شوک بی‌اعتمادی

سه روز پس از سقوط هواپیمای بوئینگ اوکراین در اطراف تهران، و علی‌رغم اینکه در این مدت افرادی مثل سخنگوی دولت از دروغ بودن سقوط هواپیما به دلیل موشک سخن گفتند، صبح روز گذشته ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد: بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیر عمد، هواپیمای مسافربری اوکراینی مورد اصابت قرار گرفته که متاسفانه موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جان باختن تعدادی از اتباع خارجی شد.
پس از اعلام این خبر، بیشترین واکنش‌ها به اطلاع رسانی نادرستی بود که در طی سه روز پیش از آن از سوی مسئولان و رسانه‌ها صورت می‌گرفت و باعث بی‌اعتمادی مردم شد. نمایندگان مجلس و صاحب نظران در واکنش به این خبر بر لزوم استعفای مسئولان ذیربط، عذرخواهی از مردم، مجازات مقصران و همچنین تجدید نظر در رفتارهایی همچون پنهان کاری و وارونه جلوه دادن حقیقت شدند که باعث کاهش اعتماد عمومی می‌شود.
متن کامل اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح به این شرح است:
ملت شریف و انقلابی ایران اسلامی؛ درپی وقوع حادثه دلخراش سقوط یک فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی کشور اوکراین در اولین ساعات صبح چهارشنبه 18/10/98 و در بحبوحه تهاجم موشکی به پایگاه آمریکای جنایتکار و احتمال تاثیر اقدامات نظامی در این حادثه، ستاد کل نیروهای مسلح بلافاصله به منظور بررسی این احتمال اقدام به تشکیل هیات بازرسی متشکل از کارشناسان فنی و عملیاتی، مستقل از سازمان هواپیمایی کشوری نمود که نتایج بررسی شبانه‌روزی و دقیق این هیات به استحضار ملت شریف ایران می‌رسد:


۱-درپی تهدیدهای رئیس جمهور و فرماندهان نظامی آمریکای جنایتکار مبنی بر هدف قرار دادن تعداد زیادی از اهداف در خاک جمهوری اسلامی ایران در صورت انجام عملیات متقابل و نظر به افزایش بی سابقه تحرکات هوایی در منطقه، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به منظور پاسخگویی به تهدیدات احتمالی در بالاترین سطح آماده‌باش قرار گرفتند.
۲- در ساعات پس از انجام عملیات موشکی، پرواز‌های جنگی نیروهای تروریست آمریکایی در پیرامون کشور افزایش یافته و برخی اخبار نیز از مشاهده ی اهداف هوایی به سمت مراکز راهبردی در کشور به واحدهای دفاعی واصل و اهداف متعددی در برخی صفحات رادار مشاهده شد که موجب حساسیت بیشتر در مجموعه‌های پدافند هوایی گردیده است.
۳- در چنین شرایط حساس و بحرانی، پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین از فرودگاه امام خمینی(ره) حرکت نموده و درهنگام چرخش، کاملاً در حالت نزدیک شونده به یک مرکز حساس نظامی سپاه و در ارتفاع و شکل پروازی یک هدف متخاصم قرار می‌گیرد که در این شرایط بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیر عمد، هواپیمای مذکور مورد اصابت قرار گرفته که متاسفانه موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جان باختن تعدادی از اتباع خارجی می‌گردد.
۴- ستاد کل نیروهای مسلح ضمن عرض تسلیت و اظهار همدردی با خانواده‌های داغدار هم وطن و جان باختگان اتباع سایر کشورها و عذرخواهی به خاطر خطای انسانی پیش آمده، اطمینان کامل می‌دهد با پیگیری انجام اصلاحات اساسی در فرآیندهای عملیاتی در سطح نیروهای مسلح امکان تکرار این گونه خطاها را غیر ممکن ساخته و بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی نماید تا با خطاهای صورت گرفته برخورد قانونی صورت گیرد.
۵- همچنین ابلاغ گردید تا در اسرع وقت مسئولین مربوطه در سپاه با حضور در رسانه ملی توضیحات مشروحی را به مردم شریف ارائه نمایند.
