لشکرکشی دولت ترامپ به خاورمیانه به بهانه برخورد با اقدامات احتمالی جمهوری اسلامی

صدور دموکراسی با ناو هواپیمابر
وندی شرمن: جنگی ندیده‌ام که بولتون نخواهد آن را برپا کند
همدلی| گروه سیاسی ـ هرمز شریفیان ـ سطح برخورد و جنگ لفظی بین مقام‌های جمهوری اسلامی و اعضای دولت تندرو و غیرمتعارف «دونالد ترامپ» همچنان ادامه یافته و وارد فاز خصمانه‌تری شده است. تاریخ‌نگاری روابط دو کشور و اوج تنش شاید به 13 آبان 1358 بازگردد که سفارت آمریکا در ایران توسط دانشجویان پیرو خط امام در اقدامی خارج از عرف‌های دیپلماتیک و روابط متقابل، اشغال شد.
دولت دموکرات «جیمی کارتر» رئیس جمهور وقت آمریکا پس از آن تصمیم گرفت با یک عملیات نظامی، دیپلمات‌های خود را که «گروگان» می‌نامید، آزاد کند. تصاویر لاشه هواپیماها و هلی‌کوپترهای آمریکایی در صحرای طبس که برای این عملیات وارد ایران شدند و اجساد سوخته سربازان و افسران آمریکایی که به‌دلیل طوفان شن با یکدیگر برخورد کرده و منهدم شدند و در نتیجه آن عملیات را ناکام و پرونده‌ای مفتضحانه روی دست رئیس جمهور آمریکا گذاشت، هنوز از یاد ایرانیان نرفته است.


هرچند که برخی تحلیل‌ها حاکی از این بود که روس‌ها در شکست این عملیات نقش داشتند اما دور از ذهن می‌نماید که زمامداران اتحاد جماهیر شوروی آن زمان به زعامت «لئونید برژنف» که در اوج دوران جنگ سرد با آمریکا بودند، مشکلی تازه برای خود و رقیب ابرقدرت‌اش بتراشند.
حالا آمریکایی‌ها به مصداق ضرب‌المثلی غربی و به زعم خودشان، «شمشیر داموکلس» بالای سر جمهوری اسلامی قرار داده‌اند تا با ادامه سیاست «چماق و هویج»، جمهوری اسلامی را وادار به مذاکره کنند.
کاملا روشن است که در دنیای امروز، گفت‌وگو و مذاکره راهکاری متمدنانه و اصولی است و دستگاه دیپلماسی ایران در گفت‌وگوهای هسته‌ای نشان داد که با میز مذاکره آشناست و از نشستن پشت آن ابایی ندارد.
اما قرار نیست که در مذاکره تنها شرط یا پیش‌شرط‌های یک طرف قابلیت اجرا داشته باشد و آمریکایی‌ها حتی اگر برجام را به گفته «نتانیاهو»، «توافقی بد» می‌دانستند، بهتر بود گفت‌وگوهایشان را در ادامه همان برنامه ادامه می‌دادند نه اینکه به‌صورت یکجانبه و از موضع قدرت، از مذاکرات و توافقی که شورای امنیت سازمان ملل بر آن صحه گذاشته و در امتداد آن قطعنامه 2231 را صادر کرده، خارج شده و یک توافق بین‌المللی را یک جانبه فسخ کنند.
باید توجه داشت که ایالات متحده آمریکا، بزرگترین کشور صادرکننده اسلحه در جهان است و بخش بسیار زیادی از بودجه‌ی نجومی این کشور از راه فروش اسلحه تامین می‌شود. با این اوصاف نمی‌توان اسلحه‌سازی در این کشور را تنها یک تجارت دانست چون سیاست تولید سلاح در چنین ابعاد وسیعی از چارچوب تجارت خارج و به دیدگاه یا فلسفه سیاسی چنین کشوری تبدیل می‌شود. برای همین شکی نیست که اندیشه «میلیتاریسم» در طبقه حاکم این کشور از پیشینه و طرفداران زیادی برخوردار است که قدرت و برتری سیاسی را در برتری نظامی می‌دانند.
