مسیر متفاوت شهاب حسینی و نوید محمدزاده

آفتاب یزد – گروه فرهنگی: طی روزهای گذشته و پس حادثه تلخی که برای هواپیمای مسافربری اوکراین رخ داد و در آن جمعی از هموطنان مان جان خود را از دست دادند برخی از هنرمندان عرصه‌های مختلف هنری در واکنش به این اتفاق و برای همدردی با مردم و خانواده‌های داغدیده از حضور در بخش‌های مختلف جشنواره فجر انصراف داده و اعلام کردند که نه خودشان به جشنواره می‌آیند و نه آثارشان را در این فستیوال به معرض قضاوت داوران خواهند گذاشت. ماجرایی که برای اولین بار توسط مسعود کیمیایی مطرح شد و این کارگردان اعلام کرد که جدیدترین فیلمش «خون شد» را با آنکه در بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر پذیرفته شده اما ترجیح می‌دهد از حضور در جشنواره کناره‌گیری کند. موضوعی که البته خیلی زود با واکنش تهیه‌کننده این فیلم روبرو شد و جواد نوروزبیگی در سخنانی بیان کرد که حاضر نیست فیلم سینمایی «خون شد» را از جشنواره بیرون بکشد اما به دلیل حرمتی که برای مسعود کیمیایی است «خون شد» برای بخش بهترین کارگردانی جشنواره فجر مورد داوری قرار نخواهد گرفت. پس از آن بود که هنرمندان مختلف در بخش‌های تجسمی، موسیقی، سینما و تئاتر یک به یک از حضور در جشنواره فجر انصراف دادند و اعلام کردند که ترجیحشان این است که در این
ایام در کنار مردم باشند تا وارد جشنواره فجر
شوند. در این میان اما یک هنرمند ساز دیگری
زد. هنرمندی به نام کیهان کلهر. این نوازنده


چیره دست کمانچه در بخشی از کنسرتی که در تالار
وحدت برگزار کرد گفته بود: «موسیقی جدی و هنر جدی هیچ‌گاه نباید تعطیل شود، چرا که کارش به تفکر واداشتن افراد است نه مسائل دیگر. به هر صورت اگر می‌خواهیم به لحاظ اجتماعی هر قدمی‌برداریم باید در ابتدا به فرهنگ توجه کرده و آن را بارور کنیم. ما باید ریشه تمام مسائل را در فرهنگ بدانیم. به‌طور حتم اگر مسائل فرهنگی رو به تحلیل باشد و ما کار نکنیم، خیلی‌ها از این بابت خوشحال می‌شوند...» اما این پایان سخنان کلهر نبود چرا که هنوز زمان زیادی از برگزاری کنسرت «شهر خاموش» نگذشته بود که این نوازنده با انتشار پستی در اینستاگرامش بر آنچه در کنسرت «شهر خاموش» بیان کرده بود تاکید کرد و نوشت: «این روزها برخی از هنرمندان کنسرت و اجرا را تحریم و یا کنسل می‌کنند که اتفاقا عده‌ای از آنان مواجب‌بگیر ارشادند و بخش زیادی از اجراهای آنان ارگانی‌است، بنده به عنوان یک هنرمند کاملا مستقل که در کشورم بیمه‌ درمانی هم ندارم، بی‌هیچ وابستگی به ارگان، سازمان یا اداره‌ای دولتی، به تنها کاری که در آن تحصیل کرده‌ام و تخصص دارم با جدیت می‌پردازم، در کنار مردمم هستم و معتقدم که صلح و اعتراض و موسیقی از هم جدایی‌ ناپذیرند....»
پس از آنکه کیهان کلهر چنین واکنشی را از خود نشان داد هنرمندان سرشناس دیگری هم مسیری را که کلهر در آن قدم نهاده بود دنبال کردند و به انتقاد از تحریم جشنواره فجر و لغو کنسرت‌های موسیقی پرداختند. نادر مشایخی دومین نفری بود که اقدام هنرمندان در تحریم جشنواره فجر را غیرمنطقی دانسته و طی سخنانی بیان کرده بود: «ما برای تفریح موسیقی درست نمی‌کنیم. می‌خواهیم به مردم الهام دهیم و بگوییم که اینگونه نیز می‌توان جهان را دید. اگر هنرمندی از چیزی ناراضی است باید آن را با کار خود به مردم نشان دهد، نه با تعطیل کردن کارش. من اگر کارم را متوقف کنم و در خانه بنشینم، تنها بد دیگران را می‌گویم. خیلی از افرادی که این حرف‌ها را می‌زنند کسانی هستند که در زندگی خود هیچ کاری نمی‌کنند. اینکه برخی می‌گویند نمی‌خواهند در جشنواره موسیقی فجر شرکت کنند، آیا به نظرشان فجر به هم می‌ریزد؟ نه! افراد دیگری را می‌آورند. افرادی که چندان چیزی بلد نیستند و ما باز سال‌ها درگیر کار کردن با افرادی می‌شویم که کیفیت لازم را ندارند.»