فرمانده هوا و فضا سپاه: چهارشنبه صبح به مسئولان اطلاع دادم
پس از این بیانیه، فرمانده هوا و فضا سپاه، با اعلام اینکه احتمال شلیک کروز و ورود هواپیماها را داشتیم، تاکید کرد: آماده‌باش به بالاترین سطح به همه سامانه‌ها اعلام شده بود.
امیرعلی حاجی‌زاده که پنج شنبه نشست خبری داشت و به تشریح اقام موشکی سپاه علیه پایگاه متجاوزان عراقی پرداخته بود، دیروز نشست خبری که پیرو اعلام ستاد کل نیروهای مسلح برگزار شد، درباره علت سقوط هواپیمای اوکرانی توضیحاتی ارایه کرد.
حاجی‌زاده در ادامه اظهار کرد: بعد از شنیدن این خبر در غرب کشور پس از اجرای عملیات نظامی علیه پایگاه‌های آمریکایی و زمانی که اطمینان پیدا کردم که این اتفاق افتاده آرزوی مرگ کردم.
وی تاکید کرد: ارزیابی‌ها و بررسی‌های این حادثه توسط ستادهای بالاتر و مجموعه قوه قضائیه ان‌شاءالله انجام می‌شود و اطلاعات کامل می‌شود و همین ابتدا باید بگویم که ما گردن مان را از مو باریکتر است.
فرمانده هوافضای سپاه تصریح کرد همه مسئولیت‌های این کار را می‌پذیریم و هرگونه تصمیمی مسئولان بگیرند ما مطیع اجرای آن هستیم.
حاجی‌زاده در تشریح جزئیات این حادثه گفت: بیش از یک هفته شرایط منطقه و التهابات آن خیلی بیشتر از ابتدای انقلاب تاکنون بوده است و امکان درگیری بسیار بالا بود و هیچ وقت چنین شرایطی را شاهد نبودیم. هم آمریکایی‌ها در آماده باش صد در صد بودند و هم ما.
وی افزود: آنان تهدید کرده بودند که ۵۲ نقطه از ما را می‌زنند و در همین راستا همه یگان‌های پدافندی و آفندی آماده باش کامل بودند و طبیعتا سامانه‌های مستقر در تهران هم در همین شرایط به سر می‌برد. آنچه که در بررسی‌هایی که انجام دادیم، توضیح دادند این است که شب حادثه وضعیت آمادگی در شرایط جنگی قرار گرفته بود که بالاترین سطح آمادگی است.
فرمانده هوافضا تاکید کرد: در این شرایط تعدادی از سامانه‌های پدافندی به رینگ پدافند تهران اضافه شدند.
سردار حاجی‌زاده با بیان این که اولین سامانه‌ای که در محدوده غرب تهران مستقر بود و در اطراف بیدگنه این حادثه را رقم زده است اظهار کرد: در چندین مرحله این آماده باش به بالاترین سطح موجود به همه سامانه‌ها اعلام می‌شود و در مراحل مختلف چندین بار به سامانه‌های مختلف و از جمله سامانه‌ای که درگیر این حادثه شده اعلام می‌شود که موشک‌های کروزی به سمت کشور شلیک شده است.
وی ادامه داد: در یکی دو مرحله دیگر تاکید می‌شود که براساس گزارش‌های واصله سامانه‌های پدافندی باید بالاترین سطح آمادگی را داشته باشند و به آنها گفته شده که کروزها شلیک شده و در مسیر هستند.
فرمانده هوافضایی سپاه ادامه داد: این سامانه‌ای که درگیر شده است و موشک را شلیک کرده که ما پیش‌بینی کردیم مصاحبه‌ای با خود اپراتور انجام شده و آن هم پخش خواهد شد ان‌شاءالله، خود شلیک کننده اظهار کرده است که ما چندین بار درخواست کردیم که فضای کشور از پروازها خالی شود و به اصطلاح کلیر شود و این درخواست‌ها انجام شد به ملاحظه برخی مسائل عزیزان ما این موضوع را دنبال نمی‌کنند.
حاجی‌زاده افزود: پروازها در این شرایط ادامه پیدا می‌کند و در لحظه‌ای که این اتفاق رخ می‌دهد این سامانه در فاصله‌ای ۱۹ کیلومتری با یک هدفی که کروز تشخیص داده می‌شود و بر روی نقشه محل استقرار سامانه درگیر شونده با فرودگاه امام خمینی (ره) مشخص است.
