جانشين پروري مديران با ميدان دادن به زنان با ميدان دادن به زنان

طیبه سیاووشی در گفت‌وگو با «آرمان» مطرح کرد
جانشين پروري مديران
با ميدان دادن به زنان
طرح «تبعیض مثبت» برای افزایش مشارکت سیاسی زنان


آرمان- سارا ابراهیمی: رأی نیاوردن پیشنهاد زنان مجلس مبنی بر افزایش سهم زنان در فهرست‌های انتخاباتی، پیام چندان مثبتی را از سوی مجلس به جامعه منعکس نکرد و این موضوع به «نه» مردانه تعبیر و تفسیر شد. طبیعی است که رای ندادن به این پیشنهاد فاصله کشور تا توسعه یافتگی را به ذهن‌ها متبادر سازد. حضور زنان در سطوح مدیریتی چندان رضایت‌بخش نیست با اینکه دولت نیز وعده افزایش حضور بانوان را در دولت داده بود و تلاش‌های اندکی هم در این زمینه انجام گرفت اما همچنان به کار گیری زنان در سطوح مدیریتی با آنچه که در ذهن جامعه از حضور زنان در حاکمیت شکل گرفته است، متفاوت است. «آرمان» برای بررسی میزان مشارکت زنان گفت‌وگویی با طیبه سیاووشی نماینده مجلس دهم داشته است که در ادامه می‌خوانید:
طرح پیشنهادی فراکسیون زنان مجلس، برای افزایش حضور زنان در مشارکت سیاسی رای نیاورد، زنان چگونه می‌توانند سهم بیشتری را از آن خود کنند؟
زنان مجلس تلاش داشتند تا سهم ورود زنان به مجلس را به صورت قانونی افزایش دهند، پیشنهاد این بود که به نسبت تعداد نمایندگان که متشکل از 290 نماینده هستند ،‌50 نماینده زن وارد مجلس شوند که این پیشنهاد متاسفانه در مجلس رای نیاورد و مورد اقبال واقع نشد. اما مواردی است که می‌تواند مشارکت سیاسی زنان را در جامعه افزایش دهد که باید به این موارد توجه ویژه داشت. متاسفانه به لحاظ آموزشی و فرهنگی نتوانسته‌ایم بحث عدالت جنسیتی را پیش ببریم و زنان بیشتر انتخاب کننده هستند تا انتخاب شونده پس ضروری است که در جهت عدالت جنسیتی آموزش‌هایی را در سطح جامعه پی بگیریم تا این موضوع سلسله‌وار انجام شود. جدای از آموزش و فرهنگ سازی که باید در اولویت قرار گیرد، مسأله مهم دیگر این است که بتوانیم مشارکت زنان در حاکمیت را افزایش دهیم . یکی از واضح‌ترین دلایل هم این است که زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و طبیعی است که باید در عرصه‌های تصمیم گیری حضور داشته باشند.
در دولت آقای روحانی چه اقدامی برای افزایش مشارکت سیاسی زنان صورت گرفت؟
دولت یازدهم قانونی را در شورای عالی اداری به تصویب رساند که برپایه این قانون 30درصد از نیروهایی که جذب دولت می‌شوند فارغ از جایگاه و سمت باید از جوانان و زنان به کار گرفته شوند. بنابراین می‌توان از این قانون به شکل کاربردی استفاده کرد و از جمله کارهای موثری است که برای افزایش مشارکت سیاسی زنان می‌توان انجام داد. بحث دیگری که باید به آن توجه کرد جانشین پروری از سوی مدیران است. اما متاسفانه این امر صورت نمی‌گیرد، ضرورت دارد که جانشین پروری به مدیران آموزش داده شود تا گردش نخبگان در کشور صورت گیرد. برای تعیین جایگزین مدیرانی که دیگر باید جای خود را به جوان‌ترها بدهند ، می‌توان از افرادی که به عنوان کارشناسان عالی‌رتبه فعالیت دارند، فارغ از اینکه دارای چه جنسیتی هستند، استفاده کرد. همچنین افرادی که دارای شایستگی هستند می‌توانند در اولویت قرار گیرند و مدیریت را احراز کنند. اما متاسفانه چنین برنامه‌هایی در دستور کارمدیران قرار ندارد و به ندرت این اتفاق می‌افتد و آموزش مدیران بحث مهمی است که باید مورد نظر دستگاه‌های دولتی قرار گیرد.
