خداحافظی با پادشاه میانجی

«سلطان قابوس بن سعید» پادشاه عمان در 79 سالگی درگذشت. درگذشت سلطان قابوس پادشاه عمان در ساعات اولیه بامداد شنبه در تلویزیون رسمی عمان تایید شد. این تلویزیون  عنوان می‌کند که او عصر جمعه فوت کرده است. نیروهای نظامی عمان از ساعتی پیش در خیابان‌های مسقط حضور پررنگی داشتند که به نظر می‌رسد این اقدام جهت کنترل اوضاع کشور در فضای پس از فوت سلطان این کشور صورت گرفته باشد.
به مناسبت درگذشت سلطان عمان سه روز عزای عمومی در این کشور اعلام شد. صبح دیروز مراسم رسمی تشییع پیکر سلطان فقید از کاخ بیت البرکه تا مسجد جامع السطان الاکبر برگزار شد، در آنجا بر پیکر سلطان قابوس نماز شده و سپس در مقبره خانوادگی دفن شد.
ادامه راه سلطان قابوس
شورای دفاع عمان در بیانیه‌ای اعلام کرد، جلسه‌ای برای گشودن نامه سلطان قابوس برای انتخاب جانشینش برگزار شد و در آن نامه هیثم بن طارق بن سعید به عنوان سلطان جدید تعیین شده بود.


«هیثم بن طارق» سلطان جدید عمان در سخنرانی در مراسم انتصاب رسمی خود در این پست تاکید کرد: همان سیاست سلطان قابوس را در سطح سیاست خارجی ادامه می‌دهیم که مبتنی بر همزیستی مسالمت‌آمیز بین ملت‌ها و حسن‌هم‌جواری است. سلطان هیثم بن طارق تاکید کرد، سلطان قابوس کشوری مدرن و نهضتی استوار را بنیان نهاد.
پادشاه جدید عمان تصریح کرد: ما بر عدم مداخله در امور کشورهای دیگر اصرار داریم.
سلطان هیثم بن طارق تاکید کرد: با برادران خود در کشورهای حوزه خلیج (فارس) به مسیر همکاری و همبستگی ادامه می‌دهیم و با کشورهای عربی تلاش می‌کنیم تا منطقه را از تنش‌ها دور نگه داریم.
وی اضافه کرد: ما اساس روابط خود با کشورهای جهان را طبق رویکرد سلطان راحل می‌چینیم و روابط دوستانه با تمام کشورها را حفظ می‌کنیم.
نگاه تهران به آینده مسقط
سفیر ایران در عمان اظهار کرد: از پادشاه جدید عمان به عنوان فردی یاد می‌شود که به دنبال صلح و آرامش است و در واقع راه سلطان قابوس را ادامه خواهد داد. حجت الاسلام و المسلمین محمد رضا نوری شاهرودی در گفت‌وگو با ایسنا، در ارتباط با تحولات اخیر در عمان از جمله فوت سلطان قابوس و تعیین جانشین وی گفت: سفارت ایران در عمان در بیانیه‌ای درگذشت سلطان قابوس را به حکومت عمان و مردم عمان تسلیت گفت. وی با بیان این که سلطان قابوس همواره به دنبال صلح  و آرامش بود و روابط حسنه‌ای با ایران داشت، ادامه داد: پادشاه جدید عمان نیز در صحبت‌های خود عنوان کرده است که درعرصه سیاست خارجی شیوه و منش سلطان عمان را ادامه خواهد داد.
وی با بیان این که از پادشاه  جدید عمان به نیکی  یاد می شود اظهار کرد: ما به پادشاه جدید عمان نیز تبریک می‌گوییم به نظر می‌رسد ایشان نیز راه و رسم  سلطان قابوس را ادامه دهند و دارای تفکر سازنده و هدفمند در پیشبرد امور داخلی عمان و سیاست خارجی این کشور است.
پادشاه میانجی
سلطان قابوس بن سعید پس از تحمل دوره‌ی چندساله بیماری در سن 79 سالگی از دنیا رفت. سلطان قابوس که به عنوان نماد پایداری و ثبات داخلی  و امنیت در عمان شناخته می‌شد در دوره‌ای بیش از 50 سال حکومت در این کشور از محبوبیت بالایی در بین عمانی‌ها برخوردار بود.
سلطان فقید عمان هیچگاه ازدواج نکرد و همواره بحث و گمانه‌زنی پیرامون جانشینی او وجود داشت. قابوس بن سعید بن تیمور البوسعیدی از(۱۸ نوامبر ۱۹۴۰-۱۱ ژانویه ۲۰۲۰) سلطان عمان بود. وی که در شهر عمان زاده شد چهارده-امین فرد در زنجیره مستقیم سلاطین خاندان آل بوسعید بود. لقب رسمی او در عربی جلالة السلطان المعظم قابوس بن سعید آل سعید (به معنی: اعلیحضرت سلطان بزرگ قابوس فرزند سعید از خاندان سعید) بود. وی بیشترین طول دوران پادشاهی را در بین دیگر حاکمان کشورهای عربی داشت.