> نیاز به همبستگی و دلداری
اما روز پنجشنبه یکی از مهمترین واکنش‌ها به تحریم جشنواره فیلم فجر توسط هنرمندان صورت گرفت. واکنشی که شهاب حسینی آن را در قالب یک یادداشت در صفحه اینستاگرامش منتشر کرد. این بازیگر در این باره نوشت: «جشنواره فیلم فجر جدای از نام و مناسبت برگزاری آن، به لحاظ تکنیکی همواره تنها جشنواره رسمی‌کشور تلقی می‌شده که شاید کلیه سیاست‌های سینمایی سال بعد از خود را رقم می‌زده و از این بابت همواره مورد توجه سینماگران در بخش‌های مخلتف و محلی جهت ارائه، کشف، رشد و پیگیری فعالیت حرفه‌ای قلمداد می‌شده. لذا حضور در آن همواره برای فیلمسازان داخلی حائز اهمیت بوده. هر ساله هم شاهد استقبال گسترده مردم و خاصه مخاطبین سینما بوده و طی سالهایی که از آن گذشته،
رقم زننده بخش قابل توجهی از تاریخ سینمای ایران بوده که مسلما مانند بسیاری جشنواره‌های دیگر در دنیا متولیان دولتی داشته است.
حال تعدادی از همکاران بنای اعلام انصراف از جشنواره گذاشته‌اند. با احترام به تصمیم شخصی آنان، نسبت به آن نقدی دارم که عرض می‌کنم. اولا این حرکت دامن زدن به افتراق جامعه شکن خودی و ناخودی است و این در حالی است که جامعه و مردم بیش از هر زمان دیگری به همبستگی و دلداری یکدیگر نیازمندند. این رفتار حتی در میان هنرمندان و طرفداران و مخاطبینش نیز شکاف عمیق و شاید جبران ناپذیری ایجاد کند که به صلاح هیچکس نیست و این تصور که کسانی که ترجیح به انصراف نمی‌دهند همدرد و شریک حال مردم و جامعه نیستند و موضعی مغایر با مردم دارند، سخت اشتباه است. حق یک فیلم با تمام مشقات و مشکلاتی که در راه ساخته شدن دارد، هست که دیده شود و در مناسبتی رسمی‌مورد ارزیابی قرار گیرد. این موضوع از بابت انگیزه تمامی‌عوامل یک فیلم با سرنوشت هنر سینمای کشور، ارتباط مستقیم دارد.
در نهایت قربانی شدن فرهنگ و هنر هم دست کمی‌از دیگر فجایع ندارد. این جشنواره تماما امکان بدل شدن به یادواره‌ای برای تقدیم شدن آثار به از دست رفتگان مدت اخیر و زنده نگه داشتن یاد آنها را داراست و تریبونی برای بیان رسای احساسات و همدردی با دردمندان... لذا این بنده کوچک بدین وسیله این حرکت را تایید نمی‌کنم و آن را گامی‌در جهت همدردی تلقی نمی‌نمایم. هنر و فرهنگ حق مردم هر سرزمین است و در هر محفلی و تحت هر عنوانی که مجال بروز و ظهور پیدا کند، تاثیر‌گذار جامعه خویش خواهد بود.‌ای کاش نیت‌هایمان هم خالص باشد و بنا به صلاح شخصی خود فی‌المثل ترس از برخورد تحقیرآمیز مخاطب با فیلم‌مان به سیاق و روال ادوار گذشته، پشت احساسات پاک مردم قایم نشویم. »
>حمایت نوید محمدزاده از شهاب حسینی
پس از انتشار پست شهاب حسینی در در صفحه شخصی اینستاگرامش پست این بازیگر توسط نوید محمدزاده بازیگر توانای سینمای ایران تایید شده و محمدزاده با این اقدام رسما اعلام کرد که مخالف تحریم جشنواره فیلم فجر توسط هنرمندان است.
