روزنامه آرمان امروز
1397/12/14
ساعت شلوغی
با نزدیکشدن به ایام نوروز، بازار مشاغل کاذب هم در هیاهوی شب عید داغ میشود. این مشاغل کاذب که عموما ناپایدار و بدون تاثیر مثبت بر نظام اقتصادی کشور بوده و تنها در مواقع معینی از سال از جمله نوروز، پدیدار میشوند، بهدلیل عدم تعلق مالیات بر درآمد، میتوانند در این ایام پرسود تلقی شوند. یکی از مشاغل این روزها که پیش از این نیز به آن پرداخته شده است، شغل «دادزنی» برای تبلیغات اجناس فروشگاههاست. در شبهای شلوغ بازار، همواره با افرادی مواجه میشویم که با صدای رسا به تبلیغ اجناس و کالا مشغول هستند و با جلب توجه خریداران، آنان را به داخل مغازهها هدایت میکنند. شغل دادزنی را میتوان یکی از نامناسبترین مشاغل کاذب موجود در بازار کار ایران دانست که بهدلیل عدم وجود قرارداد یا پرداخت حق بیمه و نیز عدم تعیین دستمزد مشخص و ثابت، بیشترین ستم را در حق افراد جویای کار روا داشته است. اگرچه این شغل، کاذب بوده و در دسته مشاغل واقعی محسوب نمیشود، اما نمیتوان از درآمدهای ناچیزی که در انتهای هر شب به دادزنها پرداخت میشود و هرگز با خستگی و زحمت فرد برابری نمیکند، چشم پوشید. باید گفت در حال حاضر حتی وجود همین شغل کاذب نیز در معرض نابودی قرار گرفته و مشاهده میشود که برخی فروشگاهها با فاکتورگرفتن هزینه دادزن، با ضبط یک نوار صوتی و پخش آن از بلندگوها به تبلیغات میپردازند.بازار داغ دستفروشان
در این میان برخی نیز با جمعآوری اندک سرمایهای گاه میتوانند سود خوبی را از طریق یک معامله چند روزه به جیب بزنند. این معامله چیزی نیست جز فروش انواع ماهی قرمز و تزئینی و نیز ملزومات سفره هفتسین. این معامله که از اواسط بهمن آغاز میشود در واپسین روزهای اسفند هر سال به اوج سوددهی خود میرسد. فروش انواع ظروف سفره هفتسین و سبزه در مدلها و طراحیهای مختلف و متنوع، بازار این معاملهگران را داغ میکند. بهویژه اگر این معاملات در کنار خیابان و بدون پرداخت اجاره مغازه همراه شود. اگرچه دستفروشان کنار خیابان نیز بنا بر تحقیقات میدانی، همواره مبالغی را به ماموران شهرداری میپردازند اما این ارقام را نمیتوان با اجارهای نجومی مغازههای بهویژه در کلانشهر تهران مقایسه کرد. در نتیجه میتوان این تجارت را پرسود دانست تا آنجا که در شبهای آخر سال، برخی مغازهداران نیز روبهروی مغازه خود بساط کرده و اغلب اجناس خود را در این بازار به فروش میرسانند. نسخه دیگر دستفروشی را میتوان در مترو تهران مشاهد کرد. اگر آمار دقیقی از گردش مالی ناشی از این تجارت بزرگ در زیرزمین تهران در دست بود، قطعا رقم شگفتانگیزی میشد. چرخی در مترو تهران به ما نشان میدهد که چگونه برخی از دستفروشان مترو یک تجارت پرسود را رقم میزنند. اگرچه بهدلیل استفاده این افراد از کارتخوان، مالیات به آنان تعلق میگیرد اما آنها نیز بهدلیل عدم پرداخت اجارهبها، میتوانند برخی کالاهای خود را حتی پایینتر از قیمت مغازه به فروش برسانند. این امر ناشی از آن است که تجارت برخی کالاها از حاشیه سود بالایی برخوردار است. اکنون کار بهجایی رسیده است که بهویژه در این ایام میتوان با یک سفر چندساعته در مترو پایتخت، نیمی از خریدهای نوروزی را انجام داد!
استفاده از فناوری در فروش
نوآوری و استفاده از فناوریهای جدید همواره مورد استقبال قرار گرفته و میتواند رونق و سود برخی مشاغل را تضمین کند. از همینرو شاهد افزایش کانالهای تلگرامی یا صفحههای اینستاگرامی هستیم که با تبلیغ انواع پوشاک، کفش و کیف، وسایل خانه و آشپزخانه و دیگر ملزومات زندگی، اقدام به فروش اینترنتی میکنند. این عرصه که پیش از این در انحصار برخی از سایتها بوده است،اکنون در نسخههای خردتر و تجارتهای کوچکتر، در دسترس همگان قرار گرفته است. برخی از فروشندگان نیز ابتکار عمل را بهدست گرفته و با عرضه محصولات شب عید خود در سایتهای اینترنتی و اپلیکیشنهای موبایلی اقدام به فروش میکنند. این روش، حاشیه سود فروشندگان را بهشدت افزایش داده و از سوی دیگر نوعی پرستیژ شغلی بههمراه دارد. از طریق کانالهای تلگرامی خود به افزایش فروش کالای خود اقدام میکنند. برخی مواقع، دستفروشی در مترو نیز تنها با هدف تبلیغات و نه صرفا فروش در مترو صورت میگیرد. این شیوه بهویژه در این ایام از سال، از رونق بیشتری برخوردار شده است و افراد با معرفی و تبلیغ حضوری چند نمونه از کالای خود، اقدام به فروش اینترنتی میکنند که در گروه کالاهای بانوان ملموستر و بیشتر است.
