آسیب‌شناسی «همدلی» از نواقص اجرای یک سیاست حمایتی که قرار بود قدرت خرید اقشار ضعیف را تقویت کند

چالش‌های رفاه 200 هزار تومانی
رئیس کانون کارگری بازنشستگان تامین اجتماعی: «تنها 30 یا 40 درصد از افرادی که تحت حمایت تامین اجتماعی هستند این بسته را دریافت کرده‌اند و هنوز عده زیادی برای دریافت این بسته سردرگم هستند»
همدلی| گروه اقتصادی- فاطمه آقایی‌فرد: به‌نظر می‌رسد آثار مخرب پرداخت نقدی یارانه‌ها به شکل دیگری در اقتصاد ظهور کرده است. این را می‌توان از حاشیه‌های ایجاد شده درخصوص ارائه بسته حمایتی 200 هزار تومانی دید. همان بسته‌ای که برای ترمیم قدرت خرید دهک‌های ضعیف جامعه روی کار آمده، اما به جای اینکه مرهمی برای زخم فقرا باشد،
دردسر تازه‌ای برای آن‌ها ایجاد کرده است؛ به‌طوری‌که حالا همه آن‌هایی که حقوق و دستمزد کمتر از 3 میلیون تومان در ماه دارند، هر روز پیگیر اخبار منتشر شده درباره این بسته هستند و هنوز با گذشت چند ماهی از اجرای این طرح، این سوال را می‌پرسند که بالاخره این 200 هزار


تومان چه شد و چه زمانی قرار است به حساب آن‌ها واریز شود؟
قصه این سردرگمی‌ها اما سر درازی دارد. ماجرا از آنجا آغاز شد که با نوسانات نرخ ارز در چهارراه‌استانبول قیمت بسیاری از کالاهای اساسی در بازارها افزایش یافت و روز به روز قدرت خرید مردم در برابر قدرت‌نمایی دلار افت کرد؛ نگاهی به گزارش‌ها حکایت از این دارد که از ابتدای سال قیمت گوشت گوسفندی به بالاتر از 80هزار تومان رسیده، لبنیات بر مدار گرانی افتاده و بر اساس گزارش بانک مرکزی در آبان‌ماه امسال 57 درصد نسبت به سال گذشته گرانتر شده بود. قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی که سال
گذشته 400 تومان بود، در روزهای گرم تابستان به 1200 تومان رسید و حتی بالا رفتن قیمت قوطی، بهانه تازه‌ای به دست فروشنده‌‎ها داد تا رب گوجه فرنگی نسبت به سال گذشته 3 برابر رشد کند.
این‌ها تنها نمونه کوچکی از اتفاقاتی بود که با نوسانات نرخ ارز در بازارها افتاد و گرانی‌ها دردسر بزرگی برای دهک‌های متوسط و ضعیف جامعه ایجاد کرد. خلاصه اینکه بر اساس بررسی‌های انجام شده ارزش پول ملی به یک سوم
نسبت به سال گذشته کاهش یافت. بهار، تابستان و پاییز با این گرانی‌ها به سر شد و قدرت خرید مردم هر روز نسبت به روز گذشته کمتر شد. اما این همه ماجرا نبود.
نبود استراتژی در سیاست‌های ترمیم قدرت خرید
هر روز در میان خبرهای اقتصادی بازتاب افزایش قیمت کالاهای اساسی منتشر می‌شد و آگاهان اقتصادی در لا به لای صحبت‌های خود بر این موضوع تاکید می‌کردند که باید دولت برنامه‌ای برای ترمیم قدرت خرید دهک‌‎های ضعیف و متوسط جامعه داشته باشد. روزها گذشت و بالاخره در آبان ماه بود که سکانداران اقتصادی از اجرای بسته حمایتی برای دریافت‌کنندگان حقوق‌های زیر 3 میلیون تومان خبر دادند. اجرای این بسته اگرچه خبر خوبی برای دهک‌های ضعیف جامعه بود، اما همان‌طور که بسیاری از دست‌اندرکاران اقتصادی و فعالان کارگری تاکید می‌کنند به دلیل نبود استراتژی‌های لازم و عدم برنامه‌ریزی صحیح حالا در همان ابتدای راه است که به مشکل برخورده است. آنطور که گزارش‌ها حکایت می‌کنند، با گذشت سه ماه از اجرای این بسته هنوز هم جزئیات توزیع و پرداخت 200 هزار تومان به مردم در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و سردرگمی برای دریافت این بسته دردسر دیگری علاوه بر گرانی‌ها را برای مردم ایجاد کرده است. اگر بخواهیم تنها به گوشه‌ای از دردسرهای این بسته اشاره کنیم، باید به روزهای پاییزی برگردیم. اواخر آبان ماه بود که رسانه‌‎ها نوشتند، به دلیل اینکه مسئولین سازمان بهزیستی و وزارت رفاه اقدامی جهت شفا‌ف‌سازی
شماره پیامکی بسته حمایتی نکرده‌اند، مردم سرگردان هستند.
آن‌طور که گزارش‌ها حکایت می‌کنند، بعد از چند ساعت از اعلام شماره پیامک از سوی سازمان بهزیستی، نیروی انتظامی این شماره پیامک را تایید و اعلام کرد تمام افرادی که بسته های خود را دریافت نکرده اند می توانند با استفاده از این شماره پیامک مطالبات خود را پیگیری کنند. اما از ارسال مشخصات کارت بانکی و رمز دوم کارت خود به سامانه پیامکی اعلام شده خودداری کنند. چون برخی سودجویان با اعلام شماره پیامک مشابه، خواهان ارسال شماره کارت و رمز دوم هموطنان هستند تا از این طریق موجودی حساب بانکی آنها را سرقت کنند. اما بعد از اطمینان دادن به تمام افراد جامعه درباره سامانه پیامکی مورد نظر، از سوی وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی اطلاعیه ای صادر شد که در آن ذکر شده بود شماره پیامک ۵۰۰۰۴۹۹ هیچ ارتباطی به طرح حمایتی دولت برای اقشار کم درآمد ندارد و هموطنان هرگونه اطلاع رسانی را فقط از طریق این مرکز یا پیامک
‏VEZART-REFAH دنبال کنند. حالا نیز با گذشت حدود 3 ماه از اجرای این بسته هنوز هم عده‌ای از دریافت این بسته جامانده‌اند و هنوز خبرها در زمینه این 200 هزار تومان ادامه دارد...
فعالان کارگری بسته حمایتی را قبول ندارند
یکی از نکات قابل توجه این است که دهک‌های ضعیف جامعه باید برای دریافت تنها 200 هزار تومان پول در مقابل این تورم باید این چنین به دردسر بیفتند. علی دهقانی‌کیا، رئیس کانون کارگری بازنشستگان تامین اجتماعی هم مانند بسیاری از فعالان کارگری انتقادهای زیادی را درباره نحوه اجرای این بسته دارد و این‌طور به «همدلی»، می‌گوید: «این بسته‌های حمایتی هیچ تاثیری در زندگی کارگران ندارد و به دلیل اینکه برنامه‌ریزی مناسبی برای اجرای این
سیاست در نظر گرفته نشده است، در ترمیم قدرت خرید موثر نیست.»
این جمله دهقانی‌کیا یادآوراین نکته است که اجرای سیاست یارانه 45 هزار و 500 تومانی است که به جای افزایش قدرت خرید مردم طی این سال‌ها هم به دولت ضربه زد و هم به مردم. چرا که بار تورمی این یارانه‌ها و از دست رفتن انگیزه خیلی از مردم برای کار تنها گوشه‌ای از خروجی این سیاست است که سال‌ها از اجرای آن می‌گذرد و به‌نظر می‌‍رسد واریز این 200 هزار تومان نیز چیزی شبیه به یارانه‌ها در بالا بردن قدرت خرید دهک‌های ضعیف موثر نخواهد بود. دهقانی‌کیا صحبت‌های خود را این‌طور ادامه می‌دهد: «تنها 30 یا 40 درصد از افرادی که تحت حمایت تامین اجتماعی هستند این بسته را دریافت کرده‌اند و هنوز عده زیادی برای دریافت این بسته سردرگم هستند.»او در ادامه افزود: «پرداخت این 200 هزار تومان در قالب بسته حمایتی چیزی شبیه به توهین به کارگران است، چرا که در مقابل این تورم این میزان برای ترمیم قدرت خرید مردم موثر نیست. به جای این بسته دولت باید حقوق‌ها را افزایش دهد زیرا کارگرانی که کمتر از یک میلیون و 200 هزار تومان قرار دارند در زیر خط فقر مطلق هستند و این 200 هزار تومان مبلغی نیست که بتواند قدرت خرید آن‌ها را ترمیم کند.»
هر چه که هست این اولین بار نیست که ناهماهنگی و بی تدبیری در زمینه توزیع مایحتاج عمومی مردم دیده می‌شود. بسته حمایتی، ناهماهنگی های فراوان در توزیع سبد کالا در سال 1392 و تشکیل صف‌های بسیار بلند و زدوخورد بین هموطنان، نمونه‌های دیگری از این سیاست‌های غیرکارشناسی است. این ماجراها همچنان ادامه دارد و در این میان هنوز هیچ سیاستی برای افزایش قدرت خرید دهک‌های ضعیف جامعه از راه نرسیده است.