جنگ هوایی میان هند و پاکستان شدیدترین درگیری 50 سال گذشته را در کشمیر رقم زد شبه‌قاره در التهاب جنگ

محمدرضا ستاری
حدود دو هفته پس از حمله انتحاری به نیروهای امنیتی هند در کشمیر که منجر به کشته شدن 44 پلیس هندی شد، تنش در روابط میان دهلی‌نو و پاکستان بار دیگر به راس اخبار بین‌المللی آمد. هند در همان زمان اعلام کرد که مسئولیت این اقدام را متوجه پاکستان می‌داند چراکه گروه‌ جیش المحمد که مسئولیت این حمله انتحاری را پذیرفته است در داخل خاک پاکستان قرار داشته و توسط دستگاه اطلاعاتی این کشور حمایت می‌شود.
در همین راستا، عمران خان نخست وزیر پاکستان اعلام کرد که علی‌رغم تلاش‌ها برای حل دیپلماتیک این تنش، آمادگی مقابله با هرگونه اقدام هند را نیز خواهد داشت‌ به همین دلیل ارتش پاکستان به حالت آماده‌باش درآمد. در این میانه دو روز قبل نیروهای هوایی هند با یورش به منطقه‌ای از جامو و کشمیر که گفته می‌شود محل آموزش گروه جیش المحمد بوده، تعدادی از پیکارجویان این گروه را کشت. این در حالی است که اسلام‌آباد اعلام کرده که هندی‌ها تعداد محدودی بمب در این مناطق انداخته‌‌‌اند که در راستای آن 4 کشته بر جا گذشته است.
نبرد هوایی در کشمیر


پس از این ماجرا، روز گذشته سخنگوی ارتش پاکستان اعلام کرد که دو هواپیمای هندی را بر فراز حریم هوایی این کشور سرنگون کرده است. ژنرال آصف غفور تاکید کرده از این دو هواپیما یکی در منطقه کشمیر پاکستان و دیگری در کشمیر هند سقوط کرده و یکی از خلبانان نیز به دست نیروهای پاکستانی اسیر شده است. همزمان ارتش پاکستان مدعی شده که چند حمله به داخل خاک هند به منظور پاسخگویی و اقدام متقابل داشته که این حملات تلفاتی انسانی در بر نداشته است.
در کشاکش این برخوردهای نظامی، سخنگوی وزارت خارجه هند ضمن رد ادعای پاکستانی‌ها گفته که یک فروند هواپیمای هندی در این کشور سقوط کرده و همزمان یک فروند هواپیمای پاکستانی نیز در خاک این کشور توسط نیروهای هندی ساقط شده است.
پس از این ماجرا، اسلام‌آباد ضمن بیان اینکه خواستار جنگ با همسایه خود نیست، پیشنهاد مذاکره به منظور خاتمه درگیری‌ها را مطرح کرده است، به طوری که روز گذشته عمران‌خان نخست وزیر پاکستان آمادگی خود را برای حل و فصل تنش‌های به وجود آمده اعلام کرد. در سوی مقابل دهلی‌نو که اعلام کرده جهت سرکوب نیروهای گروه جیش المحمد مصمم است، روز گذشته در جریان درگیری در منطقه کشمیر با برخی از اعضای این گروه درگیر شده و همزمان گروهی از مردم دو کشور با آمدن به خیابان‌ها شعارهای تندی را علیه یکدیگر سر دادند.
ژئوپلتیک بحران
تنش در روابط دو کشور از زمان استقلال پاکستان به این سو، همواره در جریان بوده و نقطه کانونی این تنش‌ها در منطقه جامو و کشمیر است. منطقه‌ای که هر دو کشور نسبت به آن ادعای ارضی داشته و هر از چندی آتش اختلاف میان دو کشور را شعله‌ورتر می‌سازد. هر چند اسلام‌آباد و دهلی‌نو در سال 2003 میلادی یک توافق آتش‌بس را پس از درگیری گسترده سال 1999 به امضا رسانده‌اند اما به طور مرتب یکدیگر را به نقض آتش‌بس و انجام عملیات‌های تحریک‌آمیز متهم می‌کنند. آخرین نمونه این درگیری در تابستان امسال رخ داد که در درگیری میان مرزبانان دو کشور در منطقه کشمیر 7 تن کشته و چندین نفر نیز زخمی شدند. این دو کشور همچنین در طول 6 دهه گذشته چهار جنگ با یکدیگر پشت سر گذاشته و تنش اخیر که با نمایش‌های هوایی همراه بوده، شدیدترین رویارویی میان دهلی و اسلام‌آباد در طول نیم قرن گذشته بوده است.
هرگونه تنش و درگیری میان هند و پاکستان از آنجا حائز اهمیت است که این دو کشور با قرار گرفتن در قلب آسیا، ژئوپلتیک این منطقه را به میزان قابل توجهی دستخوش تغییر و تحول جدی قرار می‌دهند. این موضوع زمانی جدی‌تر می‌شود که دو کشور دارای سلاح هسته‌ای هستند و علی‌رغم بحث بازدارندگی نظامی هرلحظه ممکن است بالا گرفتن تنش میان آنها، منجر به تحولات اثرگذار در نظم بین‌المللی شود. اصولاً شبه‌قاره هند با در بر گرفتن کشورهایی نظیر هند، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، نپال، بوتان و مالدیو به لحاظ شاخص‌های توسعه انسانی یکی از عقب‌مانده‌ترین مناطق جهان محسوب می‌شود و گره خوردن عنصر تنش میان دو کشور قدرتمند این منطقه یعنی هند و پاکستان، سبب شده است که نوعی بی‌ثباتی سیاسی و ناامنی اجتماعی نیز به این وضعیت شکننده دامن بزند.
به همین دلیل است که نگرانی‌های بین‌المللی در سایه تشدید تنش‌ها میان هند و پاکستان به میزان زیادی افزایش پیدا کرده و بنا بر گزارش خبرگزاری دویچه‌وله آلمان، کشورهای آمریکا، چین و همچنین کشورهای عضو اتحادیه اروپا از دو طرف درگیر در تنش کشمیر خواسته‌اند، برای ممانعت به‌عمل آوردن از افزایش تنش، خویشتن‌داری پیشه کرده و مسائل را از طریق دیالوگ و مذاکره حل کنند.
سیاستمداران اروپایی همچنین از طرفین درگیر در منازعات کشمیر خواسته‌اند از جنگ لفظی و همچنین تیراندازی متقابل پرهیز کنند.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری با استعفای وزیر امور خارجه مخالفت کرد،ظریف به سر کار خود برگشت استعفای ظریفانه ، بازگشت حکیمانه فاطمه ذوالقدر ماه‌های اخیر روزگار اقتصادی و معیشتی مردم دربرابر هزینه‌های گران نوروزی چه می‌کنند؟ جیب‌های خالی در بازار شب عید رشد ناگهانی فروش یک حراج هنری، چه پیامدهایی برای بازار هنر خواهد داشت؟ هنر، بازار مطمئن در شرایط مبهم آیا مهاجرت بهایی است که مردم شهر بادگیرها آن را پرداخت‌ خواهند کرد؟ یزد در جدال با بحران خاموش خشکسالی جنگ هوایی میان هند و پاکستان شدیدترین درگیری 50 سال گذشته را در کشمیر رقم زد شبه‌قاره در التهاب جنگ دونالد ترامپ و کیم جونگ اون برای دومین بار با یکدیگر دیدار کردند رویای یک صلح اتمی رهبر انقلاب اسلامی در دیدار نخست وزیر ارمنستان: بر خلاف میل آمریکا باید روابط مستحکم و دوستانه داشته باشیم عابر بانک فوتبالی متهم دادگاه اخلال در نظام اقتصادی کشور: کارگر، بچه مسلمان و بچه جنگ هستم! گران‌فروشی با استقبال مردم افزایش می‌یابد رئیس‌جمهوری در نشست مشترک هیئت‌های عالی ارمنستان: ایران همواره خواهان توسعه روابط و همکاری ها با ارمنستان است معاون حقوقی رئیس‌جمهوری: دادگستری بدون وکیل مستقل کارکرد درستی نخواهد داشت