روزنامه آفتاب یزد

چهره‌های نادر و بزرگ در بعد جهانی

ضیاء مصباح‪-‬ افکار، اندیشه‌ها، مردم خواهی، باور، سلامت نفس، عملکرد صحیح مبتنی بر منافع ملی و تخصص واقعی افراد را به عنوان خادم صدوق ملتها جاودانه می‌سازد که با گذشت زمان درجه صداقت توام با عالمانه و اصولی بودن برنامه‌ها یشان
بهتر و بیشتر درک و نشان داده می‌شود.
در سال ۱۹۰۱ میلادی برابر با ۱۲۷۹شمسی حق اکتشاف و استخراج و صدور نفت ایران برای مدت شصت سال به شخصی به نام دارسی واگذار شد. این قرارداد حق انحصاری در سراسر خاک ایران منهای استان‌های همجوار با روسیه تزاری را شامل می‌شد. قرارداد دادرسی نهایتا در اختیار شرکت نفت انگلیس و پارس قرار گرفت که سهم ناچیزی به دولت ایران پرداخت می کرد.
روش ناعادلانه پیش‌بینی شده نارضایتی‌هایی را در افکار عمومی پدید آورد و باعث بدبینی مردم نسبت به کارکرد مسئولان انگلیسی شرکت نفت شد، تا جایی که نقش انگلیسی‌ها در دوران جنگ اول که برای تامین آذوقه موردنیاز ارتش اشغالگر خود در ایران مواد غذایی مورد نیازشان را به زور از کشاورزان و تولیدکنندگان می‌گرفتند و با این روش باعث شدند حدود 10 میلیون از مردم ایران معادل نیمی از جمعیت کشوردر ان زمان از میان بروند که این موضوع زبانزد خاص و عام شد . رضاشاه در سال ۱۳۱۱ پس از گفت و گوهای طولانی با مسئولان شرکت نفت امتیاز دارسی را لغو کرد و در سال ۱۳۱۳ قرارداد جدیدی با این شرکت بست که به موجب آن، ایران حق نقض یک طرفه آن را نداشت، و دولتمردان انگلیسی بعدا به همین استناد در زمان شادروان دکتر مصدق مطرح کردند که ایران حق نداشته قرارداد را یکطرفه نقض نماید.وزیر دارایی وقت در مجلس شورای ملی گفت که رضاشاه شخصاً در مذاکرات ۱۹۳۳ میلادی (۱۳۰۶ ) دخالت کرد و دلیل عقب نشینی رضا شاه را فشار دولت انگلیس و انجام یک معامله خصوصی می دانست .مصدق در دفاع از حقانیت مالکیت ملت ایران بر منافع نفت از همین اعتراف تقی زاده (آلت فعل بودن مقام‌های ایرانی) سود برد .هنگامی که دولت انگلستان در اعتراض به موضوع ملی شدن صنایع نفت در ایران به دادگاه لاهه شکایت برد، مصدق به استناد آنکه دادگاه لاهه تنها حق دخالت در اختلاف میان دو دولت را داراست نه یک دولت و یک شرکت، با درخواست انگلستان مخالفت کرد.قضات دادگاه بین‌المللی لاهه با اکثریت آراء بر درستی اعتراض ایران رای مثبت دادند و قاضی انگلیسی دادگاه نیز به نفع ایران رای داد.


پیروزی تاریخی لاههِ شادروان دکتر مصدق نماد ملی گرایی ایران، علیه شرکت غاصب نفت و دولت استعمارگر انگلیس است.
شادروان دکتر محمد مصدق، نماد ملی‌گرایی ایرانیان، فعالیت‌های سیاسی خود را با مخالفت با قرارداد ۱۹۱۹ میلادی(۱۲۹۷ )
وثوق الدوله با انگلستان آغاز کرد و آن
را مغایر منافع ملی و باعث نفوذ بیشتر استعماری آن دولت بر ایران می‌دانست. در سیاست خارجی دکتر مصدق عقیده داشت که گذشتگان اشتباه کردند که سیاست «موازنه مثبت» اتخاذ کردند و عنوان کرد: نتیجه این سیاست ضد ملی تقسیم ایران به منطقه نفوذ دو دولت قدرتمند روسیه و انگلستان در سال ۱۹۰۷(۱۲۸۵ ) شد و می‌گفت قدرت‌های بزرگ زمانی کشور ما را به حال خود وا خواهند گذارد که اطمینان یابند هیچ کدام‌شان در ایران از امتیاز ویژه ای برخوردار نخواهند شد و آن را «سیاست موازنه منفی» می نامید.
