روزنامه ابتکار
1398/10/22
ژوبین صفاری زخمی دوباره به اعتماد عمومی
خطای انسانی بی‌تردید در هر حادثه ای رخ میدهد. حتی وقتی یک هواپیما سقوط می‌کند ممکن است بر اثر خطای انسانی رخ داده باشد. بنابراین اصل موضوع اگرچه دردناک است، اما رخ دادن آن محال نیست. اما این خطای انسانی زمانی تبدیل به خطاهای غیرقابل پذیرش میشود که نوع مواجهه با آن حادثه، افکار عمومی را به سمت خشم و بی‌اعتمادی سوق دهد. موضوعی که بارها توسط کارشناسان به آن پرداخته شده است؛ فاصلهای است که تصمیمگیران از بدنه اجتماعی گرفتهاند و بدون در نظر گرفتن مقتضیات اجتماعی در شرایط بحرانی، قدرت تشخیص منافع آنی جامعه را فراموش می‌کنند.بی‌تردید وقوع چنین حادثهای اگر از ابتدا به جای اصرار بر انکار، موکول به تحقیقات کارشناسی می‌شد و در نهایت بعد از سپریشدن یک زمان منطقی اصل واقعه به مردم اطلاعرسانی می‌شد، شاید اندوه این حادثه چند برابر نمیشد. کتمان و تعویق خبر اصابت موشک به هواپیما، در واقع صد موشک به قلب اعتماد عمومی زد که پیش از این هم در ماجرای گرانشدن بنزین و ماجراهای مشابه آن نیز رخ داده بود.
این حادثه اما بازنده دیگری هم داشت و آن رسانه‌های رسمی بودند که با مرجعیت اظهارنظرهای زودهنگام مسئولان مبنی بر وقوع نقص فنی، مرجعیتشان زیر سوال رفت. همان رسانههایی که باید آینه واقعیت‌های یک جامعه باشند حالا در گرداب بی‌تدبیری مسئولان وکارشناسان، خبرهای اشتباه مخابره کردند. خطری که البته ناشی از محدودکردن فضای رسانه ای کشور است و بارها در خصوص پیامدهای آن هشدار داده شده بود. در واقع پرچمدار این اعتمادزدایی از رسانه‌های رسمی، صداوسیمایی بود که مانند همیشه یکطرفه به این مسئله پرداخت. مسئلهای که بارها در خصوص سایر مسائل سیاسی و اجتماعی نمونه آن را از این رسانه دیدهایم و این بار به طور رسمی این دوگانگی برای افکار عمومی عیان شد.
بی‌تردید واقعه سقوط هواپیما و نحوه مدیریت این بحران باعث شد تا حتی حوادث قبلی و هم حوادث بعدی را نیز تحتتاثیر قرار دهد. اعتماد مردم به شنیدن اصل واقعیت حوادث خدشهدار شده است و بسیاری از جوسازی‌های دروغ سایر رسانه‌ها نیز می‌تواند در این فضا مرجعیت پیدا کنند و این خطری است که از دل بی‌اعتمادی در حادثه اخیر بیرون آمده است.
از سوی دیگر، هرچند عذرخواهی برخی مسئولان در این حادثه اقدامی ستودنی است، اما این عکس‌العمل‌های مثبت هم زیر سایه این پنهانکاری رنگ می‌بازد. در واقع عذرخواهی زمانی معنا پیدا می‌کند که بهموقع و بهوقت و متناسب با ابعاد حادثه رخ دهد. در نهایت آنکه، باید گفت افکار عمومی با سلسله دروغ‌هایی طی همین چندماه گذشته با آن روبهرو شده است که این روزها دیدن سایر ابعاد ماجرا برایش سخت شده است. مردم برای احساس نزدیکی به تصمیمسازان خود تشنه صداقتی هستند که نه در شرایط فشار؛ که بهعنوان یک اصل در گفتمان مدیریتی رعایت شود. گفتمانی که به رسانه و جامعه اجازه پرداختن همهجانبه به مسائل را بدهد و خود را در کنار مردم و آنها را محرم خود بداند.
سایر اخبار این روزنامه
اشتباه انسانی موجب بروز فاجعه شد
ژوبین صفاری
زخمی دوباره به اعتماد عمومی
فرمانده هوافضای سپاه با پذیرش خطای انسانی رخ داده:
همه مسئولیت‌ها را می‌پذیریم
فرمانده هوافضای سپاه با پذیرش خطای انسانی رخ داده:
همه مسئولیت‌ها را می‌پذیریم
از سوی دادستان و رئیس قوه قضائیه صورت گرفت
دستور برای رسیدگی و شناسایی عوامل سقوط هواپیما
معاون اول رئیس‌جمهوری:
ساقط شدن هواپیما در اثر خطای انسانی، فاجعه‌ای ملی است
مرجعیت خبری رسانه‌های داخلی چرا و چگونه زیر سوال رفت؟
سقوط اعتماد از آسمان رسانه
لاریجانی:
بررسی ابعاد خطا در سقوط هواپیمای اوکراینی در اولویت کار دستگاه‌ها قرار گیرد
دبیر ستاد انتخابات کشور:
داوطلبان ردصلاحیتشده می‌توانند به شورای نگهبان شکایت کنند
وزیر اطلاعات:
قدرت اصلی ما به آدم‌ها و روحیه شهادتطلبیمان است
علم‌الهدی:
هیچ نظامی مشابه ایران نیست
درخواست چند نماینده مجلس:
سریعتر اقدام حقوقی در پرونده سقوط هواپیما صورت گیرد