وی در ادامه با تشریح نقطه پرواز جایگاه فرودگاه و محل استقرار سامانه پدافندی بر روی نقشه تاکید کرد: این هواپیما از جایی که بلند می‌شود با توجه به اطلاعاتی که به اپراتور داده می‌شود و گفته می‌شود وضعیت جنگی است و موشک کروز شلیک شده است، این بنده خدا (شلیک کننده) هواپیما را کروز تشخیص می‌دهد و موظف بوده است در چنین شرایطی تماس بگیرد و تاییدیه را بگیرد،‌خبط اپراتور هم همین است اما ظاهرا سیستم ارتباطی‌اش با اختلال روبه‌رو بوده است و نمی‌تواند تماس بگیرد که شاید به دلیل شلوغ بودن شبکه یا سامانه‌های جنبی بوده است که در نهایت او ۱۰ ثانیه فرصت داشته است که تصمیم بگیرد.
حاجی‌زاده تصریح کرد: او در این شرایط این تصمیم بد را می‌گیرد و موشک را شلیک می‌کند و هواپیما مورد اصابت قرار می‌گیرد و در نقطه مشخص شده بر زمین سقوط می‌کند.
وی در ادامه با اشاره به بیانیه صبح شنبه ستاد کل نیروهای مسلح تصریح کرد: آنانی که تا قبل از این بیانیه دفاع می‌کردند و می‌گفتند که این حادثه اصابت موشک نیست و تحت بررسی است اولاً عرض می‌کنم که آنان براساس دانسته‌های خودشان داشتند عمل می‌کردند.
فرمانده هوافضای سپاه افزود: آنان از این حادثه خبر نداشتند؛ بنده وقتی مطلع شدم صبح روز چهارشنبه این خبر را بلافاصله به مسئولان اطلاع دادم. به من گفتند که هدفی را زدیم، ولی تقارن آن یک مقدار من را به شک انداخت. من غرب کشور بودم، ولی بلافاصله به سمت تهران آمدم. ولی بین راه با مسئولان تماس گرفتم و گفتم این اتفاق افتاده و من احتمال بالا می‌دهم که هواپیمای خودی را زدیم.
وی ادامه داد: تا برسم به تهران دیدم ستاد کل نیروهای مسلح به شکل معمول یک تیم بررسی حادثه تشکیل داده و این تیم و کسانی که در این قضیه دخیل بودند را قرنطینه کردند؛ یعنی ما اجازه نداشتیم چیزی را به کسی بگوییم ما اطلاع رسانی را کرده بودیم، ولی لازم بود این بررسی صورت گیرد، این که خبر چگونه اطلاع رسانی شود برای این نبوده که کسی بخواهد کتمان کند، بلکه روال همین است که ستاد کل این را بررسی کند.
حاجی‌زاده خاطرنشان کرد: صبح جمعه همه اطلاعات جمع و مشخص شد که واقعه چه بوده است. چون بالاخره عده‌ای در این قضیه خبط و خطا داشتند و اتفاقاتی افتاده است و بعد از آن بود که خود ستاد کل اقدام به رسانه‌ای کردن کرد.
وی اضافه کرد: بنده در اولین ساعتی که مطلع شدم آن را به مقامات اطلاع دادم و آنان به واسطه اینکه باید این مسئله را بررسی می‌کردند، از اینجا به بعد مربوط به ستاد کل است که واقعا سریع این کار را کردند و ظرف ۴۸ ساعت این کار را انجام دادند.
حاجی‌زاده یادآور شد:اینکه سازمان هواپیمایی کشوری محکم اصابت موشک را رد می‌کردند، چون براساس دانسته‌های خود عمل می‌کردند و اعلام می‌کنم که هیچ گناهی ندارند، مقصر نیستند و هرچه تقصیر است بر عهده ماست. هم هواپیما در مسیر بوده و خطایی نداشته و هم هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاهی همه درست عمل کردند. اگر خبط و خطایی بوده یکی از عناصر ما انجام داده و چون در نیروهای تحت امر ما است مسئولیت آن با ماست و باید جوابگو باشیم.
فرمانده نیروی هوافضا ادامه داد: از آنجایی که هواپیما در یک ارتفاع کم مورد اصابت قرار گرفته است، توسط یک موشک کوتاه برد بوده است و این موشک چون مجاورتی عمل کرده است، این هواپیما فرصت کرده یک مسیری را برود و روی هوا متلاشی نشود و پس از برخورد با زمین متلاشی شد.
