روزنامه ابتکار
1397/11/07
آیا تصویب لایحه حمایت از حقوق حیوانات به کشتار سگ‌ها خاتمه می‌دهد؟ دست بسته قانون دربرابر حیوان‌آزاری
زهرا داستانیهرازگاهی تصاویری از آزار و اذیت سگ‌ها و حیوانات ولگرد در فضای مجازی دست‌به‌دست میشود و گاهی هم این آزارها به تجمع حامیان حیات‌وحش می‌انجامد و سرآخر ماجرا، با بگیروببند مخالفان حیوان‌آزاری و با اظهارات یک مقام مسئول خاتمه می‌یابد. اما این ماجرا همچنان با پایان بازش دوباره جنجال آفرین میشود. جولان سگ‌های ولگرد در سطح محلات مسجدسلیمان و راهکار شهرداری برای حل این معضل آخرین جنجالی است که فضای مجازی را پر کرده و تصاویری از لاشه سگ‌های روی هم ریخته که به گفته منابع خبری متعلق به مسجدسلیمان است، بسیاری از مردم را متاثر کرده است. تصاویری که شهردار مسجدسلیمان به نوعی آن را با اعلام خبر جمع‌آوری و اتلاف حدود 45 سگ در مسجدسلیمان در هر شب تایید کرده است. خبر جمع‌آوری اما با واکنش‌های مثبت و منفی بسیاری روبه‌رو بوده. موافقان معتقدند که باید شهروندان از شر این حیوانات نجات داد، حیواناتی که می‌توانند همان بلایی را که سگ‌های خانگی سر دختربچه 10 ساله در لواسان آوردند، بر سر فرد دیگری نیز بیاورند. مخالفان اما خواهان تصویب هرچه سریع‌تر لایحه حمایت از حیوانات در مجلس و منع حیوان‌آزاری هستند. لایحه‌ای که در پیچ‌و‌خم‌های قانونی شدن گم شده و معلوم نیست در چه مرحله‌ای قرار دارد. با این حال اما فعالان حقوقی حیات‌وحش می‌گویند این لایحه بازدارندگی لازم برای منع حیوان‌آزاری را ندارد.
«جولان سگ‌های ولگرد در سطح محلات مسجدسلیمان» تیتر خبری است که خبرگزاری فارس به نقل از یکی از مخاطبان خود چندی پیش منتشر کرده است. مخاطب این خبرگزاری درباره یکی از معضلات شهر مسجدسلیمان چنین نوشته: «چندین سال است که سگ‌های ولگرد به صورت تکی و در بسیاری موارد به صورت گَله‌ای در سطح اکثر محلات و بعضاً خیابان‌های اصلی شهر مسجدسلیمان به‌خصوص هنگام شب تردد و اقدام به ایجاد سر‌و‌صدا می‌کنند. مشاهده شده با رفتن درون کانال‌های فاضلاب روباز یا سطل‌های زباله و پراکنده کردن زباله‌ها آلودگی زیادی ایجاد می‌کنند. وجود این سگ‌ها به صورت گسترده علاوه بر اینکه چهره شهر را زشت کرده، باعث بروز آلودگی محیطی، بروز بیماری هاری و گاهی اوقات آزار رساندن به رهگذران میشود. و گاهی دیده شده دانش‌آموزان از ترس آسیب آنان اقدام به فرار کرده‌اند.» تصاویر منتشر شده از لاشه سگ‌ها اما پاسخ مسئولان به گلایه این شهروند است که در فضای مجازی دست‌به‌دست میشود. رسیدگی به این معضل توسط شهرداری مسجدسلیمان با حذف فیزیکی سگ‌ها همراه بوده و به گفته شهرام سلیمانی، شهردار مسجدسلیمان در حال حاضر هر شب حدود 45 سگ در مسجدسلیمان جمع‌آوری و اتلاف میشود. اتلاف سگ‌ها که به گفته شهردار مسجدسلیمان بیش از یک سال است که انجام میشود با تلف شدن هر شب حدود 15 سگ در ابتدا همراه بوده اما در مدت اخیر به دلیل تعداد بالای سگ‌های ورودی به شهر به میانگین 45 سگ در شب رسیده است. او گفته «گرچه در ابتدا قصد زنده‌گیری سگ‌ها را داشتیم ولی به دلیل تعداد زیاد آنها یک پروسه زمان‌بر بود، به همین دلیل مجبور به اتلاف سگ‌ها شدیم.»
