نشست خبری هشتمین دوسالانه ملی مجسمه‌سازی تهران برگزار شد باغ کتاب، میزبان هنرمندان مجسمه‌ساز

گروه فرهنگ و هنر – نشست خبری هشتمین دوسالانه مجسمه‌سازی دیروز ضمن تشریح و ارائه روند فعالیت هنرمندان با حضور عباس مجیدی رئیس انجمن مجسمه‌سازان، محمود بخشی دبیر دوسالانه، محمود محرومی دبیر اجرایی، اردشیر میرمنگره معاون امور هنرهای تجسمی و صفا سبطی دبیر انجمن مجسمه‌سازان در ساختمان شماره دو خانه هنرمندان برگزار شد.
تاکنون هفت دوره از دوسالانه ملی مجسمه‌سازی تهران برگزار شده است. 27 شهریور ماه امسال فراخوان دوره هشتم این دوسالانه منتشر شد. در همین راستا روز گذشته یک نشست خبری با حضور مسئولان این رویداد به منظور تبیین هشتمین دوره این رخداد در خانه هنرمندان شماره دو برگزار شد.
عباس مجیدی، رئیس هیئت مدیره انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران در ابتدای نشست درباره دوسالانه هشتم گفت: لازم است بگویم مسیر طولانی را تا رسیدن به فراخوان هشتمین دوسالانه ملی مجسمه‌سازی تهران طی کردیم. نزدیک به یک سال است که برای پیش بردن آن تلاش می‌کنیم. با برگزاری بیش از ۲۰ جلسه سعی کردیم به بینال بپردازیم و ضعف‌ها و قوت‌های آن را بشناسیم. از ابتدا به‌دنبال فراهم ساختن بستری مناسب برای درک بهتر هنر مجسمه‌سازی بودیم و لازم بود نقطه نظرات مختلفی از هنرمندان درباره این رویداد داشته باشیم. به همین دلیل به بررسی بینال‌های گذشته پرداختیم و با طرح موضوعات بنیادی، امکان کیوریتوری یا فراخوان بودن آن را سنجیدیم و درنهایت تلفیقی از فراخوان و کیوریتوری که در راستای تعامل با هنرمندان است، برگزیدیم تا حضور هنرمندان را شاهد باشیم. هشتمین دوسالانه ملی مجسمه‌سازی تهران در بستری کاملا پژوهشی شکل گرفته و شاهد تعامل خلاق هنرمند، کیوریتور و مخاطب در این رویداد خواهیم بود.
مجیدی درباره اختصاص فضاهای موجود در باغ کتاب به این رویداد نیز بیان کرد: وقتی باغ کتاب را دیدیم، متوجه شدیم که می‌تواند امکان استفاده خوبی به ما بدهد. فضای موجود در داخل و محوطه بیرونی باغ کتاب بسیار مناسب است و ما نیز بخش وسیعی از فضای بیرونی باغ کتاب را در اختیار داریم که از هر دو گزینه استفاده خواهیم کرد. بلند بودن سقف و دیوارها و همچنین فضای مترو تا باغ کتاب، ظرفیت خوبی را در اختیار ما قرار داده است. درست است تجربه سختی است اما نکات مهمی را برای تجربه‌اندوزی هنرمندان دربر دارد.


پرکارترینیم، نه پرحاشیه‌ترین
او در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا بهتر نیست اکنون که هشتمین دوره برگزاری دوسالانه است یک آیین‌نامه مشخص داشته باشد و هر سال تغییراتی در نحوه برگزاری اعمال نشود؟ گفت: اگر بتوانیم یک دبیرخانه ثابت داشته باشیم مسیر بهتر و سریع‌تر پیش خواهد رفت. آیین‌نامه داریم هم در ارشاد و هم انجمن. ما دائم به رویکرد معاصر تاکید می‌کنیم. آیین‌نامه گاهی اوقات دست و پای ما را می‌بست و ما را از اینکه معاصر باشیم دور می‌کرد و مدام به سمت مدرن بودن سوق می‌داد. امسال انجمن مجسمه‌سازان با حاشیه‌های زیادی روبه‌رو بود و درواقع با برخی از فعالیت‌های خود، پرحاشیه‌ترین انجمن هنری بود. انجمن کاملا مستقل است و در بحث ثبتی و کارهای حقوقی زیرنظر ارشاد است. ما حمایت‌هایی را از ارشاد گرفته‌ایم و می‌گیریم. ما پرکار‌ترین انجمن هستیم نه پر حاشیه‌ترین؛ اما طبیعی است که وقتی در شرایط حاضر تغییراتی را به وجود بیاوریم با حاشیه روبه‌رو شویم. ما حمایت‌های خیلی جدی را از ارشاد داشته‌ایم و تغییراتی هم که صورت گرفته با همفکری اعضای مجسمه‌ساز انجمن بوده است.