وی اظهار کرد: لذا کسی از هواپیمایی کشوری از این قضیه مطلع نبوده است و بنده از آن عزیزان دفاع می‌کنم و شرح ماوقع هم همین بوده است.
حاجی زاده بیان کرد: نیروهای مسلح و سپاه به دنبال پنهان کاری نبوده‌اند و ما از این حادثه متاسف هستیم و مانند خانواده این شهدا خود را غم‌زده و شریک غم آنان می‌دانیم و ما هم عزیزان‌مان را از دست داده‌ایم و از این حادثه متاسفیم.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه تصریح کرد: اینها هزینه شیطنت‌ها، التهابات و اقدامات آمریکا در منطقه است که واقعا آن شب ما آمادگی درگیری همه‌جانبه را داشتیم. بنده در غرب کشور بودم و هر لحظه احتمال درگیری را می‌دادم چرا که تعداد زیادی هواپیما در منطقه در حال پرواز بود.
بیانیه رئیس‌جمهور: ساعاتی قبل از نتیجه تیم تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح مطلع شدم
رئیس جمهور در بیانیه‌ای با اشاره به نتیجه تیم تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح مربوط به سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، گفت: در فضای تهدید و ارعاب رژیم متجاوز آمریکا علیه ملت ایران پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی و به منظور دفاع در برابر حملات احتمالی ارتش آمریکا، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در آماده‌باش صددرصد قرار داشتند که متأسفانه خطای انسانی و شلیک اشتباه، به یک فاجعه بزرگ منجر شد و ده‌ها انسان بی‌گناه قربانی شدند.
در بیانیه حسن روحانی آمده است: با نهایت تأسف و تأثر، ساعاتی قبل از نتیجه تیم تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح مربوط به سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی مطلع شدم. در فضای تهدید و ارعاب رژیم متجاوز آمریکا علیه ملت ایران پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی و به منظور دفاع در برابر حملات احتمالی ارتش آمریکا، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در آماده باش صددرصد قرار داشتند که متأسفانه خطای انسانی و شلیک اشتباه، به یک فاجعه بزرگ منجر شد و ده‌ها انسان بی‌گناه قربانی شدند.
جمهوری اسلامی ایران از این اشتباه فاجعه بار بسیار متأسف است و اینجانب از سوی جمهوری اسلامی ایران به خانواده‌های قربانیان این فاجعه دردناک، عمیقا تسلیت عرض می‌کنم و به کلیه دستگاه‌های ذیربط دستور می‌دهم که تمامی اقدامات لازم برای جبران، همدردی و دلجویی از ایشان به عمل آورند. همچنین ضمن ابراز تأسف شدید، همدردی دولت ایران را به ملت‌ها، دولت‌ها و خانواده‌های قربانیان غیرایرانی تقدیم می‌نمایم. وزارت امور خارجه، همکاری کامل کنسولی برای شناسایی و بازگرداندن پیکرهای قربانیان به خانواده‌هایشان را به عمل می‌آورد.
این حادثه دردناک موضوعی نیست که به سادگی بتوان از کنار آن گذشت. می‌بایست تحقیقات تکمیلی برای شناسایی کلیه علل و عوامل این فاجعه ادامه یافته و مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار گرفته و نتایج به استحضار ملت شریف ایران و خانواده‌های قربانیان برسد.همچنین ضرورت دارد برای رفع نقاط ضعف سامانه‌های پدافندی کشور، ترتیبات و تمهیدات لازم اتخاذ گردد تا هرگز چنین فاجعه‌ای تکرار نشود. مجددا ضمن اظهار همدردی با خانواده‌های قربانیان این حادثه دردناک، برای درگذشتگان از درگاه الهی، غفران و رحمت الهی، و برای بازماندگان صبر و اجر مسألت دارم.
در همین راستا معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور هم در توییتر نوشت: تا عصر جمعه، آنچه برای رئیس‌جمهور قطعیت داشت منحصر به اطلاعات فنی بود و گزارش ستاد کل نیروهای مسلح، عصر جمعه به رئیس‌جمهور ارائه شد.
