تحلیل سیاسی هفته

بسم‌الله الرحمن الرحیم
این هفته با آخرین نفس‌های پائیز 98 همراه بود ولی به واقع، نفس‌های مردم را نیز در بسیاری از شهرهای بزرگ کشور به شمارش انداخت. آلودگی شدید هوا در شهرهای صنعتی ازجمله تهران نه‌تنها مدارس و مراکز آموزش عالی را به تعطیلی کشاند و فعالیت‌های اقتصادی را متاثر ساخت بلکه سلامت شهروندان را نیز در معرض مخاطره جدی قرار داد، بدون آنکه مسئولان در این باره پاسخگو بوده و راه‌حلی را برای خروج از این معضل اساسی ارائه کنند.
واقعیت اینست که این مشکل از دو دهه پیش به صورت جدی به عنوان یک بحران در شهرهای صنعتی کشور خودنمایی کرده، بدون آنکه تدبیری اساسی برای آن صورت پذیرد اما اکنون از همه بیشتر، از دولت تدبیر و امید انتظار می‌رود به صورت علمی و عملی برای مقابله با آلودگی هوا، راه‌حل بیابد ولی متاسفانه این موضوع نیز در میان دیگر مطالبات اصلی مردم در میان انبوه مشکلات موجود و ضعف‌های دستگاه‌های اجرایی، به بوته فراموشی سپرده شده و روز به روز سلامتی مردم را در معرض تهدید قرار می‌دهد.
درباره هوای ناسالم این روزهای شهرها، مقصود مچ‌گیری نیست ولی سخن از اینست که محیط‌زیست از محوری‌ترین و اساسی‌ترین مباحث حقوق عامه است و دولت‌ها موظف به صیانت و پاسداری از این حقوق هستند و دستگاه‌های مسئول نه‌تنها باید پاسخگوی وضعیت موجود باشند بلکه برای خروج از این بن‌بست، راه‌حل ارائه دهند.


در این هفته آقای روحانی سفر به شرق آسیا را با شرکت در اجلاس بین‌المللی «کوالالامپور 2019» آغاز کرد. وی روز سه‌شنبه به مالزی رفت و امروز در این اجلاس که ماهاتیر محمد نخست‌وزیر مالزی مبتکر آنست و رهبران چندین کشور به همراه 400 محقق و اندیشمند مسلمان از سراسر جهان گردهم آمده‌اند، طی سخنانی مسائل مربوط به مسلمانان را در هفت محور کاری شامل: توسعه و حاکمیت، یکپارچگی و حکومت خوب، فرهنگ و هویت، عدالت و آزادی، صلح و امنیت، تجارت و سرمایه‌گذاری و مدیریت اینترنت و فناوری مورد بررسی قرار می‌دهند.
این سفر که در راستای نگاه به شرق آسیا و پاسخ به دعوت نخست‌وزیران مالزی و ژاپن انجام شده، پس از گفتگوهای سازنده آقای روحانی با ماهاتیر محمد پیرامون جهان عاری از خشونت و توسعه روابط دو کشور بدون تاثیرپذیری از مداخلات خارجی، به توکیو منتج می‌شود.
آقای روحانی امشب در پایان سفر به مالزی، راهی ژاپن می‌شود. این سفر به دلیل اهمیت آن و تلاش «آبه» نخست‌وزیر ژاپن برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا، گمانه‌های زیادی را در رسانه‌های جهان برانگیخته است. این دیدار از چند جهت مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته است. به گزارش روزنامه رسمی دولت چین، نخست‌وزیر ژاپن می‌کوشد تا با استفاده از فرصتی که این دیدار به دولتش می‌دهد، برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا و مباحث مربوط به توافق هسته‌ای برجام و تعیین تکلیف و آزادسازی دارایی‌های 19 میلیارد دلاری بلوکه شده ایران در بانک‌های ژاپن گام‌هایی را بردارد.
خبرگزاری رسمی ژاپن نیز این سفر را یک فرصت استثنایی برای کمک به صلح در منطقه ارزیابی کرد و نوشت که مساعی نخست‌وزیر ژاپن در جهتی است که از میزان تنش‌ها در خاورمیانه بکاهد.
در این هفته همچنین قرار بود که درخواست استیضاح وزیر کشور به دلیل ناآرامی‌های اخیر ناشی از گرانی قیمت بنزین توسط هیات رئیسه مجلس اعلام وصول شود ولی این اقدام صورت نگرفت که این امر با واکنش نمایندگان امضاکننده طرح استیضاح روبرو شد و آقای علی مطهری اظهار داشت که دست‌های پرفشاری مانع از استیضاح هستند و ما بزودی آنها را افشا می‌کنیم.
در موضوعات خارجی هفته، ابتدا تحولات عراق را مورد بررسی قرار می‌دهیم. همزمان با تداوم رایزنی‌ها برای انتخاب نخست‌وزیر، این هفته نیز مناطق مختلف عراق شاهد ادامه اعتراضات بود. درحالیکه دو هفته از کناره‌گیری عادل عبدالمهدی از پست نخست‌وزیری می‌گذرد هنوز مسئولان این کشور نتوانسته‌اند نخست‌وزیر جدید انتخاب کنند.
