شادی غنی از پیروزی جنجالی

خادم- تصویر اشرف غنی احمدزی، رئیس جمهور افغانستان، حین سخنرانی ترامپ در میان نظامیان آمریکایی حاضر در پایگاه بگرام را در حالی که آرام و خاموش در گوشه ای ایستاده بود، به یاد دارید؟ تصویری که بسیاری از افغانستانی  ها آن را حقارت آمیز دانستند. اشرف غنی دیروز پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات ریاست جمهوری، اصلا شبیه آن فرد نبود. روز گذشته، پس از حدود سه ماه از زمان برگزاری انتخابات، کمیسیون مستقل انتخابات نخستین نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری را اعلام کرد. این کمیسیون می‌گوید که نتایج بر مبنای یک میلیون و 824 هزار و 401 رأیی‌که قابل اعتبار بوده‌، محاسبه شده‌است. براساس این نتایج، محمد اشرف غنی با به دست آوردن ۹۲۳ هزار و ۸۶۸ رأی 50.64 درصد آرا را به دست آورده‌است. عبدا... عبدا...، نامزد دیگر این انتخابات، ۷۲۰ هزار و 99 رأی را به خود اختصاص داده‌است که 39.52 درصد کل آرا می‌شود. به همین ترتیب، گلبدین حکمتیار ۷۰ هزار و ۲۴۲ رأی کسب کرده که 3.85 درصد کل آرا می‌شود. عبدا... عبدا... رهبر گروه «ثبات و همگرایی در افغانستان»، نتایج اعلام شده انتخابات را نپذیرفت و اعلام کرد بدون تفکیک آرای معتبر و مخدوش، نتایج اعلام شده مشروعیت ندارد. اخلاقی عضو تیم ثبات و همگرایی نیز گفته است: «سقف تایید شده از سوی «درمالوگ» (شرکت آلمانی که وظیفه پشتیبانی از تجهیزات بیومتریک در انتخابات را دارد)  24 هزار و 168 محل گزارش شده است. کمیسیون انتخابات سقف عمومی را 24 هزار  و 281 محل اعلام کرد. تنها ۱۱۳ محل تقلبی در همین یک مورد درحال خودنمایی است.» مشروعیت بدون محبوبیت از جمعیت 38 میلیونی افغانستان، ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر حق رای دارند. اما در انتخابات مهرماه، تنها نام 9 میلیون و ۶۰۰ هزار نفر واجد شرایط رای دهی به ثبت رسیده است. از این تعداد واجد شرایط، کمیسیون انتخابات افغانستان در ابتدا میزان مشارکت را حدود دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر اعلام کرده بود. بعد از بررسی، این کمیسیون حدود یک میلیون رأی را باطل اعلام کرد به طوری  که سطح آرای معتبر در انتخابات ۹۸ ریاست جمهوری به  یک میلیون و ۸۴۳ هزار رأی رسیده است. در واقع با وجود آن که 9.67 میلیون واجد شرایط رأی دادن در افغانستان بودند، تنها حدود ۲۰ درصد واجدان شرایط در چهارمین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان پس از سرنگونی طالبان شرکت کردند. پس از اعلام نتایج ، نامزدها 48 ساعت فرصت دارند که اعتراض خود را مطرح کنند. با این حال اگر پیروزی اشرف غنی تایید شود، او براساس قانون، رئیس جمهوری مشروع است که از محبوبیت اکثریت برخوردار نیست. سناریوهای محتمل پسا انتخاباتی حالا با اعلام نتایج اولیه، چند سناریو محتمل است: ۱- کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخابات افغانستان همین نتایج اولیه را تأیید کند. با وجود مدارک و شواهد عبدا... عبدا... در این خصوص و نپذیرفتن چنین نتیجه‌ای، تحقق چنین سناریویی افغانستان را وارد مرحله پیچیده ای خواهد کرد.۲- کمیسیون رسیدگی به شکایات نظر عبدا... را بپذیرد و با توجه به فاصله اندک آرای او با اشرف غنی، میزان آرا به سمت عبدا... سنگینی کند. در چنین حالتی رفتن انتخابات به دور دوم محتمل است که تقریباً شیوه‌ای مانند «حکومت وحدت ملی» محقق می‌شود.۳- توافق بر سر برگزاری انتخابات مجدد است. این گزینه با توجه به هزینه بر بودن و سختی کار برگزاری انتخابات در افغانستان پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و روند صلح را بیشتر به تأخیر خواهد انداخت.۴- سناریوی دیگر فرمول «جان کری» (وزیر خارجه دولت اوباما) برای این انتخابات، همانند انتخابات گذشته و تشکیل دولت وحدت ملی در این کشور است. با توجه به مواضع اشرف غنی که گزینه «یک دولت؛ دو رئیس» را نه تنها راه حل مناسبی نمی‌داند بلکه معتقد است: «با وجود دولتی با دو رئیس، مانند شرایطی که در پنج سال گذشته داشتم، راه به جایی نخواهیم برد.»۵- گزینه بعد توافق بر سر تشکیل دولت موقت تا برگزاری انتخابات مجدد است. این سناریو، دولتی موقت را مطرح می کند که مورد اقبال تمام گروه‌ها باشد تا صلح محقق شود و بعد از آن انتخابات برگزار شود.۶- سناریوی دیگر توافق در خصوص تداوم دولت فعلی تا تحقق صلح و پس از آن برگزاری انتخابات است.اعلام نتایج اولیه انتخابات افغانستان فارغ از هر نتیجه‌ای نشانگر این موضوع است که حکومت آینده دو چالش اساسی را پیش روی خود دارد. یکی مسئله صلح است و دیگری حکومتی فراگیر که مظهر شمول گروه های مختلف است. مشارکت پایین افراد حائز شرایط رأی دادن در این انتخابات نشان می‌دهد حکومت آینده از این حیث کار دشواری پیش رو دارد مگر این که عملکرد آن به گونه‌ای باشد که گروه های مختلف را راضی کند. به هر روی باید منتظر ماند و دید  چه نتیجه‌ای از سوی کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخابات در این کشور رقم می‌خورد.