روزنامه ابتکار
1397/11/30
دانشمندان از نفوذ مواد موجود در زباله‌های پلاستیکی در تخم پرندگان دریایی خبر می‌دهند
تخم ِمرغ‌های شیمیاییزهرا داستانی
براساس یافته‌های جدید دانشمندان، مواد شیمیایی پلاستیکی داخل تخم‌مرغ‌های دریایی یافت شده‌اند که در دوردست‌ترین نقطه قطب شمال زندگی می‌کنند، جایی در دورترین نقطه از کره زمین که می‌توانسته از نشانه‌های آلودگی و زباله‌های انسانی در امان باشد.
مدت‌ها است که دانشمندان و محققان نسبت به تبعات «سونامی زباله» در جهان هشدار داده‌اند. زباله‌هایی که بخش اعظم آن را مواد پلاستیکی و پلیمری تشکیل داده‌اند. بر طبق آماری که در مجله «Science Advance» منتشر شده، از دهه 50 میلادی که تولید و استفاده از پلاستیک فراگیر شده، از حدود 8.3 میلیارد تن انواع مواد لاستیکی، پلاستیکی و پلیمری مختلف تولیدشده، 6.3 میلیارد تن ماده آنها به زباله تبدیل شده است. زباله‌هایی که روند تولید و انباشتشان از بازیافت و نابودی آنها سریع‌تر است. آمار بازیافت زباله‌ها در جهان چنگی به دل نمی‌زند. برطبق آماری که این مجله منتشر کرده تا کنون 9 درصد از زباله‌های تولید شده از دهه 50 تا کنون مورد بازیافت قرار گرفته و 12 درصدش سوزانده شده است. در این میان اما گورستان‌های زائدات یا طبیعت مقصد نهایی 79 درصد این زباله‌ها بوده‌اند. زباله‌هایی که اگر فکری به حال تولیدشان نشود پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارند که تا سال 2050 میلادی به 12 میلیارد تن می‌رسند. تبعات حضور این زباله‌ها اما در حیات‌وحش بیش از هر جای دیگری مشهود است، از گیر افتادن حیوانات در زباله‌ای که به تله تبدیل شده تا اشتباه گرفتن زباله‌ها به جای مواد غذایی توسط حیوانات. اما دانشمندان در تحقیقات جدید خود نشانه‌های دیگری از وجود پلاستیک در حیات‌وحش یافته‌اند.
دانشمندان در بررسی تخم گونه‌ای از پرندگان قطب شمال به نام «مرغ‌های باران بدبو» که در جزیره‌ای که بیش از 100 مایل تا نزدیک‌ترین منطقه مسکونی انسان‌ها زندگی می‌کنند، به وجود ماده شیمیایی «فتالات» (Phthalate) که نوعی از مواد افزودنی به پلاستیک است، پی‌برده‌اند. این ماده شیمیایی اغلب برای افزایش انعطاف‌پذیری، شفافیت و دوام و طول عمر پلاستیک به این ماده افزوده میشود، که بر هم زننده تعادل هورمونی شناخته شده و پیش‌تر استفاده از آن را در اسباب‌بازی‌های پلاستیکی کودکان به علت اثرات بالقوه‌‌‌ای که در هورمون‌های جنسی آنها داشت، ممنوع کردند.
این مواد به طور معمول در ترکیب‌های بسیاری از محصولات پلاستیکی وجود دارد و احتمالا به ترکیبات موادی که درهای بطری‌های پلاستیکی و ته سیگارها از آنها تولید می‌شوند، افزوده میشود. دقیقا زباله‌هایی که پرندگان و سایر حیوانات آنها را با غذا اشتباه می‌گیرند و آنها را به جای غذا می‌خورند.
در مطالعه و آزمایش اولیه‌ای که دانشمندان حیات‌وحش کانادا بر روی تخم‌های 5 مرغ دریایی باران بد بو انجام داده‌اند، وجود فتالات را در یکی از آنها یافته اند و هشدار داده‌اند که احتمالا این اتفاق بسیار فراگیرتر از اینها است. چرا که این ماده در تخم پرندگانی یافت شده که در منطقه‌ای که کمترین میزان پسماندهای پلاستیکی انباشته شده را دارد، زندگی می‌کنند. دانشمندان هشدار داده‌اند که اگر کلونی‌های سایر پرندگان دریایی را در دریای شمال، جایی که میزان مصرف پلاستیک بسیار بالاتر است، مورد مطالعه و آزمایش قرار دهند، حتما نتایج بسیار متفاوت‌تر و هولناک‌تری را شاهد خواهند بود یا شاید مواد شیمیایی دیگر یا مشابه را پیدا خواهند کرد. نتایج ادامه تحقیقات این موضوع را ثابت کرده است. این تیم در یکی دیگر از تحقیقات و مطالعات خود نوعی دیگر از مواد شیمیایی از جمله آنتی‌اکسیدان‌ها و تثبیت‌کننده‌های UV را در تخمِ مرغ‌های دریایی «باران بد بو» و «کاکایی صخره‌نشین پاسیاه» یافته‌اند. این مواد شیمیایی چگونه به تخم این پرندگان منتقل شده؟ محققان به راحتی به این سوال پاسخ داده‌اند. آنها می‌گویند: این آلاینده‌های پلاستیکی از طریق مادر به تخم مرغ منتقل میشود. هنگامی که پرندگان زباله‌های پلاستیکی را می‌خورند، اغلب سیستم گوارشی این پرندگان توانایی دفع این مواد پلاستیکی را ندارند، بنابراین در معده آنها باقی می‌مانند و ترکیبات آنها به تخم‌هایی که قرار است به جوجه‌ها و نسل‌های بعدی این پرندگان تبدیل شوند، منتقل می‌شوند.
اما مهم‌ترین سوال برای محققان که بر روی نتایج اولیه این تحقیق مطالعه می‌کنند، این است که چگونه این مشکل گسترده‌تر شده؟ آیا مواد شیمیایی که در تخم این پرندگان یافت شده به جوجه‌ها منتقل میشود و باعث صدمه به پرندگان خواهد شد؟ گرچه هنوز محققان پاسخی برای این سوال‌ها نیافته‌اند، اما دکتر الکس باند، متخصص زیست‌شناسی موزه تاریخ طبیعی که در مطالعه دخیل نبوده، معتقد است که اغلب اثرات زباله‌های پلاستیکی در طبیعت نامرئی هستند که می‌توانند در حیات‌وحش تاثیرات خود را بگذارند. او می‌گوید: اگر زباله‌های پلاستیکی منجر به مرگ حیات‌وحش نشوند، اما مطمئنا اثرات مثبتی برای آنها ندارند. مطالعات اخیر دانشمندان نشان داده است که مواد شیمیایی موجود در پلاستیک ممکن است حتی رفتار حیوانات را تغییر دهد و آنها را آسیب‌پذیرتر کند. نتایج این مطالعه اما حاوی نکات دیگری نیز هست. وجود اثراتی از مواد شیمیایی موجود در پلاستیک در تخم پرندگان دریایی در شمالگان حکایت از آن دارد که وسعت و سرعت پخش زباله‌های انسانی در طبیعت به قدری زیاد است که پیامدهای منفی آن تا بکرترین نقطه از طبیعت قابل مشاهده است. روزنامه ایندیپندنت نیز در روزهای گذشته در گزارشی به نتایج مطالعه‌ای درباره پیامدهای زباله‌های پلاستیکی که منجر به ورود گونه‌های مهاجم به سواحل میشود، منتشر کرد. در این گزارش آمده، کارشناسان در یک مطالعه جدید هشدار دادند که زباله‌های پلاستیکی صدها گونه غیر بومی را روانه سواحل سراسر جهان کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد زباله‌های پلاستیکی در اقیانوس‌ها موجب شده صدها گونه غیر بومیِ خرچنگ و ماهی به سواحل سراسر جهان منتقل شوند که این پدیده تهدید جدی برای حیات‌وحش بومی به حساب می‌آیند. کارشناسان با در نظر گرفتن اینکه گونه‌های غیر بومی پس از آنکه وارد محیط زیست جدیدی می‌شوند می‌توانند آسیب‌زننده باشند، اظهار کردند: در راستای این شرایط باید منتظر وقوع یک فاجعه باشیم.
پروفسور «جیم کارلتون» از کالج ویلیامز در آمریکا زنگ خطر هجوم گونه‌های بیگانه به سواحل این کشور را پس از وقوع سونامی وحشتناک سال ۲۰۱۱ در ژاپن به صدا درآورد. او تاکنون توانسته نزدیک به ۴۰۰ جانور ژاپنی را در سواحل هاوایی پیدا کند که هزاران کیلومتر را از طریق دریا طی کرده‌اند. این استاد دانشگاه گفت: این پدیده در سراسر جهان به طور گسترده‌ای مورد غفلت قرار گرفته است. پس از وقوع سونامی میلیون‌ها قطعه زباله پلاستیکی از سواحل به اقیانوس‌ها راه پیدا می‌کنند و موجوداتی همچون صدف‌های سیاه و شقایق دریایی با چسبیدن به زباله‌ها این مسیر را طی می‌کنند. بسیاری از این موجودات برای محیط زیست جدید خود مشکل‌ساز هستند و موجب بیماری یا از بین رفتن گونه‌های بومی می‌شوند.
سایر اخبار این روزنامه
«جشنواره موسیقی فجر» چه دستاوردی برای موسیقی نواحی ایران داشته است؟
جشنواره یا «سکوی تکرار»ها!
جلال‌خو ش چهره
مصلحت در وضع برزخی؟
«ابتکار» از حضور پرسش‌برانگیز یک «اجراخوانی» در جشنواره تئاتر فجر گزارش می‌دهد
دامغانی: این شکل از میزانسن، جسارت می‌طلبد
دانشمندان از نفوذ مواد موجود در زباله‌های پلاستیکی در تخم پرندگان دریایی خبر می‌دهند
گزارش «ابتکار» از تخصیص هزارمیلیارد تومانی دولت به‌منظور استمهال بدهی پدیده شاندیز
«ابتکار» از واکنش مثبت نمایندگان به حضور ظریف در کنفرانس مونیخ گزارش می‌دهد
خط و نشان‌های ظریفِ ایران در کنفرانس مونیخ
«ابتکار» تهدید کشورهای اروپایی توسط ترامپ مبنی بر آزاد کردن زندانیان داعشی را بررسی می‌کند
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار مردم استان آذربایجان شرقی:
مسئولان مراقب خدعه اروپایی‌ها باشند
حسن روحانی در مراسم بهره‌برداری از مرحله سوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس:
نمی‌توانیم مایوس شویم
رئیس مجلس شورای اسلامی:
کارآفرینان سهم بالایی در اقتصاد دارند
رئیس قوه قضائیه:
تعطیلی کارخانه‌ها و بیکاری کارگران خلاف امنیت ملی و توسعه اقتصادی کشور است