شادروان دکتر مصدق در سال ۱۳۲۵ برای جلوگیری از توافق‌‌های پنهانی احتمالی مسئولان مملکت با دولت‌های خارجی، قانونی را به تصویب مجلس شورای ملی رساند که به موجب آن هرگونه مذاکره پیرامون قراردادهای نفتی با دولت‌های بیگانه از طرف مقام‌های دولتی- نخست وزیر، وزیران و معاونان آنان- ممنوع اعلام می شد.در همین رابطه و در مسیر برنامه‌ریزی اصولی میان مدت برای حضور موثر در صحنه اصلی تصمیم گیری در روز ۲۳ مهر ماه ۱۳۲۸ در اعتراض به تقلب در انتخابات، به دعوت ایشان گروه زیادی از مردم تهران در خیابان کاخ اجتماع کردند و بیست تن از آنان در دربار متحصن شدند، پس از آن، اعتراض کنندگان در منزل دکتر مصدق
گرد آمدند و تشکیل جبهه ملی را اعلام کردند.
در پی استعفای حسین علاء از نخست وزیری بدلیل نا توانی در ادامه وظایف خطیر این مسئولیت، جمال امامی نماینده مجلس، پیشنهاد کرد دکتر مصدق خود نخست وزیری را بپذیرد.
این چهره آگاه و منزه از هرگونه پیرایه به شرط
همراهی و کمک نمایندگان در تصویب لوایح
ملی شدن صنعت نفت و آزادی انتخابات و همکاری
در اجرای آن امادگی خود را اعلام کرد . این پیشنهاد با کسب ۷۹ رای موافق در برابر ۱۲ رای مخالف تصویب شد و بعدازظهر همان روز مجلس به قانون ملی کردن شرکت نفت انگلیس رای مثبت داد. از همان آغاز نخست وزیری مصدق دسیسه‌ها و تحریکات انگلستان علیه مصدق شدت گرفت. از آن جا که تا دوران ریاست جمهوری تری ترومن دیدگاه‌های دولت آمریکا با انگلستان بر سر ملی کردن نفت و حق کشی‌های شرکت انگلیس هماهنگ نبود، انگلستان به دادگاه لاهه شکایت برد که با اعتراض مصدق به عدم صلاحیت آن دادگاه، قضات دادگاه اعتراض ایران را وارد دانستند.
پس از آن، دولت انگلستان به سازمان ملل متحد شکایت برد. دکتر مصدق با تقبل کلیه هزینه‌های خود و همراهان به آمریکا مسافرت کرد، شورای امنیت سازمان ملل در ۱۵ اکتبر تشکیل جلسه دادو مصدق در تالار این سازمان در پاسخ نماینده انگلیس و دفاع از حق ملی کردن صنایع ایران چنین گفت: «اعتراض انگلستان بی اساس است و شورای امنیت حق قضاوت بر این موضوع را ندارد زیرا ایران حق دارد که از منابع طبیعی خود به هر طریق که مناسب بداند بهره‌برداری کند، اما از آن‌جا که سازمان ملل بالاترین مرجع پناهگاه ملت‌های ضعیف و ستمدیده است، مصمم به حضور در این شورا شدم...»
در نوزده اکتبر، شورای امنیت سازمان ملل به تعویق بحث در مورد سوال رای داد که این شکستی برای انگلستان محسوب می‌شد.
این چهره ماندگار تاریخ معاصر تحقق شعار آزادی انتخابات را برای رسیدن به حاکمیت ملی عنوان می‌کرد و ملی کردن صنعت نفت را برای کوتاه‌کردن دست ایادی خارجی و وابستگان داخلی استعمارگران عملی ساخت.
مصدق در مبارزه استقلال طلبانه و آزادیخواهانه، همان قدر از پشتیبانی مردم برخوردار بود که از ضدیت قدرت‌های استعماری و سرسپردگان داخلی آن‌ها که نقش ستون پنجم را بازی می‌کردند.
برای ایران و مصدق ملی شدن صنعت نفت به معنای حاکمیت و کنترل اکتشافات، استخراج و صدور نفت بود و برای دولت انگلستان و شرکت نفت به معنای از دست دادن آن‌ها، از این رو، جایی برای سازش و توافق باقی نمی ماند.