از رفتار «جان بولتون» مشاور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا چنین بر می‌آید که برای رسیدن به اندیشه‌های سیاسی‌اش با اسلحه، جنگ، حمله نظامی و اقدامات قهری مانوس‌تر است، هرچند که آن را در پشت پوزیشن دیپلماتیک خود پنهان می‌کند.
بولتون که ارتباط بسیار نزدیکی با تندروهای اسرائیل و فرقه رجوی دارد در زمان ریاست جمهوری جورج بوش نیز از هواداران حمله نظامی به افغانستان و عراق بود و همچنان، توسعه سیاسی را در سایه اقدامات نظامی و جنگ می‌پسندد.
دموکراسی با تهدیدِ جنگ
جان بولتون روز یکشنبه ۱۵ اردیبهشت گفت که ایالات متحده ناو هواپیمابر و بمب‌افکن به خاورمیانه اعزام می‌کند تا پیامی روشن و بدور از سوءتفاهم به ایران داده باشد.
به گفته بولتون این اقدام عکس‌العملی به شماری از هشدارها، نشانه‌های مشکل‌ساز و تشدیدکننده تنش‌ها از سوی ایران است.
ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن و یک یگان بمب‌افکن ارتش آمریکا، قرار است در همین راستا به منطقه‌ای اعزام شوند که تحت پوشش و نظارت ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنت‌کام) قرار دارد.
مقام‌های نظامی و سیاسی ایران طی هفته‌های اخیر هشدارهای دیگری نیز داده‌اند که از جمله آن‌ها موضوع «بستن تنگه هرمز» است.
بولتون همچنین گفته، «هرگونه حمله به منافع ایالات متحده یا متحدانش با نیرویی کوبنده روبه‌رو خواهد شد». او در این باره جزئیات بیشتری ارائه نداده ‌است.
واشنگتن اعلام کرده برای «تغییر رفتار» تهران به کارزاری به‌نام «فشار حداکثری» روی آورده و در همین راستا هم اقدامی انجام داده که از جمله آن‌ها پایان معافیت‌های نفتی، افزودن سپاه پاسداران به فهرست «سازمان‌های تروریستی» یا محدودیت‌ جدید بر فعالیت‌های هسته‌ای است.
مقام‌های دولت ترامپ تاکید دارند که ایران «مهم‌ترین» عامل ایجاد بی‌ثباتی، تنش و بحران در خاورمیانه است. آن‌ها در عین حال می‌گویند از متحدان خود در منطقه، دفاع خواهند کرد. منظور از متحدان، رژیم‌های اسرائیل و سعودی است که اولی از اصلی‌ترین عوامل تشنج در خاورمیانه است که از دو روز پیش غزه را بمباران می‌کند و دیگری درگیر جنگی بیش از 5 سال در یمن است که شرح جنایت‌های آنان در کشتار غیر نظامیان و کودکان طی این مدت در صدر اخبار جهان قرار دارد.
از آن سو، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، اخیرا در چندین مصاحبه و گفت‌وگو با رسانه‌ها در ایالات متحده، گفته که گروهی دربرگیرنده جان بولتون و یا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در تلاش هستند تا به تنش‌ها بین تهران و واشنگتن دامن بزنند و ترامپ را «برخلاف خواسته‌اش به سوی جنگ با ایران سوق دهند».
بولتون در واکنش به این اظهارات، آن را «پروپاگاندای به‌دقت تهیه‌شده توسط ایرانی‌ها» توصیف کرده بود.
بولتون حتی در زمان دولت باراک اوباما که منصب دولتی نداشت و تنها یک شهروند عادی آمریکا محسوب می‌شد، در مصاحبه‌ها و مقالاتی گوناگون و مغرضانه، از «لزوم تغییر رژیم» ایران و یا حمله به برخی تاسیسات آن، سخن گفته بود.
