حمایت از تولید داخل در گرو ممنوعیت ورود کالای خارجی است؟ تابلو «ایست» مقابل ورود کالاهای خارجی

کیمیا نجفی
ممنوعیت واردات کالاهای خارجی که مشابه داخلی دارند مدت‌هاست که مورد توجه مسئولان کشور قرار گرفته است. به‌طوری که از سال ۱۳۹۰ تا به حال بارها بحث قانون ممنوعیت خرید کالاهای خارجی مشابه داخلی به میان آمد و در این‌باره همواره مخالفان و موافقان نظرات متفاوت خود را مطرح می‌کنند.
محمد علی ارکان، مدیرعامل مرکز تجارت ترکیه در تهران در گفت‌وگو با آناتولی، ممنوعیت واردات کالاهای دارای مشابه داخلی به ایران را باعث فقیرتر شدن مردم این کشور دانست و گفت که این تصمیم باعث واکنش کشورهای اتحادیه اروپا نیز خواهد شد.
وی با بیان اینکه تصمیمات گرفته شده در دوره اخیر در ایران زیاد اجرایی نیست اظهار کرد: «قانون جدید، واردات تمام کالاهایی که مشابه داخلی دارند را تا سال 1400 ممنوع می‌کند.»‌


ارکان با اشاره به تصویب این قانون در مجلس ایران گفت: «هنوز شورای نگهبان این طرح مصوب را تایید نکرده و احتمال آن وجود دارد که این شورا آن را رد کند. در صورت تحقق مکانیزم ویژه پرداخت مالی اتحادیه اروپا نیز به این قانون جدید واکنش نشان خواهد داد».
علاوه بر این، فاتح چایاباتماز، نماینده انجمن تاجران و صنعتگران مستقل (MÜSİAD) در ایران نیز به آناتولی گفته است:«تصویب این قانون آسیب جدی به روابط اقتصادی و تجاری ایران-ترکیه وارد می‌کند. البته ایران و ترکیه توافقنامه تجارت ترجیحی دوجانبه را امضا کرده‌اند. این یک توافقنامه بین‌المللی است و نمی‌توان با قوانین و بخشنامه‌های داخلی آن را ملغی کرد.»
با این حال موافقان، بازار داخلی را نیازمند حمایت دانسته و اجرای این قانون را راهی برای ایفای نقش تولیدات داخلی می‌دانند.
راه حمایت از تولید ملی
طرح ممنوعیت ثبت سفارش برای واردات کالاهای مصرفی و مصرفی بادوام خارجی دارای مشابه داخلی با انتقاد برخی از کارشناسان و فعالان اقتصادی مواجه شد، برخی از آنها معتقدند که این اقدام تاثیری بر بازار نخواهد داشت و تنها باعث آشفتگی و ناکارآمدی خواهد شد. برخی دیگر بازارهای انحصاری را وسیله ضرر و زیان می‌دانند و معتقدند صنعت خودروسازی هم درگیر چالشی از همین جنس شده است، اما در کنار انتقاد برخی از کارشناسان عده‌ای دیگر چنین اقدامی را راهی برای حمایت از تولید داخلی می‌دانند.