پس از ملی شدن صنعت نفت، اصل تعیین کننده واژه «کنترل» بود. کنترل بر اکتشاف، استخراج و صدور نفت و طبعاً تاثیر بر قیمت گذاری در بازارهای جهان.
گرچه دولت‌های آمریکا و انگلیس در مواردی با هم اختلاف داشتند، اما در مخالفت با اصل ملی شدن و اختیار کنترل نفت در دست ایران… با هم توافق کامل داشتند. این دو دولت پس از قیام سی ام تیر و بازگشت مصدق به نخست وزیری به این نتیجه رسیدند که برکناری مصدق با توجه به پشتیبانی مردم از او جز از راه کودتا امکان پذیر نیست وبرای در تنگنا قرار دادن اقتصاد ایران و ناراضی کردن توده‌های مردم، اقدام به مسدود کردن حساب‌های مالی ایران در انگلستان نمودند، از کمک‌های بلاعوض آمریکا جلوگیری کردند، مانع پرداخت وام از سوی بانک جهانی شدند، بازداشت ناو «رُزماری» ایتالیایی که جرات کرده بود با وجود تحریم‌ها از ایران نفت خریداری نماید در بندر عدن باعث عقب‌نشینی سایر خریداران نفت از جمله ژاپن شد، تا جایی که درآمد دولت از فروش نفت در سال ۱۹۵۲ عملاً به صفر رسید.
اما برپایه ترازنامه بانک ملی و مستندات فراوان، موقعیت اقتصادی کشور به گونه‌ای بود که مخالفان از این طریق هم نمی‌توانستند دولت ملی را در مضیقه قرار دهند.
در زمینه سیاسی بزرگ کردن قدرت حزب توده و خطر اشغال ایران توسط روسیه شوروی موضوع روزِ روزنامه‌های داخل و خارج کشور شده بود و شد آنچه که نبایستی ….
کودتا زخمناک‌ترین آسیبی بود که بر پیکره ایران‌زمین وارد آمد، خودکامگی را جایگزین آزادی کرد و ملت بزرگی را از رشد و شکوفایی بازداشت.
آنچه که در این ماجرای ماندگار تاریخی معاصر میهن‌مان، جهت کوتاه کردن مطلب از ذکر آن خودداری شد در گفته کوتاه شادروان دکتر محمد مصدق بنیانگذار جنبش غیرمتعهدها به خوبی مطرح است.
او در رابطه با بی‌دادگاههای خود می‌گوید: «در فرانسه ژنرال پتن را به جرم همکاری با بیگانه محاکمه کردند و در ایران مرا به دلیل مبارزه بیگانه.»
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان)پرونده‌ای که باز است (اعتماد) آمریکا با آتش بازی نکند؛ سلاح‌هایی در اختیار داریم که فکرش را هم نمی‌کنید (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
جوادی حصار و زیباکلام درباره تقاضای جلسات روزانه با حضور حسن روحانی در مورد کرونا به آفتاب یزد گفتند مردم به شایعات توجه نکنند «کروناویروس»، جای خالی اعتماد عمومی، سریال‌ها و برنامه‌های زیبا و جذاب و یک سوال مهم: دیر متوجه کرونا شدیم؛ فکر می‌کردیم آنفلوآنزاست ادبیات سخیف کرونایی در مورد سالمندان حضورسلبریتی‌ها در تلویزیون 30 میلیون تومان! وام مسکن وخودرو و خرید کالا مشمول تعویق 3ماهه بازپرداخت نمی‌شود پرداخت وام کم‌بهره به ۴ میلیون شاغل آسیب‌دیده از کرونا در روزهایی که مجلس می‌توانست پای کار باشد و با اهرم نظارتی خود تصمیمات دولتی را سرعت و بهبود بخشد خانه ملت چند هفته است که تعطیل شده و نمایندگان هرکدام تِز‌های خودشان را رسانه‌ای می‌کنند آسمان همه جا همین رنگ است کرونا، بیدار باشی برای صلح جهانی تعطیلی مجلس بی‌توجهی به مردم چهره‌های نادر و بزرگ در بعد جهانی هله عاشقان بشارت هله عاشقان بشارت اختر چرخ ادب چهره‌های نادر و بزرگ در بعد جهانی انتقاد از بی‌عملی وزارت صمت