در چند روز گذشته اسامی چند نفر ازجمله «محمد شیاع السودانی»، «مصطفی الکاظمی» و «ابراهیم بحرالعلوم» به‌عنوان جانشین عبدالمهدی مطرح بود. این درحالی است که معترضین اعلام کردند با نخست‌وزیری هیچکدام از این افراد، به دلیل اینکه قبلاً سمت داشته‌اند موافقت نخواهند کرد. عادل عبدالمهدی نیز که پس از کناره‌گیری به‌عنوان رئیس دولت «پیشبرد امور» به فعالیت ادامه می‌دهد روز گذشته اعلام کرد که تا زمان تعیین نخست‌وزیر در سمت خود باقی خواهد ماند.
همزمان، در صحنه میدانی، جنایت‌ میدان «الثوبه» بغداد این هفته بازتاب یافت و علاوه بر جناح‌های سیاسی، آیت‌الله سیستانی نیز این جنایت را محکوم کرد. در این حادثه چند نفر یک نوجوان 16 ساله را به دلیل اینکه به معترضین، اعتراض شفاهی کرده بود به قتل رساندند. به موازات این رویدادها چند شخصیت عراقی نیز به دخالت‌های آمریکا در مسائل عراق واکنش نشان دادند. آمریکا اخیراً چند مسئول عراقی را به اتهام دخالت در سرکوب اعتراضات تحریم کرد، بدون اینکه مدرکی برای اتهام خود ارائه دهد.
این هفته لبنان نیز شرایطی کم و بیش شبیه عراق داشت. تلاش‌ها برای انتخاب نخست‌وزیر در این کشور نیز بی‌نتیجه مانده است. قرار بود دوشنبه این هفته مجلس برای انتخاب نخست‌وزیر تشکیل جلسه بدهد که با درخواست حریری این جلسه به تعویق افتاد. این دومین‌بار است که حریری مانع تشکیل جلسه مجلس می‌شود. دفتر ریاست جمهوری لبنان در واکنش به این مسئله از رفتار حریری انتقاد کرد.
از سوی دیگر در چند روز گذشته برخی شهرهای لبنان شاهد ادامه اعتراضات بود و معترضین در برخی مناطق، ادارات و موسسات دولتی را تعطیل کرده و از ورود کارکنان جلوگیری کردند. حریری که چندی پیش از نخست‌وزیری کناره‌گیری کرد، بار دیگر اعلام آمادگی کرده است دولت را تشکیل دهد با این شرط که کابینه، از افراد «تکنوکرات» یا فن‌سالار باشد که برخی جریان‌های سیاسی لبنان با این پیشنهاد مخالفت کرده‌اند.
این هفته مسئله استیضاح ترامپ، مهم‌ترین خبر داخل آمریکا بود. ترامپ در آستانه طرح استیضاح در مجلس نمایندگان و سنا به حامیان استیضاحش تاخت و آنها را متهم به کودتای سیاسی علیه خود کرد. ترامپ که پیشتر نیز بارها مخالفانش را به باد استهزا گرفته، نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا را متهم کرد که از ابتدا به دنبال برکناری وی بوده است. ترامپ گفت دموکرات‌ها مفهوم استیضاح را نمی‌دانند. ازسوی دیگر رئیس مجلس نمایندگان در پاسخ ترامپ، اتهامات وی را مضحک خواند و اعلام کرد که مصمم به پیگیری استیضاح است. مجلس نمایندگان آمریکا سرانجام شب گذشته در جلسه‌ای تاریخی به استیضاح ترامپ رای مثبت داد و با این رخداد، سرنوشت ترامپ در اختیار نمایندگان سنا خواهد بود. این درحالی است که اکثریت سنا با جمهوریخواهان است.
سایر اخبار این روزنامه
ثبت‌نام مسکن ملی در استان تهران از شنبه آینده رئیس‌جمهور: آمریکایی‌ها ناچارند دست از تحریم بردارند مرکل، صدر اعظم آلمان: مخالف تحریم‌های آمریکا علیه ایران هستیم اعتراض 17 عضو مجلس نمایندگان آمریکا به جنگ اقتصادی آمریکا علیه شهروندان ایرانی تحلیل سیاسی هفته راهپیمایی هزاران تن در ایالت‌های مختلف آمریکا در حمایت از استیضاح ترامپ ایران جزو نام‌آورترین کشورهای دنیا در حوزه بیوتکنولوژی است برگزاری جشنواره «یلدا به خیر و خرید» در فروشگاه‌های شهروند وزیر امور هنری عمان در دیدار سفیر کشورمان تاکید کرد؛ جایگاه جذاب هنر ایران در جهان داوطلبان احراز صلاحیت نشده تا اول دی فرصت اعتراض دارند خوزستانی‌ها خواستار کمک رسانی از دیگر استان‌ها وزیر راه و شهرسازی: خطوط پرترافیک ریلی برقی می‌شوند اخبار کوتاه وزارت اطلاعات خبر داد: استرداد 230 هکتار از اراضی منطقه اوشان دومین مجمع گفت‌وگوهای امنیت منطقه‌ای در تهران با حضور مقامات امنیتی هفت کشور برگزار شد