دستور رئیس قوه قضائیه برای تسریع در اقدامات قضایی حادثه سقوط هواپیما
رئیس قوه قضائیه طی دستوری به رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح، ضمن اعلام تسلیت مجدد به بازماندگان حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی، جمع آوری مستندات و اقدامات قضایی مربوط به این حادثه دلخراش را مورد تاکید قرار داد.
به گزارش قوه قضائیه، در این پیام خطاب به ریاست محترم سازمان قضایی نیروهای مسلح آمده است: احتراماً با عنایت به بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح در خصوص حادثه تأسف بار سقوط هواپیمایی اکراینی که منجر به شهادت و جان باختن تعدادی از هموطنان و اتباع برخی کشورهای دیگر شده است ضمن تسلیت مجدد به خانواده‌های داغدار، بدینوسیله مقرر میدارد سازمان قضایی نیروهای مسلح در اسرع وقت با دریافت و جمع آوری مستندات مربوط به ستاد کل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سازمان هواپیمایی کشور و اخذ توضیح از مقامات مسئول مطلع، نسبت به شناسایی واقعیت قضایی مقصرین بروز این حادثه ناگوار اقدام و برابر ضوابط و مقررات قانونی رسیدگی و نتیجه را به صورت مستمر به اینجانب منعکس نمایند.
همدردی دانشجویان و مردم با خانواده جانباختگان هواپیمای اوکراینی
دانشجویان دانشگاه‌های تهران، امیرکبیر، شریف و... در ابراز همدردی با خانواده جانباختگان سقوط هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ و جانباختن تعدادی از دانشجویان و دانش‌آموختگانی که از مسافران این هواپیما بودند مقابل دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک تهران) تجمع کردند.
هم‌چنین تعدادی از شهروندان تهرانی نیز در مقابل دانشگاه امیرکبیر در خیابان حافظ با همدردی دانشجویان با خانواده جانباختگان و گرامیداشت یاد دانشجویان همراهی کردند.حاضران در این تجمع با سردادن شعارهایی خطاب به مسئولان مرتبط با این واقعه خواستار پاسخگویی و استعفای آن‌ها شدند.
در این تجمع هم‌چنین با سر دادن شعارهایی نسبت به نحوه اطلاع‌رسانی در این موضوع انتقاد شد.
عدم اطلاع از شلیک موشک به هواپیما پنهان‌کاری است
یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که «مجلس باید فردا در جلسه علنی به بررسی جوانب حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی بپردازد»، گفت: این‌که آقایان می‌گویند از شلیک موشک به هواپیما اطلاع نداشتند دروغ بزرگی است، دروغ بزرگ دیگر را کسانی مطرح کردند که به دنبال لاپوشانی این موضوع با استفاده از رسانه‌ها بودند.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در گفت‌وگو با ایسنا در واکنش به اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح مبنی بر این که هواپیمای اوکراینی به دلیل بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد مورد اصابت قرار گرفته است، گفت: مجلس شورای اسلامی باید در یک جلسه علنی جوانب حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی را پیگیری کند در این باره دو ضایعه جدی رخ داد ضایعه اول سقوط این هواپیما بود که سرنشینان آن مظلومانه جان باختند ضایعه دوم آفتی بود که از محل لاپوشانی این واقعیت نصیب کشور شد که جبران این آفت سنگین‌تر است.
وی توضیح داد: در آن زمان کشور در شرایط جنگی به سر می‌برد لذا در وهله اول نباید اجازه پرواز داده می‌شد ما جنگ‌های مختلفی را دیده‌ایم که وقتی کوچکترین موشکی در این منطقه شلیک می‌شود بلافاصله فرودگاه‌های منطقه به حالت آماده‌باش درآمده و پروازها تعلیق می‌شود در این شرایط وقتی کشور در شرایط جنگی به سر می‌برد نباید اجازه پرواز داده می‌شد این جرم اولیه محسوب می‌شود.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: طبق مقررات نظامی اگر حتی یک گلوله از هر جای ایران از تفنگی شلیک شود باید برای آن گلوله پرونده و صورت جلسه‌ای تشکیل شود که دلیل شلیک و عامل آن و آثارش مشخص شود. وقتی پدافند شلیک می‌کند که نتیجه آن هم سقوط هواپیما می‌شود بلافاصله پرونده تشکیل می‌شود پس این‌که آقایان می‌گویند دیر مطلع شدند اشتباه بزرگ دیگری است. باید همان ابتدا واقعیت قضیه اعلام می‌شد که شاهد این تبعات نبودیم.