سلطان قابوس مراحل اولیه تعلیم و دوران کودکی را در زادگاهش شهر صلاله پشت سرگذاشت و سپس در سن ۱۶ سالگی به دستور پدرش سلطان سعید بن تیمور به انگلستان فرستاده شد. او به مدت دو سال در مدرسه نظامی سلطنتی سندهرست آموزش دید. سپس یکسال را هم با عضویت در ارتش بریتانیا در آلمان سپری کرد. تحصیلات قابوس مجدداً با گذراندن دوره آموزش خصوصی یکساله در انگلستان تکمیل گردید و وی در اواخر ۱۹۶۴ میلادی به عمان بازگشت. قابوس بن سعید در سال ۱۳۴۹ (۱۹۷۰ میلادی) پدر خود سلطان سعید بن تیمور آل بوسعید را در کودتایی آرام و بدون خون‌ریزی کنار گذاشت و پس از آنکه او را به تبعید فرستاد؛ به جای پدرش بر مسند حکومت نشست و لقب سلطان قابوس بن سعید؛ سلطان عمان گرفت. وی به محض رسیدن به قدرت از صلاله به مسقط نقل مکان کرد. لازم است ذکر شود که سلطان قابوس بن سعید هیچ همسر و فرزندی ندارد.
قابوس کشور عمان را که در آغاز زمامداریش سخت عقب‌افتاده و منزوی از دنیا بود، به سوی پیشرفت اقتصادی هدایت کرد. او با استفاده از منابع ارزی ناشی از درآمدهای نفتی و جهانگردی، زیرساخت‌هایی را ایجاد کرد و مسکن و مدرسه و بندرگاه ساخت. خود نیز با استفاده از این منابع ثروت شخصی عظیمی اندوخت به‌گونه‌ای که بنا بر گزارشهای نشریات غربی، یکی از ده پادشاه ثروتمند جهان به‌شمار می‌رود.
او در عین حال یکی از محبوب‌ترین آن‌ها در میان مردمشان به حساب می‌آید. شکاف‌های طبقاتی و اجتماعی در عمان نسبت به بسیاری از کشورهای عربی در سطح محدودتری است و روند مدرن‌سازی با آسیب‌ها و محرومیت‌های اجتماعی شدید توأم نبوده‌است.
مدرن‌سازی نظام آموزشی عمان دستاوردهای قابل اعتنایی داشته و دسترسی به آموزش در این کشور دو میلیون و ۶۰۰ هزار نفر (یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر بومی و ۷۰۰ هزار نفر خارجی) به امری قابل دسترس بدل شده‌است. دولت سالانه یک چهارم بودجه خود را به امور آموزشی اختصاص می‌دهد. در زمینه برابری قانونی زن و مرد نیز عمان از همه کشورهای عرب منطقه پیشروتر است.
در مجموع، سلطان قابوس در عرصه اجتماعی و سیاسی نوعی ثبات توأم با اصلاحات محافظه‌کارانه را دنبال کرده و به رغم قدرت مطلقه‌اش با خواست‌های محدودی که اینجا و آنجا در جامعه محافظه‌کار عمان شکل گرفته همراهی و همگامی نشان داده‌است تا «ثبات» کشور و تاج و تخت دستخوش بحران نشود. همین رفتار در جریان بهار عربی که تنش‌های محدودی در درون عمان نیز در پی داشت، سبب شد که این کشور در مجموع با عوارض و پیامدهای محدود، بحران را از سر بگذراند.
عمده وعده‌های سلطان قابوس برای بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد مشاغل دولتی تا حدودی جامه عمل پوشیده‌است، ولی وعده تبدیل پادشاهی مطلقه به یک پادشاهی مشروطه کم و بیش روی کاغذ مانده‌است. در واقع هم تحولات منفی در سایر کشورهای بهار عربی و هم قدرت ناچیز مخالفان در عمان سبب شده که اصلاحات یادشده چندان پیگیری نشوند.
این در حالی است که نارضایتی از فساد اداری و انباشت ثروت کشور در دست نزدیکان پادشاه رو به افزایش است. اقدام دولت در تابستان ۲۰۱۴ در حذف یارانه ۷۰ قلم کالا و افزایش قیمت این کالاها نیز تأثیر مثبتی در میان مردم باقی نگذاشته‌است.