نجفقلی حبیبی در گفت‌وگو با همدلی: ناطق بیاید،‌ حتی اگر ضرر کند

همدلی| تارا یزدی‌پور:«بازگشت ناطق‌نوری» موضوعی است که در زمان غیبت یک‌‌دهه‌ای شیخ نور هر از چندگاهی در محافل سیاسی و حتی اجتماعی مطرح می‌شود و به همین دلیل باید گفت، آمدن یا نیامدن علی‌اکبرناطق‌نوری را باید اتفاق مهمی در عرصه سیاسی قلمداد کرد.
نجفقلی حبیبی پژوهشگر فلسفه اسلامی و فعال سیاسی در گفت‌وگویی با «همدلی» با بیان اینکه « حاج آقای ناطق به دلیل سابقه تاریخی‌ای که در انقلاب و همچنین مدیریت نظام دارند، باید از خودگذشتگی کرده و در راستای کاهش مشکلات قدم بردارند. حتی اگر اطمینان داشته باشند که در این مسیر ضرر شخصی خواهند خورد» تاکید دارد، در شرایط فعلی حضور ناطق‌نوری یک نیاز است.
این روزها بازگشت ناطق‌نوری به عرصه سیاست نقل محافل سیاسیون است. با توجه به شناختی که از ایشان دارید، می‌تواند بازگشتی توام با تاثیرگذاری داشته باشد؟
درباره این موضوع دو مساله را می‌توان طرح کرد. اول اینکه یک چهره انقلابی که برای نهضت امام و کشور زحمت کشیده و خون دل خورده است، تا زنده است باید خودش را به نظام و همچنین کشور متعهد بداند و کار کند که با توجه به این اصل، احتمال بازگشت حاج آقا ناطق به فعالیت‌‌‌‌های سیاسی را باید احتمالی محتمل بدانیم. ایشان هم توانایی دارد و هم به قدر کافی اصحاب و انصار دارد که در امور یاری‌اش کنند. اما اگر عقیده و انگیزه شخصی را بخواهیم‌ در نظر بگیریم باید به این پرسش خودشان جواب بدهند که آیا برای بازگشت به سیاست رغبتی دارند یا خیر؟


ناطق‌نوری در چارچوب کدام یک از سلیقه‌‌های سیاسی جای می‌گیرد. اصول‌گرایی یا اصلاح‌طلبی یا شاید هم باید ایشان را مهره‌ای مستقل در عرصه سیاسی بشناسیم؟
ایشان به دلیل علاقه‌مندی به مسایل اصلی انقلاب بیشتر چهره‌ای مستقل هستند. در واقع اگر به این تصمیم برسند که دوباره فعالیت داشته باشد، حتما با هدف تاثیرگذاری وارد میدان خواهد شد و چون در فکر کسب قدرت و موقعیت نیست،‌ دلیلی ندارد که به همراهی با چپ یا راست تمایلی نشان بدهد. آقای ناطق به قدر کافی سردی و گرمی روزگار را چشیده و با همه طیف‌ها همنشینی داشته تا بتواند در خدمت به نظام موثر باشد و دلیلی ندارد برای ‍پیوستن به این گروه یا آن گروه‌ وارد بحث‌‌‌های آنچنانی سیاست شود. با این توضیح،‌ منطقی‌تر است که ایشان را چهره‌ای مستقل بنامیم.
آقای ناطق بعد از مناظره پر سر و صدای میرحسین موسوی و احمدی‌نژاد در واکنش به سکوت اعضای جامعه‌روحانیت مبارز در قبال اتهام‌هایی که به او وارد شده بود، به حالت قهر از این گروه جدا شد. آنها می‌توانند ایشان را راضی به همنشینی دوباره کنند؟
این را باید خودشان جواب بدهند. مساله این است، اگر حاج آقای ناطق به این تشخیص برسد که آمدنش توام با تاثیرگذاری است،‌ این نوع مشکلات و اختلاف‌ها را به راحتی حل خواهد کرد. به هر حال، سیاست‌پیشگی به ارتباطات تنگاتنگی احتیاج دارد و ایشان هم بهتر از هر کس دیگری به این موضوع واقف هستند.