وی تاکید کرد: تبعات ناشی از لاپوشانی این واقعیت خیلی بیشتر از تبعات حادثه است. از ابتدا افراد مختلفی برای لاپوشانی تلاش کردند همان روز اول که عکس دو جعبه سیاه را در فیلمی دیدم و به دنبال آن مصاحبه کننده اعلام کرد یکی از جعبه‌های سیاه آسیب دیده به این نتیجه رسیده که ممکن است لاپوشانی در کار باشد، چون جعبه سیاه همه چیز را مشخص می‌کند و وقتی موشک به هواپیما برخورد می‌کند قطعا قطعات موشک قابل پیدا شدن است نمی‌دانم چرا این اشتباه بزرگ را در رسانه‌ها مطرح کردند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان این که «جبران این کار سخت است»، گفت: مجلس شورای اسلامی باید فردا در جلسه‌ای جوانب موضوع را مشخص کند باید مدعی العموم هم به تکلیف خود عمل کند و کسانی که این کار را انجام داده‌اند مجازات کند این کار از لحاظ نظامی کاملا غیر حرفه‌ای بوده و باید مجازات شوند.
فلاحت پیشه در پایان گفت‌: کسانی که در این مدت لاپوشانی کردند و اشتباه گفتند باید این افراد هم مجازات شوند آسیبی که آنها وارد کردند بیشتر از آسیب اولیه است مدعی العموم هم باید به این موضوع وارد شود. از لحاظ بین‌المللی نیز کشور باید همه مقررات کنوانسیونی را اجرا کند تا بخشی از این مشکل را جبران نماید.
تاخیر در اعلام «علت سقوط هواپیمای اوکراینی» شوک بی‌اعتمادی ایجاد کرد
یک عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی تاخیر در اعلام علت سقوط هواپیمای اوکراینی را توهین به مردم و منجر به ایجاد شوک بی‌اعتمادی دانست.
به گزارش ایسنا، علیرضا رحیمی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت:«‏تاخیر در اعلام شلیک به هواپیمای بوئینگ اوکراینی و تلاش برای قلب حقیقت علاوه بر توهین به مردم شوک بی‌اعتمادی به گزارشات حوادث را در پی داشت.شهدای این فاجعه اسفناک مظلومیت مضاعف پیدا کردند و داغ خانواده‌های مصیبت دیده افزون شد. محاکمه و مجازات مسببین و عاملان این فاجعه مورد مطالبه است.»
ارائه اطلاعات غلط از هزاران بمب و موشک خطرناک‌تر است
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به اینکه مقصرین احتمالی سقوط هواپیمای ۷۳۷ بویینگ باید مورد پیگرد قانونی قرار گیرند، خواست تا با افرادی که سعی در پنهان کاری این موضوع داشتند نیز برخورد شود.
سیده فاطمه ذوالقدر در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به تقصیر انسانی در موضوع سقوط هواپیمای ۷۳۷ بویینگ اوکراینی گفت: با تسلیت مجدد حادثه تلخِ سقوط هواپیمای اوکراینی به خانواده‌های عزادار این عزیزان، از سازمان قضایی نیروهای مسلح، قوه قضائیه و سایر مسئولین ذیربط می‌خواهم ضمن ورود به این حادثه و بررسی همه ابعاد آن که موجب جریحه دار شدن و داغدار شدن بسیاری گردید، همراه ارائه گزارش به محضر مردم و نمایندگان ملت، با مسببین و مقصرین احتمالی، بویژه کسانیکه در این موضوع سعی بر پنهان کاری داشته و در پی به انحراف کشاندن اذهان مسئولان و مردم بودند و با عدم شفافیت، وجهه داخلی و بین المللی کشور را خدشه دار کردند برخورد قانونی نمایند.
وی افزود: چرا که خطای انسانی در هر حادثه‌ای متصور و محتمل است ولی ارائه اطلاعات غلط و غیر صحیح، بی‌اعتمادسازی و بی‌اعتباری و تصمیم‌گیری اشتباه را بدنبال داشته و موجب وهن و اثرات منفی آن از هزاران بمب و موشک خطرناک تر و ویران کننده تر است و از همه مهم تر آن که در پیشگاه خداوند و مردم، گناهی نا بخشودنی است.