دوسالانه هشتم، تم ندارد
در ادامه محمود بخشی درباره دوسالانه بیان کرد: ایده اصلی پشت این تغییرات رقابتی نبودن دوسالانه است و این بار به جای اینکه تنها نتیجه کار را در قالب چند اثر مجسمه‌سازی ببینیم، پروسه تولید آثار را دنبال خواهیم کرد. در حال حاضر جشنواره‌ها و بینال‌های مجسمه‌سازی زیادی در کشور برگزار می‌شوند و بهتر است این بار یک قدم جلوتر برویم و به مسائلی فراتر از آنچه که مجسمه‌‌سازی شهری و شهرداری می‌پردازد، بپردازیم. این دوره تم یا موضوع خاصی نداریم. موضوع به نظر من به فرمایشی بودن هنر برمی‌گردد که هنرمند اثری را با توجه به سفارشی که به او شده مثلا برای یک میدان بسازد، گرچه که هنرمند خودش موضوع را می‌سازد و این به جهان‌بینی او بر می‌گردد. امیدوارم بتوانیم این کار را انجام دهیم و به سمتی برویم که به موضوعاتی بپردازیم که تا به حال کار نشده است. این دوره درنهایت یک کار تجربی است.
او افزود: در این دوره استودیو ویزیت خواهیم داشت. درواقع مخاطب می‌تواند اسناد تصویری مراحل ساخت آثار را در فضای مجازی یا در سایت مشاهده کند. البته آثار در یک دوره سه تا چهار ماهه در فضای باز با حضور کیوریتورها ساخته می‌شوند. ترجیح ما این است که به جای کار نمایش آثار تمام شده، مخاطب بتواند پیشرفت کار یا رشد ایده هنرمند و باز شدن یک کار هنری را در لابراتوار ببیند.
بخشی همچنین درباره محدودیت تعداد آثار گفت: فضا آن قدر بزرگ است که نمی‌دانم چه تعداد و ابعادی حضور خواهند داشت ولی محدودیت خاصی نخواهیم داشت. محدودیت ما برای پذیرش کارها، بودجه‌ای است که خواهیم داشت. سعی می‌کنیم از تمام پتانسیل‌های خود استفاده کنیم. امیدوارم بتوانیم ۷۰ تا ۸۰ اثر را شرکت دهیم. درکل مجسمه‌سازی گران است و ما زمان محدودی داریم. بحث کیوریتوری در این دوره تازه است و به عنوان همفکر و مشاور حضور خواهد داشت. امیدوارم از این همکاری استفاده کنیم. کارگروه‌ها در حال شکل‌‌گیری هستند که یک فراخوان نیز برای آن منتشر خواهد شد که کیوریتورها و هنرمندان بتوانند به صورت داوطلبانه شرکت کنند.
او همچنین درباره امکان نمایش آثار برخی هنرمندان که هنگام ساخت ایده‌شان با شکست مواجه بشود، گفت: به هر حال اثری که شکست بخورد تجربی است. من دوست دارم آنها را نیز نمایش دهیم و مخاطب ببیند که هنرمند چگونه تلاش کرده و او نیز گاهی ممکن است شکست بخورد. درکل تلاش ما برای نشان دادن پروسه تولید آثار است و چون این روند، تجربی است امکان شکست خوردن آنها نیز وجود دارد. اگر انجمن اجازه دهد این آثار را نیز نمایش خواهیم داد. ما دخالتی در انتخاب آثار نداریم. دبیر و داوران می‌توانند آثار شکست خورده را نیز نمایش دهند و ایده خوبی است.
این بینال برای همه مجسمه‌سازان قابل حضور باشد
در بخش دیگری از این نشست، اردشیر میرمنگره درباره صدور مجوز از سوی اداره کل هنرهای تجسمی برای فعالیت هنرمندان گفت: هنرمندان برای کار کردن نیاز به مجوز با امضای یک فرد یا نهاد دولتی دارند و به همین دلیل اداره کل تجسمی وارد این مسئله شده است و تنها امضای این مجوز برعهده اداره کل است که جنبه حقوقی و صنفی دارد اما مهم این است که مسئولیت‌های دیگر همه برعهده انجمن‌ها است. البته تنها شرط اداره کل هنرهای تجسمی برای برپایی دوسالانه مجسمه‌سازی تهران این است که این بینال برای همه مجسمه‌سازان قابل حضور باشد. برگزاری تخصصی دوسالانه‌ها رویکرد حال حاضر اداره کل است که آن را به مراکز تخصصی یعنی انجمن‌ها می‌سپارد. فقط تاکید کرده که این رویدادها را به صورت فراگیر و برای همه جامعه برگزار کنند که این انجام شده است.
در ادامه، محمود محرومی گفت: کلید واژه اصلی ما در فراخوان کلمه روند است که از واژه فرآیند به آن رسیدیم؛ چون هم گذشته و هم آینده را در خود دارد. هنرمندان باید پروژه‌های فکری خود را بفرستند و در فرصت سه یا چهار ماهی که شکل‌گیری نمایشگاه زمان می‌گیرد استودیو ویزیت خواهیم داشت و با هنرمندان در ارتباط خواهیم بود و روند کار آنها را رصد می‌کنیم.
او همچنین درباره سرنوشت آثار این دوسالانه گفت: قصد داشتیم در این دوره هنر از فضای بسته خارج شود و در یک فضای مردمی‌تر قرار بگیرد و مردم خواسته یا ناخواسته با ساخت آثار مواجه شوند. البته آثار هم در فضای داخلی هستند و هم بسته. بعضی از کارها شاید بتوانند در فضای باغ موزه قرار بگیرند و خریداری شوند ولی قطعی نیست.