسخگوی مطالبات بخش صنایع و معادن کشور باشند اما این مطالبات باید در چه حوزه‏هایی تعریف شود که توسعه این بخش از اقتصاد کلان را به همراه داشته باشد.
رکود سرسام‌آور صنایع در سال‏های گذشته و رشد سرمایه‏گذاری اندک به دلیل تحریم‏‌ها، بدون شک دو مشکل عمده‏ای به شمار می‏روند که یکی از مهم‏ترین بخش‏های پیشران‏ رشد اقتصادی کشور را با چالش مواجه کرده بود؛ به گونه‏ای که بخش صنعت و معدن با رشد 8/6- درصدی مواجه شد. اما در سال‏های پایانی دولت یازدهم بالاخره صنعتی‏ها طعم رشد را چشیدند و طبق آمار منتشر شده بخش صنعت رشد شش درصدی را تجربه کرد. حال باید دید دولت تازه‌نفس دوازدهم، با چه فرمانی بخش مولد صنعت و معدن را هدایت خواهد کرد؛ بخشی که در طول یک دهه اخیر سهم بسزایی در روشن کردن موتور رشد اشتغال‏آفرینی داشته است.
عوامل موثر بر سرمایه‏گذاری
تحلیلگران بر این باورند که سرمایه‏گذاری در بخش صنعت و معدن نقشی بسیار کلیدی بازی می‌کند چراکه با افزایش سرمایه، بنگاه‏های کوچک و متوسط بیشتری به چرخه فعالیت پا می‏نهند که نتیجه‏ای جز تامین کار برای جویندگان شغل نخواهد داشت. نتایج مطالعه انجام شده در «موسسه مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی» بیانگر این موضوع است که تسهیلات حقیقی اعطایی، واردات کالاهای سرمایه‏ای، ارزش‌افزوده و ثبات اقتصادی از عوامل موثر بر سرمایه‏گذاری بخش صنعت و معدن به شمار می‏روند که در این گزارش اثر آنها تحلیل شده است. براساس گزارش موسسه مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی، تحلیلی بر روند رشد سرمایه‏گذاری بخش صنعت و معدن از ابتدای برنامه اول توسعه نشان می‏دهد بالاترین متوسط رشد سرمایه‏گذاری این بخش به قیمت‏های ثابت مربوط به برنامه‏های «سوم» و «دوم» توسعه با رشد سالانه 3/15 و 2/15 درصد بازمی‏گردد. همچنین براساس این گزارش از ابتدای برنامه اول توسعه تاکنون، دوره 1383-1375 (جز سال 1378) باثبات‏ترین دوره از منظر تجربه رشد مثبت سرمایه‏گذاری بوده است. تحلیلی بر روند آمارهای سرمایه‏گذاری این بخش نشان می‏دهد ارتباط نزدیکی بین رشد مانده تسهیلات اعطایی بخش صنعت و معدن و رشد سرمایه‏گذاری حقیقی این بخش وجود دارد.به بیان دیگر رشد مانده تسهیلات اعطایی به بخش صنعت و معدن نقش کلیدی در رشد سرمایه‏گذاری این بخش داشته است. براساس آمارهای منتشر شده، رشد سرمایه‏گذاری پروانه‏‌های بهره‌برداری صنعتی حتی به قیمت‏‏‌های جاری در سال‏های 91 و 93 منفی بوده است. همچنین رشد مثبت سرمایه‏گذاری در سال‏های 92 و 94 با در نظر گرفتن نرخ‏‌های تورم 7/34 و 9/11 درصدی نشانگر رشد پایین به قیمت ثابت است. حال در شرایط فعلی اقتصاد ایران، دو سوال کلیدی قابل طرح است: اول آنکه کدام عوامل بر رشد سرمایه‏گذاری بخش صنعت و معدن به‏ عنوان پیشران رشد اقتصاد کشور موثر هستند. و دوم آنکه مطالبات بخش صنعت و معدن برای توسعه سرمایه‏گذاری این بخش از حوزه اقتصاد کلان کدامند.


نتایج مطالعات انجام شده در موسسه مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی درخصوص عوامل موثر بر سرمایه‏گذاری در بخش صنعت و معدن نشان می‏دهد که چند اقدام باید در دستور کار متولیان این بخش قرار گیرد. در گام نخست به چهار عامل مهم و موثر بر سرمایه‏گذاری اشاره شده است. تسهیلات حقیقی اعطایی، کالاهای سرمایه‌ای، ارزش‌افزوده و ثبات اقتصادی چهار عامل مهم و موثری به شمار می‏روند که بر روند سرمایه‏گذاری تاثیر مطلوبی خواهند داشت. «تسهیلات حقیقی اعطایی» که در این گزارش پررنگ‏تر به آن پرداخته شده است، یکی از مهم‏ترین عوامل رشد به شمار می‏رود؛ بر این اساس افزایش 10 درصدی تسهیلات حقیقی به بخش صنعت و معدن به‏طور متوسط حدود 5/4 درصد سرمایه‌گذاری در این بخش را با افزایش رو‏به‏رو می‌کند.