انتظار دارید حرف‌هایتان مورد قبول افکار عمومی قرار بگیرد؟
نایب رئیس فراکسیون امید مجلس با انتقاد از تکذیب سه روزه علت سقوط هواپیمای اوکراینی، خطاب به مسئولان گفت: انتظار دارید حرف‌هایتان مورد قبول افکار عمومی قرار بگیرد؟
به گزارش ایسنا، عبدالکریم حسین‌زاده در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت:«غم از دست رفتن جان مسافران پرواز ۷۵۲ افزون‌تر شد. از چهارشنبه تا صبح شنبه کسی از حقیقت خبر نداشته که بعد از ۳ روز تکذیب، خبر اعلام شود؟»
وی‌ در بخش‌دیگری از این مطلب با انتقاد از به بازی گرفتن جامعه، گفت: «لابد انتظار دارید که حرف‌هایتان مورد قبول افکار عمومی قرار بگیرد؟»
وی همچنین نوشت: «همه افرادی که در این ۳روز به پنهانکاری درباره فاجعه هواپیمای اوکراینی مشغول بودند باید از خجالت آب شوند و شرمسار مردم باشند و در کنار مسببین این حادثه استعفا دهند و محاکمه شوند. خدایا ملت را از شر مسئولان بی‌تدبیر حفظ کن. به سهم خودم شرمسارم و عذرخواه مردمم»
حقیقت در همان ابتدا باید به مردم اعلام می‌شد
یک عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: باید از همان ابتدا حقیقت به مردم اعلام می‌شد، الان مردم مسئولین را دروغ گو می‌دانند.
احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌و گو با ایسنا،‌ در واکنش به بروز خطای انسانی توسط ستاد نیروهای مسلح در حادثه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین اظهار کرد: به قدری از این اتفاق عصبانی و متاسف شدم که توان سخن گفتن ندارم.
وی ادامه داد: کسی که این کار را کرده باید فورا اعلام می‌کرد و مجازاتش را دریافت می‌کرد. اگر در ابتدا و از اول این موضوع مطرح می‌شد فقط یک اشتباه صورت می‌گرفت. وقتی چند روز این موضوع را کتمان کردند، اشتباه بزرگ‌تری مرتکب شدند الان مردم مسئولین را دروغ گو می‌دانند.
این فعال سیاسی افزود: موضوع بر سر جان مردم است.اشتباه انسانی جان مردم را نشانه گرفته است. وقتی اشتباه به این بزرگی اتفاق می‌افتد باید در وهله اول حقیقت را به مردم اعلام می‌کردیم.
توکلی تاکید کرد: مقامات ایران باید به جد این موضوع را پیگیری کنند و مقصران هر دو اتفاق یعنی هم خطای صورت گرفته در سقوط هواپیمای مسافربری و هم مقصران در تاخیر اعلام این موضوع را معرفی کنند.
وی در پایان گفت: در پی شهادت شهید حاج قاسم سلیمانی وحدت و انسجامی میان مردم و مسئولین ایجاد شده بود که این اتفاق، شیرینی آن وحدت را به تلخی کشاند.
بد نیست یک بار شاهد
 استعفای مسئولان باشیم
یک عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی با اشاره به تایید خطای انسانی در موضوع سقوط هواپیمای ۷۳۷ اوکراینی ضمن تاکید بر لزوم پیگرد قضایی افراد خطاکار تاکید کرد که عجالتا فرماندهان فرد خطاکار استعفا دهند.
محمد کاظمی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به تایید خطای انسانی در موضوع سقوط هواپیمای ۷۳۷ بوئینگ اوکراینی، گفت: در تمام جهان این موضوع معمول است که در اثر اتفاقات خیلی کوچک‌تر از این موضوع هم مسئولین امر هم عذرخواهی کنند و از سمت خود کنار بروند. بد نیست که این تجربه را یک بار هم در میان مسئولین امر در کشور خودمان شاهد باشیم. به هرحال این خطای انسانی جان ۱۷۶ نفر نخبه را گرفته است. البته ما باید در این میان به آمریکا و اذنابش لعنت بفرستیم که با ایجاد چنین فضایی موجب شده‌اند تا چنین حادثه‌ای رخ دهد.