حاجیفیروزهای تحصیلکرده
حاجیفیروز را میتوان یک چهره افسانهای در فرهنگ ایران دانست که با آمدن خود نوید آغازین روزهای بهار را میداده است. یک مرد لاغراندام و سیاهچهره که با لباس و کلاهی سرخ با خواندن اشعار عامیانه در باب نوروز و نواختن دنبک در کوچهها و گذرها، مردم را از آمدن سال جدید باخبر میکرده است. اما این چهره داستانی در این روزها اگرچه همچنان نماد آغاز سال جدید است اما در دل خود خبر از یک معضل بزرگ اقتصادی در حوزه اشتغال میدهد. حاجیفیروزهای این روزهای ایران، نه حال خوشی دارند و نه میتوانند حال خوبی را به مردم انتقال دهند. مشاهده مردان جوان و قویهیکلی که بر سر هر چهارراه با خواندن اشعار غلط و درست و نواختن ناشیانه ملودیهای نوروزی، به امید دریافت یک اسکناس در میان خودروها میروند و میآیند، همه تصاویر زیبای دم عید را به غم و نگرانی از آینده این مرز و بوم بدل میکند. حاجیفیروزهایی که برخی از آنان تحصیلکرده یا دانشجو هستند و با هدف کسب درآمد در شبهای پایانی سال، به این کار اقدام کردهاند. اگرچه برخی از این افراد، از درآمد بالا و پرسود بهویژه در خیابانهای بالای شهر تهران سخن میگویند اما نمیتوان اینگونه مشاغل را در حوزه اقتصادی به دید یک معضل بزرگ نگاه نکرد. اساسا تولید هر گونه شغل کاذب در فضای اقتصادی میتواند یک خبر نگرانکننده محسوب شود و وخیمتر آنکه چنین مشاغلی در میان افراد تحصیلکرده رواج یافته باشد. گزارشهای میدانی همچنین خبر از ورود برخی صاحبان مشاغل ثابت به این شغل در ایام پایانی سال میدهد که نگرانیها از وضعیت شاغلان را نیز به مشکلات بیکاران افزوده است.
افزایش ساعات کار
اما در مقابل این شلوغیهای نگرانکننده نسبت به بازار کار ایران، برخی از مشاغل خدماتی نیز که اتفاقا شغل محسوب شده و کاذب نیستند نیز در این ایام، سر پرسودایی خواهند داشت. از آن جمله، شرکتهای خدماتدهی در حوزه نظافت منزل، قالیشوییها هستند که در تمامی ایام سال در آرامشی نسبی و یا حتی رکود کاری بهسر میبرند اما در فاصله یکماهه تا عید نوروز، اوج شلوغیهای خود را میگذرانند. افزایش تقاضاها برای نظافت منزل و رفت و آمد کارگران به منازل از سویی و ترافیک نیسانهای آبی مملو از فرشها و قالیها از سوی دیگر، بوی عید نوروز را به کوچه و خیابان میآورند. اصحاب دیگر خدمات از جمله بانکیها، مکانیکها، مراکز تعویض پلاک و معاینه فنی خودرو نیز در این روزها، ساعات پرازدحامی را تجربه میکنند. اما در سال جاری ممکن است یک حوزه بازار خود را تا حدودی از دست داده باشد.بهنظر میرسد با افزایش قیمت آجیل و خشکبار که از ملزومات پذیرایی عید ایرانیان محسوب میشود، اسفند امسال برای آجیلفروشان چندان شیرین و پررونق نباشد.
سایر اخبار این روزنامه
انتقاد از «روحاني مظلوم است»
بازگشت مقتدرانه۹۰ در دقيقه۹۰
دولت بر«۷۰درصد اقتصاد» كنترل ندارد
انتقال پايتخت؟ - غيرحرفهاي و انحرافي است
تنش در روابط ديپلماسي ايران و هلند
واگذاري ۷۰۰ملك در دوره قاليباف غير قانوني است
غایب بودن در روابط خارجی را نمی پذیریم
جان باختن ۵ نفر بر اثر سقوط بالگرد
اروپا، ایران را قانع نمیکند
یاد د اشـتهـای اخـتصـاصـی
نگاه حقوقی به اتهام زنندگان به رئیسجمهور
گوشت ۱۰۰ هزار تومانی و برجام؟
علل تنهایی امروز روحانی
اما و اگرهای مصوبات اخیر انتخاباتی
جان باختن ۵ نفر بر اثر سقوط بالگرد
صادرات غیر نفتی امسال ۴۰ میلیارد دلار است
ساعت شلوغی