براساس یک تحلیل نظری و تجربی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که تاثیر کالاهای سرمایه‏ای بر رشد اقتصادی ایران در سال‏های 1373-1340 را بررسی کرده، چند نتیجه به دست آمده است. براساس این گزارش کالاهای سرمایه‏ای و واسطه‏ای تاثیر کاملا مثبت و معناداری بر رشد صنعت و در نتیجه رشد اقتصادی خواهند داشت، این موضوع به این معناست که کالاهای سرمایه‏ای بهره‏وری بیشتری ایجاد خواهند کرد. همچنین کالاهای سرمایه‏ای در سه بخش صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند و در این میان، کالاهای سرمایه‏ای در بخش صنعت و معدن دارای بیشترین تاثیر بر رشد اقتصادی به شمار می‏روند. از سوی دیگر براساس گزارش موسسه مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی، ثبات اقتصادی یکی دیگر از بازیگرانی است که می‏تواند در افزایش سرمایه‏گذاری نقش مهمی ایفا کند.
براساس داده‏های این گزارش ثبات اقتصادی تاثیر بسیار مثبتی بر سرمایه‏گذاری بخش صنعت و معدن دارد به‌گونه‏ای که تحت شرایط ثبات اقتصادی و در زیر سایه آن، تاثیر افزایش 10 درصدی تسهیلات حقیقی بر سرمایه‏گذاری این بخش به حدود 6/5 درصد افزایش می‏یابد. آمارهای منتشر شده نشان می‏دهد که در چهار سال گذشته، ثبات اقتصادی نسبی بر فضای اقتصاد کشور حکمفرما بوده است. نرخ ارز و نرخ سودهای بانکی نمونه‏ای از شاخص‌های اقتصادی هستند که گویای حاکمیت ثبات بر ایران طی چند سال گذشته بوده‏اند. نتیجه مباحث مطرح شده در گزارش موسسه مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی نشان می‏دهد که بخشی از عوامل موثر بر سرمایه‏گذاری بخش صنعت و معدن جزو سیاست‏های اقتصاد کلان محسوب می‏شوند.
از مهم‏ترین عوامل، سیاست‏های اعتباری (نظام بانکی) و ثبات محیط اقتصادی است. به بیان دیگر ایجاد ثبات نسبی در حوزه اقتصادی و سیاسی و به‏کارگیری سیاست‏های اعتباری فعال از مطالبات و پیش‏نیازهای اصلی برای خروج از رکود بخش صنعت و معدن به شمار می‏رود. رکودی که امروزه به مهم‏ترین دغدغه فعالان بخش صنعت و معدن تبدیل شده است و برای خروج از آن باید راهکارهایی ارائه شود، یکی از این راهکارها بدون شک افزایش سرمایه‏گذاری در بخش مولد و پیشران کشور یعنی صنعت و معدن به شمار می‏رود.
سرمایه‌گذاری 8 میلیارد دلاری
روند سرمایه‌گذاری در طول چهار سال گذشته حاکی از نشانه‏‌های مثبت و ایجاد رونق در جذب سرمایه است. براساس آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت‏ یازدهم 13 میلیارد دلار سرمایه‏گذاری در بخش‏های مختلف اقتصادی مصوب شد که هشت میلیارد دلار آن در حوزه‏‌های صنعت ‏و معدن کشور بوده است. این در حالی است که از هشت میلیارد دلار سرمایه‏گذاری در بخش صنعت ‏و معدن حدود دو میلیارد دلار آن پس از برجام بوده که یک میلیارد و 300 میلیون دلار آن در کشور عملیاتی شده است.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند) آمریکا با آتش بازی نکند؛ سلاح‌هایی در اختیار داریم که فکرش را هم نمی‌کنید (کيهان) عادی‌سازی روابط مشکلی را حل نمی‌کند (تجارت) به دوران بنگاه‌های خبری وفیک خوش آمدید! (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
آمادگی ایران برای دادن هدیه صلح به منطقه و عربستان ناسازگاری مردم با تفکرات پوسیده دورنمای تالار شیشه‌ای پس از انتخابات بررسی برنامه‏های 4 سال آینده صنعت و معدن؛ بررسی چالش‌های سیاستگذاری مسکن در دولت دوازدهم؛ ماجرای حذف سود سپرده‌گذاران فرشتگان بزن‌بزن در شورای شهر! تاکید اتاق بازرگانی به دولت برای تدوین«سند استراتژیک توسعه اقتصادی» ؛ بازنگری در سیاست های اقتصادی گزارش میدانی- آماری «جهان صنعت» از وضعیت «کارتن‌خواب‌های تهران» ؛ پشت کردن الیزه به رسانه‌ها پایان انتخابات، ادامه مشارکت ترافیک دیپلماسی درعربستان پیروزی لیست امید در انتخابات شورای شهر تهران؛ نیوزویک بررسی کرد؛ پایان انتخابات، ادامه مشارکت تغییر راهبردهای خاورمیانه‌ای آمریکا 15 میلیونی که رای ندادند نیوزویک بررسی کرد؛ پیروزی لیست امید در انتخابات شورای شهر تهران؛ 15 میلیونی که رای ندادند 15 میلیونی که رای ندادند