این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: به هرحال این موضوع یک خطای انسانی است ضمن این‌که خطاکار باید براساس مقررات تحت تعقیب قضایی قرار گیرد بلکه عجالتا فرماندهانی که بالای دست آن فرد خطاکاری بودند که دقت لازم را نداشته و آموزش کافی هم ندیده، مشخص شوند و از سمت خود استعفا دهند تا این موضوع بتواند التیامی باشد بر داغ خانواده قربانیان این حادثه تلخ.
کاظمی در پاسخ به این سوال که چرا برخی معتقدند شفافیت در این موضوع از اقتدار نظام می‌کاهد تاکید کرد: نه تنها اقتدار نظام را کاهش نمی‌دهد بلکه باعث اقتدار نیز می‌شود. ما همیشه در آموزه‌های دینی شاهد تاکید علما به موضوع توبه در پی خطا بوده‌ایم. توبه در این صحنه به معنای عذرخواهی و کنار رفتن از کار است که این روشی مبتنی بر آموزه‌های دینی ما بوده و در جهان نیز امری معمول است و با اقتدارمان نیز در تضاد نیست.
سایر واکنش‌ها 
محمدرضا تابش، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی خواستار معرفی و مجازات مقصرین حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی و همچنین برگزاری مراسم باشکوه برای قربانیان و اعلام عزا و تعطیلی عمومی شد.
علی نجفی خوشرودی، عضو کمیسیون امنیت ملی: مقصران سقوط هواپیمای اوکراینی استعفا دهند و مجازات شوند.
حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی: با مسببین شلیک به هواپیمای اوکراین برخورد شود.
نماینده زرتشتیان: برخورد قضایی با مقصران حادثه نابخشودنی سقوط هواپیما، حداقل خواسته ایرانیان است.
ابراهیمی، عضو فراکسیون امید مجلس: «شفاف‌سازی» و «مسئولیت‌پذیری» اعتماد مردم را افزایش می‌دهد.
فاطمه سعیدی، سخنگوی فراکسیون امید: باید تمام مقصران در هر سطحی با برخورد قاطع مواجه شوند.
مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه سقوط هواپیمای مسافر بری یک فاجعه ملی بود، گفت: فاجعه مضاعف پس از سقوط هواپیمای مسافربری نحوه برخورد مسئولین با حادثه واطلاع رسلانی درباره آن بود.
فاطمه حسینی، نماینده مردم تهران در مجلس: در برخورد با مقصران، پایین‌ترین رده اجرای عملیات مقصر شناخته نشود.
جعفرزاده، رئیس فراکسیون مستقلین مجلس: نمی‌شد زمانی که کشور آماده‌باش ضد حمله بود فرودگاه‌ها تعطیل می‌شد؟
بهرام پارسایی نماینده مردم شیراز در مجلس درتوییتی با تاکید بر ضرورت استعفا یا برکناری فوری بالاترین رده‌های مسئول در سقوط هواپیمای اوکراینی نوشت که در جلسه علنی یکشنبه مجلس درخواست استیضاح وزرای مسئول در این حادثه را تقدیم می‌کند.
همچنین عبدالکریم حسین‌زاده، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس در صفحه شخصی خود در توییتر با انتقاد از تکذیب سه روزه علت سقوط هواپیمای اوکراینی، خطاب به مسئولان گفت: انتظار دارید حرف‌هایتان مورد قبول افکار عمومی قرار بگیرد؟
محمد رضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس نیز با انتشار یادداشتی خواستار استعفا، برکناری و برخورد در خور با مقصران، پنهانکاران و ناصادقان با ملت شد.
درهمین ارتباط اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور توییت کرد: حادثه ساقط شدن هواپیمای اوکراینی در اثر خطای انسانی پدافند هوایی فاجعه‌ای سنگین و ملی است.
طیبه سیاوشی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس: مجلس موضوع هواپیمای اوکراینی را بررسی کند‏
حمیده زرآبادی، نماینده مردم قزوین در مجلس: روزی را برای تشییع جان‌باختگان هواپیما تعیین کنید.
 محمدرضا بادامچی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس: رسیدگی به‌ پرونده سقوط هواپیمای اوکراینی نیازمند اقدامات حقوقی فوری است.