اما در مقابل واکنشی که هنرمندان مطرح و طراز اولی مانند کیهان کلهر، نادر مشایخی، شهاب حسینی و نوید محمدزاده درباره تحریم جشنواره فیلم فجر توسط همکارانشان از خود بروز دادند شاهد واکنش‌های دیگری هم بودیم. واکنش‌هایی که البته تا حدودی ضد و نقیض بودند و بعضا تکذیب هم شدند. یکی از مهمترین این واکنش‌ها صحبت‌هایی بود که به نقل از احمدپژمانفر درباره تحریم جشنواره فیلم فجر توسط هنرمندان منتشر شد. صحبت‌هایی که البته خیلی زود توسط این نماینده مجلس تکذیب شد. هرچند این اظهارات پیش از تکذیب شدن توسط هنرمندانی مانند حمیدفرخ نژاد با واکنش همراه شد و این هنرمند با انتشار پستی اعلام کرد که خاطر سخنان رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با اینکه هیچ فیلمی‌در جشنواره فجر ندارد به جهت حمایت از همکارانش و مردم معترض این جشنواره را تحریم می‌نماید تا برخی مسئولان یاد بگیرند با اصحاب هنر با زبان زور و تهدید صحبت ننماید.
> یک بام و دو هوای یک واکنش
طی روزهای گذشته پس از آنکه مشخص شد برخی از هنرمندان به خاطر همدردی با مردم در واکنش به سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی از حضور در بخش‌های مختلف جشنواره فجر انصراف دادند اظهاراتی به نقل از احمد پژمانفر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس منتشر شد. اظهاراتی که در آن نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی‌با اشاره به اینکه برخی از هنرمندان انصرافی جو زده شده‌اند، گفته بود: در این قضیه اگر کسی بخواهد مسیرش را از مردم جدا کند، مردم نشان داده‌اند که با کسی تعارف ندارند و مطمئنا این افراد نمی‌توانند در مقابل مردم ادامه مسیر دهند. وی در ادامه بیان کرده بود: «در هفته آینده طرحی را به مجلس می‌بریم که در آن طرح برای هنرمندانی که قرار است با مردم نباشند و از فعالیت‌های هنری انصراف می‌دهند، محرومیت از فعالیت‌های هنری در جمهوری اسلامی‌ایجاد شود.»
اما این اظهارات خیلی زود از سوی پژمانفر تکذیب شد و او روز گذشته طی سخنانی درباره اخبار منتشر شده در رسانه‌ها مبنی بر «ارائه طرحی در مجلس برای منع فعالیت هنرمندانی که از رویدادهای فرهنگی انصراف می‌دهند»، گفته بود: «طبیعتاً ما هیچ محدودیتی برای کسی قائل نیستیم. در خبرها اینگونه مطرح شده که ما اجازه فعالیت به هنرمندان که از حضور در رویدادها انصراف بدهند، نخواهیم داد که این موضوع غلط است.» او با بیان اینکه در اینجا تنها بحث حمایتی مطرح است، افزوده بود: «ما باید برای حمایت از هنرمندان برنامه مشخص داشته باشیم و اولویت به حمایت از طرح‌هایی بدهیم که در چارچوب اولویت‌های نظام است و ایده‌هایی در اولویت قرار بگیرند که به تبیین آرمان‌ها و اهداف نظام و حاکمیت توجه دارند. در هر جامعه‌ای اولویت‌هایی وجود دارد و ما باید در جهت حفظ آن اولویت‌ها بکوشیم. این نماینده مجلس در پایان گفته بود: «فرض کنید دو نفر تقاضایی را در یک نظام مطرح می‌کنند که یکی اولویت نظام و دیگری مسئله شخصی فرد است. ما باید و موظفیم فرصت‌های حمایتی را به کسانی بدهیم که به مسائل اصلی و خواسته‌های نظام توجه دارند و در آن جهت تلاش می‌کنند و این به معنای آن نیست که بخواهیم حقوق کسی را سلب کنیم یا محدودیتی برای کسی قائل شویم.»
> هنرمندان دردمند را طرد نمی‌کنیم
در همین راستا سیده فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی‌با تاکید بر ضرورت جذب حداکثری هنرمندان در جشنواره فیلم فجر امسال، افزود: قطعا باید مشارکت هنرمندان در جشنواره‌های فجر افزایش یابد. سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی‌در بخش دیگری از سخنانش گفت: دلخوری‌هایی که برای برخی از هنرمندان پیش آمده، مقطعی است و نباید این مسئله باعث طرد هنرمندان کشورمان از حضور در محافل مختلف هنری به ویژه جشنواره فیلم فجر شود. ذوالقدر تاکید کرد: باید همچون هر سال از هنرمندان کشورمان جهت حضور در جشنواره فیلم فجر دعوت به عمل آید، چرا که این جشنواره مردمی‌است و ضرورت دارد که در این فضا به انسجام و وحدت ملی توجه ویژه‌ای شود. ذوالقدر اظهار داشت: ممکن است در هر مقطعی مسائلی پیش بیاید اما این مسائل مقطعی و زود گذر نباید بهانه‌ای شود که حضورمان در عرصه‌های مهم چون جشنواره فیلم و دیگر جشنواره‌های فجر کمرنگ شود.