پایان برجام ؟

حسن هانی زاده‪-‬ سه کشور اروپایی در طول سال های اخیر و به ویژه بعد از امضای توافقنامه برجام در نوع رفتارشان با ایران متناقض بودند، چهار سال از برجام می‌گذرد و اکنون مشخص شد که این سه کشور نمی‌توانند خارج از اراده آمریکا تصمیم مستقلی اتخاذ کنند. مکانیسم ماشه یکی از عواملی است که سه کشور اروپایی همواره به دنبال اجرایی کردن آن بودند و اکنون آن را با برداشته شدن گام پنجم ایران در کاهش تعهدات برجامی‌عملی کرده اند. اما نکته‌ای که در این میان قابل ذکر است این موضوع است که «آنه گرت کارن باوئر» وزیر دفاع آلمان تائید کرد که رئیس جمهوری آمریکا کشورهای اروپایی را برای فعال‌سازی مکانیسم حل اختلاف معروف به مکانیسم در برجام تهدید کرده بود.
ظاهرا ترامپ در پیام تهدید آمیز خطاب به اروپایی‌ها اعلام کرده است اگر آنان از سیاست‌های وی علیه ایران تبعیت نکنند و مکانیسم ماشه را اجرا نکنند، ایالات متحده تعرفه ۲۵ درصدی را به خودروهای اروپایی تحمیل می‌کند و به همین دلیل وزیران سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه عضو برجام با صدور بیانیه‌ای از فعال کردن مکانیسم ماشه گفتند.
پیشتر هم اتفاقاتی که در حوزه تبادلات اقتصادی و تجاری بین اتحادیه اروپا و آمریکا و قراردادن برخی از تعرفه‌ها و افزایش ضرایب مالیاتی از سوی آمریکا رخ داده بود، اروپا را به استیصال کشانده بود .
همچنین وضع مالیات‌هایی برروی خودروهای وارداتی آمریکا، یکسری اشکالاتی در مناسبات اتحادیه اروپا و آمریکا ایجاد کرد و به نظر می‌رسد در حال حاضر شرایط به گونه ای است که سه کشور اروپایی برای فرار از فشار آمریکا مبنی بر تعرفه بر خودروها، در صدد خروج از برجام هستند به شکلی که هیچ مسئولیتی شامل حال آنان نشود . در حالی که به نظر می رسد برجام از محتوای خودش خالی شده است . از سخنان اخیر ظریف وزیر خارجه ایران نیز که بیان داشته: «سه کشور اروپایی باقیمانده برجام را فروختند تا از تعرفه‌های جدید ترامپ رهایی پیدا کنند. دوستان من این کار هیچ فایده‌ای نخواهد داشت. فقط اشتهای وی را تندتر می‌کنید. اگر می‌خواهید شرافت خودتان را بفروشید به همین مسیر ادامه دهید.» می توان به این نتیجه رسید که کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان طی روزهای آینده به طور کلی از تعهدات یازده گانه شان سرباز می‌زنند و برجام هم به طور کلی جایگاه خودش را به عنوان یک توافقنامه بین المللی از دست خواهد داد .
پارادوکس هایی که در رفتار آمریکایی ها نیز شاهد بودیم به همین واسطه بوده است. اکنون کاملا آشکار شده است، هر سه کشور انگلیس، فرانسه، آلمان که پیشتر هم سعی می کردند مسائل حاشیه ای دیگری را وارد برجام و گفتگوهای ایران و اتحادیه اروپا بکنند اکنون درصدد هستند تا از زیربار تعهدات خودشان شانه خالی کنند.