جریان اصلاحات در یک دهه گذشته، چهره‌هایی چون مرحوم هاشمی، حسن روحانی و حتی به نوعی علی لاریجانی را به سمت خود جذب کرده‌اند. اصلاح‌طلبان می‌توانند ناطق را هم به جمع چهره‌های برجسته خود اضافه کنند؟
اینکه این رابطه عملی شود یا نه،‌ الان نمی‌توان درباره‌اش نظری قطعی داد. اما این چهره‌ای که از خودشان در این سال‌ها نشان داده است و اظهارنظرها و همچنین واکنشی که به اتفاقات نشان داده،‌ نشان می‌دهد که همکاری و همراهی ناطق‌نوری با اصلاح‌طلبان نباید اتفاقی دشوار و غیرممکن تلقی شود. البته باید دید، برای ریاست‌جمهوری خواهد بود یا مجلس و یا...
ظاهرا بحث جریان‌سازی مطرح شده و موضوع شرکت در انتخابات منتفی است.
اینکه خیلی خوب است،‌ چهره مقبول و شناخته‌شده‌ای بیاید وارد گود شود و برای ترمیم فضای سیاسی فعالیت کند. بالاخره حاج آقای ناطق به دلیل سابقه تاریخی‌ای که در انقلاب و همچنین مدیریت نظام دارند، باید از خودگذشتگی کرده و در راستای کاهش مشکلات قدم بردارند. حتی اگر اطمینان داشته باشند که در این مسیر ضرر شخصی خواهند خورد.
ناطق‌نوری این ظرفیت را دارد که به عنوان «جریانی جدید» در عرصه سیاسی قد علم کند؟
شخص ایشان حتما توانایی و پتانسیل لازم را برای این کار دارند. اما گمان نمی‌کنم،‌ چنین کاری را انجام بدهند. پیش‌بینی من این است که آقای ناطق با همین گروه‌‌های موجود همکاری کنند تا بتوانند،‌ قدمی مثبت برای کشور بردارند.
واکنش نهادهای حاکمیتی چه نوع واکنشی به بازگشت احتمالی ناطق‌نوری نشان خواهند داد؟
نمی‌دانم. قاعدتا حاکمیت نباید با فعال شدن شخصیتی چون ناطق‌نوری داشته باشد. با این حال،‌ من نمی‌دانم چه رفتاری داشته باشند و به همین دلیل، به این سئوال جواب نمی‌دهم.
سئوال آخر، می‌توان ناطق را جانشین معنوی هاشمی بدانیم؟
باید روی این مساله فکر کنم. شاید بشود،‌ اما به این بستگی دارد که ایشان با چه روشی و چه کیفیتی به عرصه سیاسی برگردند. باید دید،‌ هدف‌ جمع کردن همه جریان‌های سیاسی دور یک میز است یا اینکه به یکی از گروه‌های سیاسی می‌پیوندند یا اصلا انحصارطلبی و تک‌روی را دنبال خواهد کرد. جامعیتی که مرحوم هاشمی داشت وهمچنین مصالح ملی را ارجح تر از هر چیز دیگری می‌دید، به چهره‌ای درخشان و خاص تبدیل شده است. آقای ناطق هم حتما قابلیت چنین جایگاهی را دارد، مهم این است که ایشان اشتباه‌های تاریخی خودش را فهمیده و جبران کرده است. همچنین شناخت خوبی هم از دیگران و شرایط حاکم بر کشور دارد و به همین دلیل،‌ می‌توان گفت آقای ناطق قابلیت تاثیرگذاری زیاد را دارد و چون ظرفیت بالایی هم دارد،‌ باید بیاید و به انقلاب و کشور کمک کند. به هرحال کشور شرایط سختی دارد و شخصیت فاخری چون ناطق‌نوری به قاعده نباید بیرون بنشیند.
حرفی مانده است؟
در شرایط فعلی حضور ناطق‌نوری یک نیاز است.