عدم به کارگیری زنان در نهادها به نگاه تبعیض‌آمیز برمی‌گردد یا به توانایی آنها ؟
آنچه که در سطح جامعه به صورت پررنگ مشاهده می‌شود و متاسف هستیم که در سطح حاکمیتی این مسأله رخ نمی‌دهد، این است که زنان در بخش خصوصی جایگاه‌های بسیار دارند، در شرکت‌های بزرگ و استارت‌آپ‌های بزرگ تلاش‌ها و موفقیت‌های بالایی را کسب کرده‌اند که منجر به تقویت مشارکت اقتصادی این قشر از جامعه می‌شود که این توانایی و مشارکت اقتصادی می‌تواند سکوی پرتابی باشد تا بتوانند در حاکمیت هم به خوبی نقش ایفا کنند. با این وجود متاسفانه حضور زنان در بخش حاکمیتی بسیار اندک مشاهده می‌شود.
برای افزایش نقش زنان در مجلس چه باید کرد، شما چه پیشنهادی دارید ؟
در فراکسیون زنان پیشنهادی مبنی بربحث تبعیض مثبت از سوی زنان مجلس مطرح شده است. یعنی سهمیه‌ای برای ورود زنان به مجلس قائل شوند تا نقش زنان در مشارکت سیاسی افزایش یابد و زنان از این وضعیت حداقلی بیرون بیایند. در کنفرانس‌های بین‌المللی مشاهده می‌کنیم که کشورهای بسیار کوچکتر از ایران حتی کشورهای کوچک حوزه خلیج فارس حضور زنان چشمگیر است، پس چرا در ایران نباید زنان در عرصه‌های مدیریتی حضور فعال داشته باشند. البته وقتی طرح «تبعیض مثبت» مطرح شد برخی زنان با آن مخالفت کردند و استدلالشان این بود که باید برابر تلاش کرد. در شرایطی که شایسته سالاری فارغ از بحث جنسیتی برای انتخاب مدیران مطرح نیست مگر می‌توان در رقابت‌ها با مردان تلاش برابر داشت. اکنون چهل سال از انقلاب گذشته و در پر تعدادترین دوره مجلس تنها 17زن توانستند وارد خانه ملت شوند. پس این مباحث ایده‌آلیستی که برخی از زنان و بسیاری از آقایان مطرح می‌کنند به فعالیت‌هایی که جامعه زنان در این راستا انجام می‌دهد صدمه می‌زند. چنین مباحثی مانند تبعیض مثبت یا در نظر گرفتن سهمیه در بین احزاب و تشکل‌های صنفی می‌تواند قدم برداشتن برای افزایش سهم زنان را درجامعه به تدریج تندتر کند . حتی می‌توان به این موضوع زمان داد لذا بسیاری از کشورهای پیشرفته بعد از 10 یا 15 سال تبعیض مثبت را در نظر گرفتند و بعد از به هدف رسیدن وکسب موفقیت برای افزایش جایگاه زنان این قانون را برداشتند و نتیجه آن را در رشد موقعیت زنان مشاهده کردند. اختصاص دادن سهمیه 30 درصدی به زنان و جوانان در کشورهای آسیای جنوب شرقی در حوزه مشارکت سیاسی و ورود به مجلس موفقیت‌آمیز بوده است. بنابراین اگر بخواهیم واقع گرایانه صحبت کنیم باید تلاشمان را به این سمت ببریم که حتی اگر به شکل قانونی هم این موضوع عملی نمی‌شود احزاب و تشکل‌های صنفی این سهمیه و جایگاه را برای زنان قائل شوند که بتوانند تا مدت زمان مشخص برای حضور در مشارکت سیاسی تلاش کنند.