اسماعیل کهرم، جانورشناس و فعال محیط‌زیست درباره اینکه چرا شهرداری‌ها به سراغ کشتار سگ‌ها می‌رود، به «ابتکار» می‌گوید: «هرکسی نمی‌تواند عقیم‌سازی را انجام دهد، سگ باید زنده‌گیری شود که این کار توسط افرادی که از سوی شهرداری مسئول شده‌اند با تفنگ‌های بی‌هوشی انجام میشود. سگ باید به مرکزی منتقل شود و در آنجا توسط دکتر دامپزشک عقیم‌سازی شود. کار عقیم‌سازی در مدت کوتاهی انجام میشود اما حداقل یک روز تا 2 روز سگ باید مورد مراقبت تیم دامپزشکی قرار گیرد تا زخم‌ها عفونت نکند و از آنجا که این حیوانات بی‌سرپناه هستند و در محیط‌های آلوده زندگی می‌کنند به سرعت می‌توانند بیمار شده و تلف شوند که تلف شدن آنها در محیط شهری خود سبب انتقال بیماری به سایر حیوانات شهری و انسان‌ها میشود. این فرآیند در حالی است که با یک گلوله می‌توانند درجا کار این حیوان را تمام کند و نیاز به صرف هزینه و مخارج بیشتر برای آن نیست. بنابراین شهرداری‌ها ترجیح می‌دهند که روش دوم را عملی کنند. یعنی اینکه حیوان را از بین ببرند.»
آیا راه دیگری به‌غیر از عقیم‌سازی وجود ندارد تا با کمترین هزینه جمعیت این حیوانات کاسته شود و شهرداری دست به کشتار آنها نزند؟ کهرم می‌گوید: «یا شما می‌خواهید که کاهش جمعیت این حیوانات را به روش بهداشتی انجام دهید یا نمی‌خواهید. اگر میل تصمیم‌گیران بر این باشد که این کار را به روش بهداشتی انجام دهند، راهی جز طی کردن مراحل بهداشتی عقیم‌سازی وجود ندارد. ما نمی‌توانیم با یک موجود جاندار معامله‌ای بدتر از کشتار کنیم. یعنی حیوان را با عقیم‌سازی زخمی کنیم و با خون‌ریزی راهی خیابان کنیم تا جلوی چشمان مردم جان دهد. اما شهرداری‌ها اغلب راه‌های سریع و غیربهداشتی و غیرمردمی را انتخاب می‌کنند و این حیوانات را به طریق زجرکش از بین می‌برند.»
او ادامه می‌دهد: «در سال‌های گذشته و در زمان مدیریت مدیران دیگر شهری نیز شاهد آن بودیم که حذف فیزیکی حیوانات شهری و ولگرد را به عنوان سیاست کاهش جمعیت این حیوانات برگزیده بودند و هنوز این سیاست در شهرداری‌ها دنبال میشود. پیش از این نیز تصاویری از کشتن سگ‌های ولگرد با قرص اسید یا با مسموم کردن آنها منتشر شده بود. فکر می‌کنم این ماجرا نه‌تنها در مسجدسلیمان بلکه در سایر شهرهای دیگر نیز وجود دارد و به همین طریق سگ‌های ولگرد امحا می‌شوند.»
«هزینه‌ای بالغ بر 400 هزار تومان برای زنده‌گیری و عقیم‌سازی هر قلاده سگ»؛ این آخرین برآورد شهرداری تهران برای زنده‌گیری و عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد است. برآوردی که اگر شهرداری مسجدسلیمان می‌خواست براساس قانون به آن عمل کند هر شب باید 18 میلیون تومان بپردازد. پس قتل‌عام آنها بهترین گزینه و به صرفه‌ترین گزینه برای ذخیره بودجه شهرداری بوده است. با این حال اما مخالفان سگ‌کشی معتقدند با مطالبه دوباره و به‌جریان انداختن تنها لایحه حمایت از حقوق حیوانات که چندی است در پیچ‌و‌خم‌های قانونی از سازمان حفاظت محیط‌زیست به مجلس گم شده، می‌توانند جلوی این ماجرا را بگیرند.
شهرام مهاجر، وکیل دادگستری در گفت‌وگو با «ابتکار» اما نظر دیگری درباره این لایحه دارد. او می‌گوید: «مجازات آنقدر ضعیف است که عملا تصویب این قانون یک کار نمایشی است چرا که مجازاتی که برای حیوان‌آزای تعیین کرده ضعیف‌ترین نوع مجازات یعنی درجه هشتم است. بیشترین مجازاتی که در این لایحه تعیین شده سه ماه حبس برای حیوان‌آزار است که چنین حکمی از سوی دادگاه صادر نمی‌شود و این مجازات تبدیل به جزای نقدی میشود. جزای نقدی تعیین شده در این لایحه نیز تا سقف یک میلیون تومان است بنابراین جرایم علیه حقوق حیوانات تبدیل به منابع درآمدساز خواهد شد و هیچ بازدارندگی‌ای ندارد و دقیقا فاجعه اینجا است.»
او در پاسخ به این سوال که آیا کشتار سگ‌ها توسط شهرداری جزو تبصره 679 این لایحه مبنی بر مرگ با شفقت حیوان به منظور کنترل بیماری و ... میشود یا خیر، می‌گوید: «شهرداری برخلاف قوانین خود که در آن تاکید بر زنده‌گیری و عقیم‌سازی و در شرایط خاص معدوم کردن حیوان به دلیل بیماری‌هایی چون هاری زیر نظر کارشناس و دامپزشک به طریق‌های درج شده دارد، دست به کشتار زده است. همچنین کشتار جمعی سگ‌ها جزو تبصره مرگ با شفقت نمی‌شود. متاسفانه شهرداری به قوانین خود عمل نمی‌کند اما این لایحه نیز در صورت تصویب به کشتار سگ‌های ولگرد پایان نمی‌دهد.»
این وکیل دادگستری ادامه می‌دهد: «کشتار دسته جمعی سگ‌ها توسط شهرداری، نقش پررنگی در توسعه و ترویج خشونت علیه حیوانات در جامعه دارد. اگر بخواهید زیان انسانی پیامدهای این عمل را بسنجید، این موضوع بسیار فاجعه‌آمیز است چرا که این نوع رفتار از طرف نهاد مسئول با موجوداتی که حق دفاع از خود را ندارند، می‌تواند به بازتولید خشونت علیه شهروندان بدل شود و ما شاهد نمونه‌های آن در برخورد خشن ماموران با دست‌فروشان در جامعه باشیم.»
او می‌گوید: «موافقان اعدام با این دلیل که انسان با علم به اینکه با مرتکب شدن قتل نفس حق حیاتش از او گرفت میشود اما دست به این کار می‌زند با آن موافقت می‌کنند اما درباره حیوانات این توجیه معنایی ندارد.» مهاجر می‌گوید: «ما خواهان مجازات سنگین برای حیوان‌آزاری نیستم ولی نباید قانون به‌گونه‌ای باشد که بعدا سبب استهزاء شود.» این وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به تهیه و تدوین لایحه حمایت از حقوق حیوانات بعد از سال‌ها در ایران می‌گوید: «حداقل نگذاریم تلاش‌هایی که فعالان حقوق حیوانات برای تصویب این قانون انجام داده‌اند هدر برود.» او معتقد است که سازمان حفاظت محیط‌زیست اگرچه با وجود آنکه وظیفه‌ای در قبال حیوانات خانگی و شهری ندارد اما حالا که دست به تدوین لایحه‌ای زده که حیوان‌آزاری را نیز پوشش می‌دهد، بهتر است قبل از تصویب این لایحه به عنوان قانون، آن را اصلاح و با افزایش یک درجه‌ای مجازات آن را به مجلس تقدیم کنند.
سایر اخبار این روزنامه
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در نشست خبری:
همه خواستار توقف ازدواج کودکان زیر ۱۳سال‌اند
جهانبخش‌محبی نیا
جوهره الهی آزادی
آیا تصویب لایحه حمایت از حقوق حیوانات به کشتار سگ‌ها خاتمه می‌دهد؟
دست بسته قانون دربرابر حیوان‌آزاری
نایب رئیس کمیسیون تلفیق مطرح کرد
تخصیص بودجه؛ ابزار تنبیهی و تشویقی در دستان نوبخت
حمایت از تولید داخل در گرو ممنوعیت ورود کالای خارجی است؟
تابلو «ایست» مقابل ورود کالاهای خارجی
منابع اروپایی از نهایی شدن توافق میان انگلیس، آلمان و فرانسه برای راه‌اندازی سازوکار مالی با ایران خبر دادند
سونوشت لوایح شفافیت مالی در دستان مجمع است
یک گام تا تصویب در مجمع
در دومین نشست خبری یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر مطرح شد
بازتاب مسائل اجتماعی و سیاسی روز در آثار جشنواره
دبیر علمی سمینار پژوهشی بررسی تئاتر پس از انقلاب اسلامی:
جامعه تشنه گفت‌وگو است
نایب رئیس کمیسیون تلفیق مطرح کرد
تخصیص بودجه؛ ابزار تنبیهی و تشویقی در دستان نوبخت