به دلیل رویکردهای تند علیه تهران، گزینش او به عنوان مشاور امنیت ملی رئیس‌‌جمهوری آمریکا، گمانه‌هایی مبنی بر افزایش فشارها بر ایران و تندترشدن فضا علیه تهران را همراه داشت. او پارسال گفته بود تغییر رژیم ایران در حال حاضر «در دستور کار دولت ترامپ نیست». مشاور امنیت ملی ترامپ در روزها نخست اردیبهشت ماه در حساب کاربری خود در توئیتر نوشته بود«حکومت ایران باید درک کند که لازم است یا همین الان تغییر رفتار بدهد یا همچنان بهای رفتار مخربش را بپردازد که در این صورت فقط به مردم ایران آسیب می‌زند». تهران تا امروز تمام این ادعاها را نادرست اعلام کرده و تا لحظه تنظیم این گزارش واکنشی به سخنان اخیر بولتون نشان نداده‌ است.
مقامات ایران را مسئول هر حمله‌ای به منافع آمریکا می‌دانیم
خبرگزاری فرانسه ــ مایک پمپئو وزیر امورخارجه آمریکا دیروز و پیش از آغاز سفرش به فنلاند برای دیدار با سرگئی لاوروف، همتای روس خود در جمع خبرنگاران به سوالات پیرامون اقدام آمریکا برای استقرار ناو هواپیمابر و هواپیماهای بمب افکن در خاورمیانه که جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید آن را "پیامی آشکار به تهران" توصیف کرده است، پاسخ داد.
او پس از آنکه جان بولتون استقرار ناو هواپیمابر این کشور در منطقه را پیامی به ایران توصیف کرد، گفت: سران ایران را برای هرگونه حمله به منافع آمریکا مسئول خواهیم دانست.
وی افزود: ما شاهد اقدامات تحریک کننده از سوی ایرانی‌ها بوده‌ایم و ما ایرانی‌ها را برای هر گونه حمله به منافع آمریکا مسئول خواهیم دانست. ایرانی‌ها دقیقاً می‌دانند که منظور ما از تهدیداتی که آن‌ها در سراسر جهان متوجه منافع آمریکا کرده‌اند، چیست.
وزیر امورخارجه آمریکا گفت: اگر این اقدامات (حمله مستقیم به منافع آمریکا) روی دهد یا اگر آنها این کار را از طریق نیروهای نیابتی، همچون حزب‌الله انجام دهند، ما به‌طور مستقیم سران ایران را مسئول آن می‌دانیم.
در واکنش به بیانیه جدید بولتون
جنگی ندیده‌ام که بولتون نخواهد آن را برپا کند
«وندی شرمن»، نماینده ارشد آمریکا در دوران مذاکرات هسته‌ای با انتشار تصویر بیانیه دیروز جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا درباره ارسال ناو هواپیمابر و هواپیماهای بمب‌افکن جدید به خاورمیانه در صفحه توئیتر خود، نوشت: واقعاً جان بولتون به دنبال این است که ما را درگیر جنگ با ایران و ونزوئلا کند. جنگی ندیده‌ام که او نخواهد آن را برپا کند. پس دونالد ترامپ کجاست؟
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به تازگی در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی سی‌بی‌اس درباره احتمال جنگ با وجود تنش‌های موجود میان آمریکا و ایران گفته بود: ما خواهان درگیری و تقابل نیستیم اما ما هفت هزار سال را با فرار کردن سپری نکرده‌ایم. ما مقاومت می‌کنیم اما به دنبال جنگ نیستیم. باورمان این است که رئیس جمهور ترامپ خواهان جنگ نیست اما کسانی وجود دارند که برای جنگ فشار می‌آورند. من فکر نمی‌کنم که این اتفاق بیفتد.