روزنامه ابتکار
1397/12/05
«ابتکار» در گفت‌وگو با هنرمندان حاضر در جشنواره سی‌وهفتم تئاتر فجر بررسی کرد داوری‌ها باندبازی نیست؛ سلیقه‌ای است!
سیدحسین رسولیبالاخره آخرین روز برگزاری جشنواره سی‌وهفتم فجر رسید؛ جشنواره‌ای که با تمام مشکلات و تغییر رویکردها و عدم ثباتی که دارد، مهم‌ترین گردهمایی تئاتری ایران است. این جشنواره مدت‌ها است که آینده تئاتر ایران را رقم زده است. بیشتر کارگردانان مطرح تئاتر ایران از این جشنواره به شهرت رسیده‌اند و پس از گرفتن جوایز توانسته‌اند تبدیل به کارگردانان برجسته‌ای بشوند. البته اغلب رسانه‌ها در سال‌های اخیر تغییر رویه داده‌اند و به سوی چاپ گزارش‌های کلیشه‌ای از حضور سلبریتی‌ها در تئاتر رفته‌اند. تئاترهای با کیفیت مختلفی در سالن‌های تئاتر ایران روی صحنه می‌روند که به دلیل کم سر‌و‌صدا بودن آنچنان نمی‌توانند مورد توجه قرار بگیرند. در همین زمینه با مهرداد مصطفوی، کارگردان نمایش «فیل در تاریکی» که یکی از بیشترین نامزدهای جوایز فجر را دارد و دنا تارفی یکی از بازیگران پرکار جشنواره گفت‌وگو کرده‌ایم.
داوری‌ها شائبه‌برانگیز بود
دنا تارفی، بازیگر نمایش‌هایی مانند «مرد شده» و «آقا محمدخان» درباره کیفیت و کلیت جشنواره تئاتر فجر به «ابتکار» می‌گوید: «به نظرم جشنواره تئاتر در مملکت ما حالت استاندارد ندارد. من همیشه دوست دارم کاندید باشم. بازیگران خودخواه هستند. یک حرص و طمعی داریم. به جشنواره هم علاقه داریم. نکته اساسی این است که ملاک سنجش هنرمندان تئاتر کاندید شدن در جشنواره تئاتر فجر است. حالا اگر جایزه ببرید که دیگر عالی است. برای کارهای تئاتری دعوت می‌شوید و رزومه خود را می‌سازید.» وی تاکید می‌کند: «16 سال است که مشغول تئاتر حرفه‌ای هستم. به نظرم باید شکل و شمایل جشنواره تئاتر را تغییر بدهیم. درست است که سیاست‌ها در جشنواره تئاتر فجر و جشنواره‌های دیگر دنیا دخیل است، مثلا در جشنواره‌ای یکی از داوران به من گفت که: «فلان بازیگر چون آخرین حضور صحنه‌ای خود را تجربه می‌کند، باید جایزه ببرد!» بعد من به خودم گفتم که این جایزه‌ها واقعا اینجوری داده میشود؟!» تارفی درباره نقش پر رنگ سلبریتی‌ها در رسانه‌ها هم می‌گوید: «سالن‌های خصوصی فقط دنبال سلبریتی‌ها هستند. اول می‌پرسند که: «سلبریتی اجرای شما کیست؟» اگر سلبریتی نباشد، سالنی به شما نمی‌دهند. اگر هم بدهند خودشان چند سلبریتی را معرفی می‌کنند که باید در اجرای شما باشند. آنها کل تئاتر خصوصی را در‌بر گرفته‌اند. دیگر مهم نیست هنرمندی سال‌های سال درس تئاتر خوانده است و باید از صفر شروع کند و هزار بدبختی بکشد. فضاها و جمع‌هایی است که برخی تئاترهای پر‌مخاطب را شکل می‌دهند.» وی درباره جشنواره تاکید می‌کند: «جشنواره امسال اشکالات عجیبی داشت. مثلا تاحالا ندیده بودم که این همه اصلاحیه در رابطه با کاندیداها صورت بگیرد. نکته دیگر این است که یکی از داوران خانم جشنواره سر هر اجرا دیر می‌رسید. تمرکز بازیگران را به هم می‌زد و حتی باعث می‌شد تا انگیزه خود را از دست بدهیم.» وی تاکید می‌کند: «کمی عصبانی هستم. همیشه دوست داشتم که کاندید جشنواره بشوم. داوران محترم هم با احترامی که برای‌شان قائل هستم، تنها چند نمایش را شایسته نامزد شدن دیده‌اند. منظورم داوران بخش ایران یک است. چون اجراهای من در آنجا بود.» تارفی درباره کاندیداها می‌گوید: «به نظرم کمی داوری‌ها شائبه‌برانگیز بود. برخی کارها البته با‌کیفیت بودند. من خودم به آنها گفته بودم که شماها حتما کاندید هستید. ولی یکی از کارها در بخش نور کاندید شده است که هیچ نور خاصی نداشت! واقعا عجیب است.» این بازیگر جوان تئاتر درباره دبیرخانه می‌گوید: «آنها خیلی زحمت کشیدند. حضور مفیدی هم داشتند. من آدم کوچکی هستم تا درباره داوران حرف بزنم. در یکی از اجراها من چشم تو چشم تماشاگران داشتم و یکی از داوران خوابیده بود. دوست عزیزم چرا خوابیدی؟! چرا وقتی بیداری به سقف نگاه می‌کنی؟! تماشاگر و بازیگر تئاتر را شکل می‌دهند ولی داوران انرژی ما را گرفتند. دو تا اجرا داشتم ولی آنچنان انگیزه و انرژی از داوران نگرفتم.» تارفی درباره اینکه دو تا کار در جشنواره داشته، درباره داوران بازبین می‌گوید: «من سه کار برای ارائه به جشنواره داشتم. بخش بازبینی در مرحله اول بسیار درست بود. آقای کیومرث مرادی و خانم نسیم ادبی و آقای سید محمد مساوات واقعا عالی عمل کردند. اما داوری نهایی خیلی عجیب است. آنها بیشتر روی اجراهای پایانی جشنواره تاکید داشتند. شاید اجراهای روز اول را یادشان رفته است!»
داوران خیلی خوب بودند
مهرداد مصطفوی کارگردان نمایش «فیل در تاریکی» که علاوه بر بخش کارگردانی، در بخش‌های طراحی نور (علی کوزه‌گر)، طراحی لباس (نسرین خرمی)، بازیگری مرد (ابراهیم عزیزی و امیر جنانی) و بازیگری زن (آوا شریفی) کارش شایسته نامزدی سی‌وهفتمین جشنواره تئاتر فجر در بخش ایران یک شده است، در گفت‌وگو با «ابتکار» درباره جشنواره تئاتر فجر می‌گوید: «می‌توانم درباره بخش ایران یک صحبت کنم. به نظرم داوران نگاه درست و حسابی به جوانان داشتند. اجازه تجربه کردن به ما دادند. نگاه از مد افتاده و دگمی نداشتند. داوران خیلی خوب بودند. بخش‌های دیگر را نمی‌دانم! مجموعا می‌توانم بگویم که ای‌کاش نظم بیشتری برقرار بود. به ما گروه‌ها فشار آمد.» وی تاکید می‌کند: «قصه بودجه خیلی عجیب است. ۱۰ میلیون برای ما در نظر گرفتند و تنها ۷ میلیون را پرداخت کردند. می‌دانید که جشنواره چقدر سخت است. یک‌شبه باید دکور بزنید و جمعش کنید. خیلی فشار روی ما بود.» وی درباره بیشترین نامزدی نمایش «فیل در تاریکی» و انتقادات وارد شده، می‌گوید: «اجرای عموم برخی از کارها را دیده بودم. داوری‌ها معمولا سلیقه‌ای است؛ باندبازی نیست. من به عنوان بازیگر و کارگردان تاحالا کاندید جشنواره نشده بودم. سه داور بودند که نگاه‌شان به کار ما نزدیک بود. البته من دو سال پیش نمایش «خروج اضطراری» را در جشنواره داشتم که در هیچ بخشی کاندید نشدم!» وی تاکید می‌کند: «داستان‌های داوری همیشه وجود دارد. من در نمایش «ابلوموف» هم بازی می‌کردم که تنها پیام دهکردی در بخش بازیگری، امیر صدیقیان برای موسیقی و لعیا خرامان برای طراحی گریم کاندید شدند. این نمایش در بخش مسابقه تئاتر بین‌الملل بود.» مصطفوی تصریح می‌کند: «داوری‌ها باندبازی نیست؛ سلیقه‌ای است. برخی از داوران با یک کار تئاتر ارتباط نمی‌گیرند یا به قول معروف حال نمی‌کنند.» این کارگردان جوان درباره اعتبار و اهمیت جشنواره تئاتر فجر می‌گوید: «همه هنرمندان می‌دانند که رقابت در جشنواره خیلی مهم است. همه دنبال اعتبار جشنواره هستم. جوایز جشنواره امکان معروف شدن و بالا رفتن اعتبار هنرمندان را مهیا می‌کنند. البته سال گذشته کیفیت کارها بالاتر بود. امسال سطح کارها خیلی فرق داشت. اینکه نمایش «فیل در تاریکی» در بخش‌های زیادی است به خاطر اینکه اختلاف فراوان است.» او تاکید می‌کند: «چرا دو بخش ایران یک و ایران دو داشتیم؟ چه فرقی بود؟ همه در یک سطح بودیم. این قصه را نفهمیدم! تقسیم‌بندی عجیبی بود. باید همه را در بخش ایران می‌گذاشتند.» مصطفوی درباره اینکه گفتمان‌های متضادی در جشنواره وجود دارد و اینکه کارها باید تولیدی یا مروری باشد، می‌گوید: «قبلا خیلی بهتر بود چون کارهای جشنواره تولیدی بودند با اینکه کیفیت پایین‌تر است. پروسه تولید برای جشنواره کوتاه ولی ارزشمند بود. امسال متاسفانه شاهد بودیم یکسری از کارها بدون بازبینی وارد جشنواره شدند. به عنوان میهمان وارد بخش بین‌الملل و دیگر بخش‌ها شدند. کارها را باید مانند جشنواره تئاتر دانشگاهی بازبینی کنند. پروسه تولید باید باشد.» مهرداد مصطفوی می‌گوید: «ما در ایران بازبینی کیفی نداریم. هرکسی پول داشته باشد در سالن‌های خصوصی اجرا می‌رود. جشنواره می‌تواند بازبینی کیفی کند. بعد هم کارها را در جشنواره وارد کند و در ادامه به آنها اجرای عموم بدهد. به جشنواره فیلم نگاه کنید! شما می‌دانید چه کارهایی خوب است و بعد منتظر هستید آنها زودتر اکران شوند و ببینید! من بیشتر کارهای جشنواره تئاتر فجر را دیده بودم.» این کارگردان جوان درباره استقبال مردم از جشنواره می‌گوید: «استقبال از جشنواره که همیشه هست. مردم در اجرای «فیل در تاریکی» روی زمین نشستند. آنها در یکی از سالن‌ها را هم شکستند. جشنواره برای مردم هیجان دارد ولی برای ما تئاتری‌ها دیگر آن هیجان دیدن را نداشتن چون اجراهای عموم آثار را دیده بودیم.» کارگردان «فیل در تاریکی» اشاره می‌کند که: «گلایه ریزی دارم. نمی‌دانم بگویم یا نه! ولی باید بگویم. قصه ممیزی‌ها خیلی اذیت می‌کند. چرا دم جشنواره آنقدر ممیزی وجود دارد؟! رفتار ناشایستی با هنرمندان تئاتری دارند. شما چند اجرای عمومی با هزارتا بازبینی داشته‌اید. بعد هنگام برگزاری جشنواره باز هم یک لیستی می‌دهند که باید رعایت کنید. نمایشی که ۶۰ اجرا رفته است باید همه جوره اوکی باشد. چرا جشنواره را مانند زندان می‌بینند؟» البته باید اشاره کنیم که جشنواره تئاتر فجر روز گذشته با معرفی برندگان به کار خود پایان داد.
سایر اخبار این روزنامه
محققان از افزایش غلظت مواد دارویی در آب‌های شیرین خاورمیانه خبر داده‌اند
جریان «دارو» در رگ‌های خاورمیانه
جهانبخش محبی نیا
هولوکاست آمریکایی
هفته اول اسفند در ایران به نام «هفته سلامت مردان» نامگذاری شده است
سلامت مردان چشم‌انتظار تدوین برنامه استراتژیک
شعر چه جایگاهی نزد ایرانیان امروز دارد؟
شعری بخوان که با او رطل گران توان زد
«ابتکار» در گفت‌وگو با هنرمندان حاضر در جشنواره سی‌وهفتم تئاتر فجر بررسی کرد
داوری‌ها باندبازی نیست؛ سلیقه‌ای است!
«ابتکار» از روند تصمیم‌گیری درباره مجمع عالی اصلاح‌طلبان گزارش می‌دهد
عبور اصلاحات از پارلمان؟
رئیس‌جمهوری در جمع رئیسان و مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان:
باید همه فرصت‌ها را به نسل جوان بدهیم
معاون اول رئیس‌جمهوری:
نخبگان کشور کمک کنند بحران را پشت سر بگذاریم
محمدجواد ظریف:
اینستکس نه تنها عادی‌سازی نیست بلکه درست خلاف آن است
وزیر کشور:
سامانه‌های مبارزه با قاچاق کالا تا پایان اسفند آماده میشود
دادستان تهران خبر داد
تشکیل اولین پرونده در رابطه با گوشت در شعب ویژه