مسعود دانشمند، عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران، قانون منع ورود کالاهای خارجی که مشابه داخلی دارند را حرکتی موثر دانست و در این‌باره به «ابتکار» گفت: «قانون منع واردات کالاهای مصرفی که مشابه داخلی دارند قطعا در حمایت از تولیدات داخلی تاثیر دارد. البته باید بگویم که در این میان این قانون نیازمند چند شرط است. می‌گویم این قانون موثر است چون تصور کنید که یک کارخانه در داخل داریم که با کیفیت مناسب یخچال تولید می‌کند، اگر ما اجازه دهیم که یخچال خارجی وارد بازار شود طبیعتا مصرف‌کننده برای تهیه جنس مرغوب‌تر به سمت کالای خارجی می‌رود و در این شرایط تولید داخلی ما آهسته در مقابل واردات عقب‌نشینی می‌کند و کارخانه تولیدی در داخل کشور مجبور می‌شود که خود را تعطیل کند. از طرفی دیگر معضل بیکاری و تعدیل نیرو هم به تمام مشکلات اضافه می‌شود و در آن‌صورت چنین نتیجه‏ای بر اقتصاد ملی‌ ما تاثیر خواهد گذاشت. اگر ما ورود کالای خارجی که مشابه ایرانی دارند را ممنوع کنیم تولید داخلی به بازار ورود پیدا می‌کند اما همان‌طور که قبلا اشاره کردم این اقدام نیازمند چند شرط است و آن‌هم این است که این بازار انحصاری باعث نشود کیفیت کالای داخلی روزانه پایین بیاید و از آن طرف قیمت کالاها افزایش پیدا کند، چون این شرایط به زیان مصرف‌کننده تمام می‌شود. علاوه‌ بر این تولید داخلی‌مان فقط متعلق به بازار داخلی خودمان می‌شود، مشابه این اتفاق درمورد خودرو رخ داد و بازار انحصاری باعث شد که صنعت خودرو توسعه پیدا نکند، این روند نباید در رابطه با سایر کالاهای دیگر ادامه پیدا کند. بنابراین ما می‌گوییم که مانع از ورود کالای خارجی شویم به شرطی که بتوانیم از این فضا برای تولید داخلی استفاده کنیم به این معنا که کیفیت را افزایش دهیم و بتوانیم قیمت کالا را به سمت رقابتی شدن ببریم به نحوی که هم بازار داخلی و هم بازار خارجی را به دست آوریم».
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه تنظیم بازار امری ضروری است، اظهار کرد: «متاسفانه منظور از تنظیم بازار با اشتباه روبه‏رو است. تنظیم بازار به این معناست که بتوانیم عرضه را با تقاضا به تعادل برسانیم، در جهتی که قیمت افزایش پیدا نکند نه اینکه بیاییم کالا را قیمت‏گذاری کنیم. متاسفانه وزارت صمت تنظیم بازار را به معنای قیمت‌گذاری کردن و برخورد با گران‌فروش می‌داند. ما باید از یک طرف به تولید داخلی‌مان دقت کنیم و میزان آن را به دست آوریم و از طرفی دیگر ببینیم که چه مقدار نیاز در جامعه وجود دارد و قبل از اینکه عدم تعادل عرضه و تقاضا در بازار اتفاق بیفتد واردات لازم را به منظور ایجاد تعادل در بازار انجام دهیم و یا اینکه امکان افزایش تولید داخلی را فراهم کنیم. به هر حال باید سعی کنیم که در تنظیم بازار تعادل میان عرضه و تقاضا را برقرار کنیم».
سایر اخبار این روزنامه
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در نشست خبری: همه خواستار توقف ازدواج کودکان زیر ۱۳سال‌اند جهانبخش‌محبی نیا جوهره الهی آزادی آیا تصویب لایحه حمایت از حقوق حیوانات به کشتار سگ‌ها خاتمه می‌دهد؟ دست بسته قانون دربرابر حیوان‌آزاری نایب رئیس کمیسیون تلفیق مطرح کرد تخصیص بودجه؛ ابزار تنبیهی و تشویقی در دستان نوبخت حمایت از تولید داخل در گرو ممنوعیت ورود کالای خارجی است؟ تابلو «ایست» مقابل ورود کالاهای خارجی منابع اروپایی از نهایی شدن توافق میان انگلیس، آلمان و فرانسه برای راه‌اندازی سازوکار مالی با ایران خبر دادند سونوشت لوایح شفافیت مالی در دستان مجمع است یک گام تا تصویب در مجمع در دومین نشست خبری یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر مطرح شد بازتاب مسائل اجتماعی و سیاسی روز در آثار جشنواره دبیر علمی سمینار پژوهشی بررسی تئاتر پس از انقلاب اسلامی: جامعه تشنه گفت‌وگو است نایب رئیس کمیسیون تلفیق مطرح کرد تخصیص بودجه؛ ابزار تنبیهی و تشویقی در